حجت الاسلام محمد قطبی در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: نئولیبرالیسم میکوشد انسان را در درون خود غرق کرده و حیات اجتماعی انسان را در انفراد و فردی سازیِ پدیدهها مستهلک نماید.
وی افزود: مهمترین رقابت در نئولیبرالیسم که در حال تسخیر همه جوامع و فرهنگهاست و از مدرنترین تکنولوژیها از جمله بلاکچین نیز بهره میگیرد بر سر ساخت «اجتماعهای منفردانه» یا به قول عامیانه، مشارکت از کُنج خانه است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بیان داشت: این مطلب بدان معناست که همه آحاد انسانی که در امور سرنوشت و اداره جامعه سهم و مشارکت دارند، غرق در درون خویش و سرخوش از تمرکز بر درونیات خود باشند.
وی ادامه داد: از جمله راهبردهایی که نئولیبرالیسم از آن بهره برده است، کالایی سازیِ ارزشهاست یعنی ارزشها و معنویتها در قالب کالای مستقل و جدای از یکدیگر، به انسان فروخته میشود.
نئولیبراسیم و غرقه شدن بشریت در معنویت و ارزشهای انفرادی
حجت الاسلام قطبی با بیان اینکه در «نئولیبرالیسم» هر فردی با احساس ضرورت تصاحب و تملک کالا و داراییهای خود، غرق در یک معنویت و ارزشهای انفرادی میشود، ابراز داشت: بدین ترتیب در این مکتب، هر فرد حیات معنوی و ارزشی خود را در گرو حفظ مایملک و داراییهای شخصی خود میپندارد.
وی اضافه کرد: از سویی در این مکتب با کالایی شدن ارزشها، بین معنویت و سرمایهداری نیز آشتی به وجود آمده است به گونهای که انسانها برای کسب ارزشها باید کالاهای تولید شده را خریداری کنند و سرمایهداران نیز از این تجارت سود میبرند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به نمونههایی از این نوع کالاها بیان داشت: محصولات ناظر به حوزه روانشناسی، ذهن آگاهی، عرفانهای فردی، تمرین ذهن و حتی محصولات غذایی، سلامت و فراغت از این دسته از کالاهای ارزشمدار فردی محسوب میشوند.
سود اقتصادی و حاکمیتی نئولیبرالیسم از انفرادی کردن ارزشها
وی اضافه کرد: نئولیبرالیسم نه تنها از انفرادی کردن ارزشها و رفتارهای انسانها سود حاکمیتی میبرد بلکه سود اقتصادی نیز خواهد بُرد و در این میان پیدایش ویروس کرونا و راهکار در خانه ماندن نیز به این جریان دامن زده و به حرکت آن شتاب بخشید.
قطبی با بیان اینکه در برابر این جریان و تفکر، باید راهبردهای اصیل اسلامی را در جامعه دنبال کنیم، تاکید کرد: در این راستا به نظر میرسد دو راهبرد به صورت موازی باید در نظر گرفته شود که یکی اجتماعی سازی از مسیر توسعه خدمات اجتماعی و انسانی و تقویت فرهنگ دهش منشی و اجابت گرانه است.
وی با اشاره به اینکه این دو راهبرد که نوعی مُواسات و نذر خدمت محسوب میشود در مقولههایی از این دست تجلی پیدا میکند، تاکید کرد: بر این اساس در مصاف با نئولیبرالیسم برترین راه و روش، تمسک به آئینها، آداب و مناسک اجتماعی اسلامی است که در نمونههایی از مُواسات و نذر خدمت مانند وقف، نذر، صدقه، خیرات، صلهرحم، آئینهای مذهبی اجتماعمداری مانند حج، عزاداری، نماز جماعت، قربانی، اعتکاف و امثال آن نمود پیدا میکند.