در این مطلب آمده است: صبح روز گذشته بود که تیتر یک رسانه های کشور با خبر درگذشت سید محمود هاشمی شاهرودی پر شد. خبری که البته ساعتی بعد تکذیب شد و تیم پزشکی بیمارستان خاتم الانبیا با رد این خبر، شرایط رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را وخیم گزارش کردند. باید گفت مردم ایران سید محمود هاشمی شاهرودی را بیشتر به ریاست قوه قضائیه می‌شناسند و پس از آن نام او را در سمت ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام شنیده اند . این دومی البته بیشتر همزمان با دوره بیماری هاشمی شاهرودی بود و کمتر به او فرصت داد تا بر صندلی که به نام هاشمی شناخته شده بود تکیه بزند. اما هاشمی شاهرودی کیست؟ و چه نقش هایی در تاریخ جمهوری اسلامی ایفا کرده است؟ آیت الله « سید محمود هاشمی شاهرودی » شاگرد آیت الله سید محمد باقر صدر، متفکر اسلامی و رهبری مذهبی- سیاسی دهه 50 در نجف است. هاشمی شاهرودی نیز اصول و فقه را با او شناخت و مریدوار در جلسات درس او حاضر می شد. تا اینکه حزب بعث عراق با حمله به حوزه علمیه نجف برخی شاگردان آیت الله صدر و همچنین « سید محمود هاشمی شاهرودی » را بازداشت کرد. اگرچه شاهرودی عضو حزب الدعوه نبود، اما در آن 40 روز در زندان شکنجه شد که آثارش همچنان بر دستانش به یادگار مانده است، تا از مسائل تشکیلاتی این حزب سخن گوید و بازجویی پس دهد. او پس از آزادی از بازداشت، بار دیگر به محفل استاد بازگشت و تلمذ در محضر او را ادامه داد.
البته او در این مدت به نمایندگی از صدر به «کنفرانس بانک اسلامی» در جده رفت که نظرات اقتصادی مطرح شده از سوی او مورد توجه مقامات سعودی عربستان و سایر نمایندگان کشورهای اسلامی قرار گرفت، همچنین در این سال ها که مبارزات ایرانیان در گیرودار کش و قوس پیروزی به سر می برد و رهبر این مبارزات پس از مدتی از نجف به «پاریس» نقل مکان کرده بود، صدر هم در اثبات قرابت فامیلی و فکری و همراهی با هم لباسان خود نامه ای به « نوفل لوشاتو » می‌نویسد و عظمت این انقلاب را می ستاید که پس از پیروزی این انقلاب سید محمود به همراه هواداران و شاگردان صدر برابر مسجد خضرای آیت‌الله خوئی راهپیمایی‌ای در حمایت از آیت الله خمینی و بزرگداشت این انقلاب به راه می اندازند که نیروهای امنیتی رژیم بعث به مسبب این راهپیمایی پی می برند و در تماسی تهدید آمیز به منزل آیت الله صدر می‌گویند سید محمود را بازداشت می کنیم . در پی این اتفاق و تهدید هاشمی شاهرودی، او به کویت رفت و پس از آن یعنی در اوایل فروردین 58 وارد ایران شد.
او پس از ورود به ایران تلاش کرد که استاد خویش را از نجف به ایران بیاورد تا از گزند رژیم صدام حسین در امان باشد. پس از ورود هاشمی شاهرودی به ایران، او به همراه برخی از معاونان عراقی و ایرانی های رانده شده از عراق «مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق» را راه اندازی کرد. شاهرودی در مقطع ابتدایی این مجلس به مدت سه ماه ریاست این مجلس را بر عهده گرفت و پس از آن 30 ماه سخنگوی این گروه - گروه شیعی اپوزیسیون رژیم صدام شد . اما اندک اندک فعالیت های شاهرودی به مباحث علوم فقهی متمرکز شد و در اواخر دهه 60 کرسی ریاست موسسه‌ای تحت عنوان « دایره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت » را از سوی رهبری برعهده گرفت. شاهرودی همچنین در بهمن 73 طی حکمی از سوی آیت الله خامنه‌ای به عضویت شورای فقهای نگهبان برگزیده شد که تا 23 مرداد 78، همزمان با ریاست او بر قوه قضائیه در این سمت باقی ماند. در همین ماه نیز شاهرودی به عنوان عضو شورای عالی حوزه علمیه قم برای مدت دو سال به مراجع تقلید و رهبری معرفی شد .البته فعالیت‌‌های سیاسی شاهرودی فقط به جلسات جامعه مدرسین محدود نشد، بلکه او در درس خارج فقه و اصول خود گاهی از دنیای سیاست آمیخته به فقه هم حرف و حدیثی ذکر می کرد. در سال76، سخنرانی آیت الله منتظری در 13 رجب بازتاب هایی را در پی داشت و علمایی در پی پاسخگویی برآمدند. آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی نیز در درس خارج خود در 28 آبان 76 بدون اشاره به نام فرد یا گروهی فقط به بیان پاره ای از نظرات خود بسنده کرد. او در جمع شاگردان خود در دفاع از ولایت فقیه گفت: «بهترین فردی که امروز می تواند در جامعه ما این پرچم [ولایت فقیه] را به دست گیرد مقام معظم رهبری است... از هر جهت ایشان ثابت کردند که شایسته ترین فرد و صالح ترین رهبر برای این جامعه هستند. » این سخنان از سوی آیت الله هاشمی شاهرودی در زمانی مطرح می شد که او در مقام عضو فقهای شورای نگهبان قرار داشت. بدین ترتیب جایگاه شاهرودی در دفاع از کیان حکومت هیچ شک و تردیدی نداشت و او نیز بر بیعت خود با آرمان اسلامی و ولایت فقیه همچون پیشینه اش پای می فشرد. او در این مسیر قرار گرفته بود و در نیمه اول سال 78 به جایگاه قاضی القضاتی جمهوری اسلامی رسید.
او بر کرسی ای تکیه زد که پیش از او عضو دیگر جامعه مدرسین یعنی آیت الله « محمد یزدی» نشسته بود. البته او همچنین پیش از حضور در جایگاه قوه قضائیه، در انتخابات خبرگان رهبری در اول آبان 77 از استان خراسان بر کرسی دیگری به نام عضو مجلس خبرگان نشست که امروز هم در دوره چهارم همچنان در این مقام قرار دارد. البته با حضور او در مقام ریاست دستگاه قضایی، درگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به روی او باز و عضویت این دو شورای پر ارزش جمهوری اسلامی ایران نیز بر سند افتخارات او افزوده شده بود. اما آنچه شاهرودی پیش از ریاست قوه قضائیه را با شاهرودی پس از آن متفاوت نشان می دهد؛ جایگاه او در آرایش سیاسی کشور است. او در زمانی که پای در این مسند گذاشت، هر کسی از ظن خود درباره او قضاوت می کرد و شاید بتوان گفت منصفانه ترین قضاوت را « علی کبر ناطق نوری » در خاطراتش مطرح کرده بود:' آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی نه جزء جناح راست یا چپ بوده و نه در یک فراکسیونی می باشد .' گفتنی است از درگذشت هاشمی رفسنجانی، رهبر انقلاب وی را به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کردند. اما بیماری هاشمی شاهروی مانع از این شد که او حضور فعالی در کرسی ریاست مجمع داشته باشد.
7141/6026/
انتهای پیام البته او در این مدت به نمایندگی از صدر به «کنفرانس بانک اسلامی» در جده رفت که نظرات اقتصادی مطرح شده از سوی او مورد توجه مقامات سعودی عربستان و سایر نمایندگان کشورهای اسلامی قرار گرفت، همچنین در این سال ها که مبارزات ایرانیان در گیرودار کش و قوس پیروزی به سر می برد و رهبر این مبارزات پس از مدتی از نجف به «پاریس» نقل مکان کرده بود، صدر هم در اثبات قرابت فامیلی و فکری و همراهی با هم لباسان خود نامه ای به « نوفل لوشاتو » می‌نویسد و عظمت این انقلاب را می ستاید که پس از پیروزی این انقلاب سید محمود به همراه هواداران و شاگردان صدر برابر مسجد خضرای آیت‌الله خوئی راهپیمایی‌ای در حمایت از آیت الله خمینی و بزرگداشت این انقلاب به راه می اندازند که نیروهای امنیتی رژیم بعث به مسبب این راهپیمایی پی می برند و در تماسی تهدید آمیز به منزل آیت الله صدر می‌گویند سید محمود را بازداشت می کنیم . در پی این اتفاق و تهدید هاشمی شاهرودی، او به کویت رفت و پس از آن یعنی در اوایل فروردین 58 وارد ایران شد.
او پس از ورود به ایران تلاش کرد که استاد خویش را از نجف به ایران بیاورد تا از گزند رژیم صدام حسین در امان باشد. پس از ورود هاشمی شاهرودی به ایران، او به همراه برخی از معاونان عراقی و ایرانی های رانده شده از عراق «مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق» را راه اندازی کرد. شاهرودی در مقطع ابتدایی این مجلس به مدت سه ماه ریاست این مجلس را بر عهده گرفت و پس از آن 30 ماه سخنگوی این گروه - گروه شیعی اپوزیسیون رژیم صدام شد . اما اندک اندک فعالیت های شاهرودی به مباحث علوم فقهی متمرکز شد و در اواخر دهه 60 کرسی ریاست موسسه‌ای تحت عنوان « دایره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت » را از سوی رهبری برعهده گرفت. شاهرودی همچنین در بهمن 73 طی حکمی از سوی آیت الله خامنه‌ای به عضویت شورای فقهای نگهبان برگزیده شد که تا 23 مرداد 78، همزمان با ریاست او بر قوه قضائیه در این سمت باقی ماند. در همین ماه نیز شاهرودی به عنوان عضو شورای عالی حوزه علمیه قم برای مدت دو سال به مراجع تقلید و رهبری معرفی شد .البته فعالیت‌‌های سیاسی شاهرودی فقط به جلسات جامعه مدرسین محدود نشد، بلکه او در درس خارج فقه و اصول خود گاهی از دنیای سیاست آمیخته به فقه هم حرف و حدیثی ذکر می کرد. در سال76، سخنرانی آیت الله منتظری در 13 رجب بازتاب هایی را در پی داشت و علمایی در پی پاسخگویی برآمدند. آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی نیز در درس خارج خود در 28 آبان 76 بدون اشاره به نام فرد یا گروهی فقط به بیان پاره ای از نظرات خود بسنده کرد. او در جمع شاگردان خود در دفاع از ولایت فقیه گفت: «بهترین فردی که امروز می تواند در جامعه ما این پرچم [ولایت فقیه] را به دست گیرد مقام معظم رهبری است... از هر جهت ایشان ثابت کردند که شایسته ترین فرد و صالح ترین رهبر برای این جامعه هستند. » این سخنان از سوی آیت الله هاشمی شاهرودی در زمانی مطرح می شد که او در مقام عضو فقهای شورای نگهبان قرار داشت. بدین ترتیب جایگاه شاهرودی در دفاع از کیان حکومت هیچ شک و تردیدی نداشت و او نیز بر بیعت خود با آرمان اسلامی و ولایت فقیه همچون پیشینه اش پای می فشرد. او در این مسیر قرار گرفته بود و در نیمه اول سال 78 به جایگاه قاضی القضاتی جمهوری اسلامی رسید.
او بر کرسی ای تکیه زد که پیش از او عضو دیگر جامعه مدرسین یعنی آیت الله « محمد یزدی» نشسته بود. البته او همچنین پیش از حضور در جایگاه قوه قضائیه، در انتخابات خبرگان رهبری در اول آبان 77 از استان خراسان بر کرسی دیگری به نام عضو مجلس خبرگان نشست که امروز هم در دوره چهارم همچنان در این مقام قرار دارد. البته با حضور او در مقام ریاست دستگاه قضایی، درگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به روی او باز و عضویت این دو شورای پر ارزش جمهوری اسلامی ایران نیز بر سند افتخارات او افزوده شده بود. اما آنچه شاهرودی پیش از ریاست قوه قضائیه را با شاهرودی پس از آن متفاوت نشان می دهد؛ جایگاه او در آرایش سیاسی کشور است. او در زمانی که پای در این مسند گذاشت، هر کسی از ظن خود درباره او قضاوت می کرد و شاید بتوان گفت منصفانه ترین قضاوت را « علی کبر ناطق نوری » در خاطراتش مطرح کرده بود:' آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی نه جزء جناح راست یا چپ بوده و نه در یک فراکسیونی می باشد .' گفتنی است از درگذشت هاشمی رفسنجانی، رهبر انقلاب وی را به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کردند. اما بیماری هاشمی شاهروی مانع از این شد که او حضور فعالی در کرسی ریاست مجمع داشته باشد.
7141/6026/
کپی شد
