حمید یزدانی روز سه شنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا در قم گفت: کاروانسراها به دلیل ارتباط مستقیم با عوامل مذهبی، اقتصادی و نظامی بسیار حائز اهمیت بوده و در گذشته اهتمام ویژه ای به مکان یابی، طراحی و احداث آنها می شده است.
وی بر ضرورت شناسایی، ثبت و حفاظت از اینگونه بناها به عنوان بخشی از فرهنگ و تاریخ ایران تأکید کرد و گفت: سهم استان قم از قرارگیری کاروانسراها در فهرست میراث ملی ۱۷ اثر بوده که برخی از آنها با توجه به قدمت، طرح و الگوی اجرا منحصر بفرد است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قم گفت: کاروانسراهای قم از نظر قدمت متعلق به دوره های سلجوقی، صفوی و قاجار بوده و از نظر مصالح، سنگی، آجری و خشتی هستند که به طرح و الگوهای یک، دو و سه حیاطی، دارای رواق و بدون رواق تقسیم بندی می شوند.
وی با اشاره به تنوع و تعدد کاروانسراهای استان قم که مورد توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران قرار گرفته است، اظهار داشت: دیرگچین به عنوان مادر کاروانسراهای ایران، محمدآباد کاج، طلاب، کوه نمک، طینوج و صدرآباد از جمله کاروانسراهای ثبت شده استان قم هستند.
یزدانی همچنین تصریح کرد: با توجه به پراکندگی الگوهای شاخص در استان، چهار کاروانسرای دیرگچین، محمدآباد کاج، حوض سلطان و صدرآباد برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو با عنوان مجموعه کاروانسراهای ایران معرفی شده است.
وی در ادامه افزود: به دلیل اهمیت ثبت کاروانسراهای استان در راستای حفظ و معرفی بهتر آنها و همچنین استفاده از تجربیات علمی و عملی سازمان های بین المللی، این موضوع تا رسیدن به نتیجه از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم پیگیری می شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قم گفت: با تشخیص کارشناسان میراث فرهنگی استان، وضعیت برخی از کاروانسراها از نظر سازه ای نامناسب بوده و در این جهت اقدامات اضطراری نظیر استحکام بخشی پایه ها، مرمت و اجرای پوشش های فرو ریخته، آواربرداری، مرمت بام، ناودانها و دیگر اقدامات صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه کاروانسراهای البرز، طلاب و کوه نمک از جمله آثاری است که در سال گذشته با هزینه ای بالغ بر ۳ هزار و ۵۰۰ میلیون ریال مرمت شده است، گفت: همچنین در راستای خدمات رسانی بهتر به گردشگران و علاقمندان، زیرساخت و راه دسترسی کاروانسرای پاسنگان با هزینه ای معادل ۲ هزار و ۵۰۰ میلیون ریال در سال جاری تأمین شده است.
