در این مطلب می خوانیم:
نوروز 97 همین روزها از راه می رسد و شهر قم در این نوروز هم باید میزبان صدها هزار نفر از زائران کریمه اهل بیت(س) باشد. همین رفت و آمدها موجب شده 55 درصد اقتصاد استان قم بر اساس خدمات و گردشگری شکل بگیرد. با این حال سعید شیرکوند، معاون سابق برنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و استاد دانشگاه در رشته اقتصاد معتقد است هر رفت و آمد زائری به معنای وجود صنعت گردشگری در یک شهر نیست و گردشگری قم، هنوز مختصات یک صنعت را پیدا نکرده است.
او که چند ماه نقش نماینده دولت در ستاد اقتصاد مقاومتی استان قم را به عهده داشت، می گوید گردشگری اگر تنها یک سفر شخصی باشد، نه تنها اشتغال ایجاد نمی کند که مخل امنیت شهروندان شهر مقصد و موجب آسیب رسیدن به محیط زیست و منابع طبیعی خواهد بود، اما صنعت گردشگری به واسطه تعریف فرایندها و اقدامات ای ن گونه نخواهد بود.
این استاد دانشگاه در گفت گو با خبرنگار 19 دی با اشاره به اینکه صنعت گردشگری موجب اشتغالزایی و حفظ منابع زیستی می شود گفت: وقتی گردشگری به صنعت تبدیل می شود، به تمام ابعاد آن نظارت خواهد شد و منابع طبیعی طوری استفاده می شود که روبه نابودی نرود. از طرفی در این فرایند کاری که سرمایه گذار هم باید انجام دهد، مشخص خواهد بود و همه چیز چارچوب خاصی دارد که به بهره وری و صرفه اقتصادی منجر می شود.
وی با اشاره به چالش های تامین زیرساخت های گردشگری در کشور افزود: در استان ها نباید سرمایه گذار احساس کند که در جامعه ملوک الطوایفی زندگی می کند. سرمایه گذار باید حداقل بداند که با یک مجموعه ای همگرا روبه روست و مورد حمایت قرار می گیرد و این حمایت ها هم افزایی ایجاد خواهد کرد.
شیرکوند با اشاره به اینکه یکی از مشکلات استان قم در گردشگری وجود پروژه های نیمه تمام است ادامه داد: پس از اینکه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در استان قم تشکیل شد، شاهد رونق کارها در پروژه های نیمه تمام استان با کمک همه دستگاه های اجرایی بودیم. اما به طور میانگین، مشهد، کرمان، شیراز و اصفهان از نظر تأسیسات گردشگری موفقتر بوده اند و قم متأسفانه در حوزه گردشگری قابل مقایسه با کاشان هم نیست.
وی با اشاره به اینکه سرمایه گذاری در حوزه گردشگری کار بخش خصوصی است نه دولت گفت: تا آنجایی که مقدور هست بسترها توسط دولت فراهم شده و ما زمینه سازی لازم برای سرمایه گذاری را فراهم آورد هایم اما نوع فرهنگ حاکم بر یک شهر، مدیریت استان و روحیه سرمایه گذاران همه در سرمایه گذاری تأثیر دارد.
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: در حوزه گردشگری استانهایی موفقتر هستند که به دلیل شرایط اقلیمی، تاریخی یا تفریحی، گردشگر پذیرترند. صرف رفت و آمد زائرین به یک شهر موجب ایجاد صنعت گردشگری نمی شود، اگر قرار است که در شهر قم صنعت گردشگری داشته باشیم، باید به بخش اقامت در این شهر هم توجه کنیم.
وی افزود: مسافران مشهد به قصد زیارت حضرت رضا(ع) است به این شهر می روند اما اماکن تفریحی و اقامتی بسیاری هم وجود دارد که زمان گردشگر را پر می کند. همینطور اگر یزد، کرمان، کاشان، شیراز و اصفهان با عنوان شهرهای پرجاذبه برای مردم نام برده می شوند به این دلیل است که این شهرها از نظر تأسیسات گردشگری هم موفقتر بوده اند.
شیرکوند یکی از مشکلات عرصه گردشگری را دخالت بیجای برخی نهادها در آن دانست و گفت: واحدهای اقامتی باید توسط بخش خصوصی در کشور و استان قم ایجاد شود، اسکان فرهنگیان و مردم در مدارس کشور در شأن آنها نیست.
همچنین ایجاد زائر سراها و واحدهای پذیرایی توسط وزارتخانه ها و دستگاه های مختلف در شهرهای مختلف برای کار واحدهای اقامتی مشکل ایجاد کرده است. اگر می خواهیم که در بخش گردشگری درآمدزایی داشته باشد، باید به تمام ابعاد این بخش توجه کنیم.
وی با اشاره به اینکه در عرصه گردشگری بخش خصوصی در برخورد با دولت دچار تناقض شده است اظهار کرد: از یک طرف به ما می گوید چرا دولت در امور شخصی ما دخالت کرده و بروکراسی ایجاد می کند و از طرفی از عدم حمایت و توجه و نظارت دولت انتقاد م یکند.
معاون سابق برنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با تأکید بر اینکه کار مردم باید به خود مردم واگذار شود اضافه کرد: واگذاری امور برخی اصناف مانند پزشکان به خودشان ثمرات بسیاری داشته و نظارت دولت را ساده کرده است. متأسفانه موانع بسیاری در واگذاری امور مختلف گردشگری و صنایع دستی به بخش خصوصی وجود دارد.
وی افزود: در شهرهای مختلف شهرداری ها در برخورد با حوزه گردشگری متنوع برخورد می کنند. هتل را باید به عنوان یک کالا و خدمات عمومی فرض کرد.
شهرداری ها باید از سرمایه گذاران بخش گردشگری بخواهند در ازای ساخت هتل به توسعه فضای سبز شهری کمک کرده و از دریافت عوارض سنگین خودداری کنند.
شیرکوند طرح سامان دهی بافت تاریخی قم یک ظرفیت و فرصت بسیار خوب برای تبدیل شدن این استان به مقصد گردشگری و توسعه پایدار گردشگری در قم دانست و گفت: تعریف محورهای گردشگری و اجرای تورهای گردشگری در بافت تاریخی می تواند موفقیت این طرح را به دنبال داشته و بافت تاریخی را زنده و پویا کند.
وی با اشاره به اینکه معرفی جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری استان قم از دیگر موضوعاتی است که باید در دستور کار قرار گیرد اظهار کرد: تمام عرصه های محورها و مسیرهای گردشگری باید برای معرفی شایسته ظرفیت های مورد استفاده قرار گیرند.
خانه های تاریخی که در بافت استان قم وجود دارند، براساس معماری خانه های کویری ساخته شده اند، می توان با مرمت و احیای این خانه ها، از آنها به عنوان اقامتگاه های سنتی، گالری یا نمایشگاه استفاده کرد.
وی افزود: نباید از مقوله سوغات در کنار زیارت غافل شد. استان هایی که ظرفیت های مذهبی دارند و مقصد زوار هستند باید بسته های سوغات داشته باشند تا گردشگران و مسافران فقط به خرید چند قلم سوغات بسنده نکنند. باید بسته های متنوعی از سوغات به گردشگران عرضه شود تا قدرت انتخاب به افراد داده شود.
معاون سابق برنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد: بسیاری از گردشگران و مسافران علاقه مند به مسائل و موضوعات مرتبط به حوزه علمیه قم و برنامه های بیوت علما هستند. استان قم باید از این ظرفیت و فرصت مهم استفاده کند. همچنین استفاده از تکنولوژی های جدید برای معرفی جاذبه ها و ظرفیت های فرهنگی و تاریخی در استان قم از موضوعاتی است که قطعا باید مورد توجه قرار بگیرد.
به نظر می رسد اگر بخواهیم گردشگری در قم را به صنعت تبدیل کرده و امورات مربوط به آن را سامان دهیم، در گام نخست نیاز به تحول نگاه در میان مردم و مدیران داریم. اینکه شهری مانند قم از نظر صنعت گردشگری حتی از کاشان عقب مانده نشان می دهد در طول سال های گذشته فرصت های بسیاری برای حل مشکلات و رونق این بخش از دست رفته است. این از دست رفتن فرصت ها هم می تواند ناشی از ضعف مدیران این حوزه باشد و هم روحیه حاکم بر این شهر که سرمایه گذار
گریز است و مهمان ناپذیر. در این میان نوروز 97 فرصت محکی دوباره برای سنجش ضعف ها و قوت های شهر قم در عرصه گردشگری است که نباید آن را از دست داد.
/8138/ 6133/
انتهای پیام نوروز 97 همین روزها از راه می رسد و شهر قم در این نوروز هم باید میزبان صدها هزار نفر از زائران کریمه اهل بیت(س) باشد. همین رفت و آمدها موجب شده 55 درصد اقتصاد استان قم بر اساس خدمات و گردشگری شکل بگیرد. با این حال سعید شیرکوند، معاون سابق برنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و استاد دانشگاه در رشته اقتصاد معتقد است هر رفت و آمد زائری به معنای وجود صنعت گردشگری در یک شهر نیست و گردشگری قم، هنوز مختصات یک صنعت را پیدا نکرده است.
او که چند ماه نقش نماینده دولت در ستاد اقتصاد مقاومتی استان قم را به عهده داشت، می گوید گردشگری اگر تنها یک سفر شخصی باشد، نه تنها اشتغال ایجاد نمی کند که مخل امنیت شهروندان شهر مقصد و موجب آسیب رسیدن به محیط زیست و منابع طبیعی خواهد بود، اما صنعت گردشگری به واسطه تعریف فرایندها و اقدامات ای ن گونه نخواهد بود.
این استاد دانشگاه در گفت گو با خبرنگار 19 دی با اشاره به اینکه صنعت گردشگری موجب اشتغالزایی و حفظ منابع زیستی می شود گفت: وقتی گردشگری به صنعت تبدیل می شود، به تمام ابعاد آن نظارت خواهد شد و منابع طبیعی طوری استفاده می شود که روبه نابودی نرود. از طرفی در این فرایند کاری که سرمایه گذار هم باید انجام دهد، مشخص خواهد بود و همه چیز چارچوب خاصی دارد که به بهره وری و صرفه اقتصادی منجر می شود.
وی با اشاره به چالش های تامین زیرساخت های گردشگری در کشور افزود: در استان ها نباید سرمایه گذار احساس کند که در جامعه ملوک الطوایفی زندگی می کند. سرمایه گذار باید حداقل بداند که با یک مجموعه ای همگرا روبه روست و مورد حمایت قرار می گیرد و این حمایت ها هم افزایی ایجاد خواهد کرد.
شیرکوند با اشاره به اینکه یکی از مشکلات استان قم در گردشگری وجود پروژه های نیمه تمام است ادامه داد: پس از اینکه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در استان قم تشکیل شد، شاهد رونق کارها در پروژه های نیمه تمام استان با کمک همه دستگاه های اجرایی بودیم. اما به طور میانگین، مشهد، کرمان، شیراز و اصفهان از نظر تأسیسات گردشگری موفقتر بوده اند و قم متأسفانه در حوزه گردشگری قابل مقایسه با کاشان هم نیست.
وی با اشاره به اینکه سرمایه گذاری در حوزه گردشگری کار بخش خصوصی است نه دولت گفت: تا آنجایی که مقدور هست بسترها توسط دولت فراهم شده و ما زمینه سازی لازم برای سرمایه گذاری را فراهم آورد هایم اما نوع فرهنگ حاکم بر یک شهر، مدیریت استان و روحیه سرمایه گذاران همه در سرمایه گذاری تأثیر دارد.
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: در حوزه گردشگری استانهایی موفقتر هستند که به دلیل شرایط اقلیمی، تاریخی یا تفریحی، گردشگر پذیرترند. صرف رفت و آمد زائرین به یک شهر موجب ایجاد صنعت گردشگری نمی شود، اگر قرار است که در شهر قم صنعت گردشگری داشته باشیم، باید به بخش اقامت در این شهر هم توجه کنیم.
وی افزود: مسافران مشهد به قصد زیارت حضرت رضا(ع) است به این شهر می روند اما اماکن تفریحی و اقامتی بسیاری هم وجود دارد که زمان گردشگر را پر می کند. همینطور اگر یزد، کرمان، کاشان، شیراز و اصفهان با عنوان شهرهای پرجاذبه برای مردم نام برده می شوند به این دلیل است که این شهرها از نظر تأسیسات گردشگری هم موفقتر بوده اند.
شیرکوند یکی از مشکلات عرصه گردشگری را دخالت بیجای برخی نهادها در آن دانست و گفت: واحدهای اقامتی باید توسط بخش خصوصی در کشور و استان قم ایجاد شود، اسکان فرهنگیان و مردم در مدارس کشور در شأن آنها نیست.
همچنین ایجاد زائر سراها و واحدهای پذیرایی توسط وزارتخانه ها و دستگاه های مختلف در شهرهای مختلف برای کار واحدهای اقامتی مشکل ایجاد کرده است. اگر می خواهیم که در بخش گردشگری درآمدزایی داشته باشد، باید به تمام ابعاد این بخش توجه کنیم.
وی با اشاره به اینکه در عرصه گردشگری بخش خصوصی در برخورد با دولت دچار تناقض شده است اظهار کرد: از یک طرف به ما می گوید چرا دولت در امور شخصی ما دخالت کرده و بروکراسی ایجاد می کند و از طرفی از عدم حمایت و توجه و نظارت دولت انتقاد م یکند.
معاون سابق برنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با تأکید بر اینکه کار مردم باید به خود مردم واگذار شود اضافه کرد: واگذاری امور برخی اصناف مانند پزشکان به خودشان ثمرات بسیاری داشته و نظارت دولت را ساده کرده است. متأسفانه موانع بسیاری در واگذاری امور مختلف گردشگری و صنایع دستی به بخش خصوصی وجود دارد.
وی افزود: در شهرهای مختلف شهرداری ها در برخورد با حوزه گردشگری متنوع برخورد می کنند. هتل را باید به عنوان یک کالا و خدمات عمومی فرض کرد.
شهرداری ها باید از سرمایه گذاران بخش گردشگری بخواهند در ازای ساخت هتل به توسعه فضای سبز شهری کمک کرده و از دریافت عوارض سنگین خودداری کنند.
شیرکوند طرح سامان دهی بافت تاریخی قم یک ظرفیت و فرصت بسیار خوب برای تبدیل شدن این استان به مقصد گردشگری و توسعه پایدار گردشگری در قم دانست و گفت: تعریف محورهای گردشگری و اجرای تورهای گردشگری در بافت تاریخی می تواند موفقیت این طرح را به دنبال داشته و بافت تاریخی را زنده و پویا کند.
وی با اشاره به اینکه معرفی جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری استان قم از دیگر موضوعاتی است که باید در دستور کار قرار گیرد اظهار کرد: تمام عرصه های محورها و مسیرهای گردشگری باید برای معرفی شایسته ظرفیت های مورد استفاده قرار گیرند.
خانه های تاریخی که در بافت استان قم وجود دارند، براساس معماری خانه های کویری ساخته شده اند، می توان با مرمت و احیای این خانه ها، از آنها به عنوان اقامتگاه های سنتی، گالری یا نمایشگاه استفاده کرد.
وی افزود: نباید از مقوله سوغات در کنار زیارت غافل شد. استان هایی که ظرفیت های مذهبی دارند و مقصد زوار هستند باید بسته های سوغات داشته باشند تا گردشگران و مسافران فقط به خرید چند قلم سوغات بسنده نکنند. باید بسته های متنوعی از سوغات به گردشگران عرضه شود تا قدرت انتخاب به افراد داده شود.
معاون سابق برنامه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد: بسیاری از گردشگران و مسافران علاقه مند به مسائل و موضوعات مرتبط به حوزه علمیه قم و برنامه های بیوت علما هستند. استان قم باید از این ظرفیت و فرصت مهم استفاده کند. همچنین استفاده از تکنولوژی های جدید برای معرفی جاذبه ها و ظرفیت های فرهنگی و تاریخی در استان قم از موضوعاتی است که قطعا باید مورد توجه قرار بگیرد.
به نظر می رسد اگر بخواهیم گردشگری در قم را به صنعت تبدیل کرده و امورات مربوط به آن را سامان دهیم، در گام نخست نیاز به تحول نگاه در میان مردم و مدیران داریم. اینکه شهری مانند قم از نظر صنعت گردشگری حتی از کاشان عقب مانده نشان می دهد در طول سال های گذشته فرصت های بسیاری برای حل مشکلات و رونق این بخش از دست رفته است. این از دست رفتن فرصت ها هم می تواند ناشی از ضعف مدیران این حوزه باشد و هم روحیه حاکم بر این شهر که سرمایه گذار
گریز است و مهمان ناپذیر. در این میان نوروز 97 فرصت محکی دوباره برای سنجش ضعف ها و قوت های شهر قم در عرصه گردشگری است که نباید آن را از دست داد.
/8138/ 6133/
کپی شد
