به گزارش ایرنا، این کارشناسان در میزگرد ایرنا استان اصفهان، سوء مدیریت ، نگرش اشتباه، حکمروایی بد ، سیاست زدگی، نبود اطلاعات صحیح ، بی توجهی به دانش محوری، بداخلاقی و بی اخلاقی حاکم بر مدیریت شهری، آگاه نبودن به حقوق شهروندی ، نبود مشارکت، و چند پارگی مدیریت شهری را از جمله چالشهای کلانشهرهای کشور برشمردند.
آنان معتقدند دانایی محور بودن امور ، تخصص گرایی، مطالبه گر بودن رسانه ها و شهروندان، از جمله ابعاد حکمرانی هستند که بر زیست پذیری شهر، هدفگذاری صحیح و تهیه نقشه راه، اصلاح سبک زندگی، کاهش مسافت محل سکونت و کار، توسعه فرهنگ ترافیک و شهروندی و توزیع عادلانه امکانات و خدمات تاثیر گذارند.
امروز با رشد شهرنشینی، کلانشهرهای کشور دچار چالش هایی به ویژه در حوزه مدیریت شهری هستند، کارشناسان معتقدند شهرنشینی فرایندی تاریخی و جهانی است و ایران نمی تواند از این قاعده مستثنی تلقی شود.
اکنون بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کنند بنابراین باید به فکر بهکرد کیفیت فضاهای شهری بود و شهرسازی را از حالت خانه سازی خارج کرده و آن را به دست شهرسازان سپرد.
با پذیرش این واقعیت یعنی ادامه رشد شهرنشینی در آینده باید راه حل را نه در نفی شهر نشینی بلکه در پاسخ به چگونگی برنامه ریزی توسعه و بهسازی شهرهای کنونی به ویژه کلانشهرهای کشور جستجو کرد.
از آنجا که شهر و جامعه شهری دو پدیده تفکیک ناپذیرند، شهر پایدار و جامعه شهری پایدار به صورت پدیده ای غیرقابل تفکیک و لازم و ملزوم یکدیگر تظاهر می یابند.
این امر تمامی ساختار کالبدی شهر، از مقیاس شهر گرفته تا سازماندهی الگوی کاربری زمین، روابط میان سکونت، اشتغال و گذران اوقات فراغت را در بر می گیرد و شهر پایدار باید شهری انسان محور و نه خودرومحور باشد و به همین سبب در شهر پایدار همواره و در همه جا حق تقدم با انسان است.
اما شهرها با افزایش مهاجرات جوامع از روستاها به شهرها پرجمعیت شده و رشد فزاینده ای یافته و به کلانشهر تبدیل شده اند و با توجه به جمعیت بالا باید به درستی پاسخگوی ساکنان خود یعنی شهروندان باشند.
زندگی پایدار در یک شهر در گرو پذیرش یک مسوولیت است و آن اینکه بایستی در هماهنگی با دیگران و طبیعت زندگی کرد.
در تعریف بینالمللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد آورده شده کلانشهر یا مادر شهر به شهرهایی گفته می شود که بیش از چهار میلیون نفر جمعیت داشته باشند از این رو از دیدگاه تعریف بین المللی در ایران تنها شهر تهران به عنوان کلانشهر شناخته می شود.
اما در ایران کلانشهر عنوانی است که در مورد شهرهای بزرگ و پرجمعیت به کار می رود، یک کلانشهر به طور معمول از یک شهر مرکزی و تعدادی شهر اقماری تشکیل شده است و به آن مادرشهر گفته می شود.
کلانشهرها از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به حساب می آیند، همچنین کلانشهرها دارا امکانات ورزشی، فرهنگی، آموزشی و گردشگری زیادی هستند.
ایران در زمان حاضر دارای 18 کلانشهر که شامل 9 کلانشهر رسمی شامل تهران، اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز، کرج، اهواز، قم و کرمانشاه و 9 کلانشهر غیررسمی ارومیه، رشت، زاهدان، همدان، کرمان، یزد، اردبیل، بندرعباس و اراک است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان اصفهان در همین ارتباط میزگردی با عنوان ' چالشهای کلانشهرهای کشور و راهکار' با حضور علی زنگی آبادی دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان، علیرضا صلواتی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، نصیر ملت رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان، کوروش محمدی استاد دانشگاه و رییس کمیسیون امور اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان و احسان مالکی پور کارشناس مرکز پژوهش های شورای شهر و دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری منطقه ای برگزار کرد.
*اجازه گروه متخصص در امر مدیریت شهری داده نمی شود
دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان چالش های کلانشهرهای کشور را به پنج دسته اصلی مسائل زیست محیطی و اکولوژیک، فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و معیشتی، فضای کالبدی و مدیریت تقسیم بندی کرد و گفت: بخشی از چالش هایی که در کشور ما وجود دارد متفاوت از آن چیزی است که در دنیاست و رشد شهرنشینی در ایران شتابزده و شهرها از ناسازگاری های زیادی پر شده است.
علی زنگی آبادی در این میزگرد ایرنا افزود: متاسفانه ساختار اصلی مدیریت شهری در همه شهرهای کشور ساختاری خوددرمان است و اجازه نمی دهند تیم متخصص در امر مدیریت شهری ورود یابد.
**طرح های دانشگاهیان برای حوزه شهری اجرایی نمی شود
وی با بیان اینکه رفع چالشهای شهری اگر با عزمی ملی آغاز شود حداقل به 10 سال زمان نیاز دارد ، ادامه داد: دست های پشت پرده نمی خواهد بخشی از چالش ها حل شود و طرح هایی که دانشگاهیان و متخصصان ارائه می دهند جنبه عملیاتی و اجرایی پیدا نمی کند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد : مدیران باید متخصص برنامه ریزی شهری باشند اما در طول سابقه صد سال مدیریت شهری اصفهان شهرداران انگشت شماری با تخصص مدیریت شهری روی کار آمدند و شوراهای سابق باید جوابگوی این مساله باشند.
وی بیان کرد : ما میبینیم که یک مدیر با تخصص برنامه ریزی شهری شهردار شده و در طول دو سال شهر را متحول می کند.
**شهرداری های کشور دچار سیاست زدگی هستند
وی با تاکید بر اینکه شهرداری های کشور دچار سیاست زدگی هستند ، خاطرنشان کرد: دانشگاهیان ما طرحی از مطالعات ریزپهنه بندی زلزله را به شهرداری اصفهان پیشنهاد کردند و سه سال مراحل اداری را گذراند و با وجود داشتن مصوبات شورا و صحن علنی پس از سه سال گفتند اکنون در اولویت شهرداری نیست، درحالی که این مطالعات برای شهری مانند اصفهان بسیار حیاتی و ضروری بوده است.
زنگی آبادی ادامه داد : شهرهایی مانند شیراز از متخصصان برنامه ریزی شهری اصفهان استفاده می کنند و نتایج خوبی هم در بحث مسائل شهری و گردشگری داشته است اما شهری مانند اصفهان که باید رتبه سوم کشور در گردشگری را داشته باشد اکنون رتبه دهم را داراست زیرا نهاد مربوط در اصفهان فعالیت علمی نمی کند و اعتقادی به طرح های علمی ندارد.
وی با بیان این که شورای شهر به شورای شهرداری تبدیل شده است ، تصریح کرد : شورای اسلامی شهر باید همه نهادها و بخش ها را در امر مدیریت شهری درگیر کند.
**عقلانیت بر مدیریت شهری حاکم شود
دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان با اشاره به بی توجهی مدیریت شهری به دانش محوری و دانایی محوری، گفت: به معنای واقعی عقلانیت باید بر مدیریت شهری حاکم شود، پشت برنامه ریزی شهری باید درک فلسفه شهری وجود داشته باشد که گمشده اصلی امروز شهر است.
وی با تاکید بر اینکه سیاست زدگی و حزب بازی مدیریت شهری را دچار معضل می کند و به ویرانی می کشاند، خاطرنشان کرد: نباید منکر شد که گاهی مدیران شهری وقتی در معرض عمل قرار می گیرند به دلیل همکاری نکردن نهادهای مرتبط دیگر نمی توانند درست عمل کنند.
وی نبود مدیریت یکپارچه شهری را چالش اساسی برشمرد و درباره نقاط بحرانی شهر اصفهان گفت: نقاط بحرانی در این شهر بسیار زیاد است و ساخت ساختمان های بلند قامت مانند ساختمان پزشکان و سپهر در کوی ولی عصر(عج) و در اطراف شهر کریدورهای هوایی شهر را بسته و یک جزیره گرمایی ایجاد می کند و همین امر موجب می شود که آمار سرطان و ام اس و بیماری های اصفهان حرف اول را در کشور بزند.
زنگی آبادی تصریح کرد: در هیچ یک از طرح های شهری اجرا شده در اصفهان استانداردهای بین المللی به صورت کامل رعایت نشده است زیرا متخصصان به درستی در موضوع خود کار نکردند و برای مثال از متخصص آب در بحث زلزله استفاده شد.
وی سپاهانشهر را یکی از شهرهای اصولی در تحقق پذیری طرح تفصیلی و جامع شهری با 90درصد دانست و افزود: اصفهان در طرح تفصیلی و جامع شهری 20 درصد است در حالی که این طرح ها اکنون در دنیا منسوخ شده است.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: متاسفانه شهر اصفهان شبکه حمل و نقل گردشگری ندارد در صورتی که چنین شبکه حمل و نقلی برای شهر گردشگرپذیری مانند اصفهان نیاز ضروری است.
وی به طرح عمرانی پل امام خمینی (ره) شهر اصفهان اشاره و اضافه کرد : این طرح دارای استاندارد نیست و اگر حادثه ای بر روی این پل رخ دهد فاجعه بار خواهد بود و هیچ خروجی برای تخلیه جمعیت از روی پل وجود ندارد.
وی همچنین به ساخت 11 هزار واحد مسکونی در قالب ساختمان های 15 و 20 طبقه در پروژه های مسکونی شهید کشوری اصفهان اشاره و بیان کرد: این واحدهای مسکونی بدون استاندارد ایمنی بر روی گسل ساخته شد که نردبان های آتش نشانی اطفای آتش از طبقه هفتم به بعد این ساختمان ها جوابگو نیست.
زنگی آبادی استفاده نکردن از متخصصان، نبود فرهنگ شهروندی و ترافیک و مطالبه گر نبودن شهروندان و رسانه ها در امر مدیریت شهری و فعالیت نکردن صداو سیما و رسانه ملی در زمینه فرهنگ سازی را از دیگر چالش های پیش روی کلانشهرهای کشور و اصفهان برشمرد.
وی به نبود مسیرهای استاندارد و خیابان های با شیب غیراستاندارد در شهر اصفهان اشاره کرد و گفت : یکی از راه های کاهش ترافیک شهری کاهش مسافت میان محل کار تا منزل است.
این استاد دانشگاه وجود 40 پمپ بنزین کنار خیابان های فرعی شهر را حادثه ساز برشمرد و گفت: اجرای این طرح ها در راستای منفعت طلبی شهرداری اصفهان رخ داده است.
* نگرش اشتباه ، کلانشهرها را با چالش مواجه کرد
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان گفت: یکی از علت هایی که کلان شهرهای کشور دچار چالش شده اند نگرش های اشتباه است که در مدیران، متخصصان، صنوف و عامه مردم وجود دارد و سیستم آموزشی از سنین پایه تا سطوح بالاتر ما به وظیفه آموزشی خود درست عمل نکرده است.
علیرضا صلواتی با اشاره به اینکه مدیریت شهری از تجارب دیگران استفاده نمی کند،افزود: نه تنها از تجربیات دنیا بلکه از تجربیات سایر شهرها هم استفاده نمی شود و شهرها یک سری راه ها را به اشتباه رفته اند و باز ما همان راه ها را می رویم.
وی تصریح کرد : در چهار دهه گذشته در کشور بافت سنتی و تاریخی شهرها از بین رفته است، خیابان ها تعریض شده و شهرها از هویت اصیل خود دور شده اند.
وی با بیان این که سرانه مالکیت خودرو در کلانشهرها افزایش یافت، ادامه داد: ما در سرانه مالکیت خودرو هنوز به کشورهای توسعه یافته نرسیده ایم اما با این حال به مشکلات عدیده ای دچار شده ایم.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان بیان کرد: با سیاستگذاری های اشتباه چند دهه قبل که مردم را به سمت خودروسواری تشویق کردیم بزرگترین چالش زیست محیطی را در کشور برای خود ایجاد کردیم، در سال 78 طول سفر شهروندان اصفهانی 9 کیلومتر در روز بود که این میزان به 21 کیلومتر در سال 90 رسید که متاسفانه این سفرها به صورت تصاعدی با خودرو صورت می گیرد.
وی در توضیح اینکه برنامه ریزی متخصصان برنامه ریزی شهری ممکن است دچار اشتباهاتی باشد، گفت: طرح های جامع و تفصیلی شهر اصفهان که متخصصان برنامه ریزی شهری نوشته اند خیلی دچار ایراد است و متاسفانه اکنون شاهدیم که کاربری های مسکونی تبدیل به توفقگاه خودرو می شوند.
صلواتی یادآور شد: ما متخصصان برنامه ریزی شهری هم داشتیم که نگرش اشتباه داشتند و سال ها در مهندسین مشاور طرح های اشتباه دادند و نتیجه آن شرایط امروز شهر شده است.
وی از نبود مدیریت یکپارچه و همکاری جمعی در مدیریت شهر و شهرداری ابراز تاسف کرد و ادامه داد: شهردار سابق اصفهان تنها به دلیل دانش آموخته رشته برنامه ریزی شهری بودند در امر مدیریت شهری موفق نبود بلکه داشتن تجربه طولانی مدت در مدیریت شهری نیز دلیل موفقیتش در امر شهرداری بوده است.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان بر باز طراحی خیابان های شهر اصفهان تاکید کرد و گفت: باید به سمت ایجاد پیاده راه ها در سطح شهر رفته و یک خط برای دوچرخه ها در همه خیابان های اصفهان طراحی شود.
وی تاکید کرد: برای تغییر نگرش، زمینه سازی ذهنی و مطالبه گری شهروندان به کمک رسانه ها نیازمندیم.
صلواتی با بیان اینکه ما به سرویس پاک حمل و نقل عمومی احتیاج داریم، افزود: ارتباط محلات به صورت پیاده راه و احیای محلات و خرده فروشی ها برای شهر تاریخی و فرهنگی و گردشگری اصفهان بسیار الزامی است.
*مهاجرپذیری کلانشهر اصفهان را آسیب پذیر کرد
رییس کمیسیون امور اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان گفت: به شهری کلانشهر گفته می شود که منطقه وسیعی با جمعیت زیاد را در برگرفته و زیست پذیر باشد بنابراین به اعتقادم اصفهان یک شهر شلوغ است نه یک کلانشهر زیرا امروز بخش زیادی از مناطق اصفهان هیچ همخوانی و سنخیتی با مناطق مرکزی شهر ندارد و این یک آسیب جدی برای شهر اصفهان است.
کوروش محمدی افزود: با وجود دانشگاه اصفهان تاکنون سه مرتبه حلقه ترافیکی شهر اصفهان جابجا شد در زمان حاضر روی حلقه چهارم ترافیکی هستیم و این حلقه های ترافیکی به خوبی و برای چندین دهه طراحی و مدیریت نشده است.
وی با اشاره به اینکه شهر اصفهان امروز شرایطی پیدا کرده که مناطق زیست پذیر آن برای همه شهروندان نیست، ادامه داد: شهر اصفهان به هر قیمتی رشد کرده و به مشکل در بارگذاری های جمعیتی دچار شده است.
این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد : خوراسگان به اصفهان ملحق شده ولی مانند بافت مرکزی شهر برخوردار نشده است.
وی این امور را نتیجه سوء مدیریت و سوء تدبیری است که در مدیریت کلانشهر اصفهان شاهدیم و حس تعلق و مطالبه گری شهروندان دچار تغییر شده و کاهش یافته است.
محمدی بین کرد : باورهای مردم تغییر یافته است و اکنون 65 درصد شهروندان، گردشگران را مزاحم می دانند.
وی یکی از مشکلات عمده اصفهان به عنوان یک شهر آسیب پذیر را مهاجرپذیری آن دانست که هیچ معیاری برای پذیرش مهاجر و هیچ برنامه ای برای بارگذاری جمعیتی مهاجران ندارد.
رییس کمیسیون امور اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان افزود: همین امر باعث شد بخش های زیادی از شهر در راستای توسعه افقی همچنان گسترش پیدا کند و چنان جمعیت به شهر اصفهان فشار آورده است.
وی بیان کرد: معتقدم در شهر اصفهان با یک تعجیل مدیریتی مواجه هستیم که هر گروه از مدیران که مدیریت شهر را در دست می گیرند تلاش می کنند طرح هایی را در دست بگیرند که در دوره مدیریتی خود نتیجه آن را ببینند و این امر مخالف آینده پژوهی است.
محمدی گفت: متاسفانه نگاه به منزلت انسانی شهروندان در اصفهان بسیار پایین و میزان آسیب های اجتماعی در شهر بالاست.
وی با بیان اینکه نقاط بحرانی و مناطق بی دفاع شهری از لحاظ اجتماعی در شهر اصفهان در حال افزایش است، ادامه داد: 400 نقطه بحران شهری به همراه هشت منطقه دارای حاشیه نشینی در شهر اصفهان داریم بنابراین با چنین شرایطی نمی توان آن را یک کلانشهر نامید.
** از باند بازی در تصمیم گیری شهری پرهیز شود
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در برنامه ریزی های فعلی مدیریت شهری و شورای پنجم چشم اندازی که بتوانیم از این بحران خارج شویم دیده نمی شود و تا زمانی که شهر اصفهان را به شهری زیست پذیر با توزیع عادلانه اجتماعی تبدیل نکنیم چالش های مدیریت شهری اصفهان رفع نخواهد شد.
وی بر پرهیز از باند و جناح بازی در تصمیم گیری های شهری تاکید و خاطرنشان کرد : هرگز راه عبور از چالش ها و بحران ها در کلانشهرها بسته نیست و قدم های محکم و اقدامی منسجم می خواهد و همه مسوولان شهری باید در این زمینه با همکاری کنند.
* اصلی ترین چالش کلانشهرها چندپارگی در مدیریت شهری است
رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان اولین چالشی که مدیریت شهری با آن روبه رو است را سوء مدیریت دانست و گفت: شهرداری ویترینی از مدیریت حاکمیت و دولت است که متاسفانه با توجه به اینکه ما ذخایر مختلفی برای پوشش دادن این سوء مدیریت ها داشته ایم هیچگاه به فکر این نبودیم که از جایی آن را اصلاح کنیم.
نصیر ملت افزود: معتقدم مدیریت شهری و شورای شهر عرصه رقابت برای گروه های مختلف برای رسیدن به اهداف دیگر شده است و نمود آن را می توان در انتصابات موجود در مدیریت شهری دید.
وی بیان کرد: متاسفانه برخی مدیران مجموعه مدیریت شهری را پلکانی برای رسیدن به اهداف بالاتر سیاسی می دانند و این آفتی برای مدیریت شهری و جدی ترین آسیب برای مدیریت شهری است.
ملت ادامه داد: به اعتقاد من آنچه مسلم است هدف اصلی مدیران شهری توسعه شهری به معنای واقعی نیست و اگر نگاه درستی بر مدیریت شهری حاکم بود برنامه های جامع و درستی داشتیم که قابل دفاع و مورد وثوق همه گروه ها باشد و ضمانت اجرایی داشته باشد.
وی تصریح کرد: ما در دوره جدید شورای شهر اصفهان با اصلاح طرح جامع، کاری را شروع کردیم که برای کشور الگو باشد و اگر منتج به نتیجه ای مثبت شود نقطه عطف تحول توسعه شهری در کشور خواهد بود تا توسعه شهرها را به واسطه این حرکت جدید با نگاهی متفاوت در آینده شاهد باشیم.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان عمده مباحثی که امروز برای آن هزینه زیادی صرف می شود را اصلاح سیاستگذاری های اشتباه گذشته برشمرد و گفت: اگر مردم امور شهری را بررسی کنند و از مدیران پاسخ بخواهند این سیاستگذاری های غلط تکرار نخواهد شد.
رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: اصلی ترین چالشی که کلانشهرها با آن مواجهند چندپارگی مدیریت شهری است که در بخش های تصمیم گیری، اجرا، هدایت و نظارت با آن مواجه هستیم.
وی گفت: اینکه شورای شهر به شورای شهرداری تبدیل شده به واسطه این است که ما هیچ نفوذی نداریم که بخواهد حرف و نظری تاثیرگذار داشته باشیم و دستگاه های اجرایی هیچ تبعیتی از شورا و شهرداری ندارند.
** مدیریت شهری سنتی است
ملت خاطرنشان کرد: مدیریتی که ما در کلانشهرها داریم مدیریتی سنتی است که براساس درآمد- هزینه اجرا می شود و فعالیت های عمرانی ما براساس درآمدهایی است که حاصل می شود.
وی تاکید کرد: تمام فعالیت های مدیریت شهری اصفهان با دارا بودن ظرفیت های بالای گردشگری از حمل و نقل تا زیباسازی باید براساس حوزه گردشگری باشد.
رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: متاسفانه در سیاستگذاری و تصمیم گیری طرح های شهری، جایگاه طرح عمرانی در توسعه کل شهر در نظر گرفته نشده و موجب ناپیوستگی در شهر می شود برای مثال می توان به وجود خط دوچرخه سواری منقطع در شهر اشاره کرد که افراد باید با خودرو دوچرخه را تا خط دوچرخه سواری حمل و مجدد با خودرو به منزل برگردند.
**ساخت و ساز مجاز و غیرمجاز اصلی ترین منابع درآمدی شهرداریهاست
وی همچنین اصلی ترین منابع شهری را درآمد حاصل از ساخت و ساز به ویژه ساخت و ساز غیرمجاز دانست و گفت: در توسعه شهری شهرداری مجبور است به این درآمدزایی تن دهد.
ملت با تاکید بر اینکه وابستگی به درآمدزایی یکی دیگر از چالش های کلانشهرهاست،افزود: در سال 85 منابع درآمد شهرداری اصفهان 78 درصد بود که به 52 درصد در سال 95 کاهش یافته است.
وی همچنین ادامه داد: اوراق مشارکت در سال 85 صفر درصد و فروش اموال شهرداری سه درصد بوده و در سال 95 هر دو به 13 درصد افزایش یافته است.
ملت چالش دیگر کلانشهرها را نبود اطلاعات صحیح در مورد شهر برشمرد و تصریح کرد: هنوز درخصوص تعداد کارکنان شهرداری نیز آمار دقیقی وجود ندارد.
وی اصلاح سبک زندگی شهروندان و توزیع متوازن امکانات و خدمات شهری را از جمله راه های برون رفت از چالش های کلانشهرهای کشور و اصفهان دانست و افزود : متاسفانه شهروندان از حقوق خود بی اطلاع هستند و باید در زمینه آگاه سازی حقوق شهروندی به مردم با کمک رسانه ها عمل کرد.
این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: هدفگذاری صحیح، ایجاد ابزارهای درست و نقشه راه، مطالعات اولیه، حرکت به سوی مدیریت واحد شهری از دیگر راه های خروج از چالش های کلانشهرهای کشور است.
*عمده مشکلات کلانشهرها به دلیل حکمروایی بد است
کارشناس مرکز پژوهش های شورای شهر گفت: به اعتقاد من ریشه مشکلات شهرها در حکمروایی بد شهری است که ریشه در بداخلاقی در سطوح مختلف دارد و نتیجه آن شهری سرطانی است که عرصه خودکشی و دیگرکشی شهروندان و مدیران است و وقتی هوا آلوده شود این امر را خواهیم دید.
احسان مالکی پور افزود : شاید 20 درصد مشکلات ما مربوط به مسائل خارج از کنترل انسان ها مانند تغییر اقلیم یا جهل ذاتی بشر باشد اما عمده این مشکلات بخاطر حکمروایی بد است.
وی با بیان اینکه حاکمیت در سطوح ملی، استانی و شهری از پاسخگویی مناسب برخوردار نیست، ادامه داد: تصمیمات در شهرها توسط نهادهایی گرفته می شود که به وسیله مردم انتخاب نشدند و طبعا پاسخگویی آن ها به مردم کمتر است ولی باز باید گفت که چالاکی و پاسخگویی شهرداری اصفهان نسبت به مردم نسبت به سایر دستگاه های موجود در شهر بسیار بیشتر است.
دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری منطقه ای تصریح کرد: دلیل اول پاسخگو نبودن مدیریت شهری، منفعت طلبی فردی و جمعی است و گاهی منفعت یک مدیر شهری در این است که با دانشگاهیان همکاری نکند.
وی با تاکید براینکه سیستم مدیریت شهری ما به طور کامل مردم سالار نیست، بیان کرد: وقتی مدیری از سمت مردم انتخاب می شود باید به مردم پاسخگو باشد اما اگر به تعامل و نهادهای دیگر قدرت وابسته شد این مدیر دیگر پاسخگوی شورای شهر و مردم نیست و هنگامی که این پاسخگویی نباشد مدیر از اینکه چهار سال بعد خودش یا تیمش رای نیاورند نگران نیست.
مالکی پور با اشاره به اینکه بخشی از حکمروایی بد شهری متوجه مردم است، گفت: ما مردمی داریم که بیشترین تاثیرگذاریشان بر زندگیشان رای دادن است و پیگیر عملکرد مدیران انتخابی خود نیستند.
وی گفت: اکنون اطلاعات یکی از طرح های کلیدی شهر اصفهان که مرتبط با آلودگی هواست به دلیل مشکل شخصی یک مدیر با یک نهاد معتبر علمی تامین نمی شود و جان و زندگی مردم گرفتار این امر است.
کارشناس مرکز پژوهش های شورای شهر منافع شخصی، نبود اعتماد به نفس، نداشتنن زبان مشترک و حسادت را چهار عاملی دانست که موجب تمایل نداشتن مدیران شهری به بهره گیری از متخصصان دانشگاهی و علمی می شود و گفت: بداخلاقی های حاکم بر مدیریت شهری از دیگر چالش های موجود بر سر راه کلانشهرهای کشور است.
وی نبود اطلاعات را به دلیل نبود شفافیت برشمرد و بیان کرد: مطالعات امکان سنجی باید در طرح های عمرانی شهری مورد توجه قرار گیرد که از جمله آن می توان به طرح های عمرانی درایگاه های شهر اصفهان مانند میدان استقلال اشاره کرد که از اولویت طرح های عمرانی شهر اصفهان نیست زیرا درصد ناچیزی از گردشگران اصفهان از این درایگاه وارد شهر می شوند.
این دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری منطقه ای با اشاره به اینکه متاسفانه در بسیاری از کلانشهرها طرح های شهری و عمرانی برای پیمانکاران تعریف می شود ، افزود: بخش عمومی که دستش در جیب مردم است موظف به ارائه گزارش به مردم است.
مالکی پور همچنین به نبود توجیه اقتصادی برای اجرای خط دوم مترو مشابه خط یک مترو که هر کیلومتر آن 50 میلیون دلار هزینه دارد اشاره و خاطرنشان کرد: باید خط دوم مترو را با دلار دو تا سه برابر شده بسازیم یا این طرح نیازمند بازنگری است زیرا با این اوصاف عمده بودجه مردم زیر زمین دفن می شود.
به باور کارشناسان رفع چالش کلانشهرهای کشور نیازمند مدیریت علمی و عملی به معنای واقعی است تا تک تک مشکلات فراروی بخشهای مختلف را با انجام کارهای پژوهشی و تحقیقاتی اصولی، شناسایی و برای آن راهکارهای علمی ارایه شود تا مورد نقد اکنون و آیندگان قرار نگیریم.
7135/6026/
آنان معتقدند دانایی محور بودن امور ، تخصص گرایی، مطالبه گر بودن رسانه ها و شهروندان، از جمله ابعاد حکمرانی هستند که بر زیست پذیری شهر، هدفگذاری صحیح و تهیه نقشه راه، اصلاح سبک زندگی، کاهش مسافت محل سکونت و کار، توسعه فرهنگ ترافیک و شهروندی و توزیع عادلانه امکانات و خدمات تاثیر گذارند.
امروز با رشد شهرنشینی، کلانشهرهای کشور دچار چالش هایی به ویژه در حوزه مدیریت شهری هستند، کارشناسان معتقدند شهرنشینی فرایندی تاریخی و جهانی است و ایران نمی تواند از این قاعده مستثنی تلقی شود.
اکنون بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کنند بنابراین باید به فکر بهکرد کیفیت فضاهای شهری بود و شهرسازی را از حالت خانه سازی خارج کرده و آن را به دست شهرسازان سپرد.
با پذیرش این واقعیت یعنی ادامه رشد شهرنشینی در آینده باید راه حل را نه در نفی شهر نشینی بلکه در پاسخ به چگونگی برنامه ریزی توسعه و بهسازی شهرهای کنونی به ویژه کلانشهرهای کشور جستجو کرد.
از آنجا که شهر و جامعه شهری دو پدیده تفکیک ناپذیرند، شهر پایدار و جامعه شهری پایدار به صورت پدیده ای غیرقابل تفکیک و لازم و ملزوم یکدیگر تظاهر می یابند.
این امر تمامی ساختار کالبدی شهر، از مقیاس شهر گرفته تا سازماندهی الگوی کاربری زمین، روابط میان سکونت، اشتغال و گذران اوقات فراغت را در بر می گیرد و شهر پایدار باید شهری انسان محور و نه خودرومحور باشد و به همین سبب در شهر پایدار همواره و در همه جا حق تقدم با انسان است.
اما شهرها با افزایش مهاجرات جوامع از روستاها به شهرها پرجمعیت شده و رشد فزاینده ای یافته و به کلانشهر تبدیل شده اند و با توجه به جمعیت بالا باید به درستی پاسخگوی ساکنان خود یعنی شهروندان باشند.
زندگی پایدار در یک شهر در گرو پذیرش یک مسوولیت است و آن اینکه بایستی در هماهنگی با دیگران و طبیعت زندگی کرد.
در تعریف بینالمللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد آورده شده کلانشهر یا مادر شهر به شهرهایی گفته می شود که بیش از چهار میلیون نفر جمعیت داشته باشند از این رو از دیدگاه تعریف بین المللی در ایران تنها شهر تهران به عنوان کلانشهر شناخته می شود.
اما در ایران کلانشهر عنوانی است که در مورد شهرهای بزرگ و پرجمعیت به کار می رود، یک کلانشهر به طور معمول از یک شهر مرکزی و تعدادی شهر اقماری تشکیل شده است و به آن مادرشهر گفته می شود.
کلانشهرها از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به حساب می آیند، همچنین کلانشهرها دارا امکانات ورزشی، فرهنگی، آموزشی و گردشگری زیادی هستند.
ایران در زمان حاضر دارای 18 کلانشهر که شامل 9 کلانشهر رسمی شامل تهران، اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز، کرج، اهواز، قم و کرمانشاه و 9 کلانشهر غیررسمی ارومیه، رشت، زاهدان، همدان، کرمان، یزد، اردبیل، بندرعباس و اراک است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان اصفهان در همین ارتباط میزگردی با عنوان ' چالشهای کلانشهرهای کشور و راهکار' با حضور علی زنگی آبادی دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان، علیرضا صلواتی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، نصیر ملت رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان، کوروش محمدی استاد دانشگاه و رییس کمیسیون امور اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان و احسان مالکی پور کارشناس مرکز پژوهش های شورای شهر و دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری منطقه ای برگزار کرد.
*اجازه گروه متخصص در امر مدیریت شهری داده نمی شود
دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان چالش های کلانشهرهای کشور را به پنج دسته اصلی مسائل زیست محیطی و اکولوژیک، فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و معیشتی، فضای کالبدی و مدیریت تقسیم بندی کرد و گفت: بخشی از چالش هایی که در کشور ما وجود دارد متفاوت از آن چیزی است که در دنیاست و رشد شهرنشینی در ایران شتابزده و شهرها از ناسازگاری های زیادی پر شده است.
علی زنگی آبادی در این میزگرد ایرنا افزود: متاسفانه ساختار اصلی مدیریت شهری در همه شهرهای کشور ساختاری خوددرمان است و اجازه نمی دهند تیم متخصص در امر مدیریت شهری ورود یابد.
**طرح های دانشگاهیان برای حوزه شهری اجرایی نمی شود
وی با بیان اینکه رفع چالشهای شهری اگر با عزمی ملی آغاز شود حداقل به 10 سال زمان نیاز دارد ، ادامه داد: دست های پشت پرده نمی خواهد بخشی از چالش ها حل شود و طرح هایی که دانشگاهیان و متخصصان ارائه می دهند جنبه عملیاتی و اجرایی پیدا نمی کند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد : مدیران باید متخصص برنامه ریزی شهری باشند اما در طول سابقه صد سال مدیریت شهری اصفهان شهرداران انگشت شماری با تخصص مدیریت شهری روی کار آمدند و شوراهای سابق باید جوابگوی این مساله باشند.
وی بیان کرد : ما میبینیم که یک مدیر با تخصص برنامه ریزی شهری شهردار شده و در طول دو سال شهر را متحول می کند.
**شهرداری های کشور دچار سیاست زدگی هستند
وی با تاکید بر اینکه شهرداری های کشور دچار سیاست زدگی هستند ، خاطرنشان کرد: دانشگاهیان ما طرحی از مطالعات ریزپهنه بندی زلزله را به شهرداری اصفهان پیشنهاد کردند و سه سال مراحل اداری را گذراند و با وجود داشتن مصوبات شورا و صحن علنی پس از سه سال گفتند اکنون در اولویت شهرداری نیست، درحالی که این مطالعات برای شهری مانند اصفهان بسیار حیاتی و ضروری بوده است.
زنگی آبادی ادامه داد : شهرهایی مانند شیراز از متخصصان برنامه ریزی شهری اصفهان استفاده می کنند و نتایج خوبی هم در بحث مسائل شهری و گردشگری داشته است اما شهری مانند اصفهان که باید رتبه سوم کشور در گردشگری را داشته باشد اکنون رتبه دهم را داراست زیرا نهاد مربوط در اصفهان فعالیت علمی نمی کند و اعتقادی به طرح های علمی ندارد.
وی با بیان این که شورای شهر به شورای شهرداری تبدیل شده است ، تصریح کرد : شورای اسلامی شهر باید همه نهادها و بخش ها را در امر مدیریت شهری درگیر کند.
**عقلانیت بر مدیریت شهری حاکم شود
دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان با اشاره به بی توجهی مدیریت شهری به دانش محوری و دانایی محوری، گفت: به معنای واقعی عقلانیت باید بر مدیریت شهری حاکم شود، پشت برنامه ریزی شهری باید درک فلسفه شهری وجود داشته باشد که گمشده اصلی امروز شهر است.
وی با تاکید بر اینکه سیاست زدگی و حزب بازی مدیریت شهری را دچار معضل می کند و به ویرانی می کشاند، خاطرنشان کرد: نباید منکر شد که گاهی مدیران شهری وقتی در معرض عمل قرار می گیرند به دلیل همکاری نکردن نهادهای مرتبط دیگر نمی توانند درست عمل کنند.
وی نبود مدیریت یکپارچه شهری را چالش اساسی برشمرد و درباره نقاط بحرانی شهر اصفهان گفت: نقاط بحرانی در این شهر بسیار زیاد است و ساخت ساختمان های بلند قامت مانند ساختمان پزشکان و سپهر در کوی ولی عصر(عج) و در اطراف شهر کریدورهای هوایی شهر را بسته و یک جزیره گرمایی ایجاد می کند و همین امر موجب می شود که آمار سرطان و ام اس و بیماری های اصفهان حرف اول را در کشور بزند.
زنگی آبادی تصریح کرد: در هیچ یک از طرح های شهری اجرا شده در اصفهان استانداردهای بین المللی به صورت کامل رعایت نشده است زیرا متخصصان به درستی در موضوع خود کار نکردند و برای مثال از متخصص آب در بحث زلزله استفاده شد.
وی سپاهانشهر را یکی از شهرهای اصولی در تحقق پذیری طرح تفصیلی و جامع شهری با 90درصد دانست و افزود: اصفهان در طرح تفصیلی و جامع شهری 20 درصد است در حالی که این طرح ها اکنون در دنیا منسوخ شده است.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: متاسفانه شهر اصفهان شبکه حمل و نقل گردشگری ندارد در صورتی که چنین شبکه حمل و نقلی برای شهر گردشگرپذیری مانند اصفهان نیاز ضروری است.
وی به طرح عمرانی پل امام خمینی (ره) شهر اصفهان اشاره و اضافه کرد : این طرح دارای استاندارد نیست و اگر حادثه ای بر روی این پل رخ دهد فاجعه بار خواهد بود و هیچ خروجی برای تخلیه جمعیت از روی پل وجود ندارد.
وی همچنین به ساخت 11 هزار واحد مسکونی در قالب ساختمان های 15 و 20 طبقه در پروژه های مسکونی شهید کشوری اصفهان اشاره و بیان کرد: این واحدهای مسکونی بدون استاندارد ایمنی بر روی گسل ساخته شد که نردبان های آتش نشانی اطفای آتش از طبقه هفتم به بعد این ساختمان ها جوابگو نیست.
زنگی آبادی استفاده نکردن از متخصصان، نبود فرهنگ شهروندی و ترافیک و مطالبه گر نبودن شهروندان و رسانه ها در امر مدیریت شهری و فعالیت نکردن صداو سیما و رسانه ملی در زمینه فرهنگ سازی را از دیگر چالش های پیش روی کلانشهرهای کشور و اصفهان برشمرد.
وی به نبود مسیرهای استاندارد و خیابان های با شیب غیراستاندارد در شهر اصفهان اشاره کرد و گفت : یکی از راه های کاهش ترافیک شهری کاهش مسافت میان محل کار تا منزل است.
این استاد دانشگاه وجود 40 پمپ بنزین کنار خیابان های فرعی شهر را حادثه ساز برشمرد و گفت: اجرای این طرح ها در راستای منفعت طلبی شهرداری اصفهان رخ داده است.
* نگرش اشتباه ، کلانشهرها را با چالش مواجه کرد
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان گفت: یکی از علت هایی که کلان شهرهای کشور دچار چالش شده اند نگرش های اشتباه است که در مدیران، متخصصان، صنوف و عامه مردم وجود دارد و سیستم آموزشی از سنین پایه تا سطوح بالاتر ما به وظیفه آموزشی خود درست عمل نکرده است.
علیرضا صلواتی با اشاره به اینکه مدیریت شهری از تجارب دیگران استفاده نمی کند،افزود: نه تنها از تجربیات دنیا بلکه از تجربیات سایر شهرها هم استفاده نمی شود و شهرها یک سری راه ها را به اشتباه رفته اند و باز ما همان راه ها را می رویم.
وی تصریح کرد : در چهار دهه گذشته در کشور بافت سنتی و تاریخی شهرها از بین رفته است، خیابان ها تعریض شده و شهرها از هویت اصیل خود دور شده اند.
وی با بیان این که سرانه مالکیت خودرو در کلانشهرها افزایش یافت، ادامه داد: ما در سرانه مالکیت خودرو هنوز به کشورهای توسعه یافته نرسیده ایم اما با این حال به مشکلات عدیده ای دچار شده ایم.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان بیان کرد: با سیاستگذاری های اشتباه چند دهه قبل که مردم را به سمت خودروسواری تشویق کردیم بزرگترین چالش زیست محیطی را در کشور برای خود ایجاد کردیم، در سال 78 طول سفر شهروندان اصفهانی 9 کیلومتر در روز بود که این میزان به 21 کیلومتر در سال 90 رسید که متاسفانه این سفرها به صورت تصاعدی با خودرو صورت می گیرد.
وی در توضیح اینکه برنامه ریزی متخصصان برنامه ریزی شهری ممکن است دچار اشتباهاتی باشد، گفت: طرح های جامع و تفصیلی شهر اصفهان که متخصصان برنامه ریزی شهری نوشته اند خیلی دچار ایراد است و متاسفانه اکنون شاهدیم که کاربری های مسکونی تبدیل به توفقگاه خودرو می شوند.
صلواتی یادآور شد: ما متخصصان برنامه ریزی شهری هم داشتیم که نگرش اشتباه داشتند و سال ها در مهندسین مشاور طرح های اشتباه دادند و نتیجه آن شرایط امروز شهر شده است.
وی از نبود مدیریت یکپارچه و همکاری جمعی در مدیریت شهر و شهرداری ابراز تاسف کرد و ادامه داد: شهردار سابق اصفهان تنها به دلیل دانش آموخته رشته برنامه ریزی شهری بودند در امر مدیریت شهری موفق نبود بلکه داشتن تجربه طولانی مدت در مدیریت شهری نیز دلیل موفقیتش در امر شهرداری بوده است.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان بر باز طراحی خیابان های شهر اصفهان تاکید کرد و گفت: باید به سمت ایجاد پیاده راه ها در سطح شهر رفته و یک خط برای دوچرخه ها در همه خیابان های اصفهان طراحی شود.
وی تاکید کرد: برای تغییر نگرش، زمینه سازی ذهنی و مطالبه گری شهروندان به کمک رسانه ها نیازمندیم.
صلواتی با بیان اینکه ما به سرویس پاک حمل و نقل عمومی احتیاج داریم، افزود: ارتباط محلات به صورت پیاده راه و احیای محلات و خرده فروشی ها برای شهر تاریخی و فرهنگی و گردشگری اصفهان بسیار الزامی است.
*مهاجرپذیری کلانشهر اصفهان را آسیب پذیر کرد
رییس کمیسیون امور اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان گفت: به شهری کلانشهر گفته می شود که منطقه وسیعی با جمعیت زیاد را در برگرفته و زیست پذیر باشد بنابراین به اعتقادم اصفهان یک شهر شلوغ است نه یک کلانشهر زیرا امروز بخش زیادی از مناطق اصفهان هیچ همخوانی و سنخیتی با مناطق مرکزی شهر ندارد و این یک آسیب جدی برای شهر اصفهان است.
کوروش محمدی افزود: با وجود دانشگاه اصفهان تاکنون سه مرتبه حلقه ترافیکی شهر اصفهان جابجا شد در زمان حاضر روی حلقه چهارم ترافیکی هستیم و این حلقه های ترافیکی به خوبی و برای چندین دهه طراحی و مدیریت نشده است.
وی با اشاره به اینکه شهر اصفهان امروز شرایطی پیدا کرده که مناطق زیست پذیر آن برای همه شهروندان نیست، ادامه داد: شهر اصفهان به هر قیمتی رشد کرده و به مشکل در بارگذاری های جمعیتی دچار شده است.
این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد : خوراسگان به اصفهان ملحق شده ولی مانند بافت مرکزی شهر برخوردار نشده است.
وی این امور را نتیجه سوء مدیریت و سوء تدبیری است که در مدیریت کلانشهر اصفهان شاهدیم و حس تعلق و مطالبه گری شهروندان دچار تغییر شده و کاهش یافته است.
محمدی بین کرد : باورهای مردم تغییر یافته است و اکنون 65 درصد شهروندان، گردشگران را مزاحم می دانند.
وی یکی از مشکلات عمده اصفهان به عنوان یک شهر آسیب پذیر را مهاجرپذیری آن دانست که هیچ معیاری برای پذیرش مهاجر و هیچ برنامه ای برای بارگذاری جمعیتی مهاجران ندارد.
رییس کمیسیون امور اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان افزود: همین امر باعث شد بخش های زیادی از شهر در راستای توسعه افقی همچنان گسترش پیدا کند و چنان جمعیت به شهر اصفهان فشار آورده است.
وی بیان کرد: معتقدم در شهر اصفهان با یک تعجیل مدیریتی مواجه هستیم که هر گروه از مدیران که مدیریت شهر را در دست می گیرند تلاش می کنند طرح هایی را در دست بگیرند که در دوره مدیریتی خود نتیجه آن را ببینند و این امر مخالف آینده پژوهی است.
محمدی گفت: متاسفانه نگاه به منزلت انسانی شهروندان در اصفهان بسیار پایین و میزان آسیب های اجتماعی در شهر بالاست.
وی با بیان اینکه نقاط بحرانی و مناطق بی دفاع شهری از لحاظ اجتماعی در شهر اصفهان در حال افزایش است، ادامه داد: 400 نقطه بحران شهری به همراه هشت منطقه دارای حاشیه نشینی در شهر اصفهان داریم بنابراین با چنین شرایطی نمی توان آن را یک کلانشهر نامید.
** از باند بازی در تصمیم گیری شهری پرهیز شود
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در برنامه ریزی های فعلی مدیریت شهری و شورای پنجم چشم اندازی که بتوانیم از این بحران خارج شویم دیده نمی شود و تا زمانی که شهر اصفهان را به شهری زیست پذیر با توزیع عادلانه اجتماعی تبدیل نکنیم چالش های مدیریت شهری اصفهان رفع نخواهد شد.
وی بر پرهیز از باند و جناح بازی در تصمیم گیری های شهری تاکید و خاطرنشان کرد : هرگز راه عبور از چالش ها و بحران ها در کلانشهرها بسته نیست و قدم های محکم و اقدامی منسجم می خواهد و همه مسوولان شهری باید در این زمینه با همکاری کنند.
* اصلی ترین چالش کلانشهرها چندپارگی در مدیریت شهری است
رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان اولین چالشی که مدیریت شهری با آن روبه رو است را سوء مدیریت دانست و گفت: شهرداری ویترینی از مدیریت حاکمیت و دولت است که متاسفانه با توجه به اینکه ما ذخایر مختلفی برای پوشش دادن این سوء مدیریت ها داشته ایم هیچگاه به فکر این نبودیم که از جایی آن را اصلاح کنیم.
نصیر ملت افزود: معتقدم مدیریت شهری و شورای شهر عرصه رقابت برای گروه های مختلف برای رسیدن به اهداف دیگر شده است و نمود آن را می توان در انتصابات موجود در مدیریت شهری دید.
وی بیان کرد: متاسفانه برخی مدیران مجموعه مدیریت شهری را پلکانی برای رسیدن به اهداف بالاتر سیاسی می دانند و این آفتی برای مدیریت شهری و جدی ترین آسیب برای مدیریت شهری است.
ملت ادامه داد: به اعتقاد من آنچه مسلم است هدف اصلی مدیران شهری توسعه شهری به معنای واقعی نیست و اگر نگاه درستی بر مدیریت شهری حاکم بود برنامه های جامع و درستی داشتیم که قابل دفاع و مورد وثوق همه گروه ها باشد و ضمانت اجرایی داشته باشد.
وی تصریح کرد: ما در دوره جدید شورای شهر اصفهان با اصلاح طرح جامع، کاری را شروع کردیم که برای کشور الگو باشد و اگر منتج به نتیجه ای مثبت شود نقطه عطف تحول توسعه شهری در کشور خواهد بود تا توسعه شهرها را به واسطه این حرکت جدید با نگاهی متفاوت در آینده شاهد باشیم.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان عمده مباحثی که امروز برای آن هزینه زیادی صرف می شود را اصلاح سیاستگذاری های اشتباه گذشته برشمرد و گفت: اگر مردم امور شهری را بررسی کنند و از مدیران پاسخ بخواهند این سیاستگذاری های غلط تکرار نخواهد شد.
رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: اصلی ترین چالشی که کلانشهرها با آن مواجهند چندپارگی مدیریت شهری است که در بخش های تصمیم گیری، اجرا، هدایت و نظارت با آن مواجه هستیم.
وی گفت: اینکه شورای شهر به شورای شهرداری تبدیل شده به واسطه این است که ما هیچ نفوذی نداریم که بخواهد حرف و نظری تاثیرگذار داشته باشیم و دستگاه های اجرایی هیچ تبعیتی از شورا و شهرداری ندارند.
** مدیریت شهری سنتی است
ملت خاطرنشان کرد: مدیریتی که ما در کلانشهرها داریم مدیریتی سنتی است که براساس درآمد- هزینه اجرا می شود و فعالیت های عمرانی ما براساس درآمدهایی است که حاصل می شود.
وی تاکید کرد: تمام فعالیت های مدیریت شهری اصفهان با دارا بودن ظرفیت های بالای گردشگری از حمل و نقل تا زیباسازی باید براساس حوزه گردشگری باشد.
رییس کمیسیون امور اقتصادی، حقوقی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: متاسفانه در سیاستگذاری و تصمیم گیری طرح های شهری، جایگاه طرح عمرانی در توسعه کل شهر در نظر گرفته نشده و موجب ناپیوستگی در شهر می شود برای مثال می توان به وجود خط دوچرخه سواری منقطع در شهر اشاره کرد که افراد باید با خودرو دوچرخه را تا خط دوچرخه سواری حمل و مجدد با خودرو به منزل برگردند.
**ساخت و ساز مجاز و غیرمجاز اصلی ترین منابع درآمدی شهرداریهاست
وی همچنین اصلی ترین منابع شهری را درآمد حاصل از ساخت و ساز به ویژه ساخت و ساز غیرمجاز دانست و گفت: در توسعه شهری شهرداری مجبور است به این درآمدزایی تن دهد.
ملت با تاکید بر اینکه وابستگی به درآمدزایی یکی دیگر از چالش های کلانشهرهاست،افزود: در سال 85 منابع درآمد شهرداری اصفهان 78 درصد بود که به 52 درصد در سال 95 کاهش یافته است.
وی همچنین ادامه داد: اوراق مشارکت در سال 85 صفر درصد و فروش اموال شهرداری سه درصد بوده و در سال 95 هر دو به 13 درصد افزایش یافته است.
ملت چالش دیگر کلانشهرها را نبود اطلاعات صحیح در مورد شهر برشمرد و تصریح کرد: هنوز درخصوص تعداد کارکنان شهرداری نیز آمار دقیقی وجود ندارد.
وی اصلاح سبک زندگی شهروندان و توزیع متوازن امکانات و خدمات شهری را از جمله راه های برون رفت از چالش های کلانشهرهای کشور و اصفهان دانست و افزود : متاسفانه شهروندان از حقوق خود بی اطلاع هستند و باید در زمینه آگاه سازی حقوق شهروندی به مردم با کمک رسانه ها عمل کرد.
این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: هدفگذاری صحیح، ایجاد ابزارهای درست و نقشه راه، مطالعات اولیه، حرکت به سوی مدیریت واحد شهری از دیگر راه های خروج از چالش های کلانشهرهای کشور است.
*عمده مشکلات کلانشهرها به دلیل حکمروایی بد است
کارشناس مرکز پژوهش های شورای شهر گفت: به اعتقاد من ریشه مشکلات شهرها در حکمروایی بد شهری است که ریشه در بداخلاقی در سطوح مختلف دارد و نتیجه آن شهری سرطانی است که عرصه خودکشی و دیگرکشی شهروندان و مدیران است و وقتی هوا آلوده شود این امر را خواهیم دید.
احسان مالکی پور افزود : شاید 20 درصد مشکلات ما مربوط به مسائل خارج از کنترل انسان ها مانند تغییر اقلیم یا جهل ذاتی بشر باشد اما عمده این مشکلات بخاطر حکمروایی بد است.
وی با بیان اینکه حاکمیت در سطوح ملی، استانی و شهری از پاسخگویی مناسب برخوردار نیست، ادامه داد: تصمیمات در شهرها توسط نهادهایی گرفته می شود که به وسیله مردم انتخاب نشدند و طبعا پاسخگویی آن ها به مردم کمتر است ولی باز باید گفت که چالاکی و پاسخگویی شهرداری اصفهان نسبت به مردم نسبت به سایر دستگاه های موجود در شهر بسیار بیشتر است.
دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری منطقه ای تصریح کرد: دلیل اول پاسخگو نبودن مدیریت شهری، منفعت طلبی فردی و جمعی است و گاهی منفعت یک مدیر شهری در این است که با دانشگاهیان همکاری نکند.
وی با تاکید براینکه سیستم مدیریت شهری ما به طور کامل مردم سالار نیست، بیان کرد: وقتی مدیری از سمت مردم انتخاب می شود باید به مردم پاسخگو باشد اما اگر به تعامل و نهادهای دیگر قدرت وابسته شد این مدیر دیگر پاسخگوی شورای شهر و مردم نیست و هنگامی که این پاسخگویی نباشد مدیر از اینکه چهار سال بعد خودش یا تیمش رای نیاورند نگران نیست.
مالکی پور با اشاره به اینکه بخشی از حکمروایی بد شهری متوجه مردم است، گفت: ما مردمی داریم که بیشترین تاثیرگذاریشان بر زندگیشان رای دادن است و پیگیر عملکرد مدیران انتخابی خود نیستند.
وی گفت: اکنون اطلاعات یکی از طرح های کلیدی شهر اصفهان که مرتبط با آلودگی هواست به دلیل مشکل شخصی یک مدیر با یک نهاد معتبر علمی تامین نمی شود و جان و زندگی مردم گرفتار این امر است.
کارشناس مرکز پژوهش های شورای شهر منافع شخصی، نبود اعتماد به نفس، نداشتنن زبان مشترک و حسادت را چهار عاملی دانست که موجب تمایل نداشتن مدیران شهری به بهره گیری از متخصصان دانشگاهی و علمی می شود و گفت: بداخلاقی های حاکم بر مدیریت شهری از دیگر چالش های موجود بر سر راه کلانشهرهای کشور است.
وی نبود اطلاعات را به دلیل نبود شفافیت برشمرد و بیان کرد: مطالعات امکان سنجی باید در طرح های عمرانی شهری مورد توجه قرار گیرد که از جمله آن می توان به طرح های عمرانی درایگاه های شهر اصفهان مانند میدان استقلال اشاره کرد که از اولویت طرح های عمرانی شهر اصفهان نیست زیرا درصد ناچیزی از گردشگران اصفهان از این درایگاه وارد شهر می شوند.
این دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری منطقه ای با اشاره به اینکه متاسفانه در بسیاری از کلانشهرها طرح های شهری و عمرانی برای پیمانکاران تعریف می شود ، افزود: بخش عمومی که دستش در جیب مردم است موظف به ارائه گزارش به مردم است.
مالکی پور همچنین به نبود توجیه اقتصادی برای اجرای خط دوم مترو مشابه خط یک مترو که هر کیلومتر آن 50 میلیون دلار هزینه دارد اشاره و خاطرنشان کرد: باید خط دوم مترو را با دلار دو تا سه برابر شده بسازیم یا این طرح نیازمند بازنگری است زیرا با این اوصاف عمده بودجه مردم زیر زمین دفن می شود.
به باور کارشناسان رفع چالش کلانشهرهای کشور نیازمند مدیریت علمی و عملی به معنای واقعی است تا تک تک مشکلات فراروی بخشهای مختلف را با انجام کارهای پژوهشی و تحقیقاتی اصولی، شناسایی و برای آن راهکارهای علمی ارایه شود تا مورد نقد اکنون و آیندگان قرار نگیریم.
7135/6026/
کپی شد