به گزارش ایرنا، این کارشناسان بر این باورند صنعت گردشگری بهترین مسیر توسعه پایدار در جهان است و با هزینه های کم اقتصادی و اجتماعی می تواند توسعه را در کشورها رقم بزند.
در زمان حاضر از هر 11 شغل، یک شغل مربوط به حوزه گردشگری است و این حوزه تا حدی در اقتصاد اثرگذار شده که بعد از صنایع نفت و خودروسازی از لحاظ میزان درآمد و اشتغال پایدار از صنعت گردشگری، به عنوان اقتصاد سوم جهان یاد می شود.
از مزایای صنعت گردشگری، ایجاد اشتغال حتی در دور افتاده ترین روستاها با حداقل بودجه و هزینه است که به اعتقاد صاحبنظران امر باید تدابیر ویژه ای برای این بخش اندیشیده شود.
تاریخچه صنعت گردشگری در ایران بسیار جوان است و نهادهایی که برای توسعه گردشگری فعالیت می کنند در سال های اخیر شکل گرفته اند در واقع باید از سال 86 تا الان که شرایط برای نظارت دولت بر گردشگر مهیا شده را مورد بررسی قرار داد.
براساس آمار، کشور ایران با داشتن بیش از 33 هزار اثر ثبت شده ملی و 22 اثر ثبت جهانی و یک میلیون سایت تاریخی، تمدنی، گردشگری و اکوتوریسمی جزو 15 کشور برتر دنیا از لحاظ جاذبه های فرهنگی، طبیعی، مذهبی و زیارتی است، اما در رتبه بندی های جهانی در میان 139 کشور رتبه 114 را به خود اختصاص داد و به لحاظ درآمد گردشگری در رتبه 70 جهان قرار دارد که نشان‌دهنده سهم ناچیز کشور در این صنعت جهانی است.
مسئولان این حوزه می گویند، تمام زیر ساخت های ایران برای جذب گردشگر به طور تقریبی 2 برابر آن تعداد توریستی است که امروز وارد کشور می شوند، نکته اساسی درباره توجه به توریست این است که آنان بعد از حضور و خروج از ایران به مبلغان ما در کشور خود تبدیل می شوند چرا که آزادی، رفا و پیشرفت را در ایران برخلاف آنچه که در رسانه ها تبلیغ می شود، می بینند.
بر اساس آمار موجود در سال 96 بیش از پنج میلیون و 113 هزار گردشگر خارجی داشتیم و 10 میلیون و 520 هزار ایرانی نیز به خارج از کشور سفر کردند.
در زمان حاضر یکهزار و 900 طرح در بخش گردشگری در دست احداث است که پیش بینی می شود تا پایان کار دولت تدبیر و امید یک هزار و 200 طرح به بهره برداری برسد.
تقویت روحیه گردشگر پذیری در بین جوامع محلی و بالا بردن سطح آگاهی آن ها در مورد نقش گردشگری در جامعه جهانی و نشان دادن چگونگی تاثیر گردشگری بر ارزش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در کنار تامین زیر ساخت ها امری مهم در توسعه این صنعت است.
کشورهای پیشرو در گردشگری استاندارد خدمات رسانی در فرودگاه ها، بیمارستان ها، حمل و نقل، اقامتگاه ها، پذیرایی، رسانه ها و فروشگاه ها را مطابق با نیاز گردشگران تعریف کردند.
در زمان حاضر توسعه صنعت گردشگری در کشور نیازمند بازنگری زیرساخت های اقتصادی و ارایه خدمات مطلوب مطابق با استانداردهای بین المللی از مبدا تا مقصد است.
ایران به لحاظ برخورداری از ظرفیت های بالا در بناهای باستانی، مناظر طبیعی و عقبه فرهنگی و مذهبی می تواند در عرصه برندسازی ورود کند اما گردشگری ایران با تمام ظرفیت های موجود و تبلیغاتش در سطح داخلی و خارجی پراکنده بوده است و حول یک رمز واحد تبلیغاتی و با هویت واحد جلو نرفته است.
استان اصفهان با بیش از 22 هزار اثر تاریخی که یکهزار و 850 مورد آن به ثبت ملی و هفت اثر آن به نام های میدان نقش جهان، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع و سه قنات وزوان، مزدآباد و مون به ثبت جهانی رسیده، کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی است که این صنعت یکی از محورهای مهم اقتصادی، اشتغال زایی و توسعه استان اصفهان محسوب می شود که برای تقویت این حوزه نیازمند برنامه ریزی جدی و عملیاتی و انجام اقدامات ضروری است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی استان اصفهان در همین ارتباط میزگردی با عنوان ' چالش های فراروی گردشگری در استان اصفهان و راهکارها' با حضور محسن یارمحمدیان معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان، محمد زاهدی عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اصفهان ، علیرضا مساح مطرح رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان، طاهره زارعی دبیر کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان، حسین هاشمی نژاد مدیرعامل آژانس مسافر بری طاووس گشت برگزار کرد.
در این میزگرد همچنین مسوولان ادارات کل فرودگاه و راه آهن استان اصفهان دعوت بودند که نیامدند.
**ناهماهنگی در بین نهادهای متولی گردشگری وجود دارد
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اصفهان در این میزگرد ایرنا گفت: گردشگری رونق اشتغال، رشد نقدینگی با ورود ارز، توسعه بخش های کشور را رقم می زند.
محمد زاهدی ادامه داد: ایران هراسی که در خارج ایجاد شده را با حضور گردشگران در داخل کشور و بازدید آن ها از مناطق مختلف ایران و گفت و گو با ملت ایران می توان از بین برد.
وی با اشاره به ظرفیت هایی که در حوزه گردشگری برای هر کشور و منطقه ای وجود دارد، خاطرنشان کرد: با وجود ظرفیت های حوزه گردشگری اما مدیریت کلان کشور در توزیع بودجه به این حوزه کمترین توجه را دارد و اعتبارات حوزه گردشگری در مقایسه با دیگر حوزه ها در رتبه های آخر قرار دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید قدم جدی و با برنامه ای هدفمند برای تقویت حوزه گردشگری پیش برویم، تصریح کرد: بی برنامه بودن در این حوزه آسیب جدی است که باعث شده پیشرفت ایران در این عرصه چشمگیر و در حد جایگاه واقعی آن نباشد.
وی با انتقاد از نبود سامانه رصد و تحلیل صحیح از وضعیت گردشگری در کشور و استان اصفهان خاطر نشان کرد: به دلیل نبود سامانه متمرکز وضعیت واقعی و اثربخشی آن برای کشور روشن نیست و باید برای برنامه ریزی هدفمند چنین سامانه ای تعریف و تحلیل صحیحی داشته باشیم.
به گفته زاهدی سهم گردشگر خارجی در ایران سه درصد است که از میان پنج میلیون گردشگر خارجی نیمی از آن ها تردد بین مرزی و 2 میلیون نفر آن ها زائر عراقی هستند که در کشور ما هزینه زیادی را انجام نمی دهند و بخشی هم افراد گردشگر کوله به پشت هستند و در منازل دیگران به سبب آشنایی ساکن می شوند و تنها درصد اندکی که با تور ها سفر می کنند هزینه های زیادی را انجام داده و برای کشور منفعت دارند.
وی ادامه داد: با شفافیت در آمارها و تحلیل صحیح از وضعیت گردشگری قادر به تشخیص جایگاه واقعی و رشد صحیح در این حوزه خواهیم بود و نباید تنها به آمار و ارقام توجه کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور نبود تقسیم کار مشخص در حوزه گردشگری را از مشکلات این حوزه برشمرد و گفت: باید مسئولیت دستگاه ها در شهرستان، استانی و در سطح ملی مشخص شود و نهادهای اداری مغایرت و ناهماهنگی بین بخشی نداشته باشند.
وی به وضعیت اقامتگاه ها اشاره کرد و گفت: در احداث، توسعه و خدمات رسانی در اقامتگاه ها دچار مشکل هستیم و وضعیت کلید به دستان در استان اصفهان و کل کشور مشخص نیست و برخی از قوانین زمینه ساز مشکلات اجتماعی شده است.
وی با بیان اینکه اخذ اسناد نسبی در اقامتگاه ها یکی از عوامل استقبال از افراد کلید به دست است، خاطرنشان کرد: چنین قوانینی در هتل و سوئیت های دارای مجوز باعث شده که برخی از افراد از کلید به دستان به دلیل نخواستن اسناد استقبال کنند و به دنبال آن مشکلات اجتماعی و خانه های تیمی تشکیل شود.
زاهدی اضافه کرد: بازنگری در چنین قوانینی باعث جلوگیری از مشکلات اجتماعی خواهد شد و استقبال از کلید به دستان و افراد بدون مجوز را کاهش می دهد.
وی با بیان اینکه در توسعه بوم گردی دچار موج شده ایم و یک برنامه نظام مند در این حوزه نداریم، خاطر نشان کرد: استان اصفهان مثل سراسر کشور در حال احداث و توسعه صنعت بوم گردی است که افزایش این دسته از اقامتگاه ها به ورشکستگی بعضی از سرمایه گذاران در آینده منجر خواهد شد و بخش خصوصی که در یک موجی به این عرصه آمده دچار مشکل اقتصادی می شود.
وی دخالت در حوزه سرمایه گذاری را از چالش های دیگر عرصه اعلام کرد و گفت: مسئولان در رده های مختلف از دخالت در فعالیت افراد فعال در این حوزه جلوگیری کنند و اجازه بدهند که سرمایه گذاران بر اساس ایده و نظرشان فعالیت اقتصادی را پیش ببرند و به این افراد بها بدهند.
به گفته وی در حوزه سرمایه گذاری گردشگری نیازمند رعایت انصاف در رقابت هاست تا اینکه در فضای بی انصافی یک گروه شکست نخورند و از مسیر خارج نشوند و گردشگر در این چنین بحرانی قرار نگیرد.
این استاد دانشگاه کمبود نیروی انسانی توانمند در حوزه گردشگری را از دیگر چالش ها بیان کرد و افزود: در حوزه گردشگری دچار مدرک گرایی شده ایم و باید مهارت آموزی و تربیت نیروهای توانمند برای خدمات رسانی در این عرصه انجام شود.
وی خشکی زاینده رود را معضلی برای گردشگری اصفهان اعلام کرد و اظهارداشت: اصفهان بدون زاینده رود در صنعت گردشگری معنایی ندارد و توریست و مسافر داخلی اصفهان را با زاینده رود آن می خواهد که افزایش حجم مسافر در زمان جاری بدون این رودخانه این موضوع را مشخص و تایید می کند.
زاهدی اضافه کرد: اگر مسئولان اصفهان گردشگری را محور توسعه قرار داده اند باید برای جاری بودن همیشگی زاینده رود برنامه ریزی و اقدام جدی انجام دهند.
**ثبات تصمیم گیری در حوزه گردشگری الزامی است
مدیرعامل آژانس مسافربری طاووس گشت اصفهان در میزگرد ایرنا گفت: ثبات تصمیم گیری در حوزه گردشگری نیست و قوانین این حوزه همواره در تغییر است و این وضع شرایط سفر به خارج از کشور و جذب گردشگر را سخت کرده است.
حسین هاشمی نژاد افزود: با تغییر قوانین سفر خارجی برای مردم ایران سخت و گردشگران خارجی در ورود به کشور با مشکلاتی روبرو می شوند و هزینه هایی به شرکت های این حوزه وارد می شود.
وی با بیان اینکه کارگزار نرخ ارز را مشخص می کند و صرافی در فرودگاه ها نداریم، ادامه داد: این چنین مشکلاتی باعث افزایش هزینه های آژانس ها شده و مسافر آرامش و امنیت اقتصادی ندارد و در شرایط فعلی هزینه های زیادی به گردشگران تحمیل می شود.
وی ورود مسائل سیاسی در صنعت گردشگری را عامل بروز مشکلات این حوزه اعلام کرد و گفت: مسا فران در سفر به خارج از کشور به دلیل مسائل سیاسی دچار مشکل می شوند و آن ها را بدون هیچ ایرادی باز می گردانند و این مسافران با هزینه های زیادی روبرو هستند.
هاشمی نژاد با اشاره به تردد مسافران در جاده ها بیان کرد : سرویس بهداشتی متعارف در جاده ها وجود ندارد و برای گردشگران خارجی سرویس بهداشتی فرنگی وجود ندارد و امکانات فرودگاه های اصفهان برای گردشگری مناسب و همانند شیراز و مشهد نیست.
**سازمان های مردم نهاد برای گردشگری قدرت ندارند
دبیر کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان گفت: سازمان های مردم نهاد برای فعالیت گردشگری قدرت و هویت ندارند و فعالیت آن ها با تعارض در بین قوانین روبرو شده است.
طاهره زارعی افزود: اگر تشکل های مردم نهاد حوزه گردشگری فرصت های اقتصادی را بتوانند ایجاد کنند از منفعت آن برای فعالیت فرهنگی در این حوزه برای فرهنگ سازی در جهت یک گردشگر و یا میزبان خوب مصرف شود.
وی ادامه داد: فعالیت های زیادی در حوزه فرهنگ سازی برای گردشگری نشده است و سازمان های مردم نهاد با همکاری آموزش و پرورش این اتفاق را می توانند رقم بزنند و گردشگری را از کودکی به دانش آموزان بیاموزند.
وی به رتبه بندی های بین المللی در حوزه گردشگری ایران اشاره کرد و گفت: کشور ایران رتبه اول سفر آسان را در بین سایر کشورها دارد اما در حوزه توجه دولت به این صنعت رتبه 117 را داریم.
دبیر کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان با بیان اینکه نیازمند افزایش توجه دولت در حوزه گردشگری هستیم، خاطرنشان کرد: با توجه به این رتبه بندی و توجه اندک در این حوزه و همچنین توجه کمتر به سازمان های مردم نهاد فرصت های گردشگری از بین می رود.
وی با بیان اینکه کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان در بین سازمان های مردم نهاد کشور رتبه هایی را داشت، خاطرنشان کرد: طرح و پیشنهادات زیادی از سوی سازمان های مردم نهاد وجود دارد که با ارزش گذاری به این تشکل ها قادر به رشد بیشتر در حوزه فرهنگی و گردشگری خواهیم بود.
زارعی ادامه داد: ساماندهی شناسه ملی و اقتصادی سازمان های مردم نهاد به جذب اعتبار، انجام تفاهم نامه و انجام فعالیت های بیشتر کمک می کند.
**حلقه گردشگری اصفهان تکمیل نیست
رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان گفت: حلقه گردشگری اصفهان با بی توجهی هایی که به ظرفیت های اطراف شهر و شهرستان های مجاور شده است، تکمیل نیست.
علیرضا مساح در این میزگرد ایرنا افزود: گردشگری پیرامون اصفهان و همچنین جنبه های مختلف آن مثل گردشگری طبیعی، میراثی و معنوی مغفول مانده و تنها به مرکزیت اصفهان و بازید از چند اثر تاریخی مطرح پرداخته شده و گردشگران به طور معمول این بناهای مطرح را بازدید می کنند.
وی ادامه داد: توجه به دیگر ظرفیت های موجود در این حوزه موجب تقویت حضور گردشگران و اقبال بیشتر آن ها برای ماندن در اصفهان می شود که باید برنامه ریز جدی در این خصوص برای تقویت ظرفیت های موجود انجام گیرد.
وی با انتقاد از نبود یک موزه در شان اصفهان یادآورشد: راه اندازی موزه اصفهان به معرفی این منطقه پر استعداد و جذب توریست کمک می کند و موزه های فعلی معنای واقعی این موضوع را به همراه ندارد و باغ موزه اصفهان تنها یک باغ است و جوابگوی نیاز موزه نیست.
رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان با بیان اینکه رویدادهای فرهنگی به تقویت گردشگری کمک می کند، یادآورشد: برنامه ریزی برای اجرای رویداد های فرهنگی برای اعتلای این صنعت لازم است چرا که به واسطه رویدادهای زمینه جذب توریست و مسافر فراهم می شود.
وی ادامه داد: رویداد و رخدادهای فرهنگی خاطرات خوشی را برای مسافران می سازد و زمینه ساز حضور آن ها در اتفاقات بعدی را فراهم می کند.
** منفعت صنعت گردشگری برای همه ناشناخته ماند
مساح با بیان اینکه برای تقویت یک حوزه نیازمند فرهنگ سازی و معرفی قابلیت هاست، اظهارداشت: صنعت گردشگری و منفعت های آن برای مردم و مسئولان ناشناخته مانده است و باید برای این موضوع فرهنگ سازی شود و منفعت آن را برای اقشار مختلف بیان کرد
وی اضافه کرد : با آگاهی بخشی نسبت به منفعت های این صنعت، همکاری، همراهی و سرمایه گذاری در این حوزه بهبود و افزایش می یابد و نگرش کسب منفعت کوتاه مدت به مننفعت طلبی بلند مدت تغییر پیدا خواهد کرد.
وی یادآورشد: اگر چنین آگاهی در جامعه حاکم شود و و سود آن را احساس کنند آنگاه همدلی همکاری ها افزایش خواهد یافت و فرصت های گردشگری بیش از بیش توسعه پیدا می کند و هیچ دستگاهی و یا نهاد حقیقی و حقوقی به این صنعت و منفعت صدمه نمی زند.
وی با اشاره به امنیت داخلی و ضرورت حفظ و تقویت آن برای گردشگران خارجی یادآورشد: ساختار پلیس گردشگری باید در نیروی انتظامی پیش بینی و پلیس تخصصی برای این موضوع وجود داشته باشد.
مساح با بیان اینکه تبلیغات رسانه ای دشمنان احساس امنیت در ایران را هدف قرار داده است، یادآور شد: برای نمایش امنیت و احساس امنیت به مردم و گردشگران القا شود.
وی به مشکل خشکی زاینده رود اشاره کرد و گفت: این اتفاق نه تنها در روحیه مردم اصفهان گذاشته بلکه اقبال را برای جذب گردشگر و مسافر داخلی و خارجی نیز کاهش داده و چند روزی که آب در اصثفهان باز بود میزان گردشگران و مسافران در این شهر افزایش یافت.
رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان ادامه داد: برای تقویت این صنعت باید مشکل خشکلی زاینده رود رفع و این رودخانه همیشه فعال باشد.
وی اضافه کرد: به جای افزایش گردشگر باید به دنبال کیفیت در ارائه خدمات باشیم و میزبانی خوبی از مسافران انجام شود که توزیع مسافر در سراسر استان و مناطق اطراف اصفهان به این موضوع کمک می کند.
وی تبلیغات گسترده برای سفرهای نوروزی، افزایش سفرها را رقم زده که این روند روبه رشد متناسب با توانایی و ظرفیت کشور نیست و سفر برای مردم سخت طاقت فرسا شده که با مدیریت تعطیلات ها و پیش بینی امکانات در مقاطع مختلف سال امکان سفر آسان و با رضایت بیشتر را فراهم می کند.
این مقام مسئول در حوزه گردشگری کلان شهر اصفهان با بیان اینکه در ایام نوروز حضور مسافران بیش از ظرفیت موجود است، تصریح کرد: خدمات رسانی به مردم و مسافران توسط ستاد هماهنگی سفر انجام می شود اما در صورت بروز بحران این خدمات رسانی سخت می شود.
وی گردشگری را نیازمند فرهنگ سازی دانست و گفت: با فرهنگ سازی و آموزش مفاهیم مهم گردشگری ناهنجاری های این عرصه مثل تخریب آثار میراث فرهنگی کاهش می یابد و رفتارها با همدیگر و گردشگران خارجی بهبود می یابد.
وی با بیان اینکه مهارت های مورد نیاز گردشگری باید به دانشجویان این رشته آموزش داده شود، اظهار داشت: دانشجویان رشته جهانگردی و گردشگری کمتری مفاهیم اجرایی و حوزه فرهنگی را می آموزند که فراگیری چنین دانش هایی به رونق گردشگری و فرهنگ سازی در این عرصه کمک می کند.
مساح نگارش یادگاری بر روی آثار تاریخی و میراث فرهنگی را معضل این حوزه بیان کرد و اضافه کرد: باید این وضع با انجام فعالیت فرهنگی و تلاش دانشجویان رشته میراث فرهنگی اصلاح و ارتقای فرهنگی داشته باشیم.
** برخی قوانین مربوط باید اصلاح شود
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: برای توسعه صنعت گردشگری نیازمند اصلاح ارتباط بین المللی و تجدید نظر در قوانین کشور است.
محسن یارمحمدیان افزود: موانع در قوانین بین المللی و کاهش روابط خارجی فرصت های توسعه گردشگری را از کشور می گیرد و باید زمینه ها برای این عرصه بیش از بیش تقویت و توسعه پیدا کند.
وی با بیان اینکه برخی از قوانین و مقررات داخلی باید تسهیل شود، تصریح کرد: برخی رفتارها و قوانین سخت حوزه گردشگری از توسعه این صنعت و پیشرفت آن جلوگیری کرده و سرمایه گذاران در این صحنه حضو پیدا نمی کنند.
وی با بیان اینکه فعالان این عرصه با سخت گیری هایی در حوزه گردشگر خارجی روبرو هستند، اضافه کرد: همواره متولیان مراکز گردشگری باید پاسخگوی کوچکترین ناهنجاری ها باشند که بعضا منجر به پلمپ کوچکترین واحدهای صنعتی شده است.
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ادامه داد: سخت گیری در تردد گردشگران و منتظر نگهداشتن آن ها در ایستگاه های کنترل و تردد جاده ای نارضایتی به دنبال دارد که باید این رفتارها اصلاح شود.
وی گفت: برای فعالیت در استان اصفهان باید رفتارهای سلیقه ای کنار گذاشته شود و شرایط برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری تسهیل و شعار توسعه گردشگری در استان با تسهیل شرایط از شعار به عمل برسد.
وی آلودگی هوا، دیوانسالاری اداری، ضعف در تعاملات بین بخشی و سخت گیری ها را از موانع پیش روی این صنعت بیان و ابراز امیدواری کرد با تسهیل شرایط و تغییر در رفتار و نگرش نسبت به این حوزه را منجر به رشد و توسعه این عرصه می شود.
وی کمبود نیروی انسانی و اعتبار مالی را از مشکلات حوزه گردشگری اعلام کرد و گفت: صنعت گردشگری از نبود حساب اقماری و برنامه جامع گردشگری رنج می برد و باید چنین اقداماتی انجام و تعطیلات در کشور ساماندهی شود تا این عرصه پیشرفت کند.
یارمحمدیان اضافه کرد: نبود حساب اقماری مانع از بررسی واقعی ظرفیت گردشگری در کشور شده و قادر به بررسی کیفیت واقعی کار در این عرصه و مشاهده ابعاد رشد آن نیستیم.
وی فعال سازی تشکل های مردم نهاد در حوزه گردشگری را ضروری اعلام کرد و گفت: حضور تشکل های مردم نهاد منجر به مطالبه گری و خروج از گرفتاری های این حوزه به لحاظ نگاه خاص این نهادها خواهد شد.
وی ادامه داد: باید ساختار مناسبی برای ارتباط بین حکومت و سازمان های مردم نهاد تعریف بشود و این تشکل های مدنی به منابع قدرت و حکومت نزدیک بشوند و بتوانند قدرت برای رفع مشکلات پیدا کنند.
این مقام مسئول با بیان اینکه هماهنگی در ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی وجود دارد، اظهارداشت: این هماهنگی و همدلی باید در مقاطع مختلف سال هم وجود داشته باشد و سازمان های مردم نهاد را نیز در این جمع دید.
7131/6026/
انتهای پیام در زمان حاضر از هر 11 شغل، یک شغل مربوط به حوزه گردشگری است و این حوزه تا حدی در اقتصاد اثرگذار شده که بعد از صنایع نفت و خودروسازی از لحاظ میزان درآمد و اشتغال پایدار از صنعت گردشگری، به عنوان اقتصاد سوم جهان یاد می شود.
از مزایای صنعت گردشگری، ایجاد اشتغال حتی در دور افتاده ترین روستاها با حداقل بودجه و هزینه است که به اعتقاد صاحبنظران امر باید تدابیر ویژه ای برای این بخش اندیشیده شود.
تاریخچه صنعت گردشگری در ایران بسیار جوان است و نهادهایی که برای توسعه گردشگری فعالیت می کنند در سال های اخیر شکل گرفته اند در واقع باید از سال 86 تا الان که شرایط برای نظارت دولت بر گردشگر مهیا شده را مورد بررسی قرار داد.
براساس آمار، کشور ایران با داشتن بیش از 33 هزار اثر ثبت شده ملی و 22 اثر ثبت جهانی و یک میلیون سایت تاریخی، تمدنی، گردشگری و اکوتوریسمی جزو 15 کشور برتر دنیا از لحاظ جاذبه های فرهنگی، طبیعی، مذهبی و زیارتی است، اما در رتبه بندی های جهانی در میان 139 کشور رتبه 114 را به خود اختصاص داد و به لحاظ درآمد گردشگری در رتبه 70 جهان قرار دارد که نشان‌دهنده سهم ناچیز کشور در این صنعت جهانی است.
مسئولان این حوزه می گویند، تمام زیر ساخت های ایران برای جذب گردشگر به طور تقریبی 2 برابر آن تعداد توریستی است که امروز وارد کشور می شوند، نکته اساسی درباره توجه به توریست این است که آنان بعد از حضور و خروج از ایران به مبلغان ما در کشور خود تبدیل می شوند چرا که آزادی، رفا و پیشرفت را در ایران برخلاف آنچه که در رسانه ها تبلیغ می شود، می بینند.
بر اساس آمار موجود در سال 96 بیش از پنج میلیون و 113 هزار گردشگر خارجی داشتیم و 10 میلیون و 520 هزار ایرانی نیز به خارج از کشور سفر کردند.
در زمان حاضر یکهزار و 900 طرح در بخش گردشگری در دست احداث است که پیش بینی می شود تا پایان کار دولت تدبیر و امید یک هزار و 200 طرح به بهره برداری برسد.
تقویت روحیه گردشگر پذیری در بین جوامع محلی و بالا بردن سطح آگاهی آن ها در مورد نقش گردشگری در جامعه جهانی و نشان دادن چگونگی تاثیر گردشگری بر ارزش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در کنار تامین زیر ساخت ها امری مهم در توسعه این صنعت است.
کشورهای پیشرو در گردشگری استاندارد خدمات رسانی در فرودگاه ها، بیمارستان ها، حمل و نقل، اقامتگاه ها، پذیرایی، رسانه ها و فروشگاه ها را مطابق با نیاز گردشگران تعریف کردند.
در زمان حاضر توسعه صنعت گردشگری در کشور نیازمند بازنگری زیرساخت های اقتصادی و ارایه خدمات مطلوب مطابق با استانداردهای بین المللی از مبدا تا مقصد است.
ایران به لحاظ برخورداری از ظرفیت های بالا در بناهای باستانی، مناظر طبیعی و عقبه فرهنگی و مذهبی می تواند در عرصه برندسازی ورود کند اما گردشگری ایران با تمام ظرفیت های موجود و تبلیغاتش در سطح داخلی و خارجی پراکنده بوده است و حول یک رمز واحد تبلیغاتی و با هویت واحد جلو نرفته است.
استان اصفهان با بیش از 22 هزار اثر تاریخی که یکهزار و 850 مورد آن به ثبت ملی و هفت اثر آن به نام های میدان نقش جهان، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع و سه قنات وزوان، مزدآباد و مون به ثبت جهانی رسیده، کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی است که این صنعت یکی از محورهای مهم اقتصادی، اشتغال زایی و توسعه استان اصفهان محسوب می شود که برای تقویت این حوزه نیازمند برنامه ریزی جدی و عملیاتی و انجام اقدامات ضروری است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی استان اصفهان در همین ارتباط میزگردی با عنوان ' چالش های فراروی گردشگری در استان اصفهان و راهکارها' با حضور محسن یارمحمدیان معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان، محمد زاهدی عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اصفهان ، علیرضا مساح مطرح رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان، طاهره زارعی دبیر کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان، حسین هاشمی نژاد مدیرعامل آژانس مسافر بری طاووس گشت برگزار کرد.
در این میزگرد همچنین مسوولان ادارات کل فرودگاه و راه آهن استان اصفهان دعوت بودند که نیامدند.
**ناهماهنگی در بین نهادهای متولی گردشگری وجود دارد
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اصفهان در این میزگرد ایرنا گفت: گردشگری رونق اشتغال، رشد نقدینگی با ورود ارز، توسعه بخش های کشور را رقم می زند.
محمد زاهدی ادامه داد: ایران هراسی که در خارج ایجاد شده را با حضور گردشگران در داخل کشور و بازدید آن ها از مناطق مختلف ایران و گفت و گو با ملت ایران می توان از بین برد.
وی با اشاره به ظرفیت هایی که در حوزه گردشگری برای هر کشور و منطقه ای وجود دارد، خاطرنشان کرد: با وجود ظرفیت های حوزه گردشگری اما مدیریت کلان کشور در توزیع بودجه به این حوزه کمترین توجه را دارد و اعتبارات حوزه گردشگری در مقایسه با دیگر حوزه ها در رتبه های آخر قرار دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید قدم جدی و با برنامه ای هدفمند برای تقویت حوزه گردشگری پیش برویم، تصریح کرد: بی برنامه بودن در این حوزه آسیب جدی است که باعث شده پیشرفت ایران در این عرصه چشمگیر و در حد جایگاه واقعی آن نباشد.
وی با انتقاد از نبود سامانه رصد و تحلیل صحیح از وضعیت گردشگری در کشور و استان اصفهان خاطر نشان کرد: به دلیل نبود سامانه متمرکز وضعیت واقعی و اثربخشی آن برای کشور روشن نیست و باید برای برنامه ریزی هدفمند چنین سامانه ای تعریف و تحلیل صحیحی داشته باشیم.
به گفته زاهدی سهم گردشگر خارجی در ایران سه درصد است که از میان پنج میلیون گردشگر خارجی نیمی از آن ها تردد بین مرزی و 2 میلیون نفر آن ها زائر عراقی هستند که در کشور ما هزینه زیادی را انجام نمی دهند و بخشی هم افراد گردشگر کوله به پشت هستند و در منازل دیگران به سبب آشنایی ساکن می شوند و تنها درصد اندکی که با تور ها سفر می کنند هزینه های زیادی را انجام داده و برای کشور منفعت دارند.
وی ادامه داد: با شفافیت در آمارها و تحلیل صحیح از وضعیت گردشگری قادر به تشخیص جایگاه واقعی و رشد صحیح در این حوزه خواهیم بود و نباید تنها به آمار و ارقام توجه کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور نبود تقسیم کار مشخص در حوزه گردشگری را از مشکلات این حوزه برشمرد و گفت: باید مسئولیت دستگاه ها در شهرستان، استانی و در سطح ملی مشخص شود و نهادهای اداری مغایرت و ناهماهنگی بین بخشی نداشته باشند.
وی به وضعیت اقامتگاه ها اشاره کرد و گفت: در احداث، توسعه و خدمات رسانی در اقامتگاه ها دچار مشکل هستیم و وضعیت کلید به دستان در استان اصفهان و کل کشور مشخص نیست و برخی از قوانین زمینه ساز مشکلات اجتماعی شده است.
وی با بیان اینکه اخذ اسناد نسبی در اقامتگاه ها یکی از عوامل استقبال از افراد کلید به دست است، خاطرنشان کرد: چنین قوانینی در هتل و سوئیت های دارای مجوز باعث شده که برخی از افراد از کلید به دستان به دلیل نخواستن اسناد استقبال کنند و به دنبال آن مشکلات اجتماعی و خانه های تیمی تشکیل شود.
زاهدی اضافه کرد: بازنگری در چنین قوانینی باعث جلوگیری از مشکلات اجتماعی خواهد شد و استقبال از کلید به دستان و افراد بدون مجوز را کاهش می دهد.
وی با بیان اینکه در توسعه بوم گردی دچار موج شده ایم و یک برنامه نظام مند در این حوزه نداریم، خاطر نشان کرد: استان اصفهان مثل سراسر کشور در حال احداث و توسعه صنعت بوم گردی است که افزایش این دسته از اقامتگاه ها به ورشکستگی بعضی از سرمایه گذاران در آینده منجر خواهد شد و بخش خصوصی که در یک موجی به این عرصه آمده دچار مشکل اقتصادی می شود.
وی دخالت در حوزه سرمایه گذاری را از چالش های دیگر عرصه اعلام کرد و گفت: مسئولان در رده های مختلف از دخالت در فعالیت افراد فعال در این حوزه جلوگیری کنند و اجازه بدهند که سرمایه گذاران بر اساس ایده و نظرشان فعالیت اقتصادی را پیش ببرند و به این افراد بها بدهند.
به گفته وی در حوزه سرمایه گذاری گردشگری نیازمند رعایت انصاف در رقابت هاست تا اینکه در فضای بی انصافی یک گروه شکست نخورند و از مسیر خارج نشوند و گردشگر در این چنین بحرانی قرار نگیرد.
این استاد دانشگاه کمبود نیروی انسانی توانمند در حوزه گردشگری را از دیگر چالش ها بیان کرد و افزود: در حوزه گردشگری دچار مدرک گرایی شده ایم و باید مهارت آموزی و تربیت نیروهای توانمند برای خدمات رسانی در این عرصه انجام شود.
وی خشکی زاینده رود را معضلی برای گردشگری اصفهان اعلام کرد و اظهارداشت: اصفهان بدون زاینده رود در صنعت گردشگری معنایی ندارد و توریست و مسافر داخلی اصفهان را با زاینده رود آن می خواهد که افزایش حجم مسافر در زمان جاری بدون این رودخانه این موضوع را مشخص و تایید می کند.
زاهدی اضافه کرد: اگر مسئولان اصفهان گردشگری را محور توسعه قرار داده اند باید برای جاری بودن همیشگی زاینده رود برنامه ریزی و اقدام جدی انجام دهند.
**ثبات تصمیم گیری در حوزه گردشگری الزامی است
مدیرعامل آژانس مسافربری طاووس گشت اصفهان در میزگرد ایرنا گفت: ثبات تصمیم گیری در حوزه گردشگری نیست و قوانین این حوزه همواره در تغییر است و این وضع شرایط سفر به خارج از کشور و جذب گردشگر را سخت کرده است.
حسین هاشمی نژاد افزود: با تغییر قوانین سفر خارجی برای مردم ایران سخت و گردشگران خارجی در ورود به کشور با مشکلاتی روبرو می شوند و هزینه هایی به شرکت های این حوزه وارد می شود.
وی با بیان اینکه کارگزار نرخ ارز را مشخص می کند و صرافی در فرودگاه ها نداریم، ادامه داد: این چنین مشکلاتی باعث افزایش هزینه های آژانس ها شده و مسافر آرامش و امنیت اقتصادی ندارد و در شرایط فعلی هزینه های زیادی به گردشگران تحمیل می شود.
وی ورود مسائل سیاسی در صنعت گردشگری را عامل بروز مشکلات این حوزه اعلام کرد و گفت: مسا فران در سفر به خارج از کشور به دلیل مسائل سیاسی دچار مشکل می شوند و آن ها را بدون هیچ ایرادی باز می گردانند و این مسافران با هزینه های زیادی روبرو هستند.
هاشمی نژاد با اشاره به تردد مسافران در جاده ها بیان کرد : سرویس بهداشتی متعارف در جاده ها وجود ندارد و برای گردشگران خارجی سرویس بهداشتی فرنگی وجود ندارد و امکانات فرودگاه های اصفهان برای گردشگری مناسب و همانند شیراز و مشهد نیست.
**سازمان های مردم نهاد برای گردشگری قدرت ندارند
دبیر کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان گفت: سازمان های مردم نهاد برای فعالیت گردشگری قدرت و هویت ندارند و فعالیت آن ها با تعارض در بین قوانین روبرو شده است.
طاهره زارعی افزود: اگر تشکل های مردم نهاد حوزه گردشگری فرصت های اقتصادی را بتوانند ایجاد کنند از منفعت آن برای فعالیت فرهنگی در این حوزه برای فرهنگ سازی در جهت یک گردشگر و یا میزبان خوب مصرف شود.
وی ادامه داد: فعالیت های زیادی در حوزه فرهنگ سازی برای گردشگری نشده است و سازمان های مردم نهاد با همکاری آموزش و پرورش این اتفاق را می توانند رقم بزنند و گردشگری را از کودکی به دانش آموزان بیاموزند.
وی به رتبه بندی های بین المللی در حوزه گردشگری ایران اشاره کرد و گفت: کشور ایران رتبه اول سفر آسان را در بین سایر کشورها دارد اما در حوزه توجه دولت به این صنعت رتبه 117 را داریم.
دبیر کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان با بیان اینکه نیازمند افزایش توجه دولت در حوزه گردشگری هستیم، خاطرنشان کرد: با توجه به این رتبه بندی و توجه اندک در این حوزه و همچنین توجه کمتر به سازمان های مردم نهاد فرصت های گردشگری از بین می رود.
وی با بیان اینکه کانون گردشگری تخت فولاد اصفهان در بین سازمان های مردم نهاد کشور رتبه هایی را داشت، خاطرنشان کرد: طرح و پیشنهادات زیادی از سوی سازمان های مردم نهاد وجود دارد که با ارزش گذاری به این تشکل ها قادر به رشد بیشتر در حوزه فرهنگی و گردشگری خواهیم بود.
زارعی ادامه داد: ساماندهی شناسه ملی و اقتصادی سازمان های مردم نهاد به جذب اعتبار، انجام تفاهم نامه و انجام فعالیت های بیشتر کمک می کند.
**حلقه گردشگری اصفهان تکمیل نیست
رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان گفت: حلقه گردشگری اصفهان با بی توجهی هایی که به ظرفیت های اطراف شهر و شهرستان های مجاور شده است، تکمیل نیست.
علیرضا مساح در این میزگرد ایرنا افزود: گردشگری پیرامون اصفهان و همچنین جنبه های مختلف آن مثل گردشگری طبیعی، میراثی و معنوی مغفول مانده و تنها به مرکزیت اصفهان و بازید از چند اثر تاریخی مطرح پرداخته شده و گردشگران به طور معمول این بناهای مطرح را بازدید می کنند.
وی ادامه داد: توجه به دیگر ظرفیت های موجود در این حوزه موجب تقویت حضور گردشگران و اقبال بیشتر آن ها برای ماندن در اصفهان می شود که باید برنامه ریز جدی در این خصوص برای تقویت ظرفیت های موجود انجام گیرد.
وی با انتقاد از نبود یک موزه در شان اصفهان یادآورشد: راه اندازی موزه اصفهان به معرفی این منطقه پر استعداد و جذب توریست کمک می کند و موزه های فعلی معنای واقعی این موضوع را به همراه ندارد و باغ موزه اصفهان تنها یک باغ است و جوابگوی نیاز موزه نیست.
رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان با بیان اینکه رویدادهای فرهنگی به تقویت گردشگری کمک می کند، یادآورشد: برنامه ریزی برای اجرای رویداد های فرهنگی برای اعتلای این صنعت لازم است چرا که به واسطه رویدادهای زمینه جذب توریست و مسافر فراهم می شود.
وی ادامه داد: رویداد و رخدادهای فرهنگی خاطرات خوشی را برای مسافران می سازد و زمینه ساز حضور آن ها در اتفاقات بعدی را فراهم می کند.
** منفعت صنعت گردشگری برای همه ناشناخته ماند
مساح با بیان اینکه برای تقویت یک حوزه نیازمند فرهنگ سازی و معرفی قابلیت هاست، اظهارداشت: صنعت گردشگری و منفعت های آن برای مردم و مسئولان ناشناخته مانده است و باید برای این موضوع فرهنگ سازی شود و منفعت آن را برای اقشار مختلف بیان کرد
وی اضافه کرد : با آگاهی بخشی نسبت به منفعت های این صنعت، همکاری، همراهی و سرمایه گذاری در این حوزه بهبود و افزایش می یابد و نگرش کسب منفعت کوتاه مدت به مننفعت طلبی بلند مدت تغییر پیدا خواهد کرد.
وی یادآورشد: اگر چنین آگاهی در جامعه حاکم شود و و سود آن را احساس کنند آنگاه همدلی همکاری ها افزایش خواهد یافت و فرصت های گردشگری بیش از بیش توسعه پیدا می کند و هیچ دستگاهی و یا نهاد حقیقی و حقوقی به این صنعت و منفعت صدمه نمی زند.
وی با اشاره به امنیت داخلی و ضرورت حفظ و تقویت آن برای گردشگران خارجی یادآورشد: ساختار پلیس گردشگری باید در نیروی انتظامی پیش بینی و پلیس تخصصی برای این موضوع وجود داشته باشد.
مساح با بیان اینکه تبلیغات رسانه ای دشمنان احساس امنیت در ایران را هدف قرار داده است، یادآور شد: برای نمایش امنیت و احساس امنیت به مردم و گردشگران القا شود.
وی به مشکل خشکی زاینده رود اشاره کرد و گفت: این اتفاق نه تنها در روحیه مردم اصفهان گذاشته بلکه اقبال را برای جذب گردشگر و مسافر داخلی و خارجی نیز کاهش داده و چند روزی که آب در اصثفهان باز بود میزان گردشگران و مسافران در این شهر افزایش یافت.
رئیس اداره سازمان فرهنگی و اجتماعی گردشگری شهرداری اصفهان ادامه داد: برای تقویت این صنعت باید مشکل خشکلی زاینده رود رفع و این رودخانه همیشه فعال باشد.
وی اضافه کرد: به جای افزایش گردشگر باید به دنبال کیفیت در ارائه خدمات باشیم و میزبانی خوبی از مسافران انجام شود که توزیع مسافر در سراسر استان و مناطق اطراف اصفهان به این موضوع کمک می کند.
وی تبلیغات گسترده برای سفرهای نوروزی، افزایش سفرها را رقم زده که این روند روبه رشد متناسب با توانایی و ظرفیت کشور نیست و سفر برای مردم سخت طاقت فرسا شده که با مدیریت تعطیلات ها و پیش بینی امکانات در مقاطع مختلف سال امکان سفر آسان و با رضایت بیشتر را فراهم می کند.
این مقام مسئول در حوزه گردشگری کلان شهر اصفهان با بیان اینکه در ایام نوروز حضور مسافران بیش از ظرفیت موجود است، تصریح کرد: خدمات رسانی به مردم و مسافران توسط ستاد هماهنگی سفر انجام می شود اما در صورت بروز بحران این خدمات رسانی سخت می شود.
وی گردشگری را نیازمند فرهنگ سازی دانست و گفت: با فرهنگ سازی و آموزش مفاهیم مهم گردشگری ناهنجاری های این عرصه مثل تخریب آثار میراث فرهنگی کاهش می یابد و رفتارها با همدیگر و گردشگران خارجی بهبود می یابد.
وی با بیان اینکه مهارت های مورد نیاز گردشگری باید به دانشجویان این رشته آموزش داده شود، اظهار داشت: دانشجویان رشته جهانگردی و گردشگری کمتری مفاهیم اجرایی و حوزه فرهنگی را می آموزند که فراگیری چنین دانش هایی به رونق گردشگری و فرهنگ سازی در این عرصه کمک می کند.
مساح نگارش یادگاری بر روی آثار تاریخی و میراث فرهنگی را معضل این حوزه بیان کرد و اضافه کرد: باید این وضع با انجام فعالیت فرهنگی و تلاش دانشجویان رشته میراث فرهنگی اصلاح و ارتقای فرهنگی داشته باشیم.
** برخی قوانین مربوط باید اصلاح شود
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: برای توسعه صنعت گردشگری نیازمند اصلاح ارتباط بین المللی و تجدید نظر در قوانین کشور است.
محسن یارمحمدیان افزود: موانع در قوانین بین المللی و کاهش روابط خارجی فرصت های توسعه گردشگری را از کشور می گیرد و باید زمینه ها برای این عرصه بیش از بیش تقویت و توسعه پیدا کند.
وی با بیان اینکه برخی از قوانین و مقررات داخلی باید تسهیل شود، تصریح کرد: برخی رفتارها و قوانین سخت حوزه گردشگری از توسعه این صنعت و پیشرفت آن جلوگیری کرده و سرمایه گذاران در این صحنه حضو پیدا نمی کنند.
وی با بیان اینکه فعالان این عرصه با سخت گیری هایی در حوزه گردشگر خارجی روبرو هستند، اضافه کرد: همواره متولیان مراکز گردشگری باید پاسخگوی کوچکترین ناهنجاری ها باشند که بعضا منجر به پلمپ کوچکترین واحدهای صنعتی شده است.
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ادامه داد: سخت گیری در تردد گردشگران و منتظر نگهداشتن آن ها در ایستگاه های کنترل و تردد جاده ای نارضایتی به دنبال دارد که باید این رفتارها اصلاح شود.
وی گفت: برای فعالیت در استان اصفهان باید رفتارهای سلیقه ای کنار گذاشته شود و شرایط برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری تسهیل و شعار توسعه گردشگری در استان با تسهیل شرایط از شعار به عمل برسد.
وی آلودگی هوا، دیوانسالاری اداری، ضعف در تعاملات بین بخشی و سخت گیری ها را از موانع پیش روی این صنعت بیان و ابراز امیدواری کرد با تسهیل شرایط و تغییر در رفتار و نگرش نسبت به این حوزه را منجر به رشد و توسعه این عرصه می شود.
وی کمبود نیروی انسانی و اعتبار مالی را از مشکلات حوزه گردشگری اعلام کرد و گفت: صنعت گردشگری از نبود حساب اقماری و برنامه جامع گردشگری رنج می برد و باید چنین اقداماتی انجام و تعطیلات در کشور ساماندهی شود تا این عرصه پیشرفت کند.
یارمحمدیان اضافه کرد: نبود حساب اقماری مانع از بررسی واقعی ظرفیت گردشگری در کشور شده و قادر به بررسی کیفیت واقعی کار در این عرصه و مشاهده ابعاد رشد آن نیستیم.
وی فعال سازی تشکل های مردم نهاد در حوزه گردشگری را ضروری اعلام کرد و گفت: حضور تشکل های مردم نهاد منجر به مطالبه گری و خروج از گرفتاری های این حوزه به لحاظ نگاه خاص این نهادها خواهد شد.
وی ادامه داد: باید ساختار مناسبی برای ارتباط بین حکومت و سازمان های مردم نهاد تعریف بشود و این تشکل های مدنی به منابع قدرت و حکومت نزدیک بشوند و بتوانند قدرت برای رفع مشکلات پیدا کنند.
این مقام مسئول با بیان اینکه هماهنگی در ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی وجود دارد، اظهارداشت: این هماهنگی و همدلی باید در مقاطع مختلف سال هم وجود داشته باشد و سازمان های مردم نهاد را نیز در این جمع دید.
7131/6026/
کپی شد
