به گفته کارشناسان جمعیت کشور از جمله استان اردبیل به سرعت در حال پیر شدن بوده و این در حالی است که برنامه‌ریزی و اداره امور به صورت عادی در جریان است و معلوم نیست آینده این کهنسالان ناتوان و نیز کاهش نیروی کار کیفی در جامعه چه خواهد شد.
بر اساس آمارها، در حال حاضر ۶ درصد جمعیت استان اردبیل بالای ۶۰ سال بوده و این میزان در ۲۰ سال آینده به چهار برابر یعنی از حدود ۱۲۰ هزار نفر کنونی به ۳۵۰ هزار نفر خواهد رسید.
از سوی دیگر کاهش زاد و ولد در دهه اخیر یکی از معضلاتی است که به کاهش هرم سنی جمعیت جوان در ۲۰ سال آینده منجر خواهد شد و این موضوع مشکلات بسیاری را برای کشور و استان به بار می‌آورد، بعد سنی خانواده هم‌اکنون در استان ۳.۴ نفر است که این میزان باید بیشتر از چهار نفر باشد تا جمعیت به حد نرمال رسیده و شاهد ناهمگونی جمعیت نباشیم.
کارشناسان معتقدند که در صورت فقدان برنامه‌ریزی و فراهم نشدن زیرساخت‌های لازم، موج رو به افزایش جمعیت سالمندی مشکلات بسیاری برای جامعه ایجاد خواهد کرد.
به گفته آنها ، آماده نبودن ساختارهای اجتماعی، وجود تضاد فرهنگی، نگاه متفاوت بین افراد جامعه به موضوع سالمندی، عدم آمادگی و پذیرش وضعیت موجود از سوی میانسالان و کهنسالان با توجه به تجربه و خاطرات سالیان گذشته ، مسائل معیشتی و رواج ناراحتی‌های روحی و روانی از جمله مشکلاتی است که در آینده پیش روی استان اردبیل در موضوع سالمندی خواهد بود.
در این میان نسل میانسال و پیر جامعه در استان اردبیل نیز نگران وضعیت آینده خود هستند، مهمترین دغدغه جمعیت سالمندی این است که با توجه به فرهنگ حاکم بر جامعه و گست رو به رشد ارتباط عاطفی در جامعه وضعیت نگهدرای آنها در آینده به چه صورت خواهد بود.
به گفته کارشناسان، خلا و تضاد فرهنگی و فاصله‌گیری نسل جدید با نسل گذشته بحران خزنده‌ای در حال گسترش در جامعه کنونی است و می‌بایست از هم اکنون برای مهار این معضل فرهنگ سازی و برنامه ریزی کرد.
ایرج اعتبار معاون دانشکده علوم پزشکی و رئیس مرکز بهداشت خلخال گفت: ترویج فرهنگ تکریم سالمندان و نگهداری سالمندان توسط فرزندان ضرورت دارد و نباید اجازه دهیم این فرهنگ به یادگار مانده از گذشته در جامعه کمرنگ شود.
به گفته وی، بسیاری از سالمندانی که به تنهایی زندگی می‌کنند نیازمند مراقبت‌های ویژه دوران پیری برای پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی، روحی و روانی، بیماری‌های قلبی و عروقی و اختلالات بینایی و شنوایی هستند.
در این حال نبود و کمبود مراکز نگهداری سالمندان در استان اردبیل در حال تبدیل شدن به مشکلی برای جمعیت سالمندی استان است، افرادی که به هر حال فرزندانی برای نگهداری ندارند و یا از خانواده رانده شده و نیازمند اسکان در یک مکان مناسب و با امکانات کافی هستند.
بهزاد ستاری مدیرکل بهزیستی استان اردبیل هم گفت: چهارمرکز شبانه روزی سالمندان شامل ۲مرکز برای بانوان و۲مرکز برای مردان با ظرفیت ۲۰۰ نفر در استان وجود دارد ضمن اینکه ۲ مرکز روزانه نگهداری نیز در اردبیل و مشگین شهر فعالیت دارند ۱۵۰ نفر را تحت پوش خدمات خود دارند.
ستاری گفت: شتاب رشد نرخ جمعیت سالمندان در استان زیاد بوده و باید از هم اکنون زیرساخت‌های لازم برای خدمات‌دهی به این قشر فراهم شود.
وی افزود: میانگین جمعیت سالمندان در استان اردبیل بالاتر از میانگین کشوری است و باید با برنامه ریزی مناسب و ایجاد زیرساخت ها خدمات رسانی برای آنها افزایش یابد.
نیازهای بهداشت و درمانی از جمله دغدغه‌های مهم دیگر سالمندان میباشد، ضرورتی که با توجه به کاهش امکانات مالی جمعیت پیر جامعه بیشتر از گذشته بدان نیاز دارند.
دکتر قدرت اخوان اکبری رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل گفت: هم اکنون ۱۱۵ هزار و ۴۸۸ نفر سالمند در استان نیازمندمراقبت و حمایت ویژه هستند.
به گفته وی، مراقبت‌های ادغام یافته سلامت سالمندان در ۲ سطح غیر پزشکی و پزشکی در خانه‌های بهداشت، پایگاه‌های سلامت و مراکز جامع سلامت ارائه می‌شود.
اخوان اکبری بیان کرد : در ۶ ماه اول سال جاری ۳۳ هزار و ۲۸۹ نفر از سالمندان استان به شکل غیرپزشکی و ۱۴۰ هزار و ۱۸ نفر نیز به شکل پزشکی تحت مراقبت قرار گرفته‌اند.
وی اظهار داشت: این مراقبت‌ها شامل ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات فشار خون، ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات چربی خون، سوء تغذیه و غربالگری‌های تغذیه، افسردگی و تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل گفت:تعداد سالمندان ثبت‌نام شده در سامانه سیب استان اردبیل را معادل ۱۱.۳ درصد جمعیت ثبت‌نام شده استان اعلام کرد و ادامه داد: ۴۸ درصد از آنها را مردان و ۵۲ درصد را زنان تشکیل می‌دهند.
وی با تاکید بر فرهنگ‌سازی جهت احترام و تکریم سالمندان و ایجاد شرایط لازم برای تامین سلامت و نگهداری آنها در میان خانواده اضافه کرد: با توجه به نرخ رشد جمعیت سالمندان کشور پیش‌بینی می‌شود که رقم سالمندی در ایران تا سال ۱۴۳۰ به ۲۸ میلیون نفر برسد.
اخوان‌اکبری همچنین گفت: این موضوع برای ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی و نیز برای اعضای خانواده‌ها و جامعه یک چالش مهم محسوب می‌شود ولی با رعایت شیوه زندگی سالم، می‌توان سالم پیر شد و یا در صورت وجود بیماری، عوارض آن را کنترل کرده و جلوی ناتوانی را گرفت.
شفیع شفیعی مدیرکل امور اجتماعی و شوراهای استانداری اردبیل نیز گفت: در سال‌های آینده با سالمندی جمعیت مواجه خواهیم شد و از هم اکنون باید برای این موضوع مدیریت های لازم انجام شود.
وی افزود: توجه به بهداشت و امکانات رفاهی جامعه برای سالمندان از مهمترین حوزه هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
بهروز ندایی معاون سیاسی و امنیتی استاندار اردبیل هم در این باره گفت: برای برخورد با مشکل سالمندی در ۲۰ سال آینده باید از هم اکنون برنامه‌ریزی شده و در این زمینه نباید منتظر بخشنامه های دولتی بود چرا که بی توجهی در این حوزه زمینه ساز تشدید مشکلات در آینده می شود.
/۶۰۱۶/۷۱۱۰
