رئیس اداره محیط زیست‌کرج با انتقاد ازنبود متولی مشخص برای رسیدگی به وضعیت آبیاری مزارع استان البرز در قانون گفت: اگر مصوبات قانونی شفاف باشد هیچگاه شاهد چنین تخلفاتی نمی شویم.
به گزارش خبرنگار ایلنا حمیدرضا لشکری با توجه به اینکه بسیاری از مزارع استان البرز که در آنها صیفی‌جات ومحصولات علوفه‌ای کشت وتولید می شود با فاضلاب خانگی آبیاری می شوند، گفت: متاسفانه این پدیده در قانون به صورت مستقیم یک متولی ندارد. در سال 86 دولت وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی، بهداشت ودرمان،کشور و نیرو را موظف کرد تا به این به موضوع رسیدگی کند و در این قانون وظیفه‌ای برای سازمان حفاظت محیط زیست پیش‌بینی نشده‌است.
وی درادامه افزود: از آنجا که جابجایی حتی یک سنگ در طبیعت ،ممکن است موجب تغییراتی در اکو سیستم شده و به محیط زیست ربط پیدا می‌کند، سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه خود می داند در این موضوع دخالت کند. زیرا وقتی فاضلاب وارد آب وخاک می‌شود آلودگی آبهای زیرزمینی و خاک را به همراه دارد و پیگیری آن جزو وظایف ما است.
پاسخ لشکری به این پرسش که آیا می توان گفت هر پسابی وارد یک مزرعه، رودخانه و یا زمین‌خالی شود مسئولیت رسیدگی آن با سازمان حفاظت محیط زیست است؟ منفی است. دلایلی هم دارد .وی درباره دلایلش گفت : وقتی ما صحبت از پساب می کنیم منظورمان فقط پساب‌های صنعتی ،بهداشتی و صنفی است. یعنی پساب‌هایی‌که منبع تولید آن معلوم ومشخص است سازمان حفاظت محیط زیست براساس وظیفه اش با این موضوع برخورد می‌کند. اما در باره پساب های خانگی که موضوع این گزارش است سازمان نمی تواند دخالت کند زیرا نمی‌توانیم مانند مراکز صنفی وبهداشتی ، تولید آن را قطع کنیم چون منبع این پساب‌ها خانگی است و تولیدی نیست.
فاضلاب کرج در شهر رها هستند
وی همچنین گفت: در بسیاری مواقع شاهدیم که فاضلاب یک شهر ،روستا ویا یک شهر بدون آنکه نظارتی برآن صورت گیرد در شهرها رها می شوند. برای نمونه در استان البرز شهرهای بسیاری هستند که به دلیل نداشتن فاضلاب شهری ،پساب‌های خانگی آنها سلامت شهرو شهروندان را به مخاطره می اندازند. محمد شهر، کمال شهر، ماهشهر و... نمونه ای از این دست هستند که پساب حاصل از فاضلاب آنها جمع آوری نشده ودر شهر رها هستند چون شبکه جمع آوری ندارد. البته از این پساب ها در کل کشور زیاد داریم.
رئیس اداره محیط زیست‌کرج درادامه با اشاره به اینکه در کرج نیز تنها 40درصد پساب‌های شهری جمع‌آوری و تصفیه می شوند گفت : مابقی پساب های این شهر نیز روزانه وارد چاههای جاذب شده و یا داخل جوی‌های شهری می شوند.
لشکری جاری شدن فاضلاب در معابر و خیابان‌های محمدشهر را از مهم‌ترین مشکلات ساکنان این شهر دانست و گفت: متاسفانه درباره پساب‌های خانگی محیط زیست فقط می تواند در کلیت موضوع و با عنوان یک دستگاه ناظر این اتفاق را رصد کند.
وی با تاکید بر اینکه باید اقدامات اساسی برای استاندارد کردن سیستم فاضلاب شهری محمدشهر و دیگر شهرهای کرج صورت گیرد گفت: آبیاری مزارع با فاضلاب، باعث نفوذ مواد آلوده فاضلاب به محصولات‌کشاورزی می‌شود چون این اتفاق ممکن است باعث بروز بیماری در افراد شود که موضوع بی‌اهمیتی نیست.
وی درباره چگونگی آبیاری این مزارع با این پساب ها توضیح داد: این جرم به دوشکل اتفاق می افتد. در نوع اول آب سالم بوسیله کشاورزان وبا استفاده از پمپ از چاه کشیده می شود و در مسیر رسیدن به مزارع فاضلاب سوار این آبها شده که ناخوداگاه آب پاکیزه چاه را دچار آلودگی می‌کنند. که در اینجا وظیفه شهرداری است که آبهای سطحی را مددیریت کند و اجازه ندهد که این پساب‌ها به داخل جوی‌ها بیایند. از آنجا که تعداد کسانی که از این شیوه مزارع خود را آبیاری می‌کنند بسیار زیاد است طبیعی است کنترل و برخورد با این کشاورزان که تازه مقصرهم نیستند کاری بیهوده است زیرا جمع آوری شبکه‌های فاضلاب وظیفه مدیران شهری است نه مردم.
وی در باره نوع دوم آبیاری با پساب های شهری نیز گفت : درنوع دوم کشاورزانی که در نزدیکی مزارع خود پمپ‌هایی گذاشته اند تا راهی پیدا کنند که آبهای این فاضلاب را به مزارع خود برسانند که این موضوع نیز تهدید علیه بهداشت عمومی است . شناسایی این آدم ها اگر چه سخت اما باز مقصر اصلی وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی هستند چون مسئولیت آبرسانی به مزارع بر عهده این دو دستگاه است.
نداشتن اعتبار بهانه خوبی نیست
این کارشناس ارشد محیط زیست در پاسخ به این پرسش که با این تعریف چه کسی مسئول است و آیا نمی توان جلو این اتفاق را گرفت ،گفت: از آنجا که در پساب های خانگی جرمی از سوی شهروندان صورت نمی گیرد مسئولیتی هم برای آب وفاضلاب تعیین نمی شود. مسئولان این اداره نیز نداشتن اعتبار را دلیل اصلی این اتفاق می دانند و می‌گویند اگر پول بدهند به سرعت این مشکل را حل خواهیم کرد و با این بهانه از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند.
لشکری دوباره به موضوع قانون بر می‌گردد و اضافه می کند : شاید به خاطر همین است که قانون وزارت جهاد کشاورزی ، نیرو و وزارت بهداشت را هم در این موضوع دخالت داده است زیرا وزارت جهاد کشاورزی وظیفه دارد آب تصفیه شده در اختیار کشاورزان قرار دهد تا آنها مجبور نشوند که با این آب مزارع خود را آبیاری کنند. از طرف دیگر وزارت نیرو هم که از قدیم تعیین‌کننده حقابه و مسئول جمع آوری آبها است مسئول است زیرا می تواند این پمپ ها را جمع آوری کند.
سرطان یکی از عواقب است
این مقام مسئول در محیط زیست کرج با انتقاد از اینکه وزارتخانه های مسئول و البته شهرداری بیشتر از همه در این مشکل سهیم اند اضافه کرد : شفاف شدن مصوبات و قوانین و مدیریت کردن منابع آبی کشور دو راهکاری است که مسئولان امر باید به آن توجه کنند. دلیل دخالت محیط‌زیست در این موضوع نیز صرفا آگاهی دادن است وگرنه نقش وزارت بهداشت ودرمان در این میان بیشتر از همه است زیرا این وزارتخانه مسئول رسیدگی به تولیداتی است که با عنوان غذا به مصرف شهروندان می رسد وقتی آبیاری این مزارع با فاضلاب صورت می گیرد در وهله نخست وزارت بهداشت باید نگران شود و از شهرداری و وزارتخانه های مسئول توضیح بخواهد.
وی در پایان از صحبت هایش از وزارت بهداشت خواست تا حداقل با ردیابی عناصر موجود در محصولاتی که با این نوع آبها ابیاری شده اند به مردم اطلاع دهند .شاید آزمایش بر روی این نوع محصولات نشان دهد که این محصولات نه نتها هیچ مشکلی نداشته که مفید هم بنابراین آزمایش این محصولات که ضرری ندارد.زیرا در نهایت عواقب این بی مسئولیتی گریبان مردمی را خواهد گرفت که از محصولات این مزارع استفاده می کنند.
200 هکتار از مزارع کرج در معرض آلودگی
اگر چه این مسئول درباره نوع عواقبی را که ممکن است مردم به آن دچار شوند نگفت اما به گفته بسیاری از کارشناسان بهداشت وسلامت، سرطان یکی از آنهاست که بر اساس صحبت های یکی از کارشناسان اداره جهادکشاورزی استان که نخواست نامش در گزارش بیاید بیش از 200هکتار از مزارع استان با این آبها آبیاری شده ومحصولات آن در تهران و شهرهای دیگر به مصرف می رسند./
