مرحوم آیت‌الله سید هاشم رسولی محلاتی در سال ۱۳۰۹ در محلات (استان مرکزی) متولد شد.
وی تا سن ۱۲ سالگی در محلات زندگی می‌کرد و پس از آن به همراه پدر به قم رفت و در آن‌جا تحصیلات خود را ادامه داد و بعد از آن به تشویق پدر به تحصیلات علوم دینی پرداخت.
رسولی محلاتی در قم از محضر استادانی همچون آیات شهید صدوقی، اسدالله نوراللهی اصفهانی، شهید مطهری، عبدالجواد اصفهانی، مجاهدی تبریزی، سید محمدباقر طباطبایی بروجردی، امام خمینی، بروجردی و علامه طباطبایی بهره برد.
وی در سال ۱۳۴۴ و پس از تبعید امام راحل به ترکیه به تهران هجرت کرد و در محله درخونگاه تهران اقامت گزید و در مسجد امام صادق (ع) که تازه بنا شده بود، به اقامه نماز جماعت و بیان احکام الهی و تشکیل کلاس‌های درس پرداخت که پس از فوت پدر، به جای وی و به درخواست مردم در امامزاده قاسم (ع) شمیران به فعالیت خود ادامه داد.
مرحوم آیت‌الله رسولی محلاتی از دوران جوانی از یاران و شاگردان امام خمینی (ره) و از قدیمی‌ترین دوستان و نخستین رییس دفتر ایشان بود که تا آخر عمر امام راحل را همراهی کرد.
وی از روز نخست رهبری حضرت آیت‌الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، مسئول بخش وجوهات و مسایل شرعی دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی بود.
وی از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۲ نخستین رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه و نیز نماینده مردم استان تهران در دومین دوره مجلس خبرگان رهبری و سال‌ها نماینده ولی‌فقیه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بود.
وی در دانشگاه‌های امام صادق (ع) و دانشکده الهیات دانشگاه تهران کرسی تاریخ اسلام را برعهده داشت و همچنین اولین رییس دانشکده تبلیغ دانشگاه امام صادق (ع) تهران بود.
مرحوم آیت‌الله رسولی محلاتی مولف، مورخ و پژوهشگر برجسته شیعه و بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب در حوزه قرآنی و تاریخ تشیع بود.
ازجمله آثار وی می توان به؛ زندگانی امام حسین (ع)، زندگانی امیرالمومنین (ع)، زندگانی حضرت فاطمه زهرا (س) و دختران آن حضرت، تاریخ اسلام: از پیدایش عرب تا پایان خلافت عثمان، تصحیح اثبات الهداة شیخ حر عاملی (صاحب وسائل الشیعة) در هفت جلد، ترجمه مقاتل الطالبین، ترجمه مفاتیح الجنان محدث قمی، ترجمه قسمت آخر اصول کافی، ترجمه روضه کافی در جلد، تحقیق و بررسی تالیفات شیخ طوسی و شروح و تعلیقات آن‌ها، ترجمه سیره ابن هشام در جلد، کیفر گناه، آداب معاشرت در اسلام، راه مبارزه با گناه، تاریخ انبیا اشاره کرد.
آن مرحوم دارای چهار فرزند پسر و پنچ دختر است که حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی‌اکبر ناطق نوری و عباس آخوندی از جمله دامادهای آیت الله رسولی محلاتی هستند.
آیت الله رسولی محلاتی چند ماه پیش تحت عمل جراحی قرار گرفت اما به دلیل شدت بیماری شامگاه پنج شنبه 19 دی ماه جاری در تهران دعوت حق را لبیک گفت. /
