مطبوعات بهترین ابزار برای شناخت مسائل جاری و شرایط حاکم بر اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی هر جامعه است و بررسی و تبیین جنبش‌های فکری و تحولات اجتماعی جوامع بدون مراجعه و بررسی مطبوعات امری منطقی و اصولی نمی‌باشد.
برای شناخت صحیح مطبوعات و تجزیه و تحلیل درست اطلاعات و محتوای آن‌ها، آشنایی کامل با دوره تاریخی انتشار روزنامه و شناخت دیدگاه‌های فکری مدیر و سردبیر آن لازم و ضروری است تا بتوان به یک نتیجه درست از اطلاعات موجود در مطبوعات دست یافت.
بدین‌سان برای شناخت اوضاع یک جامعه و بررسی دقیق پیشینه تاریخی آن توجه به روزنامه‌ها به عنوان یکی از منابع مکتوب دسته اول امری ضروری است، چراکه در کتاب‌های تاریخی مسائل به صورت کلی بیان شده است و به اخبار ولایات به طور کامل پرداخته نشده است که به وسیله مطبوعات، می‌توان خلاء موجود را پر کرد.
تاریخ انتشار روزنامه در اصفهان به سال ۱۲۹۶ هجری قمری می‌رسد که "فرهنگ اصفهان" توسط میرزا تقی خان حکیم باشی سرتیپ چاپ شد.
طبیب مخصوص ظل السلطان بود که همراه او به اصفهان آمد و "روزنامه فرهنگ" را که از روزنامه های ممتاز عصر خود بود منتشر کرد.
از آن زمان به بعد اصفهان شاهد انتشار عناوین گوناگونی از روزنامه‌ها با مطالب متنوع بود که با محتوای غنی خود از مسائل و مشکلات زمان به دور نبود و این شرایط منجر به تعطیل شدن یک روزنامه و افتتاح روزنامه دیگری می‌شد.
شایان توجه است هرچه روزنامه‌ها بیشتر و متنوع تر می‌شد، سانسور مطبوعاتی نیز در آن‌ها بیشتر اعمال می‌شد ولی روزنامه‌نگاران در هر شرایط مطالب خود را در قالب‌های ادبی، فکاهی، اخلاقی و دینی نوشته و به دست مردم می‌رساندند.
در اصفهان از سال ۱۲۹۶ هجری قمری تاکنون مجلات و روزنامه‌های بسیاری منتشر شده است ولی از آنجایی که اثر مدونی در مورد روزنامه‌های اصفهان و آشنایی با آنان و مدیرانش آن وجود نداشت.
مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد در قالب طرح‌های پژوهشی خود و به منظور آگاهی مردم اصفهان از سیر تاریخ روزنامه‌نگاری و روزنامه‌های منتشر شده در اصفهان و همچنین آشنایی با مدیران و ناشران آن‌ها که اغلب در تخت فولاد مدفون می‌باشند، چاپ کتاب حاضر را در سرلوحه برنامه‌های خود قرار داد و از آنجایی که علی اخضری دانشجوی مقطع دکترای تاریخ گرایش ایران اسلامی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان تحقیقات را در این زمینه انجام داده بود تهیه و تالیف کتاب مشاهیر مطبوعاتی اصفهان مدفون در تخت فولاد به عهده ایشان نهاده شد تا با همت بلند خود این مهم را به انجام رساند.
کوشش این کتاب آشنایی فرهنگ دوستان نسل جوان و تربت پاک تخت فولاد است که به حق باید آن را وادی‌السلام ثانی نامید است.
کتاب حاضر به شرح زندگی، فعالیت‌ها و آثار و نیز بررسی دیدگاه‌ها و اندیشه‌های ۳۴ چهره مطبوعاتی اصفهان از زمان چاپ نخستین روزنامه اختصاص دارد که در گورستان تخت فولاد مدفون شده‌اند.
برجسته‌ترین این افراد عبارت‌اند از: میرزا تقی‌خان انصاری‌کاشانی، سراج‌الدین صدرجبل عاملی موسوی، میرزا علی‌آقا خراسانی، میرزامحمدحسین نورالدین مجلسی، میرزا حسن‌خان جابری انصاری، میرزا عباس‌خان شیدای دهکردی، سید عبدالوهاب معین العلمای اصفهانی، میرزا مسیح تویسرکانی، سید نورالدین عراقی، سیدحسن مومن زاده، میرزا ابوالقاسم معین‌الشریعه گیلانی، ابراهیم راه‌نجات، منگو قاآن ذوالخیر، میرزا عبدالوهاب گلشن ایرانپور، میرزا فتح‌الله وزیرزاده، میرزا محمدعلی مکرم حبیب آبادی، میرزا محمدتقی ادیب خراسانی، میرزا اسدالله باغبهادرانی، میرزا عبدالحسین بنان زاده، احمد عرفان مراغه‌ای، میرزا حسین‌خان کریم زاده، میرزا عبدالله‌خان وزیرزاده، شیخ اسدالله گلپایگانی ایزدگشسب، نورالله دهاقانی نورشرق، عبدالحسین سپنتا، میرزا محمدعلی دانش خوراسگانی، جواد مجدزاده صهبا، سیدمحمد صدرهاشمی، سیدحسین مرندی، یدالله برخوردار، میرزا محمدعلی پروانه، حسن قوامی زاده باغبهادرانی لنجانی، سیدمهدی مکینیان، دکتر عبدالحسین محیی.
چون محور این کتاب روزنامه‌نگاران و صاحبان جراید مدفون در این خطه است، باید یادآور شد که قبوری که از ایشان به جای مانده در اوج سادگی و گمنامی است و حتی به سختی می‌توان بعضی از آنان را یافت.
تعدادی از این اشخاص هرچند که مدفون بودن آن‌ها در این خطه مشخص است ولی اثری از قبر آن‌ها نیست.
دیگر اینکه افرادی از آنان نیز هستند که هیچ اطلاعی از زندگی و خصوصیات آنان به دست نیامده و تنها روزنامه‌های موجود از آنان بر این امر اثبات می‌کند، مانند: "محمدعلی مهرداد" صاحب روزنماه "تفسیر سیاسی روز" و "لطف الله دانشور علوی" صاحب روزنامه "شاهکار نو" و "شاه سمندی" صاحب روزنامه "ندای دستباف".
این اثر برای سهولت کار مراجعین بر مبنای سال انتشار روزنامه یا مجله، مرتب و هر قسمت آن اصولا از سه بخش تشکیل شده است شامل: زندگی‌نامه مدیر روزنامه، شرحی در باب روزنامه یا مجله او که تاریخچه ای از شروع تا ختم روزنامه است و بررسی دیدگاه‌ها و اندیشه نویسنده از میان نوشته‌های برجای مانده که آراء و عقاید و دیدگاه اشخاص را بررسی می‌کند.
تصاویری از صفحات اول روزنامه‌هایی که افراد مذکور، مدیر و صاحب امتیاز آن‌ها بوده‌اند، در لابه‌لای مطالب کتاب آمده است.
چاپ نخست کتاب "مشاهیر مطبوعاتی اصفهان" مدفون در تخت فولاد سال ۱۳۸۶ با تیراژ ۱۰۰۰ نسخه در ۳۵۴ صفحه به چاپ رسیده است.
۷۱۳۵/۶۰۲۶/
