هنر نمایش در اصفهان سابقه چند صد ساله دارد و نمایش‌های کُمدی این خطه در چهارباغ و اجراهای مشهور در تماشاخانه‌های سپاهان در تاریخ تئاتر طنز اصفهان ماندگار است.اکنون نزدیک به ۴۰ گروه ثبت شده و دارای پروانه تئاتر در استان اصفهان فعالیت دارند.
هنر نمایش در استان اصفهان ویژگی های خاص خود را دارد چون این استان مهد تاریخ تئاتر کشور است و اصفهانی ها علاقه زیادی به نمایش به خصوص نمایش های طنز دارند.
نداشتن سالن مناسب و استاندارد برای تمرین، نبود حمایتها، نداشتن بودجه کافی، نبود برنامه ریزی مناسب و موازی کاری نهادهای مختلف و نبود حمایت های کافی از جمله مشکلاتی است که هنرمندان و فعالان این هنر نمایشی این استان با آن مواجه هستند.
عضو شورای سیاست‌گذاری نظارت بر نمایش استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: کرونا مشکلی همه گیر در کشور است که بر همه مشاغل و حرفه ها به خصوص هنر تئاتر که یکی از مشاغلی که چهره به چهره با مخاطبش رو به رو است مشکل ایجاد کرده است.
هوشنگ جمشیدیان گفت: در سالن های نمایش همه دور هم جمع شوند یا مدت ها تمرین می کنند تا بتوانند متنی را به اجرا ببرند که این تجمعات در حال حاضر با توجه به توصیه های ستاد پیشگیری از کرونا ممنوع شده و بی تردید رونق کارهای نمایشی چون وابسته به جمع بودن و حضور افراد است تعطیل شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به دنبال شیوع ویروس کرونا و به دنبال آن تضعیف کسب و کارهای فرهنگی طی نامه‌هایی جداگانه به حجت‌الاسلام والمسلمین مروی، حناچی و فتاح خواستار بخشودگی اجاره بهای اماکن فرهنگی، هنری و رسانه‌ای کشور شامل کتابفروشی‌ها، سالن‌های تئاتر و سینما، گالری‌ها، دفاتر رسانه‌ای و موسسات فرهنگی هنری شد.
جمشیدیان با اشاره به اینکه با این حال ۲۷ مارس روز جهانی تئاتر با توجه به مشکلاتی است که گرامی داشته می شود و در فضای مجازی رونق بیشتری در این روزها دارد تصریح کرد: ولی این تعطیلی فرصت خوبی برای هنرمندان است تا بتوانند با مطالعه ، پژوهش و نوشتن آثار خوب نمایشی را آماده کنند .
این استاد رشته تئاتر افزود: تجربه نشان داده است که مشکلات با کمک و همت مردم حل می شود و امیدواریم تا یک ماه آینده بالاخره روند صعودی این بیماری از بین برود و با بهبود همگانی مشاغل به روال عادی خود برمی گردند.
این محقق نمایش گفت: تئاتر هم با توجه به مشکلاتی که دارد دوباره رونق خواهد گرفت و سال خوبی را در این عرصه خواهیم داشت.
جمشیدیان همچنین گفت: جشنواره تئاتر روح الله که قرار بود اسفند سال گذشته برگزار شود به ۸ تا ۱۱ خرداد ماه امسال موکول شد و نمایش های که برای اجرا در سالن های اصفهان مجوز گرفتند بعد از اردیبهشت ماه با توجه به وضعیت بیماری کرونا به روی صحنه می روند.
وی همچنین با اشاره اقدام های هنرمندان رشته تئاتر در شاد نگه داشتن مردم در این روزهای کرونا نیز گفت: دوستان هنرمند از طریق فضای مجازی کلیپ های کوتاه طنز می سازند و منتشر می کنند که در نشاط اجتماعی این روزها تاثیرگذار است.
وی با اشاره به بازسازی تالار هنر و افتتاح برخی از سالن های این تالار برای نمایش اظهار داشت: امسال سال پررونقی را در تئاتر استان با توجه به همه مشکلاتی که وجود دارد خواهیم داشت و بعداز شکست کرونا هنرمندان با انرژی مضاعف بازخواهند گشت.
وی افزود: در خانه ماندن، کم تردد کردن ، دوری از اجتماعات و رعایت مسایل بهداشتی توصیه می شود که روند رو به رشد ویروس گرفته و بهبود ی حاصل شود.
مرتضی ریحانی یکی از بازیگران ، کارگردانان و تهیه کنندگان هنر نمایش در اصفهان در گفت و گو با ایرنا افزود: تئاتر اصفهان قدمت زیادی دارد که حتی به دوران قاجار نیز بر می گردد که این اهمیت رشته نمایش را در نصف جهان نشان می دهد.
وی با بیان اینکه این روزها ویروس کرونا بر همه مسائل کشور سایه افکنده است گفت: امیدوارم هر چه زودتر این ویروس از بین برود تا روال عادی جامعه به خصوص برای ما هنرمندان برگردد.
ریحانی با اشاره به روز جهانی تئاتر ۲۷ مارس نیزاظهار داشت: در این روز مشکلات و مسائل مختلف تئاتر کشور بازگو می شود و گرامیداشت آن نه تنها در ایران بلکه کل جهان برگزار می شود.
این بازیگر با اشاره به اینکه ویروس کرونا نمی تواند تئاتر را از این مشکلات که شامل سخت افزاری و نرم افزاری است دور کند افزود: مسائلی نظیر نبود سالن کافی ، بودجه کافی، عدم برنامه ریزی مناسب و موازی کاری دستگاه های مختلف و حمایت از هنرمندان از جمله مشکلاتی است که در این زمینه وجود دارد.
وی همچنین با قدردانی از کادر درمانی کشور در بیمارستانها اظهار داشت: همه باید قدرشناس آنها باشیم و در این زمینه با در خانه ماندن از خود ، خانواده،کادردرمانی و کشورمان محافظت کنیم.
همچنین یک هنرمند دیگر رشته بازیگری تئاتر اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: روز جهانی تئاتر برای ما تئاتری ها تلنگری است که این روز های کرونایی را فراموش نکنیم و این روز جهانی گرامی بداریم.
مسیح حیدری با اشاره به کمبودها، مشکلات و نیاز های هنر تئاتر استان اصفهان تصریح کرد: ویروس کرونا نمی تواند مسائل و مشکلات تئاتر دیار نصف جهان را کم‌رنگ کند و همه مشکلات تئاتر اصفهان بارها و بارها گفته شود ولی هیچ اتفاق خاصی نیفتاد و همه مسئولان فرهنگی و مرتبط جز شعار دادن های تبلیغاتی چیز دیگری نداشتند.
وی با اشاره به اینکه چراغ تئاتر اصفهان را خود تئاتر ها روشن نگه داشتند تصریح کرد: تئاتر نباید فقط برای تئاتریها باشد بلکه باید مردمی باشد و همه از آن لذت ببرند.
وی مشکلاتی نظیر محل تمرین نمایش، موازی کاری برخی دستگاه های فرهنگی، کمبود سالن نمایش، نبود بودجه کافی برای نمایش، به صرفه نبودن امرار معاش به وسیله تئاتر حمایت نکردن درست مسئولان امر زا از جمله مهمترین مشکلات هنر نمایش در استان عنوان کرد.
حیدری حمایت های بیشتر مسئولان برای نمایش های مردمی و عامه پسند را خواستار شد و افزود: در این برهه از زمان در کشور به دلیل مشکلات اقتصادی وبیماری ها نمایش می تواند لبخند بر لبان مردم خلق کند که این موضوع خود از اهمیت بالایی برخور داراست.
وی با قدردانی از تلاش کادر درمانی کشور برای مقابله با ویروس کرونا اظهارداشت: در خانه بمانیم تا فردا بتوانیم در سالن های نمایش حضور یابیم و شادی را برای خانواده های خود به ارمغان ببریم.درست است که همه سالن های تئاتر اصفهان همانند سایر استان های کشور به دلیل ویروس کرونا تعطیل شد ولی عشق و علاقه اصفهانی ها به هنر نمایش تمام ناشدنی است و هنرمندان این عرصه بعد از شکست کرونا دوباره با هنرنمایی خود خنده بر لبان اصفهانی ها به ارمغان می آوردند.
در سال ۱۹۶۱ میلادی و به پیشنهاد موسسه بین المللی تئاتر (ITI)روز ۲۷ مارس به روز جهانی تئاتر نام گذاری شد و از آن تاریخ تا به امروز، همه ساله در تاریخ بیست و هفتم مارس میلادی در همه نقاط جهان با برگزاری مراسم مختلفی، این روز را گرامی می دارند و متناسب با داشته های آیینی و نمایشی خود جشن هایی را برای معرفی و دعوت مخاطبان به دیدن نمایش های صحنه ای و میدانی برگزار می کنند.
این روز در کشور ما نیز در سال ۱۳۹۵ و در جلسه ۷۸۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی در تقویم به ثبت رسیده است. با این حال امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا دیگر از این برنامه ها خبری نیست و همه چیز ختم می شود به گرامیداشت این عرصه از طریق فضای مجازی که این خود نیز می تواند یادآور سختی ها و خوشی های صحنه نمایش باشد.
صحنه ای که هر بار بر روی آن می روی و زنده و ر ودرو در مقابل مخاطب قرار می گیری جز عشق ، علاقه ، امید چیز دیگری ندارد و آن وقتی است که انسان از طریق نمایش کم و کاستی ها، مشکلات،مسائل و کمبودها و سایر موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و اقتصادی را باز گو کند.
سازمان بین المللی تئاتر(ITI)انیستیتو جهانی تئاتر (آی تی آی) برای نخستین بار در سال ۱۹۴۸ از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) و با حضور تنی چند از فعالان، صاحبنظران و کارشناسان هنر نمایش جهان تاسیس شد.
این سازمان به عنوان یک موسسه غیردولتی فعال در زمینه هنرهای نمایشی به صورت مشورتی و انجام فعالیت های مشترک از طرف سازمان های مرتبط با ‘یونسکو’ با هدف بسط و توسعه تئاتر به عنوان زبانی جهانی برای انتقال مفاهیم مشترک انسانی در جهان فعالیت خود را آغاز کرد.
هر ساله یکی از شخصیت های بزرگ هنر تئاتر و یا افرادی که به واسطه نام بزرگشان در تمامی شاخه های فرهنگی و هنری تاثیرگذار هستند، متنی را به عنوان پیام روز جهانی تئاتر می نویسند و به سازمان بین المللی تئاتر منتشر می شود.
این مرکز نیز پیام سال تئاتری را به تمام مراکز عضو می فرستد و این پیام پیش از انجام هر برنامه ای برای حاضران قرائت می شود و در بیش از یکصد رسانه دیداری، شنیداری و مکتوب بین المللی منتشر می شود تا عموم علاقه مندان و فعالان این هنر، تلاش خود را برای تحقق آن شعار در نمایش های تولیدی خود به کار برند.
نخستین پیام روز جهانی تئاتر توسط ‘ژان کوکتو’ (Jaean Cocteau) نمایشنامه نویس و کارگردان شهیر فرانسوی در سال ۱۹۶۲ میلادی ایراد شد و طی آن هرساله یکی از شخصیت های بزرگ هنر نمایش و یا صاحب نامان بین المللی عرصه فرهنگ وهنر پیام روز جهانی را منتشر می کنند.
امسال نیز اکبر زنجانپور بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون کشورمان پیام روز ملی هنرهای نمایشی در کشور به رشته تحریر درآورده است.
که در بخشی از مقدمه آن آمده است:هنرمند تئاتر، با ذهن شاعر و عقل سرخ قدم برمی‌دارد، هیچ بایدی را برنمی‌تابد و انسان و این جهان هر لحظه به شکلی درمی‌آید، نتیجه این هنر و گشت‌وگذار زندگی ،کشف راز و رمز این حیات است.
انستیتو بین المللی تئاتر شبکه ای از مراکز مختلف در سراسر جهان و شامل ۹۲ مرکز است. هر مرکزی شامل افراد متخصصی فعال در زمینه تئاتر در آن کشور و نمایندگانی از دیگر شاخه‌های هنرهای نمایشی است. فعالیت‌های آن در سطوح ملی و بین المللی انجام می شود.
در ایران همه ساله مراسمی با عنوان هفته بزرگداشت تئاتر از تاریخ ۹ تا ۱۵ اردیبهشت ماه، به عنوان جشن ‘اردیبهشت تئاتر ایران’ برای بزرگداشت این هنر و هنرمندان آن در سراسر کشور برگزار می شود.
