کتاب "زاینده‌رود از چشمه تا مرداب" هفده سال کار کتابخانه‌ای، صحرایی و درس و بحث در دانشگاه و محافل علمی است که طی این مدت از آنجا که اولین قطرات آب این رودخانه به هم می‌پیوندد یعنی از دامنه‌های بالای ارتفاعات زردکوه بختیاری و هفت‌تنان تا آنجا که آخرین ذرات آب در گرمای شدید تابستان مرداب تبخیری می‌گردد قدم به قدم پیموده شده‌است تا شناخت هرچه بیشتر از کم و کیف آب این رودخانه به دست‌آید.
کم و کیف آب زاینده‌رود از هزاره قبل تاکنون مورد توجه علمای محلی و سیاحان خارجی قرارداشته و در منابع مدوّن به جای مانده از گذشته هرجا صحبت از ایران و اصفهان به میان آمده درباره نظم و نسق آب زاینده‌رود نیز مطالبی به قلم جاری شده‌است.
اما هیچ‌یک از منابع گذشته تمامی حوزه آبگیر و آبخور از ابتدا تا انتها و به طور پیوسته مورد توجه قرار نگرفته‌است.
به همین دلیل بسیاری از مباحث و نکات علمی منطقه یا اینکه درست شناخته و شناسانده نشده و یا در ابهام باقی مانده است. چگونگی وضعیت جغرافیایی طبیعی و انسانی حوضه آبگیر، مدیریت آب، محتوای تقسیم‌نامه آب زاینده‌رود یعنی طومار شیخ‌بهایی موقعیت و شرایط منطقه آبخور و آب‌های هرز و اضافی رودخانه و مسائلی از این قبیل از آن جمله‌است.
در کتاب "زاینده‌رود از چشمه تا مرداب" سعی شده تا از طریق تعقیب مسیر زاینده‌رود از سرچشمه تا انتهای جنوبی مرداب گاوخونی که پایاب رودخانه است و دقت در متون تاریخی و جغرافیایی و تقسیم‌نامه‌ها و نیز کسب آگاهی از دست‌اندرکاران آب رودخانه و معمرین و حقابه‌داران، ضمن بررسی چگونگی بهره‌برداری از آب رودخانه از قدیم الایام تاکنون به ابهامات فوق پاسخی هر چند کوتاه داده‌شود.
البته لازم به ذکر است که وسعت حوزه تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی زاینده‌رود، به عنوان یکی از پایدارترین و قدیمی‌ترین کانون‌های اندیشه ایرانی و اسلامی به آن اندازه است که هرگز در عمرهای کوتاه و با اندیشه‌های محدود نمی‌توان از تمامی ظرایف و دقایق آن آگاهی یافت و چنین ادعایی نیز هرگز توسط نگارنده مطرح نیست. بلکه قدمی بسیار محدود و آغازی بر مطالعات وسیعی آیندگان در اعصار و قرون است.
درباره کتاب "زاینده‌رود از چشمه تا مرداب" ذکر نکات زیر لازم است از جمله اینکه جداول مادی‌ها و حقابه‌ها به گونه‌ای که در طومار شیخ‌بهایی و به خط سیاق نوشته شده عینا برگردان و در زیر هر جدول تفاوت‌های متون فوق با یکدیگر و با متن سیاقی طومار زیرنویس شده‌است.
مورد دیگر اینکه سهام و حقابه‌های هر بلوک به دو صورت و ضمن معرفی جغرافیایی هر بلوک، هم به گونه‌ای که اکنون رایج است و هم به طریق بازنویس متن سیاقی طومار شیخ‌بهایی ضمیمه شده‌است.
همچنین به منظور سهولت شناسایی مسیر مادی‌های منشعب از زاینده‌رود و محل و جهت انشعاب آن‌ها از رودخانه، با نگارش مجدد متن طومار مادی‌ها و نهرهای منشعب از رودخانه از غربی‌ترین بلوک آبخور رودخانه یعنی "آیدغمش" تا شرقی‌ترین بلوک یعنی "رودشتین" اسامی و حقابه‌ها با نظمی دوباره بازنویسی شده‌است.
کتاب "زاینده‌رود از سرچشمه تا مرداب" نوشته دکتر سیدحسن حسینی اَبری بهار ۱۳۷۹توسط انتشارات گلها با شمارگان دوهزار نسخه به چاپ رسید.
فصل‌های شش‌گانه این کتاب به معرفی حوضه و شعب زاینده‌رود، تقسیم آب زاینده‌رود، سابقه آبیاری در حوزه زاینده‌رود و محتوای طومار شیخ‌بهایی، حوزه آبخور زاینده‌رود، تاسیسات جدید آبیاری از جمله تونل کوهرنگ، سد زاینده‌رود و شبکه جدید آبیاری اصفهان و نیز مصارف آب زاینده‌رود پرداخته‌است.
در بخش پیوست‌ها و ضمائم نیز آخرین جداول تقسیم آب زاینده‌رود در دوران جدید، متن سیاقی، رونوشت طومار شیخ‌بهایی و سند قرارداد بازسازی بند شانزده ده آمده‌است.
