به گزارش ایرنا، برآیند اطلاعات موجود نشان می دهد این سهم در زمان حاضر در خوشبینانه ترین حالت از 5.5 درصد فراتر نمی رود یعنی هنوز باور تعاونی ها پس از گذشت 40 سال از انقلاب اسلامی در مردم و مسوولان شکل نگرفته است.
به اعتقاد کارشناسان حاضر در میزگرد ایرنا استان اصفهان، تعاونی ها یکی از ارکان اقتصاد هر کشور بشمار می آیند و راهبرد توسعه هر کشوری نیز در گسترش شرکت های تعاونی است.
شرکت تعاونی (Cooperative) مشارکتی است که عدهای از افرادی که همصنف یا تناسبی مشابه دارند برای دستیابی به منافع مشترک گردهم میآیند، به یکدیگر کمک می کنند، برای تهیه مسکن یا خرید مایحتاج یا کسب اعتبار و وام تعاونی درست میکنند، سرمایه معینی را در میان می گذارند و دسته جمعی مشکل را حل می کنند.
در شرکت تعاونی ممکن است اعضا دارای سرمایه و سهم یکسان از سود نباشند اما هر عضو بدون توجه به درصد سهامش، یک رای دارد و نسبت سهام به رای وجود ندارد در واقع تعاونی، متکی به اعضاء است نه به سرمایه.
ریشه بسیاری از ناکامی های بخش تعاون از جمله ناشی از نبود فرهنگ تعاون در کشور، نگاه تبعیض آمیز نسبت به فعالیت های بخش خصوصی و تعاونی ها، فقدان کاهش تصدی گری دولتی، سلیقه ای عمل کردن مدیران، نبود دیدگاه فرابخشی ، نبود حمایت و اعتماد نظام بانکی به تعاونی هاست.
براساس آمار بیش از 43 درصد از مجموع 198 هزار تعاونی ثبت شده در کشور با توجه به داشتن مزیت های اقتصادی و اجتماعی غیر فعال هستند.
از میان حدود 95 هزار و 82 تعاونی فعال در کشور، حدود 3.5 درصد از آن ها به تعداد سه هزار و 300 تعاونی با 800 هزار عضو و بیش از 55 هزار نفر نیروی کار در استان اصفهان هستند.
بخش تعاونی اقتصاد در 13 شهریور 1370 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و وزارت تعاون به منظور اعمال نظارت دولت و حمایت و پشتیبانی از این بخش در همان سال تشکیل شد.
تعاونی های استان اصفهان در زمینه های کشاورزی، صنعتی، معدنی، عمرانی، خدماتی، صنایع دستی و دانش بنیان فعالیت دارند که بیشتر آنها در دسته خدماتی با 35 درصد سهم از کل تعاونی، قرار دارند.
با توجه به اینکه سهم تعاونی ها از اقتصاد کشور باید تا سند چشم انداز 1404 به 25 درصد برسد اما با چالش ها و مشکلاتی مواجه هستند که به تاکید کارشناسان باید برای رفع آن تدابیر ویژه ای اتخاذ کرد.
در همین ارتباط خبرگزاری ایرنا استان اصفهان میزگردی با عنوان ' راهکارهای تحقق سهم 25 درصدی تعاونی ها در اقتصاد ملی و استان ' با حضور علیرضا تیغ ساز مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان، حبیب الله بهرامی رییس اتاق تعاون استان، محمد واعظ اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه و صبری نقاشیان بنیانگذار و مدیر عامل شرکت تعاونی چند منظوره نوید نور برگزار کرد.
**باور جدی به توانمندی تعاونی ها، بهترین راه حمایت از آنهاست
رییس اتاق تعاون استان اصفهان در این میزگرد ایرنا گفت : سوق دادن فعالیت تعاونی ها به سمت کارآفرینی و اشتغال در گرو باور به توانمندی تعاونگران جوان و نخبه و حمایت از آنان است.
حبیب الله بهرامی با بیان این که بی توجهی به توانمندی تعاونی ها زمینه ساز مشکلات عدیده در این بخش است، خاطر نشان کرد: اکنون ظرفیت های بسیاری برای بهره گیری از توانمندی تعاونی ها وجود دارد و در صورتی که همگرایی و هم افزایی در این زمینه افزایش یابد، می توان تغییراتی در وضعیت کنونی این بخش ایجاد کرد.
وی افزود : تعاون جزو سیاست گذاری اصل 44 قانون اساسی است و بر اساس برنامه پنجم توسعه قرار بود سهم 25 درصدی در اقتصاد کشور ایفا کند.
بهرامی ادامه داد : متاسفانه در کشور ما 80 درصد فعالیت های اقتصادی از سوی دولت و بقیه آن توسط بخش خصوصی و کمتر از پنج درصد آن از سوی تعاونی ها انجام می شود.
رئیس اتاق تعاون استان اصفهان به ظرفیت های استان در تمامی بخش ها اشاره و اضافه کرد : تعاونی ها می توانند با ورود به حوزه های مختلف از جمله مسکن و گردشگری، امکان حرکت اقتصادی و تحول بزرگ در استان را فراهم کنند.
وی اضافه کرد : احیا و راه اندازی تعاونی ها و سازماندهی آن ها از مهمترین اهداف در راستای رسیدن به سهم واقعی تعاونی ها در اقتصاد استان است.
بهرامی با بیان این که بیش از هشت هزار تعاونی در زمینه های مختلف تولیدی، خدماتی و توزیعی در استان ثبت شده است ، گفت : از این تعداد حدود 3 هزار و 400 تعاونی در استان فعال هستند.
وی ادامه داد: فعال بودن حدود سه هزار و 400 تعاونی در اصفهان نشان می دهد که هنوز از توان این بخش از اقتصاد آنگونه که باید و شاید استفاده نشده و تعاون به جایگاه حقیقی خود نرسیده است.
بهرامی در تشریح محدودیت های بخش تعاون بیان کرد : به رغم تصویب قانون مبنی بر برخورداری از 25 درصد تخفیف مالیات و 20 درصد تخفیف حق بیمه شرکت های تعاونی نسبت به شرکت های خصوصی هنوز این امر محقق نشده است.
رییس اتاق تعاون استان اصفهان گرفتن مالیات بر ارزش افزوده از تعاونی ها و در مقابل نگرفتن مالیات بر ارزش افزوده از سایر شرکت های بخش خصوصی را نابرابری دانست و افزود : اکنون در برخی موارد قانون نیازمند بازنگری است.
وی با بیان این که تعاونی ها می توانند با سرمایه اندک اعضا سرمایه گذاری و اشتغال آفرینی های بزرگی انجام دهند، گفت : در ایران هنوز تعاونی به جایگاه حقیقی خود که افزایش سهم در اقتصاد ملی به شمار می آید، نرسیده است.
بهرامی اقتصاد کشور را بیمار دانست و تصریح کرد : برای بهره گیری از توانمندی بخش تعاون، مسوولان باید توانمندی و ظرفیت تعاونی ها را باور داشته باشند تا به تبع آن تولید، افزایش یابد و بیکاری ریشه کن شود.
به تاکید وی اگر همه مسوولان به جایگاه و نقش جدی تعاونی ها در اقتصاد غیر دولتی توجه کنند بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
این مسوول با بیان این که هیچ کمبودی در تولید و توزیع کالاهای اساسی در کشور ما وجود ندارد ، بیان کرد : تعاونی ها برای اشتغالزایی، مهار تورم و ایجاد عدالت اجتماعی نقش موثر و برجسته ای دارند.
رئیس اتاق تعاون استان اصفهان با بیان این که تعاونی ها ابزار و بستر مناسب و مطمئنی برای ساماندهی اقتصاد بیمار کشور محسوب می شوند، گفت : در زمان حاضر سازوکار مناسبی برای رساندن مواد اولیه به کارخانه ها و تولید کنندگان و همچنین برای رساندن محصول به دست مصرف کنندگان وجود ندارد.
وی با اشاره به این که تعاونی ها حرف های زیادی برای رفع مشکل امروز جامعه دارند ، تصریح کرد : فعالیت های تعاونی ها در زمان جنگ تحمیلی در جهت توزیع عادلانه کالاها بسیار موفق بود و اکنون می توان از این الگوها استفاده کرد.
بهرامی با بیان این که تعاونی ها در رسیدن به نقطه تعادل اقتصادی نقش موثری دارند، اضافه کرد : در نوسانات اخیر ارزی، اگر تعاونی ها حضور فعال و فراگیر داشتند، اخلالگران نظام اقتصادی نمی توانستند این نوسانات را به وجود آورند.
وی اظهارداشت : تعاونی ها، بازوی عملیاتی و کمک کننده تفکرات دولت و یاری دهنده بخش خصوصی در سالم سازی اقتصاد هستند و در شرایط فعلی، جای تعاونی های توانمند خالی است.
رئیس اتاق تعاون استان اصفهان اظهار امیدواری کرد با هم افزایی و هم اندیشی بتوان مشکلات اقتصادی ناخواسته کشور را حل کرد زیرا توسعه تعاونی ها باعث کوچکتر شدن نقش دولت در اقتصاد و به سود ملت است و در آینده شاهد فعال تر شدن و پویایی تعاونی ها در استان و کشور باشیم.
بهرامی با بیان این که در صورت واگذاری عمران و توسعه شهرستان ها به شرکت های تعاونی سهام عدالت بخش مهمی از مسائل استان در این زمینه مرتفع خواهد شد، گفت: حدود 48 درصد از مردم کل کشور( 43 میلیون نفر) عضو شرکت تعاونی سهام عدالت هستند و این شرکت در استان بیش از 2 میلیون نفر و در شهرستان اصفهان920 هزار نفر عضو دارد.
وی با اشاره به لزوم تبدیل و تغییر نام شرکت تعاونی سهام عدالت به شرکت تعاونی پیشرفت و عمران و واگذاری طرح های عمرانی دولت به این شرکت، افزود: توانایی و آمادگی لازم برای تکمیل طرح های عمرانی استان از جمله طرح قطار سریع السیر اصفهان - تهران و اجرای کامل طرح های آبی در این شرکت وجود دارد.
** حمایت از تعاونی ها شعاری نباشد
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان با بیان این که اوایل انقلاب رشد زیادی در تعاونی ها داشتیم، گفت : انگیزه های اجتماعی و خیرخواهانه این کار در سال های اخیر تضعیف و انگیزه های فردی، جایگزین آن شده است.
علیرضا تیغ ساز افزود : اگر فرهنگ کار گروهی در کشورمان تقویت شود و در اولویت قرار گیرد تعاونی ها رشد می کنند.
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان تاکید کرد : یکی از مهمترین مشکلات شرکت های تعاونی این است که بیرون از شرکت شعارهای بسیار زیبایی در خصوص حمایت از این شرکتها داده می شود اما در عمل چنین نیست.
علیرضا تیغ ساز اضافه کرد : توسعه تعاونی ها فقط با شعار دادن و وعده های غیرقابل تحقق میسر نمی شود بلکه لازمه این امر کار عملیاتی و میدانی است.
وی با بیان این که حس مشارکت و کارهای گروهی و شورایی باید از دوران کودکی در وجود ما نهادینه شود، گفت: این حس مشارکت و کار گروهی باید توسط آموزش و پرورش و رسانه ها در جامعه نهادینه شود.
مدیر امور تعاون اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی اصفهان افزود : قوانین و مقررات خوب و مناسبی در زمینه تعاونی ها در کشور داریم اما باور به این کار در بین ما وجود ندارد و در عمل منافع فردی را بر منافع جمعی ترجیح می دهیم.
وی با بیان این که باید با تشکیلات اداری قوی، نظام مند و منسجم برای توسعه تعاون کار کنیم، اظهارداشت: تعاونی ها در تشکیلات و شرایط فعلی مغفول مانده اند و نسبت به گذشته ضعیف تر شده اند.
تیغ ساز با بیان این که ترویج فرهنگ تعاون یکی از وظایف اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی است ، گفت: بر اساس آخرین اصلاحیه بخش تعاون، وظیفه هر نهاد در توسعه و ترویج فرهنگ تعاون مشخص شده و آموزش و پرورش، رسانه ها، دانشگاه ها هم در این زمینه نقش مهمی بر عهده دارند.
وی بیان کرد : در رسانه ها و دانشگاه ها کمتر به بحث تعاون و تعاونی ها توجه شده است و تا زمانی که نگرش مسوولان تغییر نکند و به تعاون به عنوان یک ضرورت در کشور نگاه نشود نمی توان در تحقق این راهبرد موفق بود.
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان با بیان این که با توجه به نظارت ها و قانون مقرارت موجود،امکان فرار مالیاتی در بخش تعاون وجود ندارد، تصریح کرد : سخت گیری و فشارهای مالیاتی در استان برای تعاونی ها و انسانهای قانونمند بسیار زیاد است.
وی اضافه کرد : از مجموع 200 هزار تعاونی موجود در کشور 50 درصد فعال و 50 درصد غیر فعال هستند.
تیغ ساز با اشاره به فعالیت سه هزار و 300 تعاونی در استان، افزود : تشکیل و رونق شرکت های تعاونی با حمایت مسوولان و جلب مشارکت مردم در این زمینه می تواند مهمترین راهکار برای گذر از چالش های اقتصادی در کشور باشد.
وی با بیان این که اشتغال یک بحث حیاتی برای استان و کشور است گفت: فعال کردن شرکت های تعاونی می تواند سهم بسزایی در ایجاد اشتغال داشته باشد.
مدیر امور تعاون اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی اصفهان یکی از راهکارهای برون رفت از رکود بیکاری در استان را مردمی کردن اقتصاد و تشکیل تعاونی ها دانست و افزود : مردم با مشارکت خود و با جمع کردن سرمایه های اندک می توانند با تحقق یافتن شعار اقتصاد مقاومتی، به تولید و اشتغال برسند.
وی با بیان اینکه رکود و وضعیت نامناسب اقتصادی به بخش تعاونی ها کم اثرتر از سایر بخش های اقتصادی است، گفت: تعاونی ها به دلیل فعالیت های مردم محور با اقتصاد مقاومتی همخوانی دارند.
تیغ ساز گفت : براساس برنامه ششم توسعه، سهم تعاون در بخش اقتصاد کشور باید به 25 درصد افزایش یابد که در این زمینه اقداماتی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دست انجام است اما موانع موجود در مسیر فعالیت تعاونی ها نیز باید برداشته شود.
وی ادغام وزارتخانه های کار، تعاون و رفاه اجتماعی را تصمیمی اشتباه ذکر و اضافه کرد : ادغام وزارت تعاون با وزارت کار باعث شد که بخش تعاون در انزوا قرار بگیرد که مشکلات زیادی به این بخش تحمیل و گردش کار پایین آمد.
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان با بیان این که تعاونی ها بهترین بخشی هستند که می توانند در جنگ اقتصادی ایفای نقش کنند، گفت : اقدامات و فعالیت های مطلوبی در حوزه تعاونی ها انجام گرفته است اما، با توجه به ظرفیت ها می توان تعداد تعاونی ها از نظر کمی و کیفی افزایش داد.
وی با بیان اینکه باور به تعاون در بین مدیران وجود ندارد، گفت: برای بهبود و ارتقای وضعیت تعاونی ها در راستای تفاهم نامه توافق شده بین وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و وزارت کشور، تفاهم نامه تشکیل شورای راهبردی تعاون در هر استان به ریاست استانداران از سال 95 امضا شده اما تاکنون این شورا تشکیل نشده است.
تیغ ساز با بیان این که سخت گیری های مالیاتی در استان برای انسانهای قانونمند فوق العاده زیاد است، اضافه کرد : نظارت بر تعاونی ها راحت تر از نظارت بر صنوف است چرا که در قالب شرکت تعاونی همه چیز آشکار است و حکومت قادر به نظارت واقعی است.
*** تعاونی ها نیازمند اصلاح تعاریف و قوانین هستند
اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان در میزگرد ایرنا با بیان اینکه تعاونی یکی از نهادهایی است که پس از انقلاب اسلامی رشد داشت، دلایل آن را به 2 دسته درونی و بیرونی تقسیم کرد و گفت : دلایل بیرونی رشد تعاونی ها در کشور شامل نوع نگاه جامعه به تعاونی و دوران دفاع مقدس بود.
محمد واعظ برازانی با اشاره به اینکه تعاونی ها در ابتدای انقلاب به عنوان نهاد اقتصادی بر مبنای انگیزه های مشارکت جویانه و حتی خیرخواهانه و برخوردار از منافع اقتصادی بوجود آمد، افزود : جوانان پس از انقلاب بیشتر به دنبال کارهای خیرخواهانه و مشارکتی بودند که تعاونی ها این امر را با توجه به انتفاعی که همراه با مشارکت و خیرخواهی بود، برای آنها فراهم کرد.
وی به دلیل دوم یعنی دوران دفاع مقدس اشاره و تصریح کرد : در این برهه زمانی با محدودیت کالاهای وارداتی مواجه بودیم و تعاونی ها در همه اداره ها با نقش توزیع کالا به وجود آمدند.
واعظ، دلیل درونی رشد تعاونی ها پس از انقلاب اسلامی را قوانین موجود درباره نحوه مدیریت و توزیع سود تعاونی ها ذکر و اضافه کرد : پس از پایان هشت سال دفاع مقدس و با گذشت زمان، عوامل بیرونی و تلاش دولت برای تک نرخی شدن قیمت ها و ایجاد شبکه توزیع با مشکلاتی مواجه شد.
وی با تاکید بر اینکه نظام انگیزشی فعالان اقتصادی پس از جنگ به نظام منفعت گرایی مبتنی بر فردگرایی سوق پیدا کرد، گفت : در نتیجه زمینه مناسب برای ایجاد تعاونی های جدید تضعیف شد و اکنون شاهد سهم به تعادل رسیده 5.5 درصدی تعاونی ها از اقتصاد ملی کشور هستیم.
این استاد دانشگاه یکی از راهکارهای توسعه تعاونی ها را تعریف نظام تصمیم گیری با توجه به هدف گسترش تعاونی بدون لطمه وارد کردن به هویت آنها برشمرد و گفت : در تعاونی ها بر خلاف شرکت های سهامی، میزان سهام مبنای حق رای نیست زیرا نوعی فعالیت جمع گرایانه محسوب می شود.
واعظ با بیان اینکه وقتی اختلاف بین سهم ها در تعاونی ها زیاد باشد، این موضوع ناهمگن شده و با مشکل مواجه می شود، ادامه داد : به همین دلیل لازم است اصلاحاتی از درون در تعاریف و قوانین تعاونی ها صورت گیرد تا تناسبی بین حق رای و میزان سهام به ویژه در شرکت های تعاونی تولیدی بوجود آید.
وی همچنین تعاونی ها را از لایه های اقتصاد مقاومتی خواند و گفت : تعاونی ها با وجود اختلال های جدی بیرونی، می توانند امکان پیشرفت اقتصادی را فراهم کنند به شرطی که شرایط توسعه تعاونی های توزیعی، تسهیل و تشویق شود.
این اقتصاد دان، ایجاد و گسترش شرکت های تعاونی دانش بنیان و تولیدی مانند مَسکن برای راهبرد سیاست های اقتصاد مقاومتی در شرایط حاضر را ضروری دانست و گفت : لازم است که معاونت تعاونی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان به این موضوع توجه جدی داشته باشد.
وی یکی از مجاری قوی و مردمی شدن اقتصاد کشورمان در شرایط پیش رو را تکیه بر تعاونی ها خواند و افزود : رسانه ها در این موضوع نقش بسزایی دارند و باید برای معرفی اهمیت این بخش اقتصادی و اقناع سازی افکار عمومی مردم و مبارزه با مفاسد و جرایم اقتصادی اقدام کنند.
واعظ هماهنگی مجموعه دستگاه های اجرایی برای رفع مشکلات تعاونی ها را ضروری خواند و گفت : حفظ تعاونی ها موجود و گسترش آنها نیاز به ستاد هماهنگی دارد.
** کار مردم از طریق تعاونی ها به خود مردم واگذار شود
بنیانگذار و مدیر عامل شرکت تعاونی چند منظوره نوید نور در میزگرد ایرنا اقتصاد هر کشوری را در سه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی تعریف و تصریح کرد : یکی از علل پیشرفت کشورهای توسعه یافته، توجه آنها به تعاونی هاست.
صبری نقاشیان با اشاره به کمکی که تعاونی ها به پیشرفت کشوری مانند هند کردند، افزود : این باور و واگذاری کار مردم به خود مردم، هنوز در بین مسوولان کشور ما شکل نگرفته است.
وی تاکید کرد که اگر در این شرایط بحرانی، کار مردم به درستی و از طریق تعاونی ها به خود آنها واگذار شود، دیگر این معضلات را نخواهیم داشت.
نقاشیان با بیان اینکه دولت، 80 درصد از اقتصاد کشور را در دست خود دارد، گفت : بخش خصوصی نیز به فکر منافع خود است اما تعاونی ها می توانند کار مردم را به خوبی انجام دهند.
این کارشناس با تاکید بر اصلاح قوانین شرکت های تعاونی به ویژه تولیدی ها افزود : ما باید به این باور برگردیم که تعاونی ها می توانند راه نجاتی برای اقتصاد کشور باشند .
وی با تاکید بر اینکه ظلم های بیشماری به شرکت های تعاونی می شود، تصریح کرد : این شرکت ها مجبور هستند به خاطر سهامداران خود یک دفتر باشند و اداره های دارایی و بیمه نظارت سختی بر ما دارند.
نقاشیان همچنین با بیان اینکه در بسیاری از واگذاری ها به بخش تعاونی توجهی نمی شود، اضافه کرد : بسیاری از قوانین مصوب درباره این شرکت ها نیز اجرا نمی شود.
وی خواهان رعایت عدالت و مبارزه با ارتباطات ناسالم و مفاسد اقتصادی شد و تاکید کرد : حدود 20 شرکت تعاونی دانش بنیان در اصفهان فعال است اما نیازمند حمایت و توجه بیشتر از سوی مردم و مسوولان هستند.
براساس آمار 95 هزار و 82 تعاونی در کشور فعالیت دارد.
7150 /3011
به اعتقاد کارشناسان حاضر در میزگرد ایرنا استان اصفهان، تعاونی ها یکی از ارکان اقتصاد هر کشور بشمار می آیند و راهبرد توسعه هر کشوری نیز در گسترش شرکت های تعاونی است.
شرکت تعاونی (Cooperative) مشارکتی است که عدهای از افرادی که همصنف یا تناسبی مشابه دارند برای دستیابی به منافع مشترک گردهم میآیند، به یکدیگر کمک می کنند، برای تهیه مسکن یا خرید مایحتاج یا کسب اعتبار و وام تعاونی درست میکنند، سرمایه معینی را در میان می گذارند و دسته جمعی مشکل را حل می کنند.
در شرکت تعاونی ممکن است اعضا دارای سرمایه و سهم یکسان از سود نباشند اما هر عضو بدون توجه به درصد سهامش، یک رای دارد و نسبت سهام به رای وجود ندارد در واقع تعاونی، متکی به اعضاء است نه به سرمایه.
ریشه بسیاری از ناکامی های بخش تعاون از جمله ناشی از نبود فرهنگ تعاون در کشور، نگاه تبعیض آمیز نسبت به فعالیت های بخش خصوصی و تعاونی ها، فقدان کاهش تصدی گری دولتی، سلیقه ای عمل کردن مدیران، نبود دیدگاه فرابخشی ، نبود حمایت و اعتماد نظام بانکی به تعاونی هاست.
براساس آمار بیش از 43 درصد از مجموع 198 هزار تعاونی ثبت شده در کشور با توجه به داشتن مزیت های اقتصادی و اجتماعی غیر فعال هستند.
از میان حدود 95 هزار و 82 تعاونی فعال در کشور، حدود 3.5 درصد از آن ها به تعداد سه هزار و 300 تعاونی با 800 هزار عضو و بیش از 55 هزار نفر نیروی کار در استان اصفهان هستند.
بخش تعاونی اقتصاد در 13 شهریور 1370 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و وزارت تعاون به منظور اعمال نظارت دولت و حمایت و پشتیبانی از این بخش در همان سال تشکیل شد.
تعاونی های استان اصفهان در زمینه های کشاورزی، صنعتی، معدنی، عمرانی، خدماتی، صنایع دستی و دانش بنیان فعالیت دارند که بیشتر آنها در دسته خدماتی با 35 درصد سهم از کل تعاونی، قرار دارند.
با توجه به اینکه سهم تعاونی ها از اقتصاد کشور باید تا سند چشم انداز 1404 به 25 درصد برسد اما با چالش ها و مشکلاتی مواجه هستند که به تاکید کارشناسان باید برای رفع آن تدابیر ویژه ای اتخاذ کرد.
در همین ارتباط خبرگزاری ایرنا استان اصفهان میزگردی با عنوان ' راهکارهای تحقق سهم 25 درصدی تعاونی ها در اقتصاد ملی و استان ' با حضور علیرضا تیغ ساز مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان، حبیب الله بهرامی رییس اتاق تعاون استان، محمد واعظ اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه و صبری نقاشیان بنیانگذار و مدیر عامل شرکت تعاونی چند منظوره نوید نور برگزار کرد.
**باور جدی به توانمندی تعاونی ها، بهترین راه حمایت از آنهاست
رییس اتاق تعاون استان اصفهان در این میزگرد ایرنا گفت : سوق دادن فعالیت تعاونی ها به سمت کارآفرینی و اشتغال در گرو باور به توانمندی تعاونگران جوان و نخبه و حمایت از آنان است.
حبیب الله بهرامی با بیان این که بی توجهی به توانمندی تعاونی ها زمینه ساز مشکلات عدیده در این بخش است، خاطر نشان کرد: اکنون ظرفیت های بسیاری برای بهره گیری از توانمندی تعاونی ها وجود دارد و در صورتی که همگرایی و هم افزایی در این زمینه افزایش یابد، می توان تغییراتی در وضعیت کنونی این بخش ایجاد کرد.
وی افزود : تعاون جزو سیاست گذاری اصل 44 قانون اساسی است و بر اساس برنامه پنجم توسعه قرار بود سهم 25 درصدی در اقتصاد کشور ایفا کند.
بهرامی ادامه داد : متاسفانه در کشور ما 80 درصد فعالیت های اقتصادی از سوی دولت و بقیه آن توسط بخش خصوصی و کمتر از پنج درصد آن از سوی تعاونی ها انجام می شود.
رئیس اتاق تعاون استان اصفهان به ظرفیت های استان در تمامی بخش ها اشاره و اضافه کرد : تعاونی ها می توانند با ورود به حوزه های مختلف از جمله مسکن و گردشگری، امکان حرکت اقتصادی و تحول بزرگ در استان را فراهم کنند.
وی اضافه کرد : احیا و راه اندازی تعاونی ها و سازماندهی آن ها از مهمترین اهداف در راستای رسیدن به سهم واقعی تعاونی ها در اقتصاد استان است.
بهرامی با بیان این که بیش از هشت هزار تعاونی در زمینه های مختلف تولیدی، خدماتی و توزیعی در استان ثبت شده است ، گفت : از این تعداد حدود 3 هزار و 400 تعاونی در استان فعال هستند.
وی ادامه داد: فعال بودن حدود سه هزار و 400 تعاونی در اصفهان نشان می دهد که هنوز از توان این بخش از اقتصاد آنگونه که باید و شاید استفاده نشده و تعاون به جایگاه حقیقی خود نرسیده است.
بهرامی در تشریح محدودیت های بخش تعاون بیان کرد : به رغم تصویب قانون مبنی بر برخورداری از 25 درصد تخفیف مالیات و 20 درصد تخفیف حق بیمه شرکت های تعاونی نسبت به شرکت های خصوصی هنوز این امر محقق نشده است.
رییس اتاق تعاون استان اصفهان گرفتن مالیات بر ارزش افزوده از تعاونی ها و در مقابل نگرفتن مالیات بر ارزش افزوده از سایر شرکت های بخش خصوصی را نابرابری دانست و افزود : اکنون در برخی موارد قانون نیازمند بازنگری است.
وی با بیان این که تعاونی ها می توانند با سرمایه اندک اعضا سرمایه گذاری و اشتغال آفرینی های بزرگی انجام دهند، گفت : در ایران هنوز تعاونی به جایگاه حقیقی خود که افزایش سهم در اقتصاد ملی به شمار می آید، نرسیده است.
بهرامی اقتصاد کشور را بیمار دانست و تصریح کرد : برای بهره گیری از توانمندی بخش تعاون، مسوولان باید توانمندی و ظرفیت تعاونی ها را باور داشته باشند تا به تبع آن تولید، افزایش یابد و بیکاری ریشه کن شود.
به تاکید وی اگر همه مسوولان به جایگاه و نقش جدی تعاونی ها در اقتصاد غیر دولتی توجه کنند بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
این مسوول با بیان این که هیچ کمبودی در تولید و توزیع کالاهای اساسی در کشور ما وجود ندارد ، بیان کرد : تعاونی ها برای اشتغالزایی، مهار تورم و ایجاد عدالت اجتماعی نقش موثر و برجسته ای دارند.
رئیس اتاق تعاون استان اصفهان با بیان این که تعاونی ها ابزار و بستر مناسب و مطمئنی برای ساماندهی اقتصاد بیمار کشور محسوب می شوند، گفت : در زمان حاضر سازوکار مناسبی برای رساندن مواد اولیه به کارخانه ها و تولید کنندگان و همچنین برای رساندن محصول به دست مصرف کنندگان وجود ندارد.
وی با اشاره به این که تعاونی ها حرف های زیادی برای رفع مشکل امروز جامعه دارند ، تصریح کرد : فعالیت های تعاونی ها در زمان جنگ تحمیلی در جهت توزیع عادلانه کالاها بسیار موفق بود و اکنون می توان از این الگوها استفاده کرد.
بهرامی با بیان این که تعاونی ها در رسیدن به نقطه تعادل اقتصادی نقش موثری دارند، اضافه کرد : در نوسانات اخیر ارزی، اگر تعاونی ها حضور فعال و فراگیر داشتند، اخلالگران نظام اقتصادی نمی توانستند این نوسانات را به وجود آورند.
وی اظهارداشت : تعاونی ها، بازوی عملیاتی و کمک کننده تفکرات دولت و یاری دهنده بخش خصوصی در سالم سازی اقتصاد هستند و در شرایط فعلی، جای تعاونی های توانمند خالی است.
رئیس اتاق تعاون استان اصفهان اظهار امیدواری کرد با هم افزایی و هم اندیشی بتوان مشکلات اقتصادی ناخواسته کشور را حل کرد زیرا توسعه تعاونی ها باعث کوچکتر شدن نقش دولت در اقتصاد و به سود ملت است و در آینده شاهد فعال تر شدن و پویایی تعاونی ها در استان و کشور باشیم.
بهرامی با بیان این که در صورت واگذاری عمران و توسعه شهرستان ها به شرکت های تعاونی سهام عدالت بخش مهمی از مسائل استان در این زمینه مرتفع خواهد شد، گفت: حدود 48 درصد از مردم کل کشور( 43 میلیون نفر) عضو شرکت تعاونی سهام عدالت هستند و این شرکت در استان بیش از 2 میلیون نفر و در شهرستان اصفهان920 هزار نفر عضو دارد.
وی با اشاره به لزوم تبدیل و تغییر نام شرکت تعاونی سهام عدالت به شرکت تعاونی پیشرفت و عمران و واگذاری طرح های عمرانی دولت به این شرکت، افزود: توانایی و آمادگی لازم برای تکمیل طرح های عمرانی استان از جمله طرح قطار سریع السیر اصفهان - تهران و اجرای کامل طرح های آبی در این شرکت وجود دارد.
** حمایت از تعاونی ها شعاری نباشد
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان با بیان این که اوایل انقلاب رشد زیادی در تعاونی ها داشتیم، گفت : انگیزه های اجتماعی و خیرخواهانه این کار در سال های اخیر تضعیف و انگیزه های فردی، جایگزین آن شده است.
علیرضا تیغ ساز افزود : اگر فرهنگ کار گروهی در کشورمان تقویت شود و در اولویت قرار گیرد تعاونی ها رشد می کنند.
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان تاکید کرد : یکی از مهمترین مشکلات شرکت های تعاونی این است که بیرون از شرکت شعارهای بسیار زیبایی در خصوص حمایت از این شرکتها داده می شود اما در عمل چنین نیست.
علیرضا تیغ ساز اضافه کرد : توسعه تعاونی ها فقط با شعار دادن و وعده های غیرقابل تحقق میسر نمی شود بلکه لازمه این امر کار عملیاتی و میدانی است.
وی با بیان این که حس مشارکت و کارهای گروهی و شورایی باید از دوران کودکی در وجود ما نهادینه شود، گفت: این حس مشارکت و کار گروهی باید توسط آموزش و پرورش و رسانه ها در جامعه نهادینه شود.
مدیر امور تعاون اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی اصفهان افزود : قوانین و مقررات خوب و مناسبی در زمینه تعاونی ها در کشور داریم اما باور به این کار در بین ما وجود ندارد و در عمل منافع فردی را بر منافع جمعی ترجیح می دهیم.
وی با بیان این که باید با تشکیلات اداری قوی، نظام مند و منسجم برای توسعه تعاون کار کنیم، اظهارداشت: تعاونی ها در تشکیلات و شرایط فعلی مغفول مانده اند و نسبت به گذشته ضعیف تر شده اند.
تیغ ساز با بیان این که ترویج فرهنگ تعاون یکی از وظایف اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی است ، گفت: بر اساس آخرین اصلاحیه بخش تعاون، وظیفه هر نهاد در توسعه و ترویج فرهنگ تعاون مشخص شده و آموزش و پرورش، رسانه ها، دانشگاه ها هم در این زمینه نقش مهمی بر عهده دارند.
وی بیان کرد : در رسانه ها و دانشگاه ها کمتر به بحث تعاون و تعاونی ها توجه شده است و تا زمانی که نگرش مسوولان تغییر نکند و به تعاون به عنوان یک ضرورت در کشور نگاه نشود نمی توان در تحقق این راهبرد موفق بود.
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان با بیان این که با توجه به نظارت ها و قانون مقرارت موجود،امکان فرار مالیاتی در بخش تعاون وجود ندارد، تصریح کرد : سخت گیری و فشارهای مالیاتی در استان برای تعاونی ها و انسانهای قانونمند بسیار زیاد است.
وی اضافه کرد : از مجموع 200 هزار تعاونی موجود در کشور 50 درصد فعال و 50 درصد غیر فعال هستند.
تیغ ساز با اشاره به فعالیت سه هزار و 300 تعاونی در استان، افزود : تشکیل و رونق شرکت های تعاونی با حمایت مسوولان و جلب مشارکت مردم در این زمینه می تواند مهمترین راهکار برای گذر از چالش های اقتصادی در کشور باشد.
وی با بیان این که اشتغال یک بحث حیاتی برای استان و کشور است گفت: فعال کردن شرکت های تعاونی می تواند سهم بسزایی در ایجاد اشتغال داشته باشد.
مدیر امور تعاون اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی اصفهان یکی از راهکارهای برون رفت از رکود بیکاری در استان را مردمی کردن اقتصاد و تشکیل تعاونی ها دانست و افزود : مردم با مشارکت خود و با جمع کردن سرمایه های اندک می توانند با تحقق یافتن شعار اقتصاد مقاومتی، به تولید و اشتغال برسند.
وی با بیان اینکه رکود و وضعیت نامناسب اقتصادی به بخش تعاونی ها کم اثرتر از سایر بخش های اقتصادی است، گفت: تعاونی ها به دلیل فعالیت های مردم محور با اقتصاد مقاومتی همخوانی دارند.
تیغ ساز گفت : براساس برنامه ششم توسعه، سهم تعاون در بخش اقتصاد کشور باید به 25 درصد افزایش یابد که در این زمینه اقداماتی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دست انجام است اما موانع موجود در مسیر فعالیت تعاونی ها نیز باید برداشته شود.
وی ادغام وزارتخانه های کار، تعاون و رفاه اجتماعی را تصمیمی اشتباه ذکر و اضافه کرد : ادغام وزارت تعاون با وزارت کار باعث شد که بخش تعاون در انزوا قرار بگیرد که مشکلات زیادی به این بخش تحمیل و گردش کار پایین آمد.
مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان با بیان این که تعاونی ها بهترین بخشی هستند که می توانند در جنگ اقتصادی ایفای نقش کنند، گفت : اقدامات و فعالیت های مطلوبی در حوزه تعاونی ها انجام گرفته است اما، با توجه به ظرفیت ها می توان تعداد تعاونی ها از نظر کمی و کیفی افزایش داد.
وی با بیان اینکه باور به تعاون در بین مدیران وجود ندارد، گفت: برای بهبود و ارتقای وضعیت تعاونی ها در راستای تفاهم نامه توافق شده بین وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و وزارت کشور، تفاهم نامه تشکیل شورای راهبردی تعاون در هر استان به ریاست استانداران از سال 95 امضا شده اما تاکنون این شورا تشکیل نشده است.
تیغ ساز با بیان این که سخت گیری های مالیاتی در استان برای انسانهای قانونمند فوق العاده زیاد است، اضافه کرد : نظارت بر تعاونی ها راحت تر از نظارت بر صنوف است چرا که در قالب شرکت تعاونی همه چیز آشکار است و حکومت قادر به نظارت واقعی است.
*** تعاونی ها نیازمند اصلاح تعاریف و قوانین هستند
اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان در میزگرد ایرنا با بیان اینکه تعاونی یکی از نهادهایی است که پس از انقلاب اسلامی رشد داشت، دلایل آن را به 2 دسته درونی و بیرونی تقسیم کرد و گفت : دلایل بیرونی رشد تعاونی ها در کشور شامل نوع نگاه جامعه به تعاونی و دوران دفاع مقدس بود.
محمد واعظ برازانی با اشاره به اینکه تعاونی ها در ابتدای انقلاب به عنوان نهاد اقتصادی بر مبنای انگیزه های مشارکت جویانه و حتی خیرخواهانه و برخوردار از منافع اقتصادی بوجود آمد، افزود : جوانان پس از انقلاب بیشتر به دنبال کارهای خیرخواهانه و مشارکتی بودند که تعاونی ها این امر را با توجه به انتفاعی که همراه با مشارکت و خیرخواهی بود، برای آنها فراهم کرد.
وی به دلیل دوم یعنی دوران دفاع مقدس اشاره و تصریح کرد : در این برهه زمانی با محدودیت کالاهای وارداتی مواجه بودیم و تعاونی ها در همه اداره ها با نقش توزیع کالا به وجود آمدند.
واعظ، دلیل درونی رشد تعاونی ها پس از انقلاب اسلامی را قوانین موجود درباره نحوه مدیریت و توزیع سود تعاونی ها ذکر و اضافه کرد : پس از پایان هشت سال دفاع مقدس و با گذشت زمان، عوامل بیرونی و تلاش دولت برای تک نرخی شدن قیمت ها و ایجاد شبکه توزیع با مشکلاتی مواجه شد.
وی با تاکید بر اینکه نظام انگیزشی فعالان اقتصادی پس از جنگ به نظام منفعت گرایی مبتنی بر فردگرایی سوق پیدا کرد، گفت : در نتیجه زمینه مناسب برای ایجاد تعاونی های جدید تضعیف شد و اکنون شاهد سهم به تعادل رسیده 5.5 درصدی تعاونی ها از اقتصاد ملی کشور هستیم.
این استاد دانشگاه یکی از راهکارهای توسعه تعاونی ها را تعریف نظام تصمیم گیری با توجه به هدف گسترش تعاونی بدون لطمه وارد کردن به هویت آنها برشمرد و گفت : در تعاونی ها بر خلاف شرکت های سهامی، میزان سهام مبنای حق رای نیست زیرا نوعی فعالیت جمع گرایانه محسوب می شود.
واعظ با بیان اینکه وقتی اختلاف بین سهم ها در تعاونی ها زیاد باشد، این موضوع ناهمگن شده و با مشکل مواجه می شود، ادامه داد : به همین دلیل لازم است اصلاحاتی از درون در تعاریف و قوانین تعاونی ها صورت گیرد تا تناسبی بین حق رای و میزان سهام به ویژه در شرکت های تعاونی تولیدی بوجود آید.
وی همچنین تعاونی ها را از لایه های اقتصاد مقاومتی خواند و گفت : تعاونی ها با وجود اختلال های جدی بیرونی، می توانند امکان پیشرفت اقتصادی را فراهم کنند به شرطی که شرایط توسعه تعاونی های توزیعی، تسهیل و تشویق شود.
این اقتصاد دان، ایجاد و گسترش شرکت های تعاونی دانش بنیان و تولیدی مانند مَسکن برای راهبرد سیاست های اقتصاد مقاومتی در شرایط حاضر را ضروری دانست و گفت : لازم است که معاونت تعاونی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان به این موضوع توجه جدی داشته باشد.
وی یکی از مجاری قوی و مردمی شدن اقتصاد کشورمان در شرایط پیش رو را تکیه بر تعاونی ها خواند و افزود : رسانه ها در این موضوع نقش بسزایی دارند و باید برای معرفی اهمیت این بخش اقتصادی و اقناع سازی افکار عمومی مردم و مبارزه با مفاسد و جرایم اقتصادی اقدام کنند.
واعظ هماهنگی مجموعه دستگاه های اجرایی برای رفع مشکلات تعاونی ها را ضروری خواند و گفت : حفظ تعاونی ها موجود و گسترش آنها نیاز به ستاد هماهنگی دارد.
** کار مردم از طریق تعاونی ها به خود مردم واگذار شود
بنیانگذار و مدیر عامل شرکت تعاونی چند منظوره نوید نور در میزگرد ایرنا اقتصاد هر کشوری را در سه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی تعریف و تصریح کرد : یکی از علل پیشرفت کشورهای توسعه یافته، توجه آنها به تعاونی هاست.
صبری نقاشیان با اشاره به کمکی که تعاونی ها به پیشرفت کشوری مانند هند کردند، افزود : این باور و واگذاری کار مردم به خود مردم، هنوز در بین مسوولان کشور ما شکل نگرفته است.
وی تاکید کرد که اگر در این شرایط بحرانی، کار مردم به درستی و از طریق تعاونی ها به خود آنها واگذار شود، دیگر این معضلات را نخواهیم داشت.
نقاشیان با بیان اینکه دولت، 80 درصد از اقتصاد کشور را در دست خود دارد، گفت : بخش خصوصی نیز به فکر منافع خود است اما تعاونی ها می توانند کار مردم را به خوبی انجام دهند.
این کارشناس با تاکید بر اصلاح قوانین شرکت های تعاونی به ویژه تولیدی ها افزود : ما باید به این باور برگردیم که تعاونی ها می توانند راه نجاتی برای اقتصاد کشور باشند .
وی با تاکید بر اینکه ظلم های بیشماری به شرکت های تعاونی می شود، تصریح کرد : این شرکت ها مجبور هستند به خاطر سهامداران خود یک دفتر باشند و اداره های دارایی و بیمه نظارت سختی بر ما دارند.
نقاشیان همچنین با بیان اینکه در بسیاری از واگذاری ها به بخش تعاونی توجهی نمی شود، اضافه کرد : بسیاری از قوانین مصوب درباره این شرکت ها نیز اجرا نمی شود.
وی خواهان رعایت عدالت و مبارزه با ارتباطات ناسالم و مفاسد اقتصادی شد و تاکید کرد : حدود 20 شرکت تعاونی دانش بنیان در اصفهان فعال است اما نیازمند حمایت و توجه بیشتر از سوی مردم و مسوولان هستند.
براساس آمار 95 هزار و 82 تعاونی در کشور فعالیت دارد.
7150 /3011
کپی شد