دکتر سید محمدرضا ابراهیمی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به مناسبت هفته جهانی فضا (18-12 مهرماه) افزود:تکمیل و راه اندازی مرکز کنترل عملیات مانیتورینگ ماهواره های لئو و جئو و ایجاد یک پردیس فضایی که جزو مصوبات وزارت ارتباطات است از برنامه های کاری این مرکز به شمار می رود.
وی با بیان اینکه مرکز فضایی ماهدشت ، قدیمی ترین مرکز فضایی خاورمیانه است ، گفت: مذاکرات برای تاسیس مرکز فضایی ماهدشت از سال 1351 شروع و در سال 1353 راه اندازی شد.
ابراهیمی افزود: در ابتدای فعالیت این مرکز یک آنتن 10 متری در ماهدشت نصب شد که توانایی دریافت تصاویر ماهواره ای را داشت و برنامه ریزی از ابتدا برای این مرکز به این شکل بوده که اطلاعات و داده های مورد نیاز 33 کشور منطقه را تامین کند.
وی با بیان اینکه بحث استفاده از فضا در کشور ما بحث جدیدی نیست و از سال ها قبل مطرح شده و اقدامات عملی در موردش صورت گرفته است، اظهار داشت: این مرکز از ابتدای کار قرار بود که در 5 فاز راه اندازی شود که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فقط توانستند فاز نخست آن را که نصب آنتن و تجهیزات دریافت تصاویر ماهواره ای بود را راه اندازی کنند.
وی گفت: با پیروزی انقلاب اسلامی، خارجی ها این مرکز را ترک کردند و 4 فاز دیگر توسط متخصصین داخلی راه اندازی شد که فاز نهایی راه اندازی این مرکز، دریافت اطلاعات و تجزیه و تحلیل، بررسی و آنالیز اطلاعات است که بتوانیم از آنها اطلاعات مورد نیاز خود را بدست بیاوریم و این اطلاعات را به صورت هاردکپی یا سافت کپی در اختیار کاربران مختلف قرار دهیم.
ابراهیمی افزود: محل قرار گیری این مرکز در وسعت 42 هکتار از لحاظ جغرافیایی به صورتی است که هیچگونه مزاحمت فرکانسی در این منطقه وجود ندارد و مکان مناسبی برای تاسیس این مرکز از ابتدا بوده است.
وی به بیان فعالیت های مختلف این مرکز پرداخت و یکی از این فعالیت ها را رصدخانه دانست و اظهار داشت: موقعیت خاص جغرافیایی این مرکز محل مناسبی را برای فعالیت های رصد فضایی و نجوم ایجاد کرده است.
ابراهیمی یکی دیگر از این فعالیت را بحث سنجش از دور دانست و گفت: در بحث سنجش از دور پردازش اطلاعات و تولید تصاویر و اجرای پروژه های تحقیقاتی مختلف انجام می شود که در اینجا اکیپ های مختلف از متخصصین که روی داده های خام کار می کنند و کاربردهای مختلف را ارایه می دهند مشغول فعالیت هستند.
وی از دیگر فعالیت های این مرکز را بحث پایش برشمرد و افزود: در این بخش نقشه کاربری اراضی به دست می آوریم و بحث پایش محصولات گندم و برنج را با وزارت جهاد کشاورزی انجام می دهیم که از جمله ویژگی های استفاده از تصاویر ماهواره ای است که اگر بخواهیم به صورت سنتی انجام دهیم کار بسیار مشکلی است ولی با استفاده از تصاویر ماهواره ای این کار سریع انجام می شود.
این مسئول ادامه داد: به عنوان مثال برآورد میزان گندم تولیدی می تواند یک بحث استراتژیک و مهم برای کشور باشد که چقدر می توانیم گندم وارد یا صادر کنیم و کاربردهای بسیار زیادی دارد.
وی یکی دیگر از فعالیت ها در بخش پایش را بررسی آتش سوزی ها در جنگل ها و اراضی دانست و گفت: بررسی وضعیت و دلایل بروز ریزگردها از دیگر فعالیت های این بخش می باشد.
رئیس مرکز فضایی ماهدشت اضافه کرد: وظیفه ما در این مرکز انجام این کارها و دادن اطلاعات نیست و در اینجا وظیفه مان این است که به سازمان ها و دستگاه های مختلف بگوییم با استفاده از فناوری فضایی این کارها انجام می شود و ما فقط در اینجا به صورت پایلوت پروژه این کارها را انجام می دهیم و در اختیار دستگاه ها قرار می دهیم.
وی ادامه داد: ما در این مرکز کارشناسان دستگاه های مختلف را آموزش شان می دهیم و دیتا را به آن ها می دهیم و استفاده از نرم افزارهای را آموزش می دهیم تا خودشان بتوانند این اطلاعات را بررسی و به داده های مورد نیاز خود دست پیدا کنند تا کارشان تسهیل شود.
ابراهیمی یکی دیگر از بخش های این مرکز را آزمایشگاه سنجش از دور عنوان کرد و گفت: این آزمایشگاه که در سال گذشته راه اندازی شده خود شامل چند آزمایشگاه است که یکی آزمایشگاه محیطی است که کتابخانه طیفی را در آن به دست می آوریم یعنی هر پدیده ای چه انعکاسی را دارد و ما این اطلاعات را می توانیم روی دیتاهای ماهواره ای تعمیم بدهیم و پدیده های مختلف را در سطح کشور شناسایی کنیم.
وی تصریح کرد: همچنین در این بخش پوشش گیاهی و گونه های مختلف گیاهی و معادن را تشخیص می دهیم که این کار بسیار ارزشمندی است که می توان گفت اینجا طیف های مختلف بومی سازی می شوند و می توانیم آن ها را به دست بیاوریم.
ابراهیمی آزمایشگاه کالیبراسیون و آزمایشگاه جو از دیگر بخش های آزمایشگاه سنجش از دور برشمرد و گفت: در آزمایشگاه کالیبراسیون دستگاه های بسیار مجهزی دارد و با دستگاه های مختلف دیگری هم در ارتباط هستیم و از این آزمایشگاه استفاده می کنند که بسیار برای کشور می تواند مفید باشد.
وی از دیگر بخش های آزمایشگاه سنجش از دور را گروه نجوم دانست و افزود: در این مرکز دو رصدخانه فعالیت می کنند که یکی از رصدخانه ها 6 سال پیش راه اندازی شد که می توانیم در این رصدخانه به بخش های مختلف و دانشجویان و دانش آموزان خدمت کنیم.
وی اضافه کرد: یک رصدخانه دیگری هم در این مرکز سال گذشته با همکاری اپسکو (سازمان همکاری فضایی آسیا اقیانوسیه) به صورت مشترک راه اندازی شد و شبکه ای با همکاری پاکستان و پرو ایجاد شد و این رصدخانه ها را با هم دیگر مرتبط کردیم و پایش های خاصی دارد که تا یک عمقی در فضا مورد پایش قرار می گیرد و دیتاها را در اختیار همدیگر قرار می دهیم و از آن ها استفاده می کنیم.
رئیس مرکز فضایی ماهدشت گفت: از بخش های دیگر بخش بهره برداری و نگهداری سیستم های زمینی است که در این قسمت بهره برداری و اخذ اطلاعات و نگهداری سیستم های زمینی و بخش ارتقا سیستم های زمینی و پایش و مانیتورینگ را داریم.
وی افزود: مرکز کنترل ماموریت را چندی پیش راه اندازی کردیم که این مرکز، مرکز اصلی کنترل ماهواره های بومی کشور است یعنی از همین جا فرمان و کنترل می شود و در ارتباط با سایر مراکز هم هست.
وی اضافه کرد: همچنین طراحی ماموریت، مدیریت و کنترل ماهواره های بومی و مدیریت شبکه های ایستگاه های زمینی مقر اصلی اش در اینجا است که برعهده مرکز کنترل ماموریت است.
ابراهیمی یکی دیگر از بخش های این مرکز را بخش آرشیو و مرکز داده دانست و گفت: یک آرشیو بسیار قوی از داده های ماهواره ای داریم که از زمان های گذشته در آرشیو وجود دارد که این اطلاعات می توانند برای بخش ها و دستگاه های مختلف که روی گرایش پدیده های مختلف کار می کنند بسیار مفید باشند چون احتیاج دارند در زمان های مختلف داده داشته باشند ومی توانند از این آرشیو استفاده کنند.
وی با بیان اینکه در بخش آرشیو این مرکز 42 ترابایت اطلاعات نگهداری می شود، ادامه داد: در بخش آرشیو و مرکز داده ها یکسری انجام پردازش های اولیه و تهیه کاتالوگ برای تصاویر نیز انجام می شود که بر روی سایت این مرکز بارگذاری و کاربران می توانند از آن استفاده کنند.
رئیس مرکز فضایی ماهدشت یادآور شد: در حال حاضر در بخش سنجش از دور یکسری سامانه اخذ داده های ماهواره های داریم که این سامانه روزانه دیتا دریافت می کند که آن ها را آرشیو می کنیم و پردازش ابتدایی روی آن ها صورت می گیرد.
**پایش پهنای ماهواره بدر 5
ابراهیمی یکی دیگر از فعالیت های این مرکز را پایش پهنای ماهواره بدر 5 عنوان کرد و گفت: پهنای باندی که در اختیار پخش دستگاه های مختلف قرار می گیرد در اینجا مورد پایش قرار می گیرد و تداخلات آن ها مورد بررسی قرار می گیرد که از کارهای بسیار مهمی هست که در این مرکز صورت می گیرد.
**راه اندازی مرکز ملی داده های ماهواره ای
وی در ادامه به برنامه های آتی این مرکز اشاره کرد و افزود: یک مرکز ملی داده های ماهواره ای در اینجا راه اندازی می شود در اردیبهشت ماه سال آینده راه اندازی می شود و مورد بهره برداری قرار می گیرد که بسیار می تواند مفید باشد.
وی همچنین ایجاد مرکز ایستگاه TT&C ماهواره و ماهواره های تحقیقاتی دانشجویی همراه با مرکز کنترل ماموریت را از دیگر این برنامه ها برشمرد و گفت: ایجاد زیرساخت های مورد نیاز در مرکز نظیر تایمینگ و گردانینگ و عدم تداخل فرکانسی، ایستگاه دریافت محموله ماهواره ای عملیاتی همراه با پردازش تصاویر، ایستگاه اخذ و تصحیح خطاهای ناوبری ،راه اندازی مرکز تجمیع و تست ماهواره و سیستم های آن از دیگر این برنامه ها است.
ابراهیمی ادامه داد: راه اندازی فاز دوم سنجش از دور که خودش شامل دو آزمایشگاه است و ایجاد سایت کالیبراسیون میدانی طبیعی و مصنوعی، راه اندازی پژوهشگاه کاربردی سنجش از دور و ایجاد ساختمان مجتمع آموزشی فناوری فضایی منطقه ای و بین المللی از دیگر برنامه های آتی این مرکز است.
وی اظهار داشت: در نظر است تا بعد از راه اندازی مجتمع آموزشی فناوری فضایی منطقه ای و بین المللی از سطح منطقه دانشجو جذب کند زیرا ما تجارب بسیار خوب و تخصص بسیار خوبی در زمینه کاربردهای فناوری فضایی داریم که می توانیم آن را در اختیار کشورهای اطر اف قرار دهیم و با گرفتن دانشجو و راه اندازی این مرکز این کار تحقق پیدا می کند.
وی اضافه کرد: انجام این کارها مستلزم جذب نیروی انسانی که بخش بسیار مهمی است که ما در کشور از این نظر کمبودی نداریم و با برنامه ریزی انجام شده امیدواریم بتوانیم در آینده نیروهای بیشتری را پرورش دهیم و برای کشور استفاده کنیم.
مرکز فضایی ماهدشت سازمان فضایی ایران به عنوان قدیمی ترین مرکز فضایی در سطح منطقه خاورمیانه با بیش از 40 سال فعالیت مطرح است.
6156 / 6155خبرنگار: نوشین طهماسبی**انتشاردهنده: محمد عزیزپور
انتهای پیام وی با بیان اینکه مرکز فضایی ماهدشت ، قدیمی ترین مرکز فضایی خاورمیانه است ، گفت: مذاکرات برای تاسیس مرکز فضایی ماهدشت از سال 1351 شروع و در سال 1353 راه اندازی شد.
ابراهیمی افزود: در ابتدای فعالیت این مرکز یک آنتن 10 متری در ماهدشت نصب شد که توانایی دریافت تصاویر ماهواره ای را داشت و برنامه ریزی از ابتدا برای این مرکز به این شکل بوده که اطلاعات و داده های مورد نیاز 33 کشور منطقه را تامین کند.
وی با بیان اینکه بحث استفاده از فضا در کشور ما بحث جدیدی نیست و از سال ها قبل مطرح شده و اقدامات عملی در موردش صورت گرفته است، اظهار داشت: این مرکز از ابتدای کار قرار بود که در 5 فاز راه اندازی شود که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فقط توانستند فاز نخست آن را که نصب آنتن و تجهیزات دریافت تصاویر ماهواره ای بود را راه اندازی کنند.
وی گفت: با پیروزی انقلاب اسلامی، خارجی ها این مرکز را ترک کردند و 4 فاز دیگر توسط متخصصین داخلی راه اندازی شد که فاز نهایی راه اندازی این مرکز، دریافت اطلاعات و تجزیه و تحلیل، بررسی و آنالیز اطلاعات است که بتوانیم از آنها اطلاعات مورد نیاز خود را بدست بیاوریم و این اطلاعات را به صورت هاردکپی یا سافت کپی در اختیار کاربران مختلف قرار دهیم.
ابراهیمی افزود: محل قرار گیری این مرکز در وسعت 42 هکتار از لحاظ جغرافیایی به صورتی است که هیچگونه مزاحمت فرکانسی در این منطقه وجود ندارد و مکان مناسبی برای تاسیس این مرکز از ابتدا بوده است.
وی به بیان فعالیت های مختلف این مرکز پرداخت و یکی از این فعالیت ها را رصدخانه دانست و اظهار داشت: موقعیت خاص جغرافیایی این مرکز محل مناسبی را برای فعالیت های رصد فضایی و نجوم ایجاد کرده است.
ابراهیمی یکی دیگر از این فعالیت را بحث سنجش از دور دانست و گفت: در بحث سنجش از دور پردازش اطلاعات و تولید تصاویر و اجرای پروژه های تحقیقاتی مختلف انجام می شود که در اینجا اکیپ های مختلف از متخصصین که روی داده های خام کار می کنند و کاربردهای مختلف را ارایه می دهند مشغول فعالیت هستند.
وی از دیگر فعالیت های این مرکز را بحث پایش برشمرد و افزود: در این بخش نقشه کاربری اراضی به دست می آوریم و بحث پایش محصولات گندم و برنج را با وزارت جهاد کشاورزی انجام می دهیم که از جمله ویژگی های استفاده از تصاویر ماهواره ای است که اگر بخواهیم به صورت سنتی انجام دهیم کار بسیار مشکلی است ولی با استفاده از تصاویر ماهواره ای این کار سریع انجام می شود.
این مسئول ادامه داد: به عنوان مثال برآورد میزان گندم تولیدی می تواند یک بحث استراتژیک و مهم برای کشور باشد که چقدر می توانیم گندم وارد یا صادر کنیم و کاربردهای بسیار زیادی دارد.
وی یکی دیگر از فعالیت ها در بخش پایش را بررسی آتش سوزی ها در جنگل ها و اراضی دانست و گفت: بررسی وضعیت و دلایل بروز ریزگردها از دیگر فعالیت های این بخش می باشد.
رئیس مرکز فضایی ماهدشت اضافه کرد: وظیفه ما در این مرکز انجام این کارها و دادن اطلاعات نیست و در اینجا وظیفه مان این است که به سازمان ها و دستگاه های مختلف بگوییم با استفاده از فناوری فضایی این کارها انجام می شود و ما فقط در اینجا به صورت پایلوت پروژه این کارها را انجام می دهیم و در اختیار دستگاه ها قرار می دهیم.
وی ادامه داد: ما در این مرکز کارشناسان دستگاه های مختلف را آموزش شان می دهیم و دیتا را به آن ها می دهیم و استفاده از نرم افزارهای را آموزش می دهیم تا خودشان بتوانند این اطلاعات را بررسی و به داده های مورد نیاز خود دست پیدا کنند تا کارشان تسهیل شود.
ابراهیمی یکی دیگر از بخش های این مرکز را آزمایشگاه سنجش از دور عنوان کرد و گفت: این آزمایشگاه که در سال گذشته راه اندازی شده خود شامل چند آزمایشگاه است که یکی آزمایشگاه محیطی است که کتابخانه طیفی را در آن به دست می آوریم یعنی هر پدیده ای چه انعکاسی را دارد و ما این اطلاعات را می توانیم روی دیتاهای ماهواره ای تعمیم بدهیم و پدیده های مختلف را در سطح کشور شناسایی کنیم.
وی تصریح کرد: همچنین در این بخش پوشش گیاهی و گونه های مختلف گیاهی و معادن را تشخیص می دهیم که این کار بسیار ارزشمندی است که می توان گفت اینجا طیف های مختلف بومی سازی می شوند و می توانیم آن ها را به دست بیاوریم.
ابراهیمی آزمایشگاه کالیبراسیون و آزمایشگاه جو از دیگر بخش های آزمایشگاه سنجش از دور برشمرد و گفت: در آزمایشگاه کالیبراسیون دستگاه های بسیار مجهزی دارد و با دستگاه های مختلف دیگری هم در ارتباط هستیم و از این آزمایشگاه استفاده می کنند که بسیار برای کشور می تواند مفید باشد.
وی از دیگر بخش های آزمایشگاه سنجش از دور را گروه نجوم دانست و افزود: در این مرکز دو رصدخانه فعالیت می کنند که یکی از رصدخانه ها 6 سال پیش راه اندازی شد که می توانیم در این رصدخانه به بخش های مختلف و دانشجویان و دانش آموزان خدمت کنیم.
وی اضافه کرد: یک رصدخانه دیگری هم در این مرکز سال گذشته با همکاری اپسکو (سازمان همکاری فضایی آسیا اقیانوسیه) به صورت مشترک راه اندازی شد و شبکه ای با همکاری پاکستان و پرو ایجاد شد و این رصدخانه ها را با هم دیگر مرتبط کردیم و پایش های خاصی دارد که تا یک عمقی در فضا مورد پایش قرار می گیرد و دیتاها را در اختیار همدیگر قرار می دهیم و از آن ها استفاده می کنیم.
رئیس مرکز فضایی ماهدشت گفت: از بخش های دیگر بخش بهره برداری و نگهداری سیستم های زمینی است که در این قسمت بهره برداری و اخذ اطلاعات و نگهداری سیستم های زمینی و بخش ارتقا سیستم های زمینی و پایش و مانیتورینگ را داریم.
وی افزود: مرکز کنترل ماموریت را چندی پیش راه اندازی کردیم که این مرکز، مرکز اصلی کنترل ماهواره های بومی کشور است یعنی از همین جا فرمان و کنترل می شود و در ارتباط با سایر مراکز هم هست.
وی اضافه کرد: همچنین طراحی ماموریت، مدیریت و کنترل ماهواره های بومی و مدیریت شبکه های ایستگاه های زمینی مقر اصلی اش در اینجا است که برعهده مرکز کنترل ماموریت است.
ابراهیمی یکی دیگر از بخش های این مرکز را بخش آرشیو و مرکز داده دانست و گفت: یک آرشیو بسیار قوی از داده های ماهواره ای داریم که از زمان های گذشته در آرشیو وجود دارد که این اطلاعات می توانند برای بخش ها و دستگاه های مختلف که روی گرایش پدیده های مختلف کار می کنند بسیار مفید باشند چون احتیاج دارند در زمان های مختلف داده داشته باشند ومی توانند از این آرشیو استفاده کنند.
وی با بیان اینکه در بخش آرشیو این مرکز 42 ترابایت اطلاعات نگهداری می شود، ادامه داد: در بخش آرشیو و مرکز داده ها یکسری انجام پردازش های اولیه و تهیه کاتالوگ برای تصاویر نیز انجام می شود که بر روی سایت این مرکز بارگذاری و کاربران می توانند از آن استفاده کنند.
رئیس مرکز فضایی ماهدشت یادآور شد: در حال حاضر در بخش سنجش از دور یکسری سامانه اخذ داده های ماهواره های داریم که این سامانه روزانه دیتا دریافت می کند که آن ها را آرشیو می کنیم و پردازش ابتدایی روی آن ها صورت می گیرد.
**پایش پهنای ماهواره بدر 5
ابراهیمی یکی دیگر از فعالیت های این مرکز را پایش پهنای ماهواره بدر 5 عنوان کرد و گفت: پهنای باندی که در اختیار پخش دستگاه های مختلف قرار می گیرد در اینجا مورد پایش قرار می گیرد و تداخلات آن ها مورد بررسی قرار می گیرد که از کارهای بسیار مهمی هست که در این مرکز صورت می گیرد.
**راه اندازی مرکز ملی داده های ماهواره ای
وی در ادامه به برنامه های آتی این مرکز اشاره کرد و افزود: یک مرکز ملی داده های ماهواره ای در اینجا راه اندازی می شود در اردیبهشت ماه سال آینده راه اندازی می شود و مورد بهره برداری قرار می گیرد که بسیار می تواند مفید باشد.
وی همچنین ایجاد مرکز ایستگاه TT&C ماهواره و ماهواره های تحقیقاتی دانشجویی همراه با مرکز کنترل ماموریت را از دیگر این برنامه ها برشمرد و گفت: ایجاد زیرساخت های مورد نیاز در مرکز نظیر تایمینگ و گردانینگ و عدم تداخل فرکانسی، ایستگاه دریافت محموله ماهواره ای عملیاتی همراه با پردازش تصاویر، ایستگاه اخذ و تصحیح خطاهای ناوبری ،راه اندازی مرکز تجمیع و تست ماهواره و سیستم های آن از دیگر این برنامه ها است.
ابراهیمی ادامه داد: راه اندازی فاز دوم سنجش از دور که خودش شامل دو آزمایشگاه است و ایجاد سایت کالیبراسیون میدانی طبیعی و مصنوعی، راه اندازی پژوهشگاه کاربردی سنجش از دور و ایجاد ساختمان مجتمع آموزشی فناوری فضایی منطقه ای و بین المللی از دیگر برنامه های آتی این مرکز است.
وی اظهار داشت: در نظر است تا بعد از راه اندازی مجتمع آموزشی فناوری فضایی منطقه ای و بین المللی از سطح منطقه دانشجو جذب کند زیرا ما تجارب بسیار خوب و تخصص بسیار خوبی در زمینه کاربردهای فناوری فضایی داریم که می توانیم آن را در اختیار کشورهای اطر اف قرار دهیم و با گرفتن دانشجو و راه اندازی این مرکز این کار تحقق پیدا می کند.
وی اضافه کرد: انجام این کارها مستلزم جذب نیروی انسانی که بخش بسیار مهمی است که ما در کشور از این نظر کمبودی نداریم و با برنامه ریزی انجام شده امیدواریم بتوانیم در آینده نیروهای بیشتری را پرورش دهیم و برای کشور استفاده کنیم.
مرکز فضایی ماهدشت سازمان فضایی ایران به عنوان قدیمی ترین مرکز فضایی در سطح منطقه خاورمیانه با بیش از 40 سال فعالیت مطرح است.
6156 / 6155خبرنگار: نوشین طهماسبی**انتشاردهنده: محمد عزیزپور
کپی شد
