همه ساله عزاداری ایام محرم در روستای نیارق به سان دیگر مناطق کشورمان با شکوه بیشتری برگزار می گردد، اهالی چند روز قبل از فرا رسیدن ماه محرم با مراسم تشت گذاری که مختص منطقه اردبیل است به استقبال این ماه می روند.
عزاداران با مراسم ویژه ای تشت را بر دوش گرفته و با شور خاصی سینه می زنند، بعد از اینکه مسجد را دور کامل زدند، تشت را در جای معین قرار داده و در این ایام عزاداران از آب آن به عنوان تبرک استفاده می کنند .
بعد از تشت گذاری، عزاداری به مدت 13 شبانه روز به طور مرتب عصر ' و این روزها بیشتر بعد از نماز مغرب و عشا ادامه می یابد، در طول این مدت دسته های
عزاداری مساجد روستا به عنوان مهمان برای اجرای مراسم سینه زنی و زنجیر زنی به مساجد دیگر رفته و پس از عزاداری میهمانان عزادار با چای و شربت پذیرایی و سپس بدرقه می شوند.
چوخ اوزاق یولدان گلیبسوز سرفراز ائتدوز بیزی
ای حسین عاشیقلری آلله ها تاپشیردوق سیزی
با فرارسیدن تاسوعای حسینی اهالی (زن ـ مرد ـ پیر ـ جوان ـ و…) به مساجد روستا رفته و شمع روشن می کنند، این مراسم که عصر این روز برگرار می شود چند ساعتی
ادامه می یابد .این مراسم احتمالا یاد آور شبی است که امام حسین(ع) چراغ ها را خاموش می نمایند و خطاب به همراهانشان می فرمایند کسی که مایل نیست فردا با ما باشد می تواند برود
روز عاشورا روستا چهره دیگری دارد، جاروب و تمیز کردن کوچه های روستا توسط زنان از جمله برنامه هایی است که کوچه های روستا را برای عبور دسته های عزاداری آماده می کند .
از بامداد این روز دسته ای (شاخسی دسته سی)در مقابل مساجد روستا شاخسی می زنند، شاخسی زنان معمولا به دو دسته تقسیم شده و به طور دایره وار حرکت می کنند و شعارهایی از این قبیل سر می دهند:
دسته اول : شاخسی
دسته دوم: واخسی
دسته اول: الفدا
دسته دوم: کربلا
دسته اول: عطشان
دسته دوم: حسین
همچنین اعضای دسته های سینه زنی و زنجیر زنی هم از نخستین ساعات روز عاشورا در مسجد حضور یافته بعد از صرف احسان تا نزدیکی های ظهر در بیرون از مسجد (داخل روستا)به عزاداری می پردازند، اشخاصی که قربانی نذر کرده اند در مقابل هیات عزاداری ذبح می کنند و سایر نذورات را هم به بیرق ها که حمل کنندگان آن دسته های عزاداری را همراهی می نمایند، می بندند.
دسته های عزاداری همچنین به دیدار خانواده هایی که در طول یک سال عزیزی را از دست داده اند رفته و بر آنان تسلیت می گویند، دسته ها سپس به طرف آرامستان روستا حرکت کرده و بر کسانی که اسیر خاکند فاتحه می خوانند.
بعد از خواندن فاتحه بر اهل قبور، سینه زنان و زنجیر زنان به طرف مسجد حرکت کرده و در مقابل مسجد به عزاداری می پردازند، وقت اذان هم موذن در بیرون مسجد اذان گفته و نماز ظهر عاشورا را در مساجد روستا به امامت روحانی روستا اقامه می نمایند.
مراسم شام غریبان بعد از غروب آفتاب روز عاشورا در مساجد روستا برگزار می گردد، در این شب چراغ های مسجد را خاموش نموده و همه در حزن و اندوه به عزاداری می پردازند، برخی از رجزهایی که در این شب توسط عزاداران خوانده می شود از این قرار است:
شیعه باشی ساغ اولسون
بو ماتمه عزاده
اولدوردولر حسینی
صحرای کربلاده
گلمیشیک ای شیعه لر
شام غریبانه بیز
وئرمگه باش ساغلیقی
زینب نالانه بیز
حسین پاینده ائتدی الصلاتی
حسیندن اولدی اسلامین نجاتی
حسین غرق بلا سیماسی
حسین حیرتده قویدو کائناتی
در برخی از روستاهای استان در کنار راه اندازی دسته های عزاداری در عاشورا آیین های شبیه خوانی (تعزیه ) برگزار می شود و در آن بازیگران بومی و آماتور واقعه کربلا را به زبان شعر و نوحه شبیه سازی می کنند.
** محمد علی اوجاقی نیارق
6016/3006
عزاداران با مراسم ویژه ای تشت را بر دوش گرفته و با شور خاصی سینه می زنند، بعد از اینکه مسجد را دور کامل زدند، تشت را در جای معین قرار داده و در این ایام عزاداران از آب آن به عنوان تبرک استفاده می کنند .
بعد از تشت گذاری، عزاداری به مدت 13 شبانه روز به طور مرتب عصر ' و این روزها بیشتر بعد از نماز مغرب و عشا ادامه می یابد، در طول این مدت دسته های
عزاداری مساجد روستا به عنوان مهمان برای اجرای مراسم سینه زنی و زنجیر زنی به مساجد دیگر رفته و پس از عزاداری میهمانان عزادار با چای و شربت پذیرایی و سپس بدرقه می شوند.
چوخ اوزاق یولدان گلیبسوز سرفراز ائتدوز بیزی
ای حسین عاشیقلری آلله ها تاپشیردوق سیزی
با فرارسیدن تاسوعای حسینی اهالی (زن ـ مرد ـ پیر ـ جوان ـ و…) به مساجد روستا رفته و شمع روشن می کنند، این مراسم که عصر این روز برگرار می شود چند ساعتی
ادامه می یابد .این مراسم احتمالا یاد آور شبی است که امام حسین(ع) چراغ ها را خاموش می نمایند و خطاب به همراهانشان می فرمایند کسی که مایل نیست فردا با ما باشد می تواند برود
روز عاشورا روستا چهره دیگری دارد، جاروب و تمیز کردن کوچه های روستا توسط زنان از جمله برنامه هایی است که کوچه های روستا را برای عبور دسته های عزاداری آماده می کند .
از بامداد این روز دسته ای (شاخسی دسته سی)در مقابل مساجد روستا شاخسی می زنند، شاخسی زنان معمولا به دو دسته تقسیم شده و به طور دایره وار حرکت می کنند و شعارهایی از این قبیل سر می دهند:
دسته اول : شاخسی
دسته دوم: واخسی
دسته اول: الفدا
دسته دوم: کربلا
دسته اول: عطشان
دسته دوم: حسین
همچنین اعضای دسته های سینه زنی و زنجیر زنی هم از نخستین ساعات روز عاشورا در مسجد حضور یافته بعد از صرف احسان تا نزدیکی های ظهر در بیرون از مسجد (داخل روستا)به عزاداری می پردازند، اشخاصی که قربانی نذر کرده اند در مقابل هیات عزاداری ذبح می کنند و سایر نذورات را هم به بیرق ها که حمل کنندگان آن دسته های عزاداری را همراهی می نمایند، می بندند.
دسته های عزاداری همچنین به دیدار خانواده هایی که در طول یک سال عزیزی را از دست داده اند رفته و بر آنان تسلیت می گویند، دسته ها سپس به طرف آرامستان روستا حرکت کرده و بر کسانی که اسیر خاکند فاتحه می خوانند.
بعد از خواندن فاتحه بر اهل قبور، سینه زنان و زنجیر زنان به طرف مسجد حرکت کرده و در مقابل مسجد به عزاداری می پردازند، وقت اذان هم موذن در بیرون مسجد اذان گفته و نماز ظهر عاشورا را در مساجد روستا به امامت روحانی روستا اقامه می نمایند.
مراسم شام غریبان بعد از غروب آفتاب روز عاشورا در مساجد روستا برگزار می گردد، در این شب چراغ های مسجد را خاموش نموده و همه در حزن و اندوه به عزاداری می پردازند، برخی از رجزهایی که در این شب توسط عزاداران خوانده می شود از این قرار است:
شیعه باشی ساغ اولسون
بو ماتمه عزاده
اولدوردولر حسینی
صحرای کربلاده
گلمیشیک ای شیعه لر
شام غریبانه بیز
وئرمگه باش ساغلیقی
زینب نالانه بیز
حسین پاینده ائتدی الصلاتی
حسیندن اولدی اسلامین نجاتی
حسین غرق بلا سیماسی
حسین حیرتده قویدو کائناتی
در برخی از روستاهای استان در کنار راه اندازی دسته های عزاداری در عاشورا آیین های شبیه خوانی (تعزیه ) برگزار می شود و در آن بازیگران بومی و آماتور واقعه کربلا را به زبان شعر و نوحه شبیه سازی می کنند.
** محمد علی اوجاقی نیارق
6016/3006
کپی شد