بیماری کرونا را باید تلنگری دانست که ضرورت توجه هرچه بیشتر به مقولههای آموزش،خودمراقبتی، رعایت بهداشت و پیشگیری را در جامعه تاکید میکند.
هراندازه نهاد متولی بهداشت ودرمان برآموزش، فرهنگسازی وموازین پیشگیرانه تمرکز کند، آموزش و پروش هم باید به آموزش دانش آموزان اهمیت دهد به همین دلیل طی ۲ ماه گذشته معلمان برای انتقال نکات آموزشی و تربیتی به دانش آموزان از فضای مجازی کمک گرفتند.
شیوع بیماری کرونا به معنای واقعی کلمه تواناییهای همه ما را در ابعاد کلی مانند اقتصادی، درمانی، اجتماعی، سیاسی و علمی میسنجد همچنین ابعاد جسمی و فیزیکی تا روحی و روانی افراد نیز در بوته آزمایش قرار گرفت و هر شخصی بطور تقریبی وضعیت پایداری خود دراین شرایط را محک میزند.
اکنون ارتقای زیرساختهای آموزشی کشور بویژه مبتنی برفناوری اطلاعات وارتباطات اهمیتی صد چندان پیدا کرده است زیرا درشرایط بحرانی دیگر نمیتوان از روشهای سنتی به خصوص در حوزه آموزش به دانش آموزان بهره برد.
این روزها ازشبکه اجتماعی «شاد» برای دانش آموزان به عنوان یک جهش بزرگ درآموزش و پرورش نام برده می شود که باید درانتظارنشست تا پیامدهای آن را دید.
اداره کل آموزش و پرورش استان البرزنخستین نشست تحلیل و بررسی فرصت ها وچالش های شبکه شاد درکشور را با حضورمنتقدان وکارشناسان حوزه تعلیم و تعلیم تربیت را برگزارکرد تا درآن نقاط ضعف وقوت این شبکه آموزشی دانش آموزان مورد بررسی قرارگیرد.
تقویت گفتمان شبکه شاد
مدیرکل آموزش و پرورش البرز دراین نشست گفت: معلمان سرمایه اجتماعی هستند وهیچ چیزی جای معلم درکلاس درس را پرنمی کند زیرا نفس معلم درجریان آموزش کلاس تاثیرگذار است.
دکترسالارقاسمی با اشاره به اینکه آموزش درسه سطح حضوری، فضای مجازی و تلفیقی صورت می گیرد، اظهارداشت: بهترین نوع آموزش تلفیقی است لذا باید بستراین آموزش درجامعه تقویت شود.
وی بیان داشت: شیوع بیماری کرونا مدارس را تعطیل کرد اما با فعالیت معلمان درفضای مجازی جریان آموزش تداوم یافت.
قاسمی با بیان اینکه شبکه آموزشی شاد نیاز به تحلیل وهم اندیشی دارد، خاطرنشان کرد: نخستین ثمره آن از دیدگاه مدیریتی این است که می توان از آن به عنوان یک فصل مشترک وگفتمان مستمربهره گرفت.
وی یادآورشد: نقد باید درزمان خودش صورت بگیرد و درحال حاضریکی از موضوعات مهم و روز آموزش و پرورش و شرکای آن ،بحث شبکه شاد است که باید با نگاه کارشناسانه به آن پرداخته شود.
مدیرکل آموزش وپرورش البرز اضافه کرد: شبکه آموزشی شاد باید به یک دغدغه تبدیل شود تا امکان برطرف شدن نقاط ضعف آن فراهم آید وهم نقاط قوت آن را تقویت کرد.
وی با بیان اینکه وضعیت عضویت این استان درمشارکت معلمان ودانش آموزان درشبکه شاد درردیف ۲ تا پنج استان موفق کشور قراردارد، یادآورشد: یک سوم جمعیت استان البرز درمناطق حاشین نشین زندگی می کنند وفاصله طبقاتی داریم.
وی تصریح کرد: دامنه محرومیت البرزکم نیست به گونه ای که این موضوع برآموزش و پرورش استان تاثیرگذاشته و شاهد کمبودهای مختلف به خصوص ازنظر سرانه فضای آموزشی درآن هستیم.
دکترقاسمی عنوان کرد: اگرقراراست یک موضوعی درکشوربه بهترین وجه ممکن، کیفی، آینده دار وبه دوراز شعارر و ظاهرسازی انجام گیرد ازهمان ابتدا باید مورد نقد آتشین و نقد بی پیرایه قرارگیرد.
وی بیان داشت: اگر قراراست موضوعی درست جا بیفتد نقد باید جدی ، درست و بی پیرایه باشد به جای آن که جلوی نقدها را بگیریم و یا فرصت بیان آن ها را ندهیم و یا به نقدها به شکل نمایشی توجه شود.
وی افزود: درآموزش و پرورش هراقدام ملی که انجام می گیرد باید مستند به اسناد بالادستی و سند تحول بنیادین باشد.
مدیرکل آموزش و پرورش البرزبا بیان اینکه بین شبکه شاد وسند تحول بنیادین ارتباط دارد، افزود: ضرورت دارد همه فعالان عرصه تعلیم و تربیت این سند مهم را مورد مطالعه عمقی قراردهند تا با برنامه ریزی جامع آن را درکف مدارس اجرایی کنند.
وی عنوان کرد: درشبکه آموزشی شاد هم باید درتولید محتوا وسایر اقدامات مربوطه معاون های ابتدایی ومتوسطه درگیرکارباشند نه سازمان پژوهش چون این دو معاونت متولی کارند.
قاسمی تاکید کرد: هر برنامه ای که اجرا می شود دارای نقاط قوت و ضعفی است که پس ازمدتی مشکلات آن مرتفع می شود و شبکه آموزشی شاد هم این گونه است زیرا هر روز شاهد رفع مشکلات آن هستیم.
شبکه شاد یعنی استفاده ابزاری
مدیرصدای معلم البرز به عنوان یکی از منتقدان شبکه آموزشی شاد دراین نشست گفت: دراین روزها وهفته ها وزارت آموزش و پرورش نشست های رسانه ای را به صورت " یک طرفه " لغو و به انتقادات « صدای معلم » مبنی برپاسخگویی به افکار عمومی و مطالبات معلمان اعتنایی ندارد، مدیر کل آموزش و پرورش استان البرز با دعوت از کارشناسان و برخی معلمان و مدیران سعی دارد تا حدی عملکرد وزارت آموزش و پرورش و مدیران آن را در حوزه آموزش مجازی به ویژه " شبکه شاد " در بوته نقد و بررسی بگذارد.
علی پورسلیمانی افزود: ایجاد شبکه اجتماعی «شاد» برای دانش آموزان جهش بزرگی درآموزش و پرورش محسوب می شود اما راه اندازی آن با توجه به فعالیت سامانه همگام نیاز نبود.
وی به راهکار ۲-۱۷ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: تولید وبه کارگیری محتوای الکترونیکی متناسب با نیازدانشآموزان و مدارس با مشارکت بخش دولتی و غیردولتی والکترونیکی کردن محتوای کتابهای درسی براساس برنامه درسی ملی با تاکید بر استفاده از ظرفیت چند رسانهای باید تا پایان برنامه پنجم توسعه کشورصورت می گرفت.
پورسلیمانی بیان داشت: کاری که باید از قبل و با برنامه انجام می شده است اکنون آن را با فشار و شتاب زدگی دارند پیش می برند.
وی تصریح کرد: وزارت آموزش و پرورش با دیکته کردن یک سویه و اجباری شبکه شاد و زیر پاگذاشتن هویت و بلوغ مدرسه ، شعور مدارس و معلمان و ذی نفعان آموزش را به سخره گرفته است.
پورسلیمانی با بیان اینکه معلمان دراین مدت زحمت زیادی کشیده اند،اضافه کرد: در اجرای شبکه آموزشی شاد باید انعطاف باشد نه اجبارو تهدید کردن که پرونده معلم را به دلیل عدم نصب «شاد» به هیأت رسیدگی به تخلفات اداری میفرستند.
وی اضافه کرد: این اینگونه ادبیات نه درشان آموزش و پرورش ونه درشان فرهنگیان است و قطعا نتیجه عکس خواهد داد.
وی فضای آموزش و تعلیم و تربیت را یک فضای انسانی و داوطلبانه توصیف کرد وگفت: باید به طور مستمروضعیت موجود مورد تلطیف قرار گیرد.
این منتقد بیان داشت: وزارت آموزش و پرورش ازکرونا به صورت ابزاری برای فراراز پاسخ گویی وتعامل با رسانه ها وافکار عمومی استفاده کرده است.
پورسلیمانی درادامه به وضعیت آموزش قبل ازبحران کرونا که خودش بحرانی بوده پرداخت و افزود: شاید این وضعیت بحرانی دیگر راهم تولید کند.
وی خاطرنشان کرد: با کلیت آموزش مجازی به عنوان آموزش مکمل ونه جایگزین آموش حضوری موافق است اما با متدولوژی و شیوه های به کار گرفته شده کاملا مخالف است.
وی غفلت ازهوشمند سازی مدارس و مدرسه محوری را ازدیگر مشکلات حوزه آموزش و پرورش برشمرد.
کرونا تلنگری برآموزش
کارشناس تعلیم و تربیت البرزی هم دراین نشست گفت: شبکه آموزشی شاد که در این وضعیت کرونایی و تعطیلی مدارس راه اندازی شده ، دارای فرصت ها و چالش هایی است.
دکتریونس جاوید نسب با اشاره به اینکه روند آموزش و یادگیری درسیر تاریخی خود همواره با الهام از تجارب قبلی به تکمیل روش های گذشته منجر شده است، خاطرنشان کرد: آموزش های یک طرفه و قدرت مدار به سبک های تعاملی و گروه مدار هدایت شده و روش های مبتنی بر تفکر واگرا بر تفکر همگرا غالب شده است.
وی بیان داشت: امروزه آموزش دهنده به عنوان مرجع قدرت ودانایی کامل، جای خود را به تسهیل گر و راهبر داده است.
وی با بیان اینکه امروزه فناوری جایگاه خاصی درجریان آموزش از راه دور پیدا کرده، گفت: تکلیف نیز یک وظیفه وعمل به مرور به مهارت می باشد که در ردیف یک نیازجای خود را باز کرده و یادگیری لذتبخش هم درقالب یک هدف معرفی می شود.
جاوید نسب یادآورشد: با وجود همه این تغییرات، آموزش هنوز برمدارارتباط چهره به چهره در مدرسه، با حضور معلم، کتاب و دانش آموز می چرخد و جذابیت و اهمیت خاص خود را با وجود انتقادات حفظ کرده است.
وی تصریح کرد: پژوهش ها نشان داده است که هراندازه درجریان یادگیری تعداد بیشتری ازحواس انسان درگیر شوند روند یادگیری تقویت می شود.بر همین مبنا هر ابزاری که به این روند کمک کند مکمل یادگیری درآموزش گیرنده می شود.
جاوید نسب افزود: برگزاری جلسات آموزشی ازطریق ویدیو کنفرانس، فضای مجازی، نرم افزارهای آموزشی و رسانه های دیداری و شنیداری و اپلیکیشن های کاربردی به صورت آنلاین و افلاین و با قدرت و قابلیت بازخورد تعاملی، از اختراعات بشر است که جای خود را در نظام های آموزشی از دوره های ابتدایی تا دانشگاه به خوبی باز کرده است.
این کارشناس تعلیم و تربیت خاطرنشان کرد: این ابزارها مکمل جریان آموزش می باشند که فرصت بسیار خوبی را در اختیار متولیان آموزش قرارداده اند تا در شرایط اضطرار و عدم امکان حضور در کلاس درس به عنوان یک روش جایگزین استفاده شوند.
وی عنوان کرد: تعطیلی های خواسته و ناخواسته ای که در کشور ما رخ داده و موجب قطع جریان آموزش شده است همواره به عنوان یک دغدغه برای مدرسه و خانواده مطرح بوده است تا روشهایی برای جلوگیری از اتلاف سرمایه های مادی و معنوی پیدا کنند.
جاوید نسب بیان داشت: درچنین شرایطی گروه های غیررسمی جلوتر ازدولت ها گامهایی را بر می دارند تا نیازهای جامعه هدف را برطرف کنند که با مخالفت های پنهان و آشکار مواجه می شوند.
وی درادامه به گسترش شیوع بیماری کرونا درایران و طولانی شدن تعطیلات مدارس پرداخت و گفت:در کشور ما مدارس و معلمان به فراخور نیاز و شرایط از این فرصت استفاده کرده و رابطه خود را با یادگیرندگان حفظ می کنند تا به تقویت روند یادگیری بیش از گذشته کمک کنند به گونه ای که دراین مدت معلمان خلاق وعلاقه مند اقدامات موثری در بستر فضای مجازی به دانش آموزان و خانواده ها انجام داده اند.
این کارشناس تعلیم و تربیت افزود: وزارت آموزش و پرورش بعد از چند آزمون و خطا به ایجاد سامانه "شبکه آموزش دانش آموز" بر بستر فضای مجازی پرداخت و استفاده ازاین نرم افزار به صورت عمومی فرصت ها وچالش هایی را پیش روی نظام آموزشی وخانواده ها قرارمی دهد که نه تنها در زمان تعطیلی های اضطراری بلکه در طول سال تحصیلی لازم است از ابعاد مختلف به آن پرداخته شود.
وی در ادامه به فرصت و چالش های برنامه شبکه آموزش دانش آموزان" شاد" اشاره کرد و گفت: در صورت عدم مدیریت درست و دورشدن از رسالت اصلی نرم افزار، می تواند به ضد خود تبدیل شده و خسارت هایی را به نظام آموزشی و اعتماد مردم به مدرسه ایجاد کند.
جاوید نسب ازانتقال ارتباط با دانش آموزان از محیط مدرسه به محیط خانواده ، امکان ارائه تکلیف با توجه به تفاوت های فردی متناسب با توانایی های هردانش آموز و توجه به عدالت آموزشی، افزایش تعامل خانواده و مدرسه را به شکل غیر حضوری ، کاهش حضور اولیا درمواقع غیرضروری در مدرسه و جلوگیری از هدررفت زمان و هزینه خانواده ها، افزایش سرعت انتقال اطلاعات، ظرفیت دردسترس قراردادن و انتقال اطلاعات بروز و جدید علمی به معلم و دانش آموزان و قرار دادن امکانات مناسب برای خلاقیت معلمان به عنوان فرصت های شبکه شاد یاد کرد.
وی ایجاد انگیزه برای معلمان دراستفاده از تکنولوژی، شناسایی و معرفی معلمان توانمند وخلاق ، به اشتراک گذاشتن تجارب معلمان توانمند ودانش آنها ، گسترش عدالت آموزشی با ارسال مطالب آموزشی از نقاط مختلف کشور، شبکه ای رسمی برای پایش سطوح مختلف آموزشی، فرصتی برای برنامه های توانمندسازی معلمان وتبدیل مدیران مدارس به عنوان سیاست گزار و برنامه ساز و همچنین شناسایی مدیران کارآمد وغیر کارآمد مدارس را از دیگر فرصت های شبکه آموزشی شاد برشمرد.
وی ازدیگر فرصت های شبکه آموزشی شاد را درزمینه نیازسنجی آموزشی و پرورشی درمناطق مختلف کشور، مانع از قطع جریان آموزش ویادگیری درشرایط اضطراری، افزایش مسوولیت پذیری معلمان برای کسب دانش ومطالعه در طول سال تحصیلی، دردسترس و همواره آماده بودن ، ساده و راحت بودن استفاده از آن و تا حدودی جذاب و برانگیزنده بودن ،علاقمند کدن دانش آموزان به دانش روز و فضایی امن و قابل اعتماد برای آموزش دربسترفضای مجازی ذکرکرد.
این کارشناس تعلیم و تربیت آموزش و پرورش البرز ، غلبه نگاه آموزشی صرف بر پرورش وحافظه محوری بر مهارت محوری و کاهش خلاقیت،عدم رعایت عدالت آموزشی در خانواده های طبقه ضعیف که فاقد گوشی های اندروید بوده و یا خانواده هایی که سواد لازم برای کار با گوشی را ندارند و نرم افزار شاد جایگزین جریان آموزش شده و از نقش یک ابزار و مکمل یادگیری به هدف تبدیل شود را ازجمله چالش های این شبکه عنوان کرد.
دکتریونس جاوید نسب افزود: الزام و اجبار به استفاده از نرم افزار، ابزار و فرصت آموزشی را به تهدید تبدیل کرده و مقاومت معلمان را افزایش دهد، برنامه های کیفی مدرسه به حاشیه رانده شود ، هزینه های اینترنت برای خیلی ازخانواده ها سنگین بوده و توانایی استفاده ندارند واولویت دادن به مطالب ارائه شده درنرم افزاربه جای حضور درکلاس و کاهش تعامل حضوری خانواده و مدرسه وعدم استفاده ازظرفیت های نهاد خانواده را از دیگرچالش های شبکه شاد ذکرکرد.
وی ازخطراعتیاد دانش آموزان به اینترنت و گوشی های موبایل با توجه به محدودیت هایی که خیلی از خانواده ها از قبل نسبت به استفاده فرزندانشان از گوشی همراه داشته اند، استفاده بی رویه از مطالب دیگران و کاهش خلاقیت معلمان، استفاده از نرم افزار به عنوان ابزارتبلیغات و سو استفاده های احتمالی جناحی وسیاسی که موجب سلب اعتماد به یک ابزار آموزشی شود، احساس تبعیض وبی عدالتی وافزایش شکاف طبقاتی درخانواده های طبقه ضعیف و بدبینی نسبت به نظام آموزشی به عنوان دیگرچالش های این شبکه نام برد.
این کارشناس تعلیم و تربیت البرزی کاهش رقابت با انحصاردر شبکه آموزش واز بین رفتن خلاقیت دراستفاده ازنرم افزارهای جدید، عدم توجه به فرهنگ بومی محلی با ارائه محتوای یکنواخت، عدم توانایی بعضی از م با توجه به وضعیت جدید، عدم توانایی بعضی ازمعلمان با تولید محتوای الکترونیکی و متناسب، دادن تکالیف زیاد به دانش آموزان موجب دلزدگی آنها از درس شده ، کاهش فرصت بازی و بودن با اعضای خانواده ومعلم از خود سلب مسئولیت کرده و بار آموزش و یادگیری ب دوش دانش آموز و مدرسه بیفتد را ازدیگر چالش های این شبکه آموزشی دانش آموزان برشمرد.
وی درادامه به پیشنهادهایی که می تواند به بهبود جریان آموزش ازطریق شبکه شاد کمک کند پرداخت واضافه کرد: باید زمان بندی مناسب دراستفاده از نرم افزار برای معلم، خانواده و دانش آموز لز طرف معلم و مدیر مدرسه انجام گیرد.
دکتریونس جاویدنسب اظهارداشت: تاکید براصل بودن فرآیند آموزش حضوری و کمکی بودن نرم افزار در کنار سایر ابزارهای کمک آموزشی ، هماهنگی با وزارت ارتباطات برای گرفتن هزینه حداقلی اینارنت دراستفاده از نرم افزار و رایگان کردن استفاده از نرم افزار در مناطق محروم وطبقه ضعیف و توجه به سایر ابعاد تربیتی و آموزشی از جمله مواردی است که باید به آن توجه کرد.
کارشناس تعلیم و تربیت آموزش و پرورش البرزیادآورشد: باید به ایجاد رقابت درمعلمان ودانش آموزان برای تولید محتوای کیفی، برنامه های کیفی و متناسب با هماهنگی رسانه ملی در مناطق غیر برخوردار و خانواده های طبقه ضعیف ارائه شود، امکان دردسترس قراردادن تبلت های آموزشی به صورت امانت به دانش آموزان طبقه ضعیف در مدرسه و تمرکززدایی از برنامه ودادن اختیار به مدیر مدرسه و معلم برای ارائه برنامه های متناسب با مدرسه و کلاس دراین شبکه توجه کرد.
شبکه شاد اقدامی شتابزده
مدیرهنرستان شهدای انقلاب اسلامی گفت: راه اندازی شبکه شاد یک اقدام شتاب زده است زیرا بدون اینکه زیرساخت لازم برای آن طراحی و آماده شود، راه اندازی شد.
رضا قاسم پوربا بیان اینکه مشکلات این شبکه درهنگام حرکت کردن درحال برطرف شدن است، خاطرنشان کرد: کندی برقراری از مهمترین مشکلات این شبکه آموزشی است.
وی بیان داشت: وقت گیربودن، نصب نشدن برروی برخی ازگوشی ها، عدم امکان برقراری ارتباط تصویری، نداشتن ویژگی خاصی نسبت به سامانه همگام ومحتوای آموزشی ازمشکلات اصلی این شبکه است.
وی یادآورشد: مدیران مدارس در شبکه آموزشی شاد هیچگونه نظارتی برکلاس های درس مدارس خود ندارند و هزینه اینترنت نیز برای اولیا و معلمان سنگین است.
وی تصریح کرد: شبکه آموزشی شاد نیاز به آسیب شناسی دارد تا دغددغه جامعه هدف آن کاهش یابد.
قاسم پورعنوان کرد: از ۸ صبح تا ۱۸ این شبکه برای آموزش دانش آموزان فعال شده که زمان آن بسیار طولانی است و نظم ساعت آموزشی در آن همانند کلاس درس برای همه یکسان نیست.
وی ادامه داد: این شبکه نیاز به ایجاد خلاقیت درتواید محتوا و کیفیت بخشی دارد.
شبکه شاد فضایی امن
مدیرهنرستان خیری موفقیان شهرستان ساوجبلاغ هم گفت: شبکه آموزشی شاد دربستری کارآمد وایمن برای برای برقراری رشته ارتباطی مدرسه و دانش آموزان با مدیریت وزارت آموزش و پرورش فعال شد که امن ترین فضا برای دانش آموزان در فضای مجازی است.
ابوذرکشن روستا با اشاره به سند تحول بنیادین درخصوص تولید محتوای الکترونیکی، افزود: گویا ما دراین زمینه عقب ترهستیم اما شیوع بیماری کرونا موجب شد تا معلمان برای آموزش به دانش آموزان به فضای مجازی روی آورند.
وی بیان داشت: کرونا درآموزش و پرورش تحول ایجاد کرد و فضای امن آموزشی را درقالب شبکه آموزشی شاد برای دانش آموزان مهیا کرد.
وی با بیان اینکه اگر شیوع بیماری کرونا نبود، آموزش و پرورش به جایگاه امروز خود در فضای مجازی نمی رسید، اضافه کرد: در شبکه آموزشی شاد معلمان با خلاقیت محتوای آموزشی خود را ارائه می دهند.
این مدیر مدرسه ادامه داد: باید به هوشمند سازی مدارس اهمیت داد تا سواد رسانه ای دراین خانه گسترش یابد.
وی عنوان کرد: با توجه به نظام برنامه ریزی مناسب درخصوص شبکه آموزشی شاد می توان زمینه حضور دانش آموزان در این فضای امن را بوجودآورد.
شاد شبکه ای پویا
آموزگاری البرزی دراین نشست از شبکه آموزشی شاد به عنوان شبکه ای پویا یاد کرد وافزود: با شیوع بیماری کرونا بسیاری از کشورها از جمله فنلاند به آموزش مجازی برای حفظ سلامت دانش آموزان روی آوردند و وزارت آموزش و پرورش هم شبکه آموزشی شاد را طراحی و راه اندازی کرد.
مرجان خمیس آبادی که معلم پایه ششم درآموزش و پرورش ناحیه ۲ کرج است، خاطرنشان کرد: شبکه آموزشی شاد یک انقلاب عظیم در حوزه آموزش فضای مجازی ایجاد کرد.
وی یادآورشد: استقبال دانش آموزان ومعلمان ازاین شبکه درمدت کوتاهی که فعال شده درسطح بالایی قراردارد.
وی با بیان اینکه جای شبکه شاد درآموزش و پرورش خالی بود، اضافه کرد: این شبکه فرصت لازم را برای آشنا کردن دانش آموزان با فناوری جدید درفرآیند یاددهی و یادگیری را بوجودآورد.
خمیس آبادی تصریح کرد: معلمان درآموزش های مجازی به نیازهای آموزشی، بهداشتی و روانی دانش آموزان با توجه به شیوع بیماری کرونا توجه دارند وبا تهیه محتوای آموزشی دراین زمینه نیز اطلاع رسانی می کنند.
وی با اشاره به اینکه این شبکه نیاز به گسترش سواد رسانه ای را در بین دانش آموزان ، اولیا و حتی معلمان را رقم زد، اضافه کرد: کرونا فرصت استفاده از فضای مجازی را برای دانش آموزان در بخش فرآیند یادگیری به همراه آورد.
وی ادامه داد: نقاط ضعف این شبکه مهم را باید با هم اندیشی برطرف کرد.
استان البرز ۵۰۰ هزار دانش آموز و ۲۶ هزار فرهنگی دارد.
بیماری کرونا که از شهرووهان چین شیوع پیدا کرد اکنون سر از ۲۱۰ کشور و سرزمین در جهان در آورده و سازمان بهداشت جهانی وضعیت فوق العاده اعلام کرده است.