سال ۹۸ با وجود شدت تحریم ها و مشکلات اقتصادی کشور اما در البرز روند به گونه ای پیش رفت که بخشی از ظرفیت های خفته استان به بیداری و فعالیتی دوباره تبدیل شد، سرمایه هایی که در گذر چالش های اقتصادی زمان در پسوی فراموشی قرار گرفته بودند اما با عزمی راسخ جان گرفتند.
توجه به بخش تولید، اشتغال، بازفعال سازی واحدهای راکد، توسعه راه ها و راه اندازی بخش مسافری فرودگاه پیام را شاید بتوان از مهم ترین اقداماتی که در سال ۹۸ در این استان صورت گرفته نام برد، اقدام هایی که نتایج حاصله از آنها نه تنها برای استان بلکه کل کشور از آنها منتفع می شوند.
البرز قطب صنعتی کشور
استان البرز در ۲ بخش صنعت و کشاورزی دارای ظرفیت های فراوانی است که استقرار بیش از ۵۰ مرکز تحقیقاتی و پژوهشی و دانشگاهی به عنوان پشتوانه علمی صنعت و کشاورزی ایران نقش کلیدی در تحول صنعتی و کشاورزی البرز دارند.
همچنین وجود بیش از سه هزار و ۵۰۰ واحد صنعتی و تولیدی، نزدیکی به پایتخت، مسیر ارتباطی ۱۴ استان کشور، کشاورزی فعال و اتصال البرز به مسیر ریلی هر کدام به نوبه خود سهم زیادی در توسعه این استان و کشور به همراه دارد.
وجود مراکز پژوهشی بزرگ کشور در البرز از ظرفیت ها و مزیت هایی است که باید بیش از پیش برای نوآوری ، بومی سازی و افزایش چندبرابری تولید از آنها بهره گرفت. از جمله این مراکز می توان به پژوهشگاه مواد وانرژی ایران، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، موسسه تحقیقات و اصلاح نهال و بذر، موسسه بیوتکنولوژی ، موسسه تحقیقات علوم دامی ، بانک ملی ژن گیاهی ایران ، مجموعه صنایع نیروگاهی، ساخت لوکوموتیو و ماشین آلات گروه صنعتی مپنا، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران ، دانشگاه خوارزمی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سازمان ملی استاندارد، موسسه زمین شناسی ، معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، شهرک تحقیقاتی صنعتی کاوش وزارت صنعت ، معدن و تجارت، پارک علم وفناوری و... نام برد.
همچنین وجود حدود ۷۰ هزار هکتار زمین حاصلخیز کشاورزی و باغی با تولید محصولات با کیفیت از مزیت های تولیدی است ضمن آنکه وجود صدها جوان نخبه علمی در بخش های مختلف به عنوان موتور محرک تولید، صنعت ، کشاورزی و خدمات می تواند جهش دهنده تولید و خدمات در این استان باشد
در کنار این مزیت ها همانطور که اشاره شد، فعالیت فرودگاه و منطقه ویژه اقتصادی پیام، خطوط ریلی کشور و جاده های ترانزیتی در جابه جایی محصولات صنعتی و کشاورزی استان البرز و همچنین تامین مواد اولیه تاثیر گذار هستند.
وجود این مزیت ها موجب شده تا البرز را به عنوان قطب صنعت در کشور بشناسند، استانی که به خصوص در چند سال گذشته پیشرفت های زیادی داشته و توانسته به خوبی واژه خواستن توانستن است را متجلی نماید.
البرز دارای رشد سالانه ۲.۴ درصد جمعیت است یعنی سالی حدود ۸۰ هزار نفر افزایش جمعیت که این میزان در مقایسه با میانگین کشوری بالا است، این استان دارای پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع مساحت با حدود سه میلیون نفر جمعیت است که سه دهم جمعیت کشور را دارد.
وجود چنین ظرفیت هایی در استانی که آمیخته به فرهنگ و اقوام مختلف است موجب شده تا مسوولان استانی و ملی توجه بیشتری به البرز داشته باشند و سفرهای متعدد مسوولان ملی به خصوص سران سه قوه در سال گذشته با هدف رفع مشکلات بخش های مختلف از جمله بخش تولید موجب شکوفایی هر چه بیشتر این بخش شده است.
با توجه به وجود صنایع مختلف در این استان، یکی از مشکلاتی که به خصوص با شدت گرفتن تحریم ها شاهد آن بودیم، راکد و یا نیمه تعطیل شدن فعالیت واحدهای تولیدی بود، واحدهایی که به دلایل مختلف در روندکارشان اختلال ایجاد شده بود و به تبع آن سبب بیکار شدن تعدادی از کارگران شده است.
سال ۹۸ به نام رونق تولید در حالی سپری شد که مسوولان استانی یکی از مهم ترین اهداف خود را حفظ اشتغال و باز فعال سازی واحدهای راکد و نیمه تعطیل قرار داده بودند.
توسعه راه ها و بخش حمل و نقل عمومی، رونق بخش کشاورزی و صادرات از دیگر بخش هایی بود که در سال گذشته هر چه بیشتر در استان به آن توجه و دستاوردهای بسیاری برای البرز و کشور به ارمغان آورده اند.
در بخش صنعت همانگونه که بیان شد بیش از سه هزار و ۵۰۰ و.احد تولیدی و صنعتی در شهرک های صنعتی این استان مشغول به فعالیت هستند، که علاوه بر تامین نیاز داخل به خارج از کشور نیز صادراتی دارند.
رفع توقیف ۱۰۰ واحد صنعتی البرز
یکی از مهم ترین اقدام ها در استان رفع تملک تعدادی از واحدها بود، ۱۵۹ واحد تولیدی و صنعتی با ظرفیت اشتغال زایی حدود ۹ هزار نفر در این استان تا اوایل سال ۹۸ در تملک بانک ها قرار داشتند، که اقدام های صورت گرفته و حمایت های دولتی با هدف احیای تولید و اشتغال در این واحدها موجب شد تا ۱۰۰ واحد از این تعداد از تملک بانک ها خارج شوند.
از این ۱۰۰ واحد تولیدی و صنعتی ۲۲ ئاحد آنها به سرمایه گذاران جدید واگذار فعالیت خودرا از سر گرفتند.
اکنون ۵۹ واحد تولیدی صنعتی دیگر در تملک بانک ها است که مسوولان استانی تلاش می کنند تا با همکاری بانک ها این واحدها احیا و فعال سازی شوند..
نوسازی ۸۸ واحد صنعتی در البرز
نوسازی ۸۸ واحد صنعتی و تولیدی در سال ۹۸ را یکی دیگر از اقدام ها با هدف توسعه تولید و اشتغال در این استان می توان نام برد که تا پایان سال ۹۹ به چرخه تولید باز می گردند.
احیای ۷۷ واحد تولیدی در سال ۹۸
از دیگر اقدام هایی که در سال ۹۸ برای توسعه استان صورت گرفت، احیای ۷۷ واحد تولیدی راکد بود، در واقع سال گذشته را می توان سال تحول صنعت در البرز نامید.
نبود منابع مالی، نداشتن سرمایه در گردش، وجود کالای مشابه قاچاق، از رده خارج بودن تکنولوژی و نداشتن بازار سبب شده بود تا این واحدها راکد و یا کمتر از ظرفیت خود فعالیت کنند..
صادرات ۲۰۰ میلیون یورویی تولید کنندگان البرزی
البرز از مزیت وجود ۱۵۰ برند برخوردار است که علاوه بر تامین نیاز کشور، به دیگر کشورها نیز صادراتی دارند، این تولید کنندگان در سال گذشته ۲۰۰ میلیون یورو صادرات به کشورهای مختلف از جمله افغانستان، عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس و آسیای میانه داشتند.
دارو، مواد غذایی، پلاستیک و مواد شیمیایی عمده کاالاهایی بوده که توسط تولیدکنندگان البرزی به این کشورها صادر شده است.
گفتن این جمله نیز شاید خالی از لطف نباشد که البرز تنها استان کشور است که ۹۰ درصد صادرات یک داروی خاص را به روسیه انجام می دهد و با تولید فیلتر دیالیز سهم مهمی در رفع مشکلات بیماران دیالیزی در کشور را دارد.
تدبیری که پس از سال ها لبخند را بر لبان صنعتگران البرزی آورد
یکی از بزرگ ترین مشکلاتی که سد راه صنایع در این استان به خصوص صنایع مستقر در شهرک صنعتی اشتهارد به عنوان بزرگ ترین شهرک صنعتی کشور با وجود بیش از ۲ هزار واحد صنعتی و تولیدی شده بود، شعاع ۱۲۰ کیلومتری بود.
بسیاری از واحدها به این دلخوش بودند که با استقرار در این شهرک از مالیات معاف و می توانند بیشتر به تولید و اشتغال زایی بپردازند اما لغو این مصوبه سبب شد تا تعدادی از واحدها تعطیل، یا نیمه تعطیل و بسیاری نیز به دنبال خارج شدن از آن بودند.
در واقع می توان گفت که زنگ خطری برای صنایع در البرز به صدا درآمده بود که می توانست صنعت استان را هر چه بیشتر درگیر و مشکلات بیشتری را ایجاد کند.
این موضوع مطالبه جدی و اصلی صاحبان صنایع در استان البرز از گذشته ها بود بطوریکه در روزهای پایانی سال گذشته، ۳۰۰ صنعتگر و تولید کنتده در شهرک صنعتی اشتهارد با امضای طوماری به رییس جمهوری خواستار موافقت با خارج شدن این شهرک از شعاع ۱۲۰ کیلومتری شدند.
درخواست بسیاری از صنعتگران این شهرک در این طومار اعمال معافیت مالیاتی و قانون لغو شعاع ۱۲۰ کیلومتر بود.
عزم ها برای معافیت های مالیاتی جزم شد
اما در بازدیدهایی که عزیزاله شهبازی استاندار البرز و سایر مسوولان استانی و ملی از این صنایع داشتند، بزرگ ترین و مهم ترین خواسته صاحبان صنایع مصوبه شعاع ۱۲۰ کیلومتریبود تا از مالیات معاف شوند.
موضوع مالیات را به جرات می توان گفت که تبدیل به یکی از بزرگ ترین دغدغه های صنعتگران در شهرک صنعتی این استان شده بود، مشکلی که سبب خروج تعدادی از واحدها شده بود.
این دغدغه صنعتگران که بارها و بارها مطرح شده بود، به خصوص در سال هایی که نیاز به حمایت هر چه بیشتر از صنایع و تولید داخلی بود به عنوان نقشه راه مسوولان البرزی که هدف خود را حمایت از تولید داخلی می دانستند قرار گرفت.
با همه تلاش های مسوولان گذشته این استان اما این بار و در سال ۹۸ استاندار البرز کمر همت بست و عزم ها جزم شد تا این مانع بزرگ از سد راه صنایع استان برداشته شود، نشست های بسیاری به همین منظور در سطح استانی و ملی برگزار و درخواست و نیاز البرز به لغو و اصلاح این مصوبه مطرح شد.
تلاش ها جواب داد و در روزهای نخستین سال جهش تولید، به همت دولت تدبیر و امید نگاه ویژه و دستور رییس جمهوری و با تلاش مسوولان استان البرز، لغو ممنوعیت شعاع ۱۲۰ کیلومتری برای البرز در تصویب نامه هیات وزیران طی نامه مشترکی از سوی وزارت صمت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور، دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی با امضای معاون اول رییس جمهور، مصوب شد و بسیاری از صنعتگران مستقر در این شهرک آن را برای خود یک عیدی قلمداد کردند.
مسافری شدن فرودگاه بین المللی پیام
یکی دیگر از دستاوردهای البرز در سال ۹۸ که نه تنها در توسعه هر چه بیشتر این استان بلکه در پیشرفت کشور نیز می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد، تحقق آرزوی دیرینه مردم این استان برای راه اندازی یک فرودگاه مسافری در این البرز بود.
مسافربری شدن فرودگاه بین المللی پیام که تا پیش از این به عنوان تنها فرودگاه باری کشور مشغول به فعالیت بود، یکی از اصلی ترین و مهم ترین درخواست مردم این استان بود که در سال ۹۸ پس از سال ها محقق شد.
به منظور اجرای این مهم، وزرای ارتباطات، راه و شهرسازی و معاون رییس جمهوری در سفری که به البرز داشتند یکی از مهم ترین برنامه های خود را تحقق این ضرورت عنوان و با همین هدف ایرادهای آنها از نزدیک بررسی و در کوتاهترین زمان ممکن محقق شد.
همزمان با تاسوعای حسینی در سال ۹۸ پروازهای مسافری از فرودگاه بین المللی پیام به مقصد مشهد مقدس از سرگرفته شد، افزایش مسیرهای پروازی به مقصدهای دیگر نیز در دستور کار قرار گرفت و پرواز کیش نیز به این مسیرها افزوده شد.
فرودگاهی که به گفته مسوولان با دارا بودن زیر ساخت های لازم فرودگاهی، قابلیت جایگزینی فرودگاه های حضرت امام خمینی(ره) و مهرآباد را به عنوان پدافند غیر عامل داراست.
قطار برقی با تدبیر دولت به هشتگرد رسید
طرح ملی قطار برقی گلشهر کرج – شهر جدید هشتگرد در استان البرز به عنوان خواسته ای عمومی پس از سالها انتظار، از دیگر مهم ترین طرح هایی بود که به همت دولت تدبیر و امید در سال ۹۸ و با حضور رییس جمهوری به بهره برداری رسید.
بعد از آنکه عملیات ساخت چند ۱۰ هزار واحد مسکن مهر برای اسکان بخشی از سرریز جمعیت کلانشهرهای تهران و کرج در سال ۸۷ در شهرجدید هشتگرد آغاز شد، زمزمه ایجاد قطار برقی کرج به هشتگرد نیز به گوش می رسید، تا اینکه عملیات این طرح ملی در اواسط دولت دهم اجرایی شد، لیکن در نهایت این طرح با انبوهی از موانع و مشکلات به دولت یازدهم به ارث رسید.
دولت یازدهم یعنی دولت تدبیر و امید با توجه به اهمیت و نقش تعیین کننده قطار برقی کرج – هشتگرد، باوجود مشکلات عدیده ناشی از تحریم ها، کمبود بودجه، وجود معارضان، تامین برق و سایر نیازهای تجهیزاتی که قیمت آنها براثر تورم با افزایش چشمگیری مواجه شده بود، تلاش های بی وقفه و فراوانی برای تکمیل این طرح ملی انجام داد، لیکن ادامه آن ناگزیر به دولت دوازدهم کشید.
این خط به طول ۲۶ کیلومتر یکی از پروژه های ملی تاثیرگذار در استان البرز است که با راه اندازی آن افزون بر روان سازی ترافیک در آزاد راه تهران - کرج - قزوین، بستر ساز ترغیب مردم برای سکونت در شهر جدید هشتگرد شد.
همچنین گشایش این پروژه در کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت خودروها تاثیر گذار است و نقش مهمی در جابه جایی آسان کارمندان، کارگران، دانشجویان و سایر قشرها بین شهرهای تهران، کرج و شهر جدید هشتگرد داشته است.
گشودن گره های کور ترافیکی وعده صادق دولت به البرزی ها
در روزهای پایانی سال ۹۸، یکی از مهم ترین درخواست های مردم این استان با حضور رییس جمهوری محقق شد، ترافیک سنگین و خسته کننده، سال های زیادی است که مردم و مسافران را در جاده های البرز به ویژه ورودی شرقی کلانشهرکرج می آزارد، که به همین منظور پروژه های بزرگ راه سازی مانند آزاد راه تهران – شمال ، ادامه آزاد راه شهید همت ،آزادراه شمالی کرج ، آزاد راه جنوبی البرز و آزاد راه آبیک – البرز- چرمشهر به عنوان پروژه های قدیمی و جدید از نقاط امید بخشی بوده که همواره مردم آرزوی تکمیل بخشی ازآنها را داشته اند و انتظار می رفت به سرانجام برسند و البرز از این همه ترافیک خلاصی یابد
گام ها در این راه استوار و در روز سه شنیه بیست و هفتم اسفند با حضور دکتر روحانی رییس جمهوری، طعه ۲ و ۳ آزادراه همت-کرج را به طول ٩.۶ کیلومتر افتتاح شد.
این قطعات شامل گرمدره تا شهرک جهان نما ۵.۱ و قطعه سوم از شهرک جهان نما تا کرج ۴.۵کیلومتر و طول کل این آزادراه ۱۴.۵ کیلومتر است و بهره‌برداری از آن تاثیر بسیاری در کاهش ترافیک فعلی تهران و استان البرز می‌گذارد. پیش از این قطعه اول این طرح از تهران تا گرمدره ۵ کیلومتر افتتاح شده بود.
با بهره برداری از این طرح گلوگاه‌های ترافیکی استان البرز و کلیه محورهایی که از غرب کشور به ویژه استان‌های قزوین، زنجان، تبریز و... حذف می‌شود.
علاوه بر این با بهره‌برداری از این آزادراه، ۳۵ درصد از بار ترافیکی جاده‌های مواصلاتی استان تهران و البرز به این آزادراه منتقل می‌شود.
این پروژه در تابستان سال۹۷ به پیشرفت فیزیکی ۸۰ درصدی رسیده بود، اما واحدهای مسکونی در مسیر به عنوان معارضین این پروژه ساخت آن را متوقف کرد و نهایتا با اختصاص مبلغ ۲۵ میلیارد تومان برای رفع معارضین، ساخت پروژه ادامه یافت.
با توجه به تاثیر افتتاح آزادراه همت-کرج به عنوان یکی از پنج آزادراه مهم در ساماندهی ترافیک محور تهران- کرج ، تامین منابع و مصالح مورد نیاز این پروژه در اولویت دولت قرار گرفت و سرمایه‌گذار نیز با به کارگیری تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز این پروژه را طبق برنامه زمان‌بندی پیش برد.
این آزادراه تکمیل کننده کریدور بین‌المللی شرق به غرب کشور است که با بهره‌برداری کامل از آن علاوه بر کاهش زمان سفر و افزایش ایمنی شاهد کاهش بار ترافیکی درون شهری کرج با اتصال محور جدید به محور چالوس و کلاک و تسهیل دسترسی اهالی شمال کرج به استان‌های شمالی و تهران خواهیم بود.
ذخیره ۳۳ میلیون متر مکعب آب در سفره های زیر زمینی البرز
یکی دیگر از دستاوردهایی که این استان در سال گذشته داشته در بخش آبخیزداری و منابع طبیعی بوده است، با اجرای طرح‌های مکانیکی و بیومکانیکی آبخیزداری، سال گذشته ۳۳ میلیون مترمکعب آب در سفره‌های زیرزمینی این استان ذخیره شد.
با اجرای پروژه ها آبخیزداری سال گذشته ۱۸ میلیون مترمکعب آب استحصال و از فرسایش ۳۰۰ هزار تن خاک جلوگیری و ۱۳۳ هزار مترمکعب رسوب نیز مهار شد ضمن اینکه چهار هزار تن پوشش گیاهی نیز در عرصه های ملی این استان افزایش یافت.
این پروژه ها در حوضه های آبخیز فشند، سرهه، کوشکذر، تالیان کردان، شمال حلقه‌دره، شهرک صنعتی اشتهارد، ایپک، کندر، ارنگه، نشترود و واریان، تکیه سپهسالار، آزادبر، اورازان ورکش، گراپ، مهران جوستان، خچیره نسا، ناریان دهد و حسنجون انجام شده است.
سخن پایانی
هر آنچه که گفته شد بخش کوچکی از اقدام های بزرگی است که در سال رونق تولید در استان ایران کوچک انجام شده ، اقدام هایی که نه تنها برای این استان بلکه به دیگر استان های کشور پهناورمان نیز خدمات رسانی می کنند.
عملکردی که می تواند نقطه عطفی برای پیشرفت هر چه بیشتر این استان در سال جهش تولید باشد، ذکر این نکته ضروری است که باید در سال جهش تولید بانک های عامل بیش از پیش به کمک تولید در ۲ بخش صنعت و کشاورزی بیایند ضمن آنکه طرح های کوچک و زودبازده اقتصادی در روستاها با کمک بسیج سازندگی ، وزارتخانه های صنعت ، معدن و تجارت و جهادکشاورزی هدایت و راهبری شود.
با این وجود اگرچه این روزها کشورمان با مشکل بیماری کرونا و مشکلات تحریمی دست و پنجه نرم می کند اما البرزی ها در سال جهش تولید گام های بلندی برای سرافزاری ایران اسلامی برخواهند داشت همانطور که در کمترین زمان ممکن ظرفیت های تولیدی این استان برای تامین نیازهای بهداشتی و درمانی کشور پای کارآمده به طور قطع با شکست کرونا و تحریم ، البرز بار دیگر شگفتی ساز خواهد شد.
این روزها با اینکه ویروس کرونا بسیاری از ظرفیت های تولیدی و اقتصادی ایران و جهان را به تعطیلی کشانده اما تولیدکنندگان البرزی با گام های راسخ به سمت موفقیت های بزرگ پیش می روند.
