آموزش و پرورش، دو کلمه جداگانه است که همواره در ادب پارسی کنار هم قرار می گیرد و در برگیرنده مفاهیمی غنی و زندگی سازند.
گرچه این دو مفهوم بطور کلی قابل تفکیک نیست اما هرکدام در نظام تعلیم و تربیت از جایگاهی خاص برخوردار است.
برخی کارشناسان آنان را لازم و ملزوم می دانند و برخی تربیت و پرورش را هدف اصلی دانسته و معتقدند که آموزش مقدمه ای برای تربیت و پرورش است و بنا براین به پرورش نوجوانان و جوانان بویژه در مدارس باید بطور خاص و با اولویت توجه شود.
این درحالیست که در نظام آموزشی ما محور اصلی آموزش است و نه تنها به این امر مهم کمتر توجه می شود بلکه گاه کنش ها و برخوردهایی با دانش آموزان صورت می گیرد که با امر پرورش سازگار نیست و این بی توجهی بخصوص به واژه و اهمیت تربیت، بیش از تعلیم دانش آموزان را در معرض آسیب قرار خواهد داد.
در عین حال نباید فراموش شود که تربیت به معنای تنبیه دانش آموزان نیست و این مفهوم غلط متاسفانه در نظام آموزش و پرروش کماکان دیده می شود که نمونه آن تنبیه دانش آموزان توسط معلم، ناظم و مدیر مدرسه است که در بسیاری از موارد موجب جراحت های عمیق بر پیکر دانش آموزان شده است.
روانشناسان با رد هر گونه تحقیر و تنبیه در مدارس معتقدند که این گونه رفتارها موجب افسردگی، روحیه بزهکاری، انتقام، رفتارهای خشن و گرایش به گروه های انحرافی در جامعه خواهد شد.
یک روان شناس ارشد تربیتی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: همه افراد، بویژه نوجوانان، محبت پذیرند و نیاز به محبت از اساسی ترین نیازهای هر انسان است.
زهره کثیری افزود: این در حالیست که زمانی که دانش آموزی را تنبیه می کنیم، نه تنها به هیچ یک از نیازهای فطری و اساسی او پاسخ نمی دهیم بلکه تعادل حیاتی اش را برهم زده و او را با تجربه ناخوشایندی که همواره از آن گریز دارد مواجه خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه تنبیه شدید نوجوانان در قبال انجام رفتار نامطلوب ممکن است بطور موقتی به حذف آن رفتار در وجود آن فرد بینجامد، اما در بیشتر مواقع به بروز رفتارهای جبرانی انتقام جویانه و ضد اجتماعی منجر می شود و یا مشکلات هیجانی دیگری را به بار می آورد.
این روانشناس افزود: تنبیه هایی که معلمان بر کودکان روا می دارند مشکلات عاطفی و اختلافات رفتاری را در آنها موجب می‌شود و در چنین شرایطی دانش آموز تصور منفی را که از معلم تنبیه گر دارد، ممکن است به معلمان دیگر، محیط آموزش و حتی کل فضای مدرسه و درس هم نسبت دهد.
وی خاطرنشان کرد: معلمان پرخاشگر و هیجانی که از عهده کنترل رفتار خودشان بر نمی آیند با تنبیه های شدید و مکرر آثار سوء در سازگاری شاگردان خود خواهند گذاشت و مقاومت آنها را در یادگیری دروس برخواهند انگیخت.
**افت تحصیلی و سرخوردگی مهمترین عارضه تنبیه بدنی دانش دانش آموزان است
دبیر انجمن علمی روانپزشکان ایران معتقد است که مهمترین عارضه تنبیه بدنی و به نوعی تحقیر دانش آموزان در مقابل دیگر همکلاسی های او، افت تحصیلی و سرخوردگی است.
پرویز مظاهری افزود: بی تفاوتی و افت تحصیلی موجب می شود که دانش آموز با هر سطح ضریب هوشی تنها بخاطر رفتارهای نامناسب معلم از درس و تحصیل باز بماند و حتی مسیر کلی زندگی او تغییر کند.
وی با بیان اینکه عوارض روحی تنبیه بدنی از جسمانی بیشتر است گفت: تنبیه بدنی در درجه نخست باعث سرخوردگی و افسردگی دانش آموز می شود زیرا تنبیه کودک یا نوجوان در مقابل دوستانش، باعث تحقیر او می شود و یک حس خشم و نفرت را نسبت به خود و معلم در درونش پدید می آورد.
مظاهری تصریح کرد: از آن جا که به دلیل ترس، امکان بروز این احساس برای او فراهم نیست شروع به خودخوری می کند و به مرور زمان دچار ناامیدی، سرخوردگی و افسردگی می شود.
وی با بیان اینکه معلمانی که اقدام به تنبیه بدنی دانش آموزان می کنند دچار مشکلات فردی، روانی و شخصیتی هستند گفت: این در حالیست که تنبیه بدنی توسط معلمان به هیچ عنوان قابل توجیه نیست.
دبیر انجمن علمی روانپزشکان ایران افزود: اضطراب یا مشکلات خانوادگی و حتی مالی یک معلم، آستانه تحریک پذیری وی را به شدت کم می کند و موجب می شود کوچک ترین عمل دانش آموزان را با عکس العمل شدید پاسخ بگوید و خودش را بطور موقت تخلیه کند و آرام بگیرد.
این روانپزشک افزود: این مشکلات شخصیتی گاه به گذشته های فرد مربوط است و ریشه آن را باید در زندگی پیشینه و نوع تربیت خانوادگی و اجتماعی افراد جستجو کرد.
**برخورد جدی آموزش و پرورش با تنبیه بدنی دانش‌آموزان
معاون رسانه‌ای وزارت آموزش و پرورش معتقد است: قانون اجازه تنبیه بدنی دانش‌آموز را به هیچ عنوان به همکاران فرهنگی نمی‌دهد.
رسول پاپایی اظهار کرد: آموزش و پرورش به کرات از طریق بخش‌نامه‌های متعدد این موضوع را به اطلاع فرهنگیان رسانده و اگر موردی خلاف آن مشاهده شود تخلف است و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی، در خصوص نحوه برخورد با دانش‌آموز متخلف گفت: در برخورد با قصور و عدم انجام مسئولیت دانش‌آموختگی قانون به همکاران فرهنگی در ابتدا اجازه تذکر و اخطار شفاهی بصورت خصوصی، در جمع و سپس تغییر کلاس می‌دهد و در نهایت اگر این روند توسط دانش‌آموز ادامه پیدا کند اخراج موقت وی از مدرسه و مدارس حوزه مربوطه را در پی دارد.
پاپایی اشاره کرد: اگر این موضوع شدت یابد و اخطارهای در نظر گرفته شده مؤثر نباشد دانش‌آموز از تحصیل در تمامی مدارس محروم می‌شود.
وی با بیان اینکه این قوانین و ضابطه‌ها برای آگاه‌سازی بصورت کتابچه و بخش‌نامه به همکاران فرهنگی ابلاغ شده است گفت: در مقابل نیز اگر معلمی از حد و مرز قانون گذر کرد و دانش‌آموز را با تنبیه بدنی مجازات کرد دانش‌آموز و اولیایی او می‌توانند از طریق ادارات ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات، رفتار همکار فرهنگی را مورد پیگرد قرار دهند.
پاپایی با اشاره به این که این مرکز پاسخگویی در تمامی ادارات آموزش و پرورش در کل کشور مستقر است، افزود: به نسبت شدت وارده از طرف معلم به دانش‌آموز، مسئولیت پیگیری این موضوع به مراجع ذی‌ربط و دستگاه‌های مرتبط واگذار می‌شود که یکی از این ادارات اداره ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات است.
در عین حال که کماکان رفتارهای خشونت آمیز در قالب تنبیه بدنی دانش آموزان به گوش می رسد سکانداران عرصه تعلیم و تربیت ادعا می کنند که هرگونه تنبیه بدنی دانش آموزان ممنوع است.
به هر حال این انکارها چاره و درمان این بستر آسیب اجتماعی در مدارس نیست و باید با اقدامات سخت گیرانه و قضایی محکم جلوی هر گونه تحقیر، توهین و تنبیه بدنی دانش آموزان گرفته شود.
گ/6994 / 6022 خبرنگار:آرزو فلاح - انتشار دهنده : عمادی
انتهای پیام گرچه این دو مفهوم بطور کلی قابل تفکیک نیست اما هرکدام در نظام تعلیم و تربیت از جایگاهی خاص برخوردار است.
برخی کارشناسان آنان را لازم و ملزوم می دانند و برخی تربیت و پرورش را هدف اصلی دانسته و معتقدند که آموزش مقدمه ای برای تربیت و پرورش است و بنا براین به پرورش نوجوانان و جوانان بویژه در مدارس باید بطور خاص و با اولویت توجه شود.
این درحالیست که در نظام آموزشی ما محور اصلی آموزش است و نه تنها به این امر مهم کمتر توجه می شود بلکه گاه کنش ها و برخوردهایی با دانش آموزان صورت می گیرد که با امر پرورش سازگار نیست و این بی توجهی بخصوص به واژه و اهمیت تربیت، بیش از تعلیم دانش آموزان را در معرض آسیب قرار خواهد داد.
در عین حال نباید فراموش شود که تربیت به معنای تنبیه دانش آموزان نیست و این مفهوم غلط متاسفانه در نظام آموزش و پرروش کماکان دیده می شود که نمونه آن تنبیه دانش آموزان توسط معلم، ناظم و مدیر مدرسه است که در بسیاری از موارد موجب جراحت های عمیق بر پیکر دانش آموزان شده است.
روانشناسان با رد هر گونه تحقیر و تنبیه در مدارس معتقدند که این گونه رفتارها موجب افسردگی، روحیه بزهکاری، انتقام، رفتارهای خشن و گرایش به گروه های انحرافی در جامعه خواهد شد.
یک روان شناس ارشد تربیتی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: همه افراد، بویژه نوجوانان، محبت پذیرند و نیاز به محبت از اساسی ترین نیازهای هر انسان است.
زهره کثیری افزود: این در حالیست که زمانی که دانش آموزی را تنبیه می کنیم، نه تنها به هیچ یک از نیازهای فطری و اساسی او پاسخ نمی دهیم بلکه تعادل حیاتی اش را برهم زده و او را با تجربه ناخوشایندی که همواره از آن گریز دارد مواجه خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه تنبیه شدید نوجوانان در قبال انجام رفتار نامطلوب ممکن است بطور موقتی به حذف آن رفتار در وجود آن فرد بینجامد، اما در بیشتر مواقع به بروز رفتارهای جبرانی انتقام جویانه و ضد اجتماعی منجر می شود و یا مشکلات هیجانی دیگری را به بار می آورد.
این روانشناس افزود: تنبیه هایی که معلمان بر کودکان روا می دارند مشکلات عاطفی و اختلافات رفتاری را در آنها موجب می‌شود و در چنین شرایطی دانش آموز تصور منفی را که از معلم تنبیه گر دارد، ممکن است به معلمان دیگر، محیط آموزش و حتی کل فضای مدرسه و درس هم نسبت دهد.
وی خاطرنشان کرد: معلمان پرخاشگر و هیجانی که از عهده کنترل رفتار خودشان بر نمی آیند با تنبیه های شدید و مکرر آثار سوء در سازگاری شاگردان خود خواهند گذاشت و مقاومت آنها را در یادگیری دروس برخواهند انگیخت.
**افت تحصیلی و سرخوردگی مهمترین عارضه تنبیه بدنی دانش دانش آموزان است
دبیر انجمن علمی روانپزشکان ایران معتقد است که مهمترین عارضه تنبیه بدنی و به نوعی تحقیر دانش آموزان در مقابل دیگر همکلاسی های او، افت تحصیلی و سرخوردگی است.
پرویز مظاهری افزود: بی تفاوتی و افت تحصیلی موجب می شود که دانش آموز با هر سطح ضریب هوشی تنها بخاطر رفتارهای نامناسب معلم از درس و تحصیل باز بماند و حتی مسیر کلی زندگی او تغییر کند.
وی با بیان اینکه عوارض روحی تنبیه بدنی از جسمانی بیشتر است گفت: تنبیه بدنی در درجه نخست باعث سرخوردگی و افسردگی دانش آموز می شود زیرا تنبیه کودک یا نوجوان در مقابل دوستانش، باعث تحقیر او می شود و یک حس خشم و نفرت را نسبت به خود و معلم در درونش پدید می آورد.
مظاهری تصریح کرد: از آن جا که به دلیل ترس، امکان بروز این احساس برای او فراهم نیست شروع به خودخوری می کند و به مرور زمان دچار ناامیدی، سرخوردگی و افسردگی می شود.
وی با بیان اینکه معلمانی که اقدام به تنبیه بدنی دانش آموزان می کنند دچار مشکلات فردی، روانی و شخصیتی هستند گفت: این در حالیست که تنبیه بدنی توسط معلمان به هیچ عنوان قابل توجیه نیست.
دبیر انجمن علمی روانپزشکان ایران افزود: اضطراب یا مشکلات خانوادگی و حتی مالی یک معلم، آستانه تحریک پذیری وی را به شدت کم می کند و موجب می شود کوچک ترین عمل دانش آموزان را با عکس العمل شدید پاسخ بگوید و خودش را بطور موقت تخلیه کند و آرام بگیرد.
این روانپزشک افزود: این مشکلات شخصیتی گاه به گذشته های فرد مربوط است و ریشه آن را باید در زندگی پیشینه و نوع تربیت خانوادگی و اجتماعی افراد جستجو کرد.
**برخورد جدی آموزش و پرورش با تنبیه بدنی دانش‌آموزان
معاون رسانه‌ای وزارت آموزش و پرورش معتقد است: قانون اجازه تنبیه بدنی دانش‌آموز را به هیچ عنوان به همکاران فرهنگی نمی‌دهد.
رسول پاپایی اظهار کرد: آموزش و پرورش به کرات از طریق بخش‌نامه‌های متعدد این موضوع را به اطلاع فرهنگیان رسانده و اگر موردی خلاف آن مشاهده شود تخلف است و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی، در خصوص نحوه برخورد با دانش‌آموز متخلف گفت: در برخورد با قصور و عدم انجام مسئولیت دانش‌آموختگی قانون به همکاران فرهنگی در ابتدا اجازه تذکر و اخطار شفاهی بصورت خصوصی، در جمع و سپس تغییر کلاس می‌دهد و در نهایت اگر این روند توسط دانش‌آموز ادامه پیدا کند اخراج موقت وی از مدرسه و مدارس حوزه مربوطه را در پی دارد.
پاپایی اشاره کرد: اگر این موضوع شدت یابد و اخطارهای در نظر گرفته شده مؤثر نباشد دانش‌آموز از تحصیل در تمامی مدارس محروم می‌شود.
وی با بیان اینکه این قوانین و ضابطه‌ها برای آگاه‌سازی بصورت کتابچه و بخش‌نامه به همکاران فرهنگی ابلاغ شده است گفت: در مقابل نیز اگر معلمی از حد و مرز قانون گذر کرد و دانش‌آموز را با تنبیه بدنی مجازات کرد دانش‌آموز و اولیایی او می‌توانند از طریق ادارات ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات، رفتار همکار فرهنگی را مورد پیگرد قرار دهند.
پاپایی با اشاره به این که این مرکز پاسخگویی در تمامی ادارات آموزش و پرورش در کل کشور مستقر است، افزود: به نسبت شدت وارده از طرف معلم به دانش‌آموز، مسئولیت پیگیری این موضوع به مراجع ذی‌ربط و دستگاه‌های مرتبط واگذار می‌شود که یکی از این ادارات اداره ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات است.
در عین حال که کماکان رفتارهای خشونت آمیز در قالب تنبیه بدنی دانش آموزان به گوش می رسد سکانداران عرصه تعلیم و تربیت ادعا می کنند که هرگونه تنبیه بدنی دانش آموزان ممنوع است.
به هر حال این انکارها چاره و درمان این بستر آسیب اجتماعی در مدارس نیست و باید با اقدامات سخت گیرانه و قضایی محکم جلوی هر گونه تحقیر، توهین و تنبیه بدنی دانش آموزان گرفته شود.
گ/6994 / 6022 خبرنگار:آرزو فلاح - انتشار دهنده : عمادی
کپی شد
