تصویر معصوم کودک شش ساله بر مزار، دل هر بیننده ای را به درد می آورد، حتی نزدیکان فرد میانسالی که بر اثر مرگ مغزی جان باخته برای لحظه ای هم که شده داغ خود فراموش کرده و بر این کودک می گریند، کودکی که مدت ها درنوبت دریافت و پیوند قلب قرار داشت.
اکنون خانواده فرد مرگ مغزی با آگاهی از نیاز این کودک به قلب در حسرتند که کاش با اهدای عضو عزیز از دست رفته شان موجب نجات این کودک و یا دیگر کودک های نیازمند عضو می شدند، آنها هر بار که بر سر مزار عزیزشان خواهند آمد شرمسار کودکی خواهند شد که از پشت قاب عکس همچنان قلبی برای زندگی طلب می کند.
دهها نفر در گوشه کنار کشور از جمله اردبیل در انتظار دریافت اعضای پیوندی برای سلام دوباره به حیات هستند؛ سهراب 40 ساله و پدر 2 کودک چهار سال است تحت درمان در بیمارستان علوی است، او منتظر کلیه اهدایی برای زنده ماندن است.
مالک 28 ساله هم از ناراحتی قلبی رنج می برد و رعنا مادر یک کودک 2 ساله در انتظار کبد برای پیوند است .
درحالیکه در جامعه امروزی دیدگاه ها رفته رفته در مورد اهدای عضو مثبت شده و تعداد اهداکنندگان رو به افزایش است اما هنوز شکاف بزرگی بین تعداد اهداکنندگان نسبت به کسانیکه در انتظار عضو اهدایی هستند، وجود دارد.
بر اساس اعلام مسئولان، سالانه در ایران حدود هشت هزار نفر بر اثر مرگ مغزی جان می بازند و جای تاسف است که خانواده های بیش از هفت هزار نفر از آنها راضی به اهدای عضو برای نجات همنوعانشان نبوده و آنها با تمام اعضای مور نیاز در خاک مدفون می شوند.
کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان می گوید: سالانه ازهشت هزار مورد مرگ مغزی در ایران تنها اعضای 900 نفر به افراد نیازمند اهدا می شود.
وی با بیان اینکه آمار اهدای عضو مرگ مغزی در کشور چندان مطلوب نیست، اضافه کرد: هر فرد مرگ مغزی با اهدای اعضا و نسوج خود می تواند جان یک تا هشت نفر را نجات دهد و روا نیست که خانواده های داغدار بدون توجه به این مهم عزیزان خود را به خاک بسپارند.
*** 25 هزار نفر در ایران در انتظار دریافت عضو اهدایی هستند
کم بودن تعداد اهدای عضو در مقایسه با میزان جان باختگان ناشی از مرگ مغزی در ایران در حالی است که به گفته مسئولان بیش از 25 هزار نفر در کشور برای نجات جان خود و زندگی عادی در نوبت دریافت اعضای پیوندی هستند.
به گفته دکتر امید قبادی نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان، هنوز هم سالانه حدود سه هزار نفر از بیماران نیازمند به پیوند اعضا در کشور جان خود را از دست می دهند و این در حالی است که در نقاط مختلف کشور به دلیل عدم آشنایی با موضوع ، روزانه اعضای سالم زیادی از افراد مرگ مغزی شده در خاک دفن شده و نابود می شوند.
** علت کم بودن اهدای عضو در ایران چیست
دکتر قبادی نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان می گوید: بر اساس بررسی های انجام شده 21 دلیل برای عدم رضایت افراد به ثبت نام برای اهدای عضو شناسایی شده اما این تمام علت ها نبوده و نیاز است تا تحقیقات جامعی برای علت یابی این موضوع در کشور صورت گیرد.
او اظهار داشت: ندانستن معنی و مفهوم مرگ مغزی انسان، اصلی ترین مشکل فرهنگی در ارتباط با ثبت نام و رضایت افراد برای اهدای عضو به بیماران نیازمند است، در ایران قبل از آنکه مردم را با معنی و مفهوم علمی دقیق مرگ مغزی آشنا کنند بطور مکرر از پسندیده بودن اهدای عضو سخن به میان می آید.
وی بیان کرد: در افرادی که دچار مرگ مغزی شده اند اعضای دیگر مانند قلب برای مدتی به کار خود ادامه می دهند و نزدیکان بیمار با مشاهده ظاهر او تصور می کنند که فرد امید زیادی برای احیا و زندگی دوباره دارد و به همین دلیل از رضایت برای اهدای عضو فرد دچار مرگ مغزی شده خودداری می کنند.
دکتر قدرت اخوان اکبری رییس دانشگاه علوم پزشکی اردبیل گفت: رضایت گیری از خانواده های بیماران مرگ مغزی به سختی صورت می گیرد.
کارشناسان معتقدند که علت کم بودن اهدای عضو در ایران به دلایل مختلفی بستگی داشته و در هر منطقه متفاوت تر از همدیگر می باشد و برای این منظور می بایست فرهنگ ، سنن و باورهای آنها مورد بررسی ریشه ای قرار گیرد.
به گفته آنها، عدم باور پذیری پایان زندگی با مرگ مغزی و امید به بهبودی اینگونه بیماران در بین خانواده ها، پیوند عمیق عاطفی بین خانواده با متوفی حتی تا مدت ها پس از مرگ ، عدم باور و پذیرش نیست و نابودی عزیز از دست رفته، سنت های غلط حاکم در برخی مناطق، ناآشنایی به نگاه مذهب به موضوع اهدای عضو، فقدان توجه کافی از سوی رسانه ها و نهادهای عمومی به این موضوع و... در این امر تاثیرگذار است که می بایست مورد توجه قرار گیرد.
*** مرگ مغزی چیست
به گفته پزشکان ، هر انسانی که به هر علتی دچار مرگ مغزی می شود سایر اعضای بدن او مانند قلب، ریه و کبد برای مدتی محدود و با توجه به نوع عضو در خوشبینانه ترین شرایط حداکثر تا 14 ساعت زنده می ماند.
سلول های همه اعضای بدن انسان به غیر از مغز قادر به ترمیم و بازسازی خود هستند و در افرادی که دچار آسیب و به دنبال آن مرگ مغزی شده اند به تدریج سلول های مغز از بین می روند.
بسیاری از ارگان ها و اعضای بدن انسان قابل پیوند بوده اما برای مغز جایگزین وجود ندارد و هر فردی که دچار آسیب مغزی و در نتیجه مرگ مغزی شود آن فرد در واقع فوت کرده است.
انتقال اعضای یک فرد به فرد دیگر برای نجات زندگی یا بهبود کیفیت زندگی همان اهدای عضو است که می تواند از افراد زنده یا از افراد مرگ مغزی و یا از افراد مرگ قلبی در شرایط خاص و با تجهیزات و تمهیدات ویژه انجام شود.
اعضای قابل اهدا قلب ، ریه ها ، کبد ، روده ها ، لوزالمعده و کلیه ها هستند علاوه بر این اعضا، برخی از بافت های بدن نیز قابل پیوند می باشند.
با اهدای قرنیه می توان بینایی را به فردی که دچار صدمه شدید به چشم شده باز گرداند، تاندون و غضروف باعث باز سازی اعضای آسیب دیده مربوطه می شوند، پیوند استخوان می تواند مانع قطع عضو در سرطان استخوان شود.
دریچه قلب برای کودکان با بیماری مادرزادی دریچه ای و بزرگسالان با دریچه آسیب دیده به کار می رود، پیوند پوست هم نجات بخش بیماران با سوختگی شدید است .
همچنین پیوند مغز استخوان تنها درمان ممکن در بعضی از سرطان های خون است، خلاصه آنکه هر فرد مرگ مغزی می تواند با اهدای ارگان های حیاتی خود جان یک تا هشت نفر را از مرگ نجات داده و با اهدای بافت و نسوج خود یک تا 53 نفر را از معلولیت رهایی بخشد.
** فرهنگ سازی تنها عامل افزایش رغبت به اهدای عضو
به اعتقاد کاشناسان مقوله اهدای عضو با توجه به اینکه در یکی از بحرانی ترین زمان زندگی و شرایط حاکم بر اعضای خانواده پیش می آید مقوله ای پیچیده بوده و نیاز به فرهنگ سازی در بطن جامعه دارد.
این کارشناسان معتقدند که اهدای عضو اگر در زمان حیات فرد انجام گیرد بسیاری از مشکلات پیش رو را می تواند حل کند، ثبت نام و دریافت کارت اهدای عضو از سوی افراد جامعه در صورت همه گیر شدن و تبدیل به فرهنگ حاکم بهترین راه کار برای موضوع اهدای عضو است.
با وجود آنکه این مهم در حال رواج تدریجی است اما می بایست نهادهای پزشکی و ارگان های اطلاع رسان اقدام گسترده ای در ترویج این اقدام نیکو انجام دهند. همچنین روش های برخورد و تعامل با خانواده افراد مرگ مغزی برای ترغیب و رضایت جهت اهدای عضو بیمار نیز امری مهم می باشد که می بایست مورد توجه قرار گیرد.
دکتر قبادی نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان گفت: در سال های اخیر کارهای خوبی در ارتباط با فرهنگ سازی و افزایش ثبت نام برای دریافت کارت اهدای عضو و نیز رضایت اطرافیان افراد دچار مرگ مغزی انجام شده اما باید دست به دست هم داده و مردم را با اهمیت پیوند اعضا و ثبت نام با رضایت خود برای این منظور هرچه بیشتر آگاه کنیم.
وی اهدای عضو و پیوند اعضای افراد دچار مرگ مغزی شده را یک کار انسانی و پسندیده دانست که از لحاظ مذهبی و شرعی جای هیچگونه شبهه ای در آن نمی باشد و مراجع عظام کشور آن را جایز دانسته اند و بواسطه آن می توان جان بسیاری از انسان ها را که نیازمند به دریافت پیوند عضو می باشند نجات داد.
دکتر قدرت اخوان اکبری نیز گفت: مهمترین کار در اهدای عضو، فرهنگ سازی است و باید در این امر خیر کلیه متولیان فرهنگی ، ائمه جمعه و جماعات و مسئولین استانی و رسانه ها ایثارگرانه وارد عمل شده و دانشگاه را در ترویج فرهنگ اهدای عضو یاری نمایند.
*** اردبیل رتبه 12 در اهدای عضو را دارد
دکتر اخوان‌اکبری رییس علوم پزشکی استان اردبیل با بیان اینکه این استان از نظر شناسایی بیماران مرگ مغزی جایگاه اول کشور را دارد، افزود: همچنین از نظر اهدای عضو این استان رتبه 12 کشوری را دارد .
وی بیان کرد: آموزش نیروی متخصص، راه‌اندازی بخش پیوند در استان، همیاری خیرین جامعه در تجهیز بخش پیوند و راه‌اندازی شعبه انجمن اهدای عضو ایرانیان جزو نیازمندیهای استان است.
به گفته وی ، اهالی استان می توانند با مراجعه به ایستگاه پرستاری بیمارستان های استان کارت اهدای عضو رایگان دریافت کرده و به جمعیت 10 هزار نفری صاحبان کارت اهدای عضو استان اردبیل بپیوندند.
7110/6016
انتهای پیام اکنون خانواده فرد مرگ مغزی با آگاهی از نیاز این کودک به قلب در حسرتند که کاش با اهدای عضو عزیز از دست رفته شان موجب نجات این کودک و یا دیگر کودک های نیازمند عضو می شدند، آنها هر بار که بر سر مزار عزیزشان خواهند آمد شرمسار کودکی خواهند شد که از پشت قاب عکس همچنان قلبی برای زندگی طلب می کند.
دهها نفر در گوشه کنار کشور از جمله اردبیل در انتظار دریافت اعضای پیوندی برای سلام دوباره به حیات هستند؛ سهراب 40 ساله و پدر 2 کودک چهار سال است تحت درمان در بیمارستان علوی است، او منتظر کلیه اهدایی برای زنده ماندن است.
مالک 28 ساله هم از ناراحتی قلبی رنج می برد و رعنا مادر یک کودک 2 ساله در انتظار کبد برای پیوند است .
درحالیکه در جامعه امروزی دیدگاه ها رفته رفته در مورد اهدای عضو مثبت شده و تعداد اهداکنندگان رو به افزایش است اما هنوز شکاف بزرگی بین تعداد اهداکنندگان نسبت به کسانیکه در انتظار عضو اهدایی هستند، وجود دارد.
بر اساس اعلام مسئولان، سالانه در ایران حدود هشت هزار نفر بر اثر مرگ مغزی جان می بازند و جای تاسف است که خانواده های بیش از هفت هزار نفر از آنها راضی به اهدای عضو برای نجات همنوعانشان نبوده و آنها با تمام اعضای مور نیاز در خاک مدفون می شوند.
کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان می گوید: سالانه ازهشت هزار مورد مرگ مغزی در ایران تنها اعضای 900 نفر به افراد نیازمند اهدا می شود.
وی با بیان اینکه آمار اهدای عضو مرگ مغزی در کشور چندان مطلوب نیست، اضافه کرد: هر فرد مرگ مغزی با اهدای اعضا و نسوج خود می تواند جان یک تا هشت نفر را نجات دهد و روا نیست که خانواده های داغدار بدون توجه به این مهم عزیزان خود را به خاک بسپارند.
*** 25 هزار نفر در ایران در انتظار دریافت عضو اهدایی هستند
کم بودن تعداد اهدای عضو در مقایسه با میزان جان باختگان ناشی از مرگ مغزی در ایران در حالی است که به گفته مسئولان بیش از 25 هزار نفر در کشور برای نجات جان خود و زندگی عادی در نوبت دریافت اعضای پیوندی هستند.
به گفته دکتر امید قبادی نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان، هنوز هم سالانه حدود سه هزار نفر از بیماران نیازمند به پیوند اعضا در کشور جان خود را از دست می دهند و این در حالی است که در نقاط مختلف کشور به دلیل عدم آشنایی با موضوع ، روزانه اعضای سالم زیادی از افراد مرگ مغزی شده در خاک دفن شده و نابود می شوند.
** علت کم بودن اهدای عضو در ایران چیست
دکتر قبادی نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان می گوید: بر اساس بررسی های انجام شده 21 دلیل برای عدم رضایت افراد به ثبت نام برای اهدای عضو شناسایی شده اما این تمام علت ها نبوده و نیاز است تا تحقیقات جامعی برای علت یابی این موضوع در کشور صورت گیرد.
او اظهار داشت: ندانستن معنی و مفهوم مرگ مغزی انسان، اصلی ترین مشکل فرهنگی در ارتباط با ثبت نام و رضایت افراد برای اهدای عضو به بیماران نیازمند است، در ایران قبل از آنکه مردم را با معنی و مفهوم علمی دقیق مرگ مغزی آشنا کنند بطور مکرر از پسندیده بودن اهدای عضو سخن به میان می آید.
وی بیان کرد: در افرادی که دچار مرگ مغزی شده اند اعضای دیگر مانند قلب برای مدتی به کار خود ادامه می دهند و نزدیکان بیمار با مشاهده ظاهر او تصور می کنند که فرد امید زیادی برای احیا و زندگی دوباره دارد و به همین دلیل از رضایت برای اهدای عضو فرد دچار مرگ مغزی شده خودداری می کنند.
دکتر قدرت اخوان اکبری رییس دانشگاه علوم پزشکی اردبیل گفت: رضایت گیری از خانواده های بیماران مرگ مغزی به سختی صورت می گیرد.
کارشناسان معتقدند که علت کم بودن اهدای عضو در ایران به دلایل مختلفی بستگی داشته و در هر منطقه متفاوت تر از همدیگر می باشد و برای این منظور می بایست فرهنگ ، سنن و باورهای آنها مورد بررسی ریشه ای قرار گیرد.
به گفته آنها، عدم باور پذیری پایان زندگی با مرگ مغزی و امید به بهبودی اینگونه بیماران در بین خانواده ها، پیوند عمیق عاطفی بین خانواده با متوفی حتی تا مدت ها پس از مرگ ، عدم باور و پذیرش نیست و نابودی عزیز از دست رفته، سنت های غلط حاکم در برخی مناطق، ناآشنایی به نگاه مذهب به موضوع اهدای عضو، فقدان توجه کافی از سوی رسانه ها و نهادهای عمومی به این موضوع و... در این امر تاثیرگذار است که می بایست مورد توجه قرار گیرد.
*** مرگ مغزی چیست
به گفته پزشکان ، هر انسانی که به هر علتی دچار مرگ مغزی می شود سایر اعضای بدن او مانند قلب، ریه و کبد برای مدتی محدود و با توجه به نوع عضو در خوشبینانه ترین شرایط حداکثر تا 14 ساعت زنده می ماند.
سلول های همه اعضای بدن انسان به غیر از مغز قادر به ترمیم و بازسازی خود هستند و در افرادی که دچار آسیب و به دنبال آن مرگ مغزی شده اند به تدریج سلول های مغز از بین می روند.
بسیاری از ارگان ها و اعضای بدن انسان قابل پیوند بوده اما برای مغز جایگزین وجود ندارد و هر فردی که دچار آسیب مغزی و در نتیجه مرگ مغزی شود آن فرد در واقع فوت کرده است.
انتقال اعضای یک فرد به فرد دیگر برای نجات زندگی یا بهبود کیفیت زندگی همان اهدای عضو است که می تواند از افراد زنده یا از افراد مرگ مغزی و یا از افراد مرگ قلبی در شرایط خاص و با تجهیزات و تمهیدات ویژه انجام شود.
اعضای قابل اهدا قلب ، ریه ها ، کبد ، روده ها ، لوزالمعده و کلیه ها هستند علاوه بر این اعضا، برخی از بافت های بدن نیز قابل پیوند می باشند.
با اهدای قرنیه می توان بینایی را به فردی که دچار صدمه شدید به چشم شده باز گرداند، تاندون و غضروف باعث باز سازی اعضای آسیب دیده مربوطه می شوند، پیوند استخوان می تواند مانع قطع عضو در سرطان استخوان شود.
دریچه قلب برای کودکان با بیماری مادرزادی دریچه ای و بزرگسالان با دریچه آسیب دیده به کار می رود، پیوند پوست هم نجات بخش بیماران با سوختگی شدید است .
همچنین پیوند مغز استخوان تنها درمان ممکن در بعضی از سرطان های خون است، خلاصه آنکه هر فرد مرگ مغزی می تواند با اهدای ارگان های حیاتی خود جان یک تا هشت نفر را از مرگ نجات داده و با اهدای بافت و نسوج خود یک تا 53 نفر را از معلولیت رهایی بخشد.
** فرهنگ سازی تنها عامل افزایش رغبت به اهدای عضو
به اعتقاد کاشناسان مقوله اهدای عضو با توجه به اینکه در یکی از بحرانی ترین زمان زندگی و شرایط حاکم بر اعضای خانواده پیش می آید مقوله ای پیچیده بوده و نیاز به فرهنگ سازی در بطن جامعه دارد.
این کارشناسان معتقدند که اهدای عضو اگر در زمان حیات فرد انجام گیرد بسیاری از مشکلات پیش رو را می تواند حل کند، ثبت نام و دریافت کارت اهدای عضو از سوی افراد جامعه در صورت همه گیر شدن و تبدیل به فرهنگ حاکم بهترین راه کار برای موضوع اهدای عضو است.
با وجود آنکه این مهم در حال رواج تدریجی است اما می بایست نهادهای پزشکی و ارگان های اطلاع رسان اقدام گسترده ای در ترویج این اقدام نیکو انجام دهند. همچنین روش های برخورد و تعامل با خانواده افراد مرگ مغزی برای ترغیب و رضایت جهت اهدای عضو بیمار نیز امری مهم می باشد که می بایست مورد توجه قرار گیرد.
دکتر قبادی نایب رییس انجمن اهدای عضو ایرانیان گفت: در سال های اخیر کارهای خوبی در ارتباط با فرهنگ سازی و افزایش ثبت نام برای دریافت کارت اهدای عضو و نیز رضایت اطرافیان افراد دچار مرگ مغزی انجام شده اما باید دست به دست هم داده و مردم را با اهمیت پیوند اعضا و ثبت نام با رضایت خود برای این منظور هرچه بیشتر آگاه کنیم.
وی اهدای عضو و پیوند اعضای افراد دچار مرگ مغزی شده را یک کار انسانی و پسندیده دانست که از لحاظ مذهبی و شرعی جای هیچگونه شبهه ای در آن نمی باشد و مراجع عظام کشور آن را جایز دانسته اند و بواسطه آن می توان جان بسیاری از انسان ها را که نیازمند به دریافت پیوند عضو می باشند نجات داد.
دکتر قدرت اخوان اکبری نیز گفت: مهمترین کار در اهدای عضو، فرهنگ سازی است و باید در این امر خیر کلیه متولیان فرهنگی ، ائمه جمعه و جماعات و مسئولین استانی و رسانه ها ایثارگرانه وارد عمل شده و دانشگاه را در ترویج فرهنگ اهدای عضو یاری نمایند.
*** اردبیل رتبه 12 در اهدای عضو را دارد
دکتر اخوان‌اکبری رییس علوم پزشکی استان اردبیل با بیان اینکه این استان از نظر شناسایی بیماران مرگ مغزی جایگاه اول کشور را دارد، افزود: همچنین از نظر اهدای عضو این استان رتبه 12 کشوری را دارد .
وی بیان کرد: آموزش نیروی متخصص، راه‌اندازی بخش پیوند در استان، همیاری خیرین جامعه در تجهیز بخش پیوند و راه‌اندازی شعبه انجمن اهدای عضو ایرانیان جزو نیازمندیهای استان است.
به گفته وی ، اهالی استان می توانند با مراجعه به ایستگاه پرستاری بیمارستان های استان کارت اهدای عضو رایگان دریافت کرده و به جمعیت 10 هزار نفری صاحبان کارت اهدای عضو استان اردبیل بپیوندند.
7110/6016
کپی شد
