شاخص اهدای عضو(PMP) شامل تعداد اهدای عضو در یک میلیون نفر جمعیت است که این نرخ در کشورمان تا پایان سال گذشته ۱۱.۵ بود.این رقم در کشور اسپانیا به عنوان پیشتاز اهدای عضو در جهان ۴۶ است.
مریم خلیفه سلطانی روز جمعه در گفت و گو با ایرنا افزود: اصفهان از نظر شاخص اهدای عضو در بین استان‌های برتر کشور قرار دارد اما با توجه به اقدام‌ها، آموزش‌ها و فرهنگ‌سازی‌های انجام شده، انتظار سطح بالاتری در این شاخص وجود دارد.
وی با بیان‌اینکه عوامل مختلفی در افزایش سطح شاخص اهدای عضو تاثیر دارد، اظهار داشت: یکی از مهمترین آنها، رضایت خانواده‌ها به‌ویژه در وقت طلایی است زیرا در برخی مواقع خانواده‌ها دیر رضایت می‌دهند و دیگر امکان برداشت عضو از فرد مرگ مغزی برای اهدا وجود ندارد.
خلیفه سلطانی، یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار را محدود کردن پیوند زنده اعلام و خاطرنشان کرد: در شهرهایی مانند شیراز و مشهد که پیوند زنده(دریافت عضو کلیه از فرد زنده) محدود شده، شاخص اهدای عضو از افراد مرگ مغزی، بیشتر است.
وی با بیان اینکه پیوند زنده در اصفهان محدود نشده است، اضافه کرد: در شهری مانند شیراز، پیوند زنده فقط برای خویشاوندان انجام می‌شود.
مسئول واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) اصفهان گفت: همچنین اخذ رضایت از بیمارانی که قصد دریافت عضو از افراد مرگ مغزی دارند و پزشکان آنها نیز اهمیت دارد.
خلیفه سلطانی با تاکید براینکه هنوز نیاز به کارهای آموزشی و فرهنگ‌سازی بیشتری برای بهبود شاخص اهدای عضو داریم، تصریح کرد: از ابتدای امسال تاکنون ۲۷ اهدای عضو از افراد مرگ مغزی در استان اصفهان صورت گرفته است که از این موارد ۷۲ عضو شامل ۲ قلب، ۱۰ کبد و ۶۰ کلیه به بیماران نیازمند اهدا شد.
خلیفه سلطانی بااشاره به اینکه این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش دارد، بدون اشاره به میزان این کاهش، تصریح کرد: همواره این اُفت و خیزها وجود دارد.
وی میزان نارضایتی برای اهدای عضو از افراد مرگ مغزی در استان در سال جاری را ۱۴ مورد اعلام و اضافه کرد: موارد مرگ مغزی در اصفهان بیشتر از این رقم‌هاست اما برخی از موارد یا به‌دلیل فوت افراد و از کارافتادن قلب به اتاق عمل نمی‌رسند یا آنقدر آسیب دیده‌اند که اعضای آنها برای اهدا به فرد گیرنده مناسب نیست.
مسوول واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی مرکز آموزشی درمانی الزهرا اصفهان با بیان اینکه تعداد قابل‌توجهی از افراد مرگ مغزی سنِ بالا دارند، توضیح داد: به‌طور معمول از این افراد نمی‌توان کلیه را برداشت و کبد بسیاری از آنها حتی افراد جوان هم چرب است و قابلیت پیوند ندارد.
وی با بیان اینکه از اعضای اهدایی امسال تاکنون ۲۰ عضو برای پیوند به شیراز ارسال شد، توضیح داد: هنگامی که در شیراز مورد اورژانسی برای پیوند اعلام شود یا گیرنده مناسب در اصفهان نداشته باشیم، این کار صورت می‌گیرد.
خلیفه سلطانی با اشاره به اینکه اعضای بدن اهدایی داخل محلول‌های خاص و گران‌قیمت، نگهداری و در کوتاه‌ترین زمان به مقصد ارسال می‌شود، اظهار داشت: واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی اصفهان، هواپیما یا بالگرد اختصاصی ندارد و برای ارسال عضو اهدایی به شیراز از خودروی سواری استفاده می‌شود که حدود ۶ ساعت(از لحظه برداشت عضو تا رسیدن به اتاق عمل در شیراز) به طول می‌انجامد.
وی، زمان طلایی برای برداشت کبد و پیوند آن به بیمار را ۶ تا ۱۲ ساعت اعلام و اضافه کرد: با توجه به محدود بودن پروازهای مسافربری بین اصفهان و شیراز، تاکنون استفاده از آن مقرون به صرفه نبوده است.
مسوول واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی مرکز آموزشی درمانی الزهرا، زمان طلایی برای برداشت قلب و پیوند آن به بیمار را نیز بین ۳تا ۴ ساعت خواند و توضیح داد: گزینه‌های مناسب برای دریافت قلب کم است اما در صورت شرایط اورژانسی نیاز به هماهنگی برای انتقال هوایی داریم.
وی خاطرنشان کرد: اصفهان هنوز آمادگی اهدای عضو برای سایر اعضا مانند قرنیه چشم و نسوج بدن را ندارد هرچند بیشتر خانواده‌ها نیز بیشتر برای برداشت اعضای بدن داخلی مانند کلیه، کبد و قلب رضایت می‌دهند.
خلیفه سلطانی به طرح شناسایی حضوری نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به وجود ۵۷ بیمارستان در استان اصفهان و لزوم شناسایی و رصد هرچه بیشتر افراد مرگ مغزی، مقرر است در این طرح، نمایندگانی از واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی به‌صورت حضوری به بیمارستان‌ها بروند و موارد مرگ مغزی را شناسایی و گزارش کنند.
وی افزود: تاکنون واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) اصفهان نزدیک به۲۰ هزار کارت اهدای عضو در استان صادر کرده که جدا از آمار سایت اهدای عضو کشور است زیرا ممکن است عده‌ای بطور مستقیم از آن سایت نیز کارت اهدای عضو دریافت کرده باشند.
سال گذشته حدود ۴۹ مورد اهدای عضو از افراد مرگ مغزی در استان اصفهان صورت گرفت که از آنها ۱۱۵ عضو به بیماران پیوند زده شد.
حدود ۷۰۰ نفر در استان اصفهان در فهرست انتظار برای پیوند عضو قرار دارند.
اعضای قابل اهدای از فرد مرگ مغزی شامل قلب، ریه‌ها، کبد، روده‌ها، لوزالمعده(پانکراس) و کلیه‌هاست.
علاوه براین، برخی از بافت‌های بدن از جمله پوست، قرنیه، تاندون، غضروف، استخوان و دریچه قلب نیز قابل پیوند است.
