نطنز قدیم، شهری مینیاتوری+ فیلم

مهدی توسلیان، هنرمند 63 ساله، نطنز قدیم را در مقیاس کوچک‌تر و به صورت مینیاتوری و با لوازم دور ریختنی می‌سازد.

به گزارش خبرنگار ایسنا-منطقه اصفهان در نطنز، همه، باغشهر تاریخی نطنز را با آب و هوای خوش و مطبوعش می‌شناسند ولی نطنز علاوه بر آب و هوای مطبوع و فرح بخش، دارای آثار تاریخی شگرف و بی‌نظیر است که تعداد آثار تاریخی در شهرستان نطنز به بیش از یک هزار و 500 اثر می‌رسد.

علاوه بر آثار تاریخی، صنایع دستی نطنز نیز شهره عام و خاص است و روزگاری مرکز بزرگ صنایع دستی در منطقه بوده ولی این روزها به فراموشی سپرده شده و در آستانه فراموشی کامل است.

هنر سرامیک سازی، چاقو سازی، آهنگری، قفل سازی، خراطی و ... هنرهایی است که این روزها یا به صورت کامل از بین رفته و یا آخرین کارگاه‌های آن در حال کار کردن هستند.

اما هنر جذابی که این روزها توسط خانواده هنرمند توسلیان به چشم می‌خورد و بیش از پیش آوازه آن پیچیده و نظرها را جلب کرده، هنر ساخت ماکت‌های مینیاتوری و تابلوهای سه‌بعدی است.

مهدی توسلیان نطنزی که بازنشسته وزارت نیرو است و 63 سال سن دارد حدود نیم‌قرن است به کار ساخت ماکت‌های مینیاتوری با لوازم دور ریختنی مشغول است و کم‌کم دارد نمونه‌ای از نطنز قدیم را با لوازم دور ریختنی می‌سازد.

کارگاه سفال و سرامیک استاد توسلیان فقید، بازار قدیم نطنز، خانه‌های قدیمی نطنز، زورخانه، مکتب خانه، بنای گنبد باز نطنز، لوازم اسباب‌بازی کودکان در قدیم و غیره، بخشی از ماکت‌ها و لوازمی است که این استاد چیره دست تا کنون ساخته است و نکته جالب توجه این است که اکثر لوازم ساخته شده با ماکت‌ها کار می‌کند و صرفاً جنبه تزئینی ندارد.

در نوجوانی، علاقه‌مند به ماکت‌سازی شدم

مهدی توسلیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: در زمان نوجوانی به یک نمایشگاه رفتم که در آن ماکتی را دیدم که همه‌چیز مثل خانه، رودخانه و غیره داشت و از همان‌جا جرقه ماکت‌سازی در من زده شد.

وی افزود: بعد از آن‌که به خانه آمدم، در طاقچه خانه پدری اقدام به ساخت یک ماکت کردم و هر آن چیزی را که دیده بودم، ساختم که بعد از اتمام آن، همسایه‌ها و اقوام بعد از دیدن آن، بنده را تشویق کردند و از همان‌جا کار ماکت‌سازی را آغاز کردم.

این هنرمند نطنزی گفت: رفته رفته شروع به ماکت‌سازی کردم و چند وقتی است که در کنار مسجد جامع نطنز مستقر شده و آثارم را در معرض بازدید عموم قرار داده‌ام که یکی از آثاری که در این مجموعه قرار دارد، بازار قدیم نطنز است که امروز دیگر وجود ندارد.

توسلیان تصریح کرد: دغدغه اصلی من این است که لوازم ساخته شده مینیاتوری مانند لوازم واقعی و اندازه اصلی خود، کار کند و در این بازار این گونه است که در غرفه خراطی، اره و رنده خراطی کار می‌کند یا به عنوان مثال دستگاه چاقو تیز کنی غرفه چاقو سازی به صورت واقعی کار می‌کند و یا ترازوی غرفه میوه‌فروشی به مانند یک ترازوی اصلی کار می‌کند، ولی در ابعاد مینیاتوری است.

وی خاطرنشان کرد: حتی درِ مغازه‌های موجود در بازار مینیاتوری قدیم نطنز قفل می‌شود و می‌توان دوباره آن‌ها را باز کرد که همه این آثار ساخته شده، از لوازم دور ریختنی است.

زکات هنر من، آموزش رایگان به علاقه‌مندان است

این هنرمند نطنزی پیرامون آموزش هنر ماکت سازی مینیاتوری، اظهار کرد: زکات هنری که خداوند در وجود من قرار داده است، آموزش رایگان این هنر به همه علاقه‌مندان به این رشته است.

وی افزود: هم‌اکنون به صورت مجازی در حال آموزش به علاقه‌مندان هستم و برای این آموزش هیچ هزینه‌ای را دریافت نکرده و نخواهم کرد.

توسلیان پیرامون فروش ماکت‌ها، گفت: قبلاً به صورت جزئی اقدام به فروش می‌کردم اما اکنون دیگر هیچ اثری را نمی‌فروشم، ناراحت آن هستم که برخی از آثار خود را از دست داده‌ام و دیگر نمی‌توانم مشابه آن‌ها را بسازم چرا که لوازم دور ریختنی که نیاز دارم برای ساخت مشابه آن‌ها را دیگر ندارم و نمی‌توانم پیدا کنم.

این هنرمند نطنزی پیرامون این سؤال که آیا تاکنون در جشنواره‌ای شرکت کرده است یا نه، تصریح کرد: در برخی از جشنواره‌ها به صورت مستقل شرکت کرده‌ام و اکثراً مقام اول را کسب کرده‌ام ولی علی‌رغم برخی از پیشنهادها برای آموزش و برپایی نمایشگاه تا کنون به خارج از کشور اعزام نشده‌ام چون این کار هزینه بر بوده و نیاز به حامی مالی دارد.

در حال ساخت ماکت مسجد جامع نطنز هستم

توسلیان پیرامون ساخت ماکت مسجد جامع نطنز، اظهار کرد: مدتی است که مشغول ساخت ماکت مسجد جامع نطنز هستم و از آنجایی که این ماکت، عظیم بوده و ریزه‌کاری‌های زیادی دارد، سرعت ساخت آن پایین و زمان بر است.

وی افزود: ماکتی که در مراحل پایانی ساخت آن هستم، ماکت حمام خزینه‌ای قدیم است که سازه آن تمام شده و فقط انسان‌های مینیاتوری داخل آن شامل اشخاصی که برای استحمام آمده‌اند، دلاک، کیسه‌کش و غیره و لوازم حمام مانند تشت و ظرف و غیره آن مانده است.

این هنرمند نطنزی گفت: آخرین کاری که آماده شده و به نمایش هم در آمده است، برای هشتمین جشنواره مد و لباس تهران بوده که یک مزون خیاطی مینیاتوری بوده که ساخته شده است.

وی تصریح کرد: نسل جدید آثاری که خلق شده است، تابلوهای سه‌بعدی است که کوچه باغ، راهرو و غیره است که کاملاً سه‌بعدی بوده و عمق زیادی در تابلو مشخص است و این آثار نیز مورد استقبال مردم قرار گرفته است.

توسلیان خاطرنشان کرد: ماکت‌سازی مینیاتوری توانسته گردشگران داخلی زیادی را جذب نطنز کند و هم‌وطنان از گوشه و کنار ایران برای بازدید این آثار مراجعه کرده‌اند و از تماشای این آثار به وجد آمده‌اند.

اگر فضای کافی داشته باشم، یک شهر مینیاتوری می‌سازم

این هنرمند نطنزی در پاسخ به این سؤال که آیا توقعی از مسئولان شهرستان نطنز دارید، اظهار کرد: از اداره میراث فرهنگی نطنز تشکر می‌کنم که در کنار مسجد جامع نطنز مکانی را به من داده‌اند که آثارم را در آن به نمایش بگذارم، اما از مسئولان شهر تقاضا دارم فضای بزرگ‌تری برای من مهیا کنند تا بتوانم ایده‌های خود را پیاده کنم.

وی افزود: ایده‌های زیادی در سر دارم اما فضایی برای نمایش آن‌ها ندارم و اگر فضای کافی داشته باشم می‌توانم یک شهر را به صورت مینیاتوری بسازم و برای مردم به نمایش بگذارم.