مهدی بقایی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: طرح احیای آسیاب ها نسبت به سایر پروژه های زیباسازی شهری از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا پیوند مستقیمی با هویت فرهنگی شهر و کالبد محلات دارد.
وی این طرح را چند منظوره دانست و اظهار کرد: مادی ها از منظر تاریخی، توسعه شهر پایدار و نیز تکمیل فضای شهری اصفهان از اهمیت ویژه ای برخوردارند از اینرو باید مورد توجه قرار بگیرند.
وی با اشاره به اینکه براساس اسناد تاریخی موجود؛ مادی ها قدیمی ترین سازه های بشری در محدوده جغرافیایی شهر اصفهان هستند که قدمت آن ها بالای هزار سال است خاطرنشان کرد: اگر مادی ها و آسیاب ها وارد مبلمان شهری اصفهان شوند ویژگی خاصی برای این شهر به همراه خواهند داشت زیرا به دلیل نبود مشابه آن در هیچ محیط شهری دیگری، این پدیده مختص به اصفهان و در کل کشور بی نظیر خواهد بود.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر اصفهان با بیان اینکه تاکنون به ظرفیت ویژه ای که حاشیه مادی ها دارد کمتر پرداخته شده است افزود: تا امروز فقط بر روی فضای سبز حاشیه مادی ها کار شده و در زمینه احیای محور مادی ها و توجه به نقش هویت بخشی، گردشگری، فرهنگی و اجتماعی آنها اقدام چندانی صورت نگرفته است.
وی هویت بخشی به محلات قدیمی شهر، احیای مسیر معابر و گذرهای حاشیه مادی ها (گسترش پیاده راه ها)، ایجاد محورهای گردشگری با استفاده از عناصر فرهنگی، هنری و تاریخی و احیای عناصر هویت بخش شهری در مقیاس محلات را از مهمترین رویکردهای طرح احیای آسیاب های شهر اصفهان دانست.
بقایی همچنین گفت: توسعه شبکه ارتباطی معابر، تمرکز بر اهمیت سازه های آبی در اصفهان قدیم و استفاده از انرژی های پاک نظیر ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در حاشیه مادی ها از دیگر اهداف اجرای این طرح است.
وی گفت: احیای آسیاب ها، احیای رابطه بین مادی ها و محلات و به تبع آن احیای عناصر اصلی محله مانند بازارها، مساجد و حمام ها و درنتیجه بازسازی هویت شهر اصفهان در محلات است.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان بیان کرد: احیای این آسیاب ها با ایجاد فضای مکث شهری، عابران و رهگذران را به ایستادن و نشستن دعوت می کند که در نهایت منتج به ایجاد پاتوق شهری می شود.
بقایی افزود: پژوهش های مربوط به احیای آسیاب ها توسط گروهی پنج نفره متشکل از کارشناسان مطالعات و طراحی شهری و معماری و شهرسازی با تسلط بر مقوله تاریخ انجام می شود که پس از پایان فاز نخست(پژوهش و مطالعات) وارد فاز طراحی و سپس اجرا خواهد شد.
وی یادآوری کرد: این طرحی ماندگاراست ورابطه عمیقی با میراث فرهنگی شهر دارد و در نظر سنجی های انجام شده نیز شهروندان نسبت به اجرای آن، ابزار علاقه مندی کرده اند.
مادی در لفظ فارسی قدیم به معنای ممر و مجرای آبی بوده که از رودخانه کوچکتر و از نهر بزرگتراست.
این مادی ها از رودخانه زاینده رود منشعب و بصورت شبکه ای منظم وشاخه ای در سطح شهر اصفهان گسترده شده تا علاوه بر کاربری های کشاورزی و آبیاری به آبادانی و زییایی محیط زیست کمک کند.
در طومار شیخ بهایی تعداد مادی ها یا نهرهایی که از زاینده رود جدا می شده است 78 شاخه ذکر شده که تعدادی از سمت چپ و تعدادی از سمت راست زاینده رود منشعب می شده است.
این تقسیم بندی براساس 33 سهم اصلی انجام می شده و هر سهم به نوبه خود تقسیمات فرعی دیگری هم داشته است.
از این تعداد 10 مادی در بافت کنونی شهر اصفهان همچنان جاری است که جهت حرکت آنها از جنوب غربی به شمال شرقی است.
این تقسیم بندی با تحولات جدید اقتصادی و اجتماعی دهه های گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است.
در واقع با تغییر زیربنای اقتصادی شهر از کشاورزی به یک شهر خدماتی صنعتی، مادی ها یکی از اصلی ترین کارکردهای خود را از دست داده اند.
به عبارت دیگر با گسترش شهر، شهرنشینی، ازدیاد جمعیت، افزایش جمعیت مهاجر و ساخت و سازهای بی رویه در کنار نابودی بخش زیادی از اراضی مزروعی داخل شهر که در گذشته از مادی ها مشروب می شدند، بخشی از مادی ها و شعبات فرعی آنها از بین رفته است.
تخریب سردهنه مادی ها، مسدود شدن انتها و یا قسمتی از مسیر نهر، تأثیر فاضلاب ها، ساخت و سازهای بی رویه، تبدیل مسیر نهر به جاده و دیواره سازی غیراصولی از جمله عوامل نابودی مادی های اصفهان در چند ساله اخیر است.
برخی از مسیر این مادی ها یا نهر به پارک و فضای سبز تبدیل شده است.
مادی های نیاصرم، فدن، قمیش، فرشادی و جلفا (شایج و نایج) از مادی های اصلی شهر اصفهان هستند.
ت/7135/ 6022 خبرنگار: فرزانه سادات مدنیون - انتشار: عمادی
انتهای پیام وی این طرح را چند منظوره دانست و اظهار کرد: مادی ها از منظر تاریخی، توسعه شهر پایدار و نیز تکمیل فضای شهری اصفهان از اهمیت ویژه ای برخوردارند از اینرو باید مورد توجه قرار بگیرند.
وی با اشاره به اینکه براساس اسناد تاریخی موجود؛ مادی ها قدیمی ترین سازه های بشری در محدوده جغرافیایی شهر اصفهان هستند که قدمت آن ها بالای هزار سال است خاطرنشان کرد: اگر مادی ها و آسیاب ها وارد مبلمان شهری اصفهان شوند ویژگی خاصی برای این شهر به همراه خواهند داشت زیرا به دلیل نبود مشابه آن در هیچ محیط شهری دیگری، این پدیده مختص به اصفهان و در کل کشور بی نظیر خواهد بود.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر اصفهان با بیان اینکه تاکنون به ظرفیت ویژه ای که حاشیه مادی ها دارد کمتر پرداخته شده است افزود: تا امروز فقط بر روی فضای سبز حاشیه مادی ها کار شده و در زمینه احیای محور مادی ها و توجه به نقش هویت بخشی، گردشگری، فرهنگی و اجتماعی آنها اقدام چندانی صورت نگرفته است.
وی هویت بخشی به محلات قدیمی شهر، احیای مسیر معابر و گذرهای حاشیه مادی ها (گسترش پیاده راه ها)، ایجاد محورهای گردشگری با استفاده از عناصر فرهنگی، هنری و تاریخی و احیای عناصر هویت بخش شهری در مقیاس محلات را از مهمترین رویکردهای طرح احیای آسیاب های شهر اصفهان دانست.
بقایی همچنین گفت: توسعه شبکه ارتباطی معابر، تمرکز بر اهمیت سازه های آبی در اصفهان قدیم و استفاده از انرژی های پاک نظیر ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در حاشیه مادی ها از دیگر اهداف اجرای این طرح است.
وی گفت: احیای آسیاب ها، احیای رابطه بین مادی ها و محلات و به تبع آن احیای عناصر اصلی محله مانند بازارها، مساجد و حمام ها و درنتیجه بازسازی هویت شهر اصفهان در محلات است.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان بیان کرد: احیای این آسیاب ها با ایجاد فضای مکث شهری، عابران و رهگذران را به ایستادن و نشستن دعوت می کند که در نهایت منتج به ایجاد پاتوق شهری می شود.
بقایی افزود: پژوهش های مربوط به احیای آسیاب ها توسط گروهی پنج نفره متشکل از کارشناسان مطالعات و طراحی شهری و معماری و شهرسازی با تسلط بر مقوله تاریخ انجام می شود که پس از پایان فاز نخست(پژوهش و مطالعات) وارد فاز طراحی و سپس اجرا خواهد شد.
وی یادآوری کرد: این طرحی ماندگاراست ورابطه عمیقی با میراث فرهنگی شهر دارد و در نظر سنجی های انجام شده نیز شهروندان نسبت به اجرای آن، ابزار علاقه مندی کرده اند.
مادی در لفظ فارسی قدیم به معنای ممر و مجرای آبی بوده که از رودخانه کوچکتر و از نهر بزرگتراست.
این مادی ها از رودخانه زاینده رود منشعب و بصورت شبکه ای منظم وشاخه ای در سطح شهر اصفهان گسترده شده تا علاوه بر کاربری های کشاورزی و آبیاری به آبادانی و زییایی محیط زیست کمک کند.
در طومار شیخ بهایی تعداد مادی ها یا نهرهایی که از زاینده رود جدا می شده است 78 شاخه ذکر شده که تعدادی از سمت چپ و تعدادی از سمت راست زاینده رود منشعب می شده است.
این تقسیم بندی براساس 33 سهم اصلی انجام می شده و هر سهم به نوبه خود تقسیمات فرعی دیگری هم داشته است.
از این تعداد 10 مادی در بافت کنونی شهر اصفهان همچنان جاری است که جهت حرکت آنها از جنوب غربی به شمال شرقی است.
این تقسیم بندی با تحولات جدید اقتصادی و اجتماعی دهه های گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است.
در واقع با تغییر زیربنای اقتصادی شهر از کشاورزی به یک شهر خدماتی صنعتی، مادی ها یکی از اصلی ترین کارکردهای خود را از دست داده اند.
به عبارت دیگر با گسترش شهر، شهرنشینی، ازدیاد جمعیت، افزایش جمعیت مهاجر و ساخت و سازهای بی رویه در کنار نابودی بخش زیادی از اراضی مزروعی داخل شهر که در گذشته از مادی ها مشروب می شدند، بخشی از مادی ها و شعبات فرعی آنها از بین رفته است.
تخریب سردهنه مادی ها، مسدود شدن انتها و یا قسمتی از مسیر نهر، تأثیر فاضلاب ها، ساخت و سازهای بی رویه، تبدیل مسیر نهر به جاده و دیواره سازی غیراصولی از جمله عوامل نابودی مادی های اصفهان در چند ساله اخیر است.
برخی از مسیر این مادی ها یا نهر به پارک و فضای سبز تبدیل شده است.
مادی های نیاصرم، فدن، قمیش، فرشادی و جلفا (شایج و نایج) از مادی های اصلی شهر اصفهان هستند.
ت/7135/ 6022 خبرنگار: فرزانه سادات مدنیون - انتشار: عمادی
کپی شد
