توسعه پایدار (Sustainable development) مفهومی است که به واسطه پیامدهای منفی محیط زیستی و اجتماعی ناشی از رویکردهای توسعه یک جانبه اقتصادی بعد از انقلاب صنعتی و تغییر نگرش بشر به مفهوم رشد و پیشرفت پدید آمد، این مفهوم تلاش دارد که با نگاهی جدید به توسعه، اشتباهات گذشته بشری را تکرار نکند و توسعه ای همه‌جانبه و متوازن را رقم بزند.
این مقوله فرایندی است که آینده‌ای مطلوب را برای جوامع بشری متصور می‌شود که در آن شرایط زندگی و استفاده از منابع، بدون آسیب رساندن به یکپارچگی، زیبایی و ثبات نظام‌های حیاتی، نیازهای انسان را برطرف می‌سازد، هدف توسعه انسانی پرورش قابلیت‌های انسانی محسوب می‌شود. توسعه پایدار به عنوان یک فرایند در حالی که لازمه بهبود و پیشرفت است، اساس بهبود وضعیت و رفع کاستی‌های اجتماعی و فرهنگی جوامع پیشرفته را فراهم می‌آورد و باید موتور محرکه پیشرفت متعادل، متناسب و هماهنگ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمامی جوامع و به ویژه کشورهای در حال توسعه باشد.
به اعتقاد کارشناسان، گفت و گو در کنار تقویت همبستگی و همدلی به کاهش اصطکاک ها و تمایزها در عرصه های مختلف منجر می شود و با افزایش اعتماد عمومی، سرمایه اجتماعی را ارتقا می دهد.
توسعه تنها با تکیه بر اقتصاد فراهم آورنده شرایط ساختاری خاصی است که خود تشدید کننده توسعه نیافتگی است و دوام و بقای یک جامعه را متزلزل می کند و از همین رو باید مقوله فرهنگ و ارتقای فرهنگی و بسترسازی برای افزایش گفت و گوها مورد توجه ویژه قرار گیرد.
برخی جامعه شناسان، فرهنگ را با عنوان نیروی عمده ای تعریف می‌کنند که عناصر گوناگون جهان اجتماعی یا به تعبیر خودشان نظام کنش را به هم متصل می سازد، فرهنگ این قابلیت ویژه را دارد که دست کم تا حدی به بخشی از نظام های دیگر تبدیل شود.
به باور کارشناسان این بخش توسعه عرصه های گوناگون جامعه بدون توسعه فرهنگ نه می تواند مدوام و پایدار باشد و نه می تواند در جهت خودشکوفایی و تکامل انسانی موثر واقع شود.
در دهه های اخیر دولتمردان و برنامه ریزان در سراسر دنیا به این نتیجه رسیدند که تنها با توجه به مقوله فرهنگ و توسعه فرهنگی است که می توان زمینه توسعه دیگر بخش های جامعه را فراهم آورد.
از سوی دیگر توجه به نگاه جامع‌گرایانه و فراگیر و نظرات تخصصی کارشناسان و آموزش از مهمترین عوامل توسعه پایدار کشور هستند و در کنار هم رفاه و آسایش شهروندان را به ارمغان خواهند آورد.
در همین ارتباط و برای بررسی ابعاد مختلف این مقوله در استان اصفهان هفتمین جلسه شورای توسعه پایدار استان اصفهان در محل استانداری برگزار شد.
گفت و گو و هم افزایی راهکارهایی برای حل مشکلات استان اصفهان
استاندار اصفهان به عنوان رییس شورای توسعه پایدار استان اصفهان در این نشست با تاکید بر اجرای کارها با محوریت مشورت و اخذ نظرات کارشناسی و تخصصی گفت: از لحاظ اقتصادی در شرایطی خاص قرار داریم، اما با این وجود بطور پیشبرد اهداف برنامه ریزی و اقدام شده است.
عباس رضایی اضافه کرد: گفت و گوهای سازنده راهکاری اساسی برای برون رفت از مشکلات است و ارایه راهکارها با خرد جمعی به خوبی جواب می‌دهد.
وی با تاکید بر هم افزایی دستگاه‌ها و نهادها در استان برای سرعت عمل در کارها، ادامه داد: مشکلات استان در بخش‌های مختلف شناسایی شده و باید با کار کارشنایی برای حل آنها تلاش کرد.
نایب رییس شورای توسعه پایدار استان اصفهان نیز در این جلسه بر حضور فعالانه و هرچه بیشتر اعضا برای رسیدن به نتایج و جمع بندی‌های مطلوب تاکید کرد.
سید مهدی ابطحی افزود: آب، گردشگری، علوم و دانش‌های نوین از جمله محورهای اصلی در این استان است که باید بطور جدی برای پیشرفت در آنها با برگزاری جلسات مستمر به نتایج مثبت دست یابیم.
یک تحلیلگر اقتصادی و سیاسی در این نشست گفت: توجه هر چه بیشتر به دانش اجتماعی و مقوله فرهنگ نقش اساسی در توسعه پایدار ایفا می‌کند بر همین اساس باید امور مختلف بر این اصل و توجه هر چه بیشتر به آن استوار شود.
عبدالحسین ساسان با اشاره به تفاوت‌های نگرشی و دیدگاهی بین کشورهایی همچون ایران و ملل غربی تصریح کرد: در آن مناطق شک و انتقاد را مثبت و سازنده می‌دانند اما بر خلاف آنها ما یقین را اصل می‌دانیم.
انتقاد سازنده، مفید برای توسعه پایدار
وی اضافه کرد: دانش اجتماعی بر شک استوار است، بنابراین هر اندازه بتوان خلاقانه تفکر و انتقاد کرد می‌توان به اصلاح امور امیدوار بود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری اصفهان در این جلسه بر نقش بنیادین نهادهای دانشگاهی در پیشرفت توسعه تاکید و خاطرنشان کرد: پژوهش‌های راهبردی و عملی از نیازهای ضروری این استان به شمار می‌رود، به همین دلیل باید محققان و متفکران را بیشتر در این عرصه وارد و از نظرات ارزشمند این قشر به سود منطقه استفاده کرد.
حسن قاضی عسگر افزود: از سوی دیگر دستیابی به توسعه پایدار یک دیدگاه جامع و کامل را می‌طلبد و نمی‌توان به این موضوع کلان و مهم، یک طرفه نگریست، بر همین مبنا اقدامات نیز باید همه جانبه گرایانه پیش رفته و از زوایایی گوناگون مورد ارزیابی قرار گیرد.
وی نیازسنجی را با اهمیت دانست و گفت: در طراحی و اجرای طرح‌ها، جوانب مختلف را باید سنجید که رفع نیاز سبب ایجاد مشکل در سایر بخش‌ها نشود، برای مثال توسعه گلخانه ای به تامین گاز نیاز دارد و باید دید منابع گازی و انرژی‌های مشابه برای گسترش این حوزه در دست هست یا خیر.
گفت و گو و نگاه جامع گرایانه، ضرورتی برای توسعه پایدار
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان در این شورا گفت: اجرای به موقع طرح های عمرانی و زیربنایی در این منطقه حائز اهمیت است و بر همین مبنا برای آن برنامه ریزی کرده ایم.
حسن غلامی تصریح کرد: طرح های مربوط به آب، محورهای مواصلاتی، قطار سریع السیر و توسعه فرودگاه اصلی‌ترین پروژه ها در این منطقه به شمار می‌رود.
رسول زرگرپور استاندار اسبق اصفهان و عضو دیگر شورای توسعه پایدار استان اصفهان در این نشست اظهارداشت: به کارگیری نظرات کارشناسی مجامع علمی و دانشگاهی برای برون رفت از مشکلات باید بطور واقعی یک خط مشی مشخص باشد.
مدیر درمان تأمین اجتماعی استان اصفهان گفت: گفت و گو حلقه مفقوده و نکته ای مهم برای توسعه محسوب می شود باید بیش از گذشته فضای جامعه برای این امر آماده شود.
علی اعتصام پور افزود: تفکر جامع نگر همراه با صبوری و تحمل نظرات مخالف برای نیل به توسعه پایدار ضروری است.
در استان پنج میلیون نفری اصفهان افزون بر 9 هزار واحد تولیدی و صنعتی فعالیت دارد.
۶۰۲۰/۶۰۲۶/
