به اعتقاد کارشناسان امور اجتماعی رفع چنین چالشهای جامعه نیازمند اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی دارد که متاسفانه آنطور باید این امر مهم در سطوح مختلف جامعه از سوی نهادهای مربوط به ویژه رسانه‌های جمعی محقق نمی‌شود.
هر ساله با شروع فصل سرما در کشور و استفاده از وسایل گرمایشی در منازل، محل کار و خودروها، هر روزه اخبار مختلفی مبنی بر گازگرفتگی و مسمومیت با گاز منوکسیدکربن را می‌شنویم که یا جان هموطنان را می‌گیرد و یا آن‌ها را راهی بیمارستان می‌کند.
اما گاهی حضور طولانی در فضای بسته مملو از منوکسیدکربن که گازی سمی و از آنجا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن است، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن‌رسانی به بافت‌های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می‌کند که فرد دچار مشکلات عدیده‌ای خواهدشد.
مدیر حوادث و فوریت‌های پزشکی استان اصفهان درباره میزان مسمومیت با این گاز از ابتدای امسال تا روز گذشته یعنی پنجم آذرماه سال‌جاری می‌گوید: در این مدت ۱۸۹ نفر در استان دچار گازگرفتگی شدند که ۱۷۳ نفر از آن‌ها یا به صورت سرپایی درمان شدند و یا به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی انتقال یافتند.
غفور راستین با اشاره به اینکه ۷۰ درصد مسمومیت‌های ناشی از منوکسیدکربن در شهرستان اصفهان رخ داده است افزود: متاسفانه تاکنون در عملیات‌های انجام شده توسط اورژانس ۱۱۵، ۱۲ نفر در شهرستان اصفهان، یک نفر در خمینی شهر، دو نفر در شاهین‌شهر و یک نفر در شهرضا جان خود را از دست دادند.
وی ادامه داد: بیشترین میزان دلایل این مسمومیت‌های تنفسی در استان با ۳۰ درصد مربوط به استفاده از زغال برای گرم کردن اتاق و پس از آن اشکال در دودکش بخاری با ۲۱ درصد است و به ترتیب نقص فنی در آبگرمکن، استفاده از پیک نیک و زغال برای گرم کردن چادر، استفاده از پیک نیک در خودرو، مغازه و منزل و نیز "احتمال" عمدی بودن انتشار منوکسیدکربن در محیط به قصد پایان دادن به زندگی در رتبه‌های بعدی قرار دارد.
مدیر حوادث و فوریت‌های پزشکی استان اظهارداشت: بیشترین افراد مسموم شده با منوکسیدکربن از ابتدای امسال تا پنجم آذرماه جاری، در بازه سنی ۳۱ تا ۴۰ سال و سپس در بازه سنی ۲۱ تا ۳۰ سال بودند.
وی همچنین به ترتیب مردان با ۵۱ درصد، زنان با ۴۰ درصد و سپس کودکان با ۹ درصد را دارای بیشترین آمار مسمومیت‌های ناشی از منوکسیدکربن در استان بیان کرد.
راستین گفت: در سال ۹۷ تعداد ۴۷۱ نفر در این استان با گاز منوکسیدکربن مسموم شدند که در مقایسه با سال ۹۶، ۱۳ درصد افزایش داشت.
وی خاطرنشان کرد: از این تعداد مسموم شدگان ۳۷۷ نفر پس از دریافت خدمات درمانی فوریت‌های پزشکی به بیمارستان منتقل و ۶۸ نفر با تلاش پرسنل اورژانس پیش بیمارستانی استان در محل حادثه به صورت سرپایی درمان شدند.
مدیر حوادث و فوریت‌های پزشکی استان بیان کرد: سال گذشته ۲۶ نفر بر اثر مسمومیت با CO جان خود را از دست دادند.
وی ادامه داد: ۱۱ درصد از این افراد تا ۱۰ سال سن، ۱۶ درصد بین ۱۱ تا ۲۰، ۲۱ درصد ۲۱ تا ۳۰ سال، ۲۴ درصد ۳۱ تا ۴۰ سال، ۱۴ درصد ۴۱ تا ۵۰، ۸ درصد ۵۱ تا ۶۰، ۴ درصد ۶۱ تا ۷۰ و یک درصد بیش از ۷۰ سال، سن داشتند.
اما مدیرکل پزشکی قانونی استان اصفهان نیز در این‌باره گفت: آمار متوفیات ناشی از مسمومیت با گاز منو کسید کربن در هفت ماهه سال جاری در استان اصفهان افزایش داشته است.
علی سلیمان‌پور افزود: در هفت ماه نخست سال‌جاری آمار اجساد معاینه شده در مراکز پزشکی قانونی استان با تشخیص علت مرگ مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن ۱۸ نفر شامل ۱۶ مرد و دو زن بودند.
وی تصریح کرد: این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل با ۹ متوفی مرد، افزایش دو برابری داشته است.
کارشناسان توصیه می‌کنند قبل از نصب بخاری و وسایل گرمایشی باید از باز بودن مسیر دودکش و لوله‌های بخاری مطمئن شد و هر فردی در صورتی که در فضای بسته دچار علایم سردرد، سرگیجه و تهوع شُد باید به سرعت از محل خارج شده و در هوای آزاد تنفس کند؛ چنانچه علائم بهبود یافت، بی‌شک در معرض مسمومیت با گاز بوده است.
در صورت مواجهه با بیمار دچار مسمومیت با منوکسیدکربن، ابتدا او را از محل خارج کرده یا در و پنجره‌ها را باز کنید تا هوای تازه وارد اتاق شود؛ سپس با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید.
به گزارش ایرنا منوکسیدکربن، گازی بی رنگ و بی بو یا همان قاتل نامرئی با شروع فصل سرما با آماری گسترده تر اما آرام و بی صدا خانواده هایی را عزادار می کند و هرساله با آغاز فصل سرما میزان مسمومیت با CO افزایش می یابد.
عمده ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی بویژه در محیط های در بسته و فاقد اکسیژن تولید گاز منوکسید کربن امکان پذیر است.
استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و بدون دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در محل سکونت، بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می دهند.
اما از علل مسمومیت های تنفسی هم می توان به استفاده از زغال در محیط بسته یا چادر مسافرتی، مسمومیت با گاز فاضلاب، گاز خودرو در داخل پارکینگ، خروج لوله بخاری از منفذ، بخاری بدون دودکش، خرابی آبگرمکن، استفاده از وسایل گازسوز در خودرو و چادر سفری و یا نصب آبگرمکن در حمام اشاره کرد.
به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید احساس نشود.
علائم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و درد شکم و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغماست.
در بیماران مبتلا به ناراحتی های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد.
از سایر علائم مسمومیت با گاز منوکسید کربن می توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک ها اشاره کرد.
کارشناسان معتقندند کاهش مرگ و میر ناشی از استنشاق گاز منوکسیدکربن در اصفهان و حتی در کشور نیازمند آگاهی‌بخشی جامعه دارد که متاسفانه برنامه ای برای پیشگیری بسیاری از امورات مربوط در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و... نداریم چرا که بخشی از اعتبارات را باید برای فرهنگ‌سازی هر اموری در بخش پیشگیری هزینه کرد تا نتایج مثبت حاصل شود.
