وضعیت 100 هزار هکتار از اراضی بیابانی قم بحرانی است

به گزارش ایرنا از روابط عمومی استانداری قم، سید مهدی صادقی روز چهارشنبه در بازدید از مناطق کویری و بیابان های مستعد ریزگرد استان با اشاره به رتبه نخست قم در بیابان زایی نسبت به مساحت این استان اظهار کرد: در همین راستا مسئولین مرتبط وظیفه سنگینی در راستای کاهش مناطق بیابانی و مقابله با ریزگردها برعهده دارند.
وی با بیان این که 400 هزار هکتار بیابان در قم داریم، افزود: وضعیت 100 هزار هکتار از این بیابانها بحرانی است و به دلیل وسعت زیاد و کمبود اعتبارات، اتفاقات مطلوب هنوز رخ نداده است.
صادقی استفاده از اعتبارات صندوق توسعه ملی را یکی از راهکارهای تامین بودجه لازم برای بیابان زدایی در استان دانست و ادامه داد: به دنبال این هستیم تا منابع لازم جهت پوشش 10 تا 15 هزار هکتاری به صورت سالانه را محقق نماییم.
استاندار قم با اشاره به مالچ پاشی 200 هکتاری در منطقه حسین آباد قم گفت: نهال کاری نیز علی رغم همه مشکلات درحال انجام است.
دشت حسین آباد میش مست در جنوب شرق استان قم قرار دارد و بیابان های آن در وضعیت بحرانی قرار دارد.
وی تصریح کرد: مسئولان وزارت جهاد کشاورزی نگاه مثبتی به استان قم دارند، ولی بایستی اعتبارات بیشتری برای این منظور در نظر گرفته شود.
استاندار قم در این بازدید، اقدامات صورت گرفته در راستای کویرزدایی از جمله مالچ پاشی و کاشت گیاهان سازگار با مناطق بیابانی را از نزدیک رصد نمود.

** 105 هزار هکتار از بیابان های قم کانون ریزگرد است
در همین رابطه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری قم پیش از این به ایرنا، گفته بود: از وسعت یک میلیون و 123 هزارهکتاری این استان ، 400هزار هکتار در آستانه بیابان شدن ، 176 هکتار بیابان و 105هزار هکتار از مناطق بیابانی به کانون تولید گرد و خاک تبدیل شده است.
سید محمد تقی سجادی ، بیان کرد: در سال های اخیر قم با چالش های زیست محیطی اساسی مواجه بوده است که از مهمترین آنها می توان به کاهش منابع آبی و خشک شدن دشت های استان اشاره کرد.
وی بیان کرد: آورد رودخانه های قمرود و قره چای در منطقه مرکزی ایران به قم، نزدیک به صفر شده و استان نیز در تامین آب مورد نیاز خود با چالش های اساسی از جمله شور بودن آب چاه ها، مواجه است.
وی ادامه داد: در این شرایط تنها راهکار، استفاده از گونه های مقاوم و کم آب بر برای ایجاد پوشش گیاهی در مناطق بیابانی استان است تا از بلند شدن گرد و خاک جلوگیری شود.
سجادی با اشاره به وضعیت بحرانی دریاچه نمک نیز گفت: در نتیجه کاهش ورودی منابع آبی و همچنین برخی فعالیت های انسانی در حوضه آبریز دریاچه نمک، هم اکنون منطقه ای که روزگاری دارای پوشش گیاهی بود به بیابان های خشک و کانون های تولید گرد و غبار تبدیل شده است.
وی ادامه داد: این اتفاق باعث می شود دشت ها و زمین های کشاورزی اطراف دریاچه به دلیل شور شدن منابع آبی و سطح زمین، دیگر قابلیت کشت گیاه را نداشته باشد و به تدریج تبدیل به بیابان و کانون گرد و غبار شود.
وی بیان کرد: اگر حقابه های اختصاص یافته برای دریاچه نمک به آن وارد نشود، نفوذ گرد و غبارهای نمکی به شهرهای مرکزی ایران همچون قم و تهران دور از انتظار نخواهد بود.
دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و درحد فاصل سه استان قم، سمنان واصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی کم نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است.
این دریاچه که در دهه های گذشته از طریق رودخانه های کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چای کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حقابه ها، خشکسالی مستمر و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی که باعث پیشروی آب های فراشور در سفره های زیرزمینی به سمت دشت ها و نابودی پوشش گیاهی و اکوسیستم منطقه شده، به یکی از کانون های فعال القاء ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری قم گفت: با همکاری مردم ساکن در اطراف مناطق بیابانی استان می توانیم اراضی ملی تحت مالکیت دولت را برای بهره برداری در بخش های مختلف از جمله توسعه گردشگری بوم محور به مردم محلی واگذار کنیم و از این طریق علاوه بر آباد کردن بیابان ها، مانع از خشک شدن کامل پوشش گیاهی منطقه شویم.
وی با تاکید بر این که هرگونه فعالیت عمرانی درسطح استان باید دارای پیوست زیست محیطی باشد، افزود: طبیعت قم به دلیل خشکسالی های اخیر بسیار شکننده شده است و خسارت های وارده به آن از طریق فعالیت های عمرانی می تواند صدمات جبران ناپذیری را به عرصه های منابع طبیعی وارد کند.
وی ادامه داد: خسارت های اجرای هرگونه فعالیت عمرانی به طبیعت در قم باید مشخص و برای جبران آن تلاش شود در غیر این صورت، سطح بیابان های قم افزایش و سلامت مردم به دلیل نفوذ گرد و خاک بیشتر در هوا در معرض آسیب قرار می گیرد.
سجادی همچنین با اشاره به اقدامات در حال انجام برای پیشگیری از بحرانی شدن بیش از پیش معضل ریزگردها، از اجرای عملیات بوته کاری یکهزار و 385 هکتار از اراضی استان خبر داد و افزود: در گذشته هشت هزار و 500 هکتار از اراضی مستعد بیابانی استان بوته کاری شده که خیلی کم و ناچیز است.
وی افزود: رویکرد منابع طبیعی برای توسعه بوته کاری و کاشت درختچه های گز در اراضی استان استفاده از توان خیرین است که در این خصوص از سوی بنیاد برکت و سایر مجموعه های دولتی و خصوصی برنامه هایی برای اجرای بیش از هزار هکتار طرح بیابان زدایی در قالب تعاونی تدوین شده است.
7405/ 6133/