کارشناسان دینی و مذهبی تاکید میکنند که افزایش کیفیت مجالس عزاداری محرم بویژه در وعظ و مداحی، امری ضروری به شمار میرود و در مجموع و در هدف نهایی، عزاداریهای محرم و صفر باید به معرفت افزایی سوگواران بینجامد.
برای افزایش هرچه بیشتر کیفیت مجالس عزای امام حسین(ع) باید بیش از گذشته کوشید تا کارکرد فرهنگی و اثربخشی آن برای مخاطبان، بیشتر و تاثیر آن در زندگی فردی و اجتماعی فرد مشاهده شود.
مداحان، روحانیان و واعظان نیز باید در راستای تاثیرگذاری سودمند و بهبود وضعیت فرهنگی و اعتقادی جامعه گام بردارند و بر همین اساس دوری از خرافات، شُبهات و بیان افزونتر معارف و واقعیات، بهترین راهکار است.
از سوی دیگر، هیاتهای مذهبی و دینی با توجه به حضور اعضایی از طیفهای مختلف، میتوانند در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی و ایجاد جریانی برای افزایش سجایای اخلاقی نقش شایانی ایفا کنند، وجود این مجموعههای انسانی در شهرهای بزرگ و کوچک، روستاها و در بیشتر محلهها فرصتی مناسب برای رصد مشکلات و حل آنها با کمک خرد جمعی و همافزایی خود کانونها و هیاتهای مذهبی است.
استان اصفهان از دیرباز با آداب و آیینهای اصیل و ریشهدار برآمده از فرهنگی کهن از پیشگامان اصلی سوگواری در ماههای محرم و صفر در کشور به شمار می رود، در این استان پنج هزار و ۴۰۰ هیات مذهبی فعالیت دارند که بیش از یکهزار و ۴۰۰ مورد از آنها مربوط به کلانشهر اصفهان است.
در کشور نیز از مجموع افزون بر۹۰ هزار هیات مذهبی فعال، ۵۴ هزار هیات برنامههای ماه مبارک رمضان و مراسم سوگواری ماه محرم و صفر را برگزار میکنند.
اگرچه آیینهای محرم همچون سایر نقاط کشورمان، در استان اصفهان هنوز با شکوه خاصی برگزار میشود، اما برخی بدعتها، مداحیهایی بی پایه و فاقد هویت خرافات، مطالب غیر واقع و مضُر و اعمالی ناشایست مانند قمه زدن و استفاده از زنجیر تیغی بهویژه در چند سال اخیر باعث وارد شدن زیان به فرهنگ راستین محرم و عزاداری های واقعی و اصیل شده است.
در زمانه ای که شاهد فعالیت گسترده شبکههای اجتماعی هستیم، انتشار این چنین وقایعی آسیبی جدی بر پیکره دین و اعتقادها وارد می کند و باعث بدبینی پیروان سایر ادیان به مذهب تشیع خواهد شد.
باید پذیرفت که هرگونه افراط، تفریط و تحریف عزاداریهای ایام محرم نه تنها بیانگر عظمت سیره ائمه اطهار(ع) نیست بلکه آسیب و ضربه سنگینی به دین مبین اسلام وارد میکند.
با توجه به اینکه فلسفه عاشورا زنده نگهداشتن مکتب اسلام، مبارزه با حکومت فاسد و سردمداران بی دین، نشر فرهنگ عاشورا و تجدید بیعت با اهل البیت است، نباید گذاشت آسیبهای مختلف در بُعد اندیشه و مبانی فکری، گفتار، نوشتار و رفتار به این واقعه مهم تاریخ دینی اثر سو و نامطلوب بگذارد.
مجالس عزاداری امام سوم شیعیان باید مجلس تحول روحی و مرکز تربیت و تزکیه نفس و مکتبی برای آموزش درس عزت، آزادگی، ایثار، فداکاری، تقوا و اخلاق به انسانها باشد، بخصوصاینکه تحریف واقعه عاشورا و انحراف ذهنها از اصل و هدفهای آن همواره در طول تاریخ هدف دشمن بوده است.
بر همین اساس شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان با هدف بررسی چالشهای فرارو و کاهش بدعتها بویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا، روز یکشنبه به ریاست استاندار اصفهان و با حضور اعضای نهادها و دستگاههای متولی در سالن اجتماعات استانداری اصفهان برگزار شد.
استاندار اصفهان در این شورا با تاکید براینکه در مباحث دینی و اعتقادی مردم با هدف کاهش بدعتها باید با ظرافتی خاص و هوشمندانه پیش رفت، گفت: توده مردم عشق و ارادت خود به اهل بیت و بویژه امام حسین(ع) را نشان میدهند که البته نباید منکر بدعتها و خرافات نیز شد و باید با برنامهریزی اصولی و با استفاده از خرد جمعی بر این مسایل فائق آمد.
عباس رضایی با بیان اینکه عزاداری و برپایی مجالس مختلف، یک کار مردمی و متکی به فعالان این زمینه است، تصریح کرد: نباید اینگونه فعالیتهای خودجوش مردمی را به فعالیت های حکومتی و دولتی تبدیل کرد.
وی به کسب و دریافت راهکارها از سوی کارشناسان فرهنگی صاحبان ایده و کارشناسان برای کاهش مشکلات و بدعتهای عزاداریها اشاره و خاطرنشان کرد: در این موضوع استفاده از دانش روانشناسان، جامعه شناسان و متولیان امر ضروری است.
استاندار اصفهان با تاکید براینکه مباحثی همچون قمهزنی و عزاداری با زنجیر تیغی با دستورالعمل حل نمی شود، اظهار داشت: این مقوله نیازمند فرهنگسازی و افزایش مباحث آموزشی است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان نیز در این نشست بر ضرورت آموزش به عنوان رکن اساسی مقولههای اجتماعی یاد کرد و افزود: برای این امر باید تمام نهادها و دستگاههای متولی با افزایش همکاری به دنبال هم افزایی باشند تا در نهایت شاهد عزاداریهایی با کیفیت بهتر و بدعتهایی کمتر باشیم.
حجت الاسلام والسلمین محمدعلی انصاری افزود: تشکیل متداوم شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان بهمنظور افزایش کیفی فعالیتهای فرهنگی است و در همین راستا در زمینه ایام محرم و سوگواریها باید بیش از گذشته از پیشنهادات و نظرات کارشناسی این عرصه استفاده کرد.
مجالس عزاداری نباید مداح محور باشند
مدیرکل تبلیغات اسلامی اصفهان در این جلسه گفت: تشکیل ستاد ساماندهی شئون فرهنگی در مناسبتهای مذهبی استان اصفهان با هدف ارتقای کیفی عزاداریها و کاهش بدعتها عملیاتی شده است و چنان چه بتوان این ستاد را تقویت کرد میتوانیم شاهد اهداف مذکور باشیم.
حجتالاسلام والمسلمین رحمتالله اروجی با تاکید بر فعالیتهای ترویجی و ایجابی برای کاهش برخی اقدامات همچون قمه زدن، ادامه داد: واعظان و خطبا نیز در راستای فرهنگسازی باید بیش از گذشته فعالیت کنند تا مباحثی از این دست کمتر شود.
وی اضافه کرد: حضور مدیران دستگاههای اجرایی و متولی امور فرهنگی، قضایی، دینی و امنیتی و جمعبندی نظرات برای آسیب شناسی عزاداریها با اهمیت است.
فرمانده سپاه صاحب الزمان(عج) استان اصفهان در این جلسه با بیان اینکه برخی سوگواریها، کاروانها، تصاویر و آیینها نه تنها اصیل نیست، بلکه به اصل دین ضربه میزند، اظهارداشت: تمام این موارد آفتی هستند که باید برای متوقف شدن آنها بطور اصولی چارهاندیشی کرد.
سوگواران سبب سلب آرامش مردم نشوند
سردار مجتبی فدا افزود: بی شک قمهزنی و استفاده از زنجیر تیغی و پخش تصاویر آن در فضای مجازی، اثرات ناخوشایندی در پی دارد و بهترین راهکار برای کاهش آن آموزش و فرهنگسازی است.
وی به ضرورت توجه به حقوق مردم اشاره و خاطرنشان کرد: ساعات و مکان عزاداریها باید مشخص باشد و نباید این مراسم ناخرسندی و سلب آرامش مردم را رقم بزند، در عین حال نباید بخش عمده روزهای سال به عزا ختم شود و روحیه شادی و نشاط نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیرکل صدا و سیمای استان اصفهان نیز در این نشست بر ضرورت ارائه یک خط مشی واحد برای کاهش بدعتها تاکید و خاطرنشان کرد: رسانه ها در این زمینه و برای انتشار و انعکاس نقش اساسی ایفا می کنند.
بهرام عبدالحسینی اضافه کرد: باید بر مداحیها و سخنرانیها بطور جدی نظارت صورت گیرد تا از انحراف و اشکال به دور باشد.
۶۰۲۰/۶۰۲۷