ادعای عرضه شیرهای پاستوریزه آلوده به سم " افلاتوکسین " در کشور در یکی از رسانه‌های کشور، واکنش بسیاری از مردم را به همراه داشت در حالیکه مسوولان دستگاه‌های مختلف نظارتی این موضوع را تکذیب کردند.
افلاتوکسین (Aflatoxin) سم قارچی طبیعی است که از طریق مواد غذایی آلوده مانند تخم‌مرغ، شیر و محصولات لبنی وارد بدن انسان می‌شود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: شیر خام قبل از ورود به کارخانه‌های تولید محصولات لبنی و از ابعاد مختلف مانند غذای دام و علوفه توسط سازمان دامپزشکی و همچنین از نظر بهداشتی توسط دانشگاه علوم پزشکی کنترل می‌شود و اگر آلودگی به مواردی مانند سم افلاتوکسین یا فلزات سنگین و درصد بالای میکروبی داشته باشد، معدوم خواهد شد.
ابوالفضل اصلانی اظهار داشت: شیر پاستوریزه‌ای که در کارخانه‌های لبنی دارای مجوز بهره‌برداری از سازمان غذا و دارو در کشور و استان اصفهان تولید می‌شود از نظر شاخص‌های مختلف و ترکیبات موجود در آن، در حد مجاز است و هیچ مشکلی ندارد.
اصلانی خاطرنشان کرد: پس از انتشار خبر دیروز درباره احتمال وجود سم افلاتوکسین در محصولات شیر پاستوریزه، این موضوع مجددا توسط آزمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و سایر آزمایشگاه‌های همکار در استان، بررسی شد و میزان این ماده در این محصول آنقدر از حد مجاز پایین‌تر بود که در موارد بسیاری، غیر قابل تشخیص و اندازه‌گیری است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه تماس‌هایی نیز با کارخانه‌های تولید لبنی اصفهان در این زمینه داشتیم، تاکید کرد: وجود مواد و عناصر شیمیایی از جمله سم افلاتوکسین در حد غیر مجاز در محصولات لبنی این استان را تکذیب می‌کنیم.
وی با اشاره به توانایی‌های صنعت تولید محصولات لبنی در استان اصفهان، اظهار داشت: یکی از شرکت‌های اصفهان سال گذشته بالغ بر ۱۲۰ میلیارد تومان صادرات فراورده‌های لبنی به روسیه داشت و اگر مشکلی در زمینه کیفیت محصولات آن وجود داشت نمی‌توانست چنین صادراتی داشته باشد.
اصلانی با تاکید بر اینکه مردم نباید هیچ نگرانی در این زمینه داشته باشند و نظارت‌های لازم توسط دستگاه‌های اجرایی مربوطه از جمله وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان صورت می‌گیرد، گفت: رسانه ها در انتشار چنین اخباری که مربوط به سلامت و بهداشت مردم است باید توجه و دقت بیشتری داشته باشند و از متولیان امر نیز در این زمینه پرسش کنند.
کارشناس صنایع غذایی اداره کل استاندارد استان اصفهان نیز روز یکشنبه به ایرنا گفت: احتمال آلوده بودن شیرهای پاستوریزه تولیدی در فرایند صنعتی، به سم افلاتوکسین وجود ندارد زیرا همه مراحل کنترلی را طی می‌کند و دستگاه‌های نظارتی از جمله استاندارد بر روی آن آزمایش‌های لازم را انجام می‌دهند.
اکرم قصری با بیان اینکه حد مجازی برای این ماده توسط سازمان ملی استاندارد تعریف شده است، افزود: در شیرهای تولیدی که مورد آزمون قرار می‌گیرد، میزان این ماده بسیار کمتر از حد مجاز و حتی در مواردی غیر قابل تشخیص (ND) است.
وی با تاکید بر اینکه بسیاری از کارخانه‌های تولید محصولات لبنی در استان اصفهان دارای آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت پیشرفته و مجهز هستند، تصریح کرد: همه این موارد در این آزمایشگاه‌ها هنگام ورود شیر خام و پس از تولید محصول اندازه‌گیری و کنترل می‌شود.
این کارشناس احتمال آلوده بودن شیرهای سنتی و محصولات لبنی مانند دوغ که به صورت فله‌ای در برخی واحدهای صنفی و خارج از فرایند صنعتی عرضه می‌شود به سم افلاتوکسین را بیشتر دانست و تاکید کرد که اگر قرار به فعالیت آنهاست باید روی این واحدها نظارت بیشتری شود.
مدیر کیفیت یکی از کارخانه‌های محصولات لبنی استان اصفهان نیز در گفت و گو با ایرنا، میزان مجاز سم افلاتوکسین در شیر پاستوریزه بر اساس معیارهای سازمان ملی استاندارد را ۰.۱ میکروگرم در کیلوگرم (ppb) و بر اساس استاندارد کدکس ۰.۵ (ppb) اعلام و اضافه کرد: استاندارد ملی ایران در این زمینه سخت‌گیرانه‌تر از استاندارد جهانی عمل می‌کند.
رضا گودرزی افزود: میزان این ماده در شیرهای تولیدی این واحد صنعتی در حد مجاز و حتی بسیار کمتر از این رقم است.
وی با بیان اینکه مرجع ورودی سم افلاتوکسین، علوفه یا نان کپک زده است، اظهار داشت: اگر دام این مواد کپک‌زده را مصرف کند پس از فعل و انفعالاتی تبدیل به ماده سمی می‌شود.
این کارشناس با تاکید بر اینکه دامداری‌های صنعتی بسیاری در استان اصفهان فعال است و تامین‌کننده شیر خام کارخانه‌های تولید محصولات لبنی هستند، تصریح کرد: در همه این واحدهای دامداری، نظارت ها و کنترل‌های لازم به ویژه توسط دامپزشکی درباره مسائل مختلف از جمله تغذیه دام صورت می‌گیرد.
وی، حداقل میزان تولید شیر در روز در استان اصفهان را سه هزار و ۲۰۰ تن اعلام و اضافه کرد: بیش از ۸۰ درصد این شیر در دامداری‌های صنعتی و با نظارت تولید می‌شود.
گودرزی ادامه داد: شیر خام تولیدی پس از ورود به کارخانه‌ها از نظر شاخص‌هایی مانند سموم دفع آفات نباتی، هورمون‌های دامی، فلزات سنگین، افلاتوکسین و آنتی بیوتیک مورد آزمایش قرار می‌گیرد و اگر محصولات صادراتی به کشورهای اورسیا باشند، مواد رادیواکتیو نیز در آن اندازه‌گیری می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه اندازه‌گیری این شاخص ها توسط چند دستگاه حاکمیتی و نظارتی مانند استاندارد، معاونت‌های بهداشت و غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و دامپزشکی انجام می‌شود، گفت: هرگونه تغییر در این شاخص‌ها و بالا یا پایین رفتن اعداد آن باعث رد شدن محصول تولیدی می‌شود.
این کارشناس با بیان اینکه انتشار خبر آلوده بودن شیرها به افلاتوکسین در ۲ روز گذشته، مردم و واحدهای تولیدی را درگیر خود کرده است، افزود: انتشار این اخبار بدون استناد به منابع معتبر و نظارتی و به صورت سریع و گذرا، مشکلات بسیاری را به‌ویژه برای واحدهای تولیدی مواد غذایی و لبنی و صادرکنندگان به وجود می‌آورد.
استان اصفهان با تولید سالانه بیش از یک میلیون و ۲۵ هزار تن شیر رتبه نخست کشور را دارد و ۴۰ درصد از شیر کشور را تامین می‌کند.
۲ هزار و ۴۱۲ واحد گاوداری صنعتی با ظرفیت ۴۶۰ هزار راس دام در استان اصفهان شیر خام تولید می‌کنند.
این استان در صادرات محصولات لبنی رتبه نخست را در کشور دارد و تولیدات آن به کشورهای مختلف از جمله روسیه، ارمنستان،گرجستان، آذربایجان و عراق صادر می‌شود.
