خبرگزاری مهر -گروه استانها، یاسر رعنایی*: وقتی از تأثیرگذاری کرونا بر تحولات آنی در جهان به ویژه روابط سیاسی و اقتصادی سخن به میان میاید موضوعاتی همچون پایان جهانی شدن، تضعیف اصول اساسی تولید جهانی، تغییر سیاستهای اقتصادی کشورها و تغییر شکل ساختار قدرت در نظام بین الملل که همه در یک واژه یکسان توافق دارند و آن «تغییر» است مطرح میشود.
صنعت گردشگری از جمله اولین صنایعی در جهان بود که تأثیر منفی شیوع بیماری کرونا بر آن سریعتر و ملموستر از بخشهای دیگر نمایان شد. کرونا ترمز گردشگری را کشیده و آن را از نفس انداخت، هتلها را خالی، پروازها را لغو و موزهها را بست، میلیونها نفر را در جهان بیکار کرد و در نهایت با تمام تفاسیر از میلیاردها دلار خسارت در این حوزه پرده برداشته شد.
حال این سوال اساسی مطرح میشود که آینده گردشگری دنیا در پسا کرونا چه خواهد شد؟ آیا گردشگری ایران در پسا کرونا میتواند به جایگاه خود به عنوان محرک اقتصادی در این عرصه رقابتی عمل کند و به نوعی بین جاذبههای خود و درآمد آن تناسب ایجاد کند؟
بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران رتبه دهم جاذبههای تاریخی و رتبه پنجم جاذبههای طبیعی را در جهان دارا است. آنچه مسلم است با وجود ظرفیتهای بالای موجود برای جذب گردشگر در کشور این صنعت متأسفانه نقش چندانی در رونق اقتصادی کشور نداشته و آمارهای موجود از حضور گردشگران خارجی در کشور نشان از این دارد که صرف وجود آثار متعدد تاریخی و طبیعی به منزله حضور گردشگر و رونق اقتصادی در این حوزه نیست.
خوشبختانه در سالیان اخیر در کلام مسئولان با رویکرد مثبت به توسعه گردشگری کشور از این صنعت با عنوان صنعتی مکمل برای اقتصاد یاد شده و از تلاشها برای خروج از اقتصاد تک محصولی و کسب منافع این بازار بینالمللی پرده برداشته شده است.
مسلم است که تغییرات کرونایی آینده گردشگری را نیز تغییر خواهد داد و در دوران پسا کرونا رقابتها در این حوزه آغاز شده و مقاصد گردشگری جدیدی ظهور خواهد کرد. بنابراین برنامهریزی درست برای پساکرونا این فرصت را به وجود میآورد تا گردشگری کشور را متفاوتتر از گذشته از سر بگیریم.
استفاده از تبلیغات غیردولتی در کشورهای هدف برای مقابله با تبلیغات منفی، افزایش کمی و کیفی محتواهای تبلیغی به زبانهای مختلف در سایتهای بین المللی، استفاده از دیپلماسی گردشگری برای ایجاد روابط مسالمت آمیز سیاسی و همکاری بینالمللی، افزایش روابط با سازمانهای بینالمللی فعال در گردشگری، طرح معافیتها و مشوقها برای جذب سرمایه گذاری و حضور مؤثر در رویدادهای بینالمللی میتواند از راهکارهای پیشنهادی در عرصه بین الملل و ارتقای سطح خدمات در تأسیسات گردشگری از طریق آموزش بویژه با افزایش روابط با دانشگاهها، اولویت دادن به توسعه زیرساختهای گردشگری در کشور، رفع موانع ویزایی با کشورهای هدف، نگاه توسعه محور به گردشگری با تبدیل گردشگری به عنوان گفتمان غالب در بین مسئولان و حمایت از طرحهای خلاق میتوانند در تحول گردشگری پسا کرونا مؤثر باشند.
* کارشناس مسائل اجتماعی - فعال حوزه گردشگری