دوستداران مکتب حسین بن علی (ع) در شهری که به پایتخت حسینیت ایران شهرت یافته است این مراسم سنتی را با یک بیت که از شاعر آیینی خوش ذوق اردبیلی به زبان ترکی سروده شده است آغاز می کنند : ' گلمشوک طشت آپاراق سوء توکوب احسان ایلیه ک - کربلا تشنه لرین یاد ائدیب افغان ایلیه ک'. معنی این شعر زیبا و سوزناک که همه ساله در واپسین روزهای ذی الحجه در مساجد,حسینیه ها و تکایای اردبیل طنین ماتم می افکند چنین است : ( آمده ایم طشت ببریم تا آن را برای احسان پرآب نموده و لب تشنگان نهر فرات را یاد نموده و افغان و ناله کنیم.)
رهروان مکتب عاشورا در اردبیل , دیاری که نامش با عشق به سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و جلوه های ویژه عزاداری های آن امام آزاده و برادر ایثارگرش ماه منیر بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس (ع) درآمیخته است این روزها دوباره با برپایی مراسم سنتی و مخصوص طشت گذاری به پیشواز ماه محرم رفته و حال و هوای معنوی کم نظیری را بر کوچه و بازار این شهر حاکم کرده اند.
هرچند چندین قرن است که در این سرزمین برای سوگواری های اهل بیت (ع) و به خصوص شهیدان پرفروغ سرزمین نینوا آغاز و پایانی متصور نیست ولی دوستداران و پیروان فرهنگ غنی عاشورا در این خطه چند روز زودتر از سایر هموطنانمان با برپایی مراسم سنتی طشت گذاری برای آغاز محرم لحظه ها را می شمارند.
در روزهای محرم به خصوص دهه اول آن حال و هوای عجیب فضای شهر را فرا می گیرد و حسینیان این مرز و بوم , یک حس غریب یافته و هر روزی که به این زمان موعود نزدیک می شویم شور و شوق همراه با شعور وصف ناپذیری می یابند.
همانگونه که شاعران مرثیه پرداز اردبیلی به نظم کشیده اند اگر زیبایی های طبیعت در فصل بهار قرار دارند جلوه های بی نظیر معنوی نیز برای مسلمانان اهل معنا هر سال دوبار پدیدار می شوند و در واقع مردم این دیار به عشق رمضان الکریم و محرم الحرام روزگار سپری می کنند.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، اکنون بار دیگر برپایی پیش درآمد مراسم و مجالس مربوط به عزاداری های محرم در اردبیل به شکل سنتی ، حال و هوای خاصی را به این شهر حسینی بخشیده است و از هر کوی و برزن صدای نوحه مداحان در رثای شهیدان کربلا و نیز ندای وای حسین به گوش می رسد.
عاشقان سرور و سالار شهیدان در دیار حسینی اردبیل پرچم های عزا را بر روی درب و دیوار مکان های کسب ، ادارات و خودروها به اهتزار درآورده و جلوه های ویژه ای به این شهر بخشیده اند. پارچه نوشته هایی با رنگ های سیاه و سبز که روی آن ها اشعار مرثیه ای و گرامیداشت مقدم عزاداران نقش بسته است بر سر درب مساجد ، تکایا و حسینیه های شهر درحال نصب می باشند.
خرید و فروش وسایل عزاداری ، پوشاک با رنگ های مشکی و سبز ، کتاب های حاوی نوحه ؛ اشعار و مطالب مذهبی ، تصاویر مربوط به ائمه اطهار (ع) و نیز اقلام عزاداری مانند زنجیر و طبل و شیپور طی روزهای اخیر در مکان های تجاری شهر رونق خاصی یافته است. پخش نغمه های سوزناک نوحه خوانان از فروشگاه های عرضه لوازم صوتی و تصویری توجه رهگذران علاقه مند را برای تهیه و استفاده از نوارهای صوتی و سی دی های مربوط به مراسم های عزاداری به خود جلب می کنند.
' طشت گذاری' یکی از مراسم سنتی منطقه اردبیل می باشد که به لحاظ پیشینه غنی تاریخی و مذهبی خود به دارالارشاد ؛ دارالامان ؛ دارالایمان و دارالعرفان شهرت یافته است.
مردم اردبیل مراسم عزاداری خود را از روز هشتم ذی الحجه که به نوشته کتب معتبر تاریخی فرستاده مخصوص اباعبدالله الحسین (ع) به کوفه یعنی حضرت مسلم (ع) به شهادت رسیده , آغاز می کنند و این مراسم ها در روز 26 ماه ذی الحجه به مراسمی موسوم به طشت گذاری پیوند می خورد که در واقع آغاز رسمی عزاداری های حسینی در این شهر است.
دوستداران و علاقه مندان فرهنگ غنی عاشورا هر سال مراسم سنتی طشت گذاری را از عصر این روز ابتدا از مسجد حسینیه محله اوچدکان آغاز می نمایند. به همین مناسبت (جمعه شب) این مسجد به همراه بعضی از مساجد و تکایای دیگر شاهد مراسم طشت گذاری عاشقان محرم بود که تا پاسی از شب ادامه یافت.
روز شنبه بیست و هفتم ماه ذی الحجه مراسم پرشور و حال طشت گذاری در سایر مساجد و تکایای شهر برپا می شود و در مسجد جامع و مسجد اعظم نیز این مراسم برگزار می شود.
مسجد جامع اردبیل که در منطقه راسته اصلی مجموعه بازار تاریخی اردبیل قرار دارد اصلی ترین مکان مراسم طشت گذاری این شهر به شمار می آید و دوستداران خاندان نبوی اغلب پیگیر برگزاری آن هستند ولی در عین حال مراسم طشت گذاری سایر محله ها و مساجد اردبیل نیز دارای علاقه مندان و دلسوختگان اهل بیت (ع) به خصوص شهیدان واقعه بی نظیر قیام عاشورا است.
اقوال و اسناد مستند موجود بر تعلق اختصاصی مراسم طشت گذاری به اردبیل صحه می گذارند و بر این موضوع مهم که خاستگاه اولیه و اصلی این مراسم شهر اردبیل است مهر تایید می زنند. به همین خاطر همه ساله در ایام محرم و صفر مراسم ها و آیین های ویژه عزاداری و سوگواری را به شیوه سنتی در جای جای این سرزمین برپا می کنند و در بعضی از شهرهای کشورمان برخی از مراسم ها خاص آن منطقه و یا شهرهای همجوار آن است.
برای نمونه مراسم خاصی در شهر مراغه موسوم به علم بندان در چند روز مانده به آغاز ماه محرم برگزار می شود که مختص این شهر مذهبی و تاریخی است.
اکنون مردم شهر حسینی اردبیل به این که عزاداری سنتی طشت گذاری ریشه در این سرزمین دارد و از این شهر به مراسم های عزاداری سایر نقاط کشورمان نیز مانند مراغه ، بناب ، زنجان ، قم ، هشتپر توالش و نظایر آن راه یافته است بر خود می بالند و البته این افتخار فقط و فقط نشانگر شان والای اهل بیت (ع) و بی نظیر بودن فرهنگ غنی عاشورا است.
مراسم طشت گذاری ؛ خاطره تشنگی امام حسین (ع) و یاران باوفایش را در اذهان زنده می کند و این مراسم از علاقه و ارادت زیاد مردم منطقه اردبیل به سیدالشهدا و قمر بنی هاشم (ع) حکایت دارد.
دسته های سینه زنی و زنجیرزنی در مساجد و تکایا به یاد لب تشنگان نهر فرات مشکی را پر از آب کرده و آن را همراه با طشتی از جنس مس که بطور معمول بر دوش ریش سفیدان محله حمل می شود چند دور در فضای مسجد می گردانند.
عزاداران با زنجیرزنی و سینه زنی طشت را در مکان خاص در داخل مسجد که با شمع های روشن و تصاویر ائمه معصومان (ع) جلوه داده شده است قرار می دهند. در این مراسم نوحه خوانان اغلب از احوالات حضرت اباالفضل (ع) مراثی و اشعاری را با الحان سوزناک خوانده و مردم حاضر را متاثر می کنند. آب این طشت ها نزد مردم منطقه از تقدس خاصی برخوردار است و بیماران و دردمندان برای شفای خود اندکی از آن را می نوشند.
یک صاحب نظر فرهنگ و تاریخ اردبیل و عضو هیات امنای محله های اصلی اردبیل می گوید : پیشینه تاریخی مراسم طشت گذاری به مناسبت سرآغاز رسمی روزهای عزاداری شهیدان کربلا فقط به شهر اردبیل مختص است.
بیوک جامعی ؛ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : مراسم طشت گذاری علاوه بر مساجد شهر اردبیل در مساجد و نیز بعضی بقاع متبرکه و مقدس روستاهای اطراف و نیز در تعدادی از منازل اردبیل و روستاهای اطراف که بنابه دلایلی جنبه تقدس دارند برپا می شود و طشت های کوچکی را در مکان های خاصی با برگزاری مراسمی قرار می دهند.
اکثریت مردم مذهبی اردبیل معتقدند که از هشتم ماه ذی الحجه مجالس و مراسم مربوط به شادمانی ازقبیل برپایی جشن های عروسی و نظایر آن در منطقه به حرمت سرور شهیدان باید تعطیل شوند.
آیین طشت گذاری باتوجه به سابقه و عمق نفوذ اجتماعی و فرهنگی آن در سال 1391 ازسوی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی به عنوان اثر معنوی ملی به ثبت رسمی رسید.
6019/6016
انتهای پیام رهروان مکتب عاشورا در اردبیل , دیاری که نامش با عشق به سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و جلوه های ویژه عزاداری های آن امام آزاده و برادر ایثارگرش ماه منیر بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس (ع) درآمیخته است این روزها دوباره با برپایی مراسم سنتی و مخصوص طشت گذاری به پیشواز ماه محرم رفته و حال و هوای معنوی کم نظیری را بر کوچه و بازار این شهر حاکم کرده اند.
هرچند چندین قرن است که در این سرزمین برای سوگواری های اهل بیت (ع) و به خصوص شهیدان پرفروغ سرزمین نینوا آغاز و پایانی متصور نیست ولی دوستداران و پیروان فرهنگ غنی عاشورا در این خطه چند روز زودتر از سایر هموطنانمان با برپایی مراسم سنتی طشت گذاری برای آغاز محرم لحظه ها را می شمارند.
در روزهای محرم به خصوص دهه اول آن حال و هوای عجیب فضای شهر را فرا می گیرد و حسینیان این مرز و بوم , یک حس غریب یافته و هر روزی که به این زمان موعود نزدیک می شویم شور و شوق همراه با شعور وصف ناپذیری می یابند.
همانگونه که شاعران مرثیه پرداز اردبیلی به نظم کشیده اند اگر زیبایی های طبیعت در فصل بهار قرار دارند جلوه های بی نظیر معنوی نیز برای مسلمانان اهل معنا هر سال دوبار پدیدار می شوند و در واقع مردم این دیار به عشق رمضان الکریم و محرم الحرام روزگار سپری می کنند.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، اکنون بار دیگر برپایی پیش درآمد مراسم و مجالس مربوط به عزاداری های محرم در اردبیل به شکل سنتی ، حال و هوای خاصی را به این شهر حسینی بخشیده است و از هر کوی و برزن صدای نوحه مداحان در رثای شهیدان کربلا و نیز ندای وای حسین به گوش می رسد.
عاشقان سرور و سالار شهیدان در دیار حسینی اردبیل پرچم های عزا را بر روی درب و دیوار مکان های کسب ، ادارات و خودروها به اهتزار درآورده و جلوه های ویژه ای به این شهر بخشیده اند. پارچه نوشته هایی با رنگ های سیاه و سبز که روی آن ها اشعار مرثیه ای و گرامیداشت مقدم عزاداران نقش بسته است بر سر درب مساجد ، تکایا و حسینیه های شهر درحال نصب می باشند.
خرید و فروش وسایل عزاداری ، پوشاک با رنگ های مشکی و سبز ، کتاب های حاوی نوحه ؛ اشعار و مطالب مذهبی ، تصاویر مربوط به ائمه اطهار (ع) و نیز اقلام عزاداری مانند زنجیر و طبل و شیپور طی روزهای اخیر در مکان های تجاری شهر رونق خاصی یافته است. پخش نغمه های سوزناک نوحه خوانان از فروشگاه های عرضه لوازم صوتی و تصویری توجه رهگذران علاقه مند را برای تهیه و استفاده از نوارهای صوتی و سی دی های مربوط به مراسم های عزاداری به خود جلب می کنند.
' طشت گذاری' یکی از مراسم سنتی منطقه اردبیل می باشد که به لحاظ پیشینه غنی تاریخی و مذهبی خود به دارالارشاد ؛ دارالامان ؛ دارالایمان و دارالعرفان شهرت یافته است.
مردم اردبیل مراسم عزاداری خود را از روز هشتم ذی الحجه که به نوشته کتب معتبر تاریخی فرستاده مخصوص اباعبدالله الحسین (ع) به کوفه یعنی حضرت مسلم (ع) به شهادت رسیده , آغاز می کنند و این مراسم ها در روز 26 ماه ذی الحجه به مراسمی موسوم به طشت گذاری پیوند می خورد که در واقع آغاز رسمی عزاداری های حسینی در این شهر است.
دوستداران و علاقه مندان فرهنگ غنی عاشورا هر سال مراسم سنتی طشت گذاری را از عصر این روز ابتدا از مسجد حسینیه محله اوچدکان آغاز می نمایند. به همین مناسبت (جمعه شب) این مسجد به همراه بعضی از مساجد و تکایای دیگر شاهد مراسم طشت گذاری عاشقان محرم بود که تا پاسی از شب ادامه یافت.
روز شنبه بیست و هفتم ماه ذی الحجه مراسم پرشور و حال طشت گذاری در سایر مساجد و تکایای شهر برپا می شود و در مسجد جامع و مسجد اعظم نیز این مراسم برگزار می شود.
مسجد جامع اردبیل که در منطقه راسته اصلی مجموعه بازار تاریخی اردبیل قرار دارد اصلی ترین مکان مراسم طشت گذاری این شهر به شمار می آید و دوستداران خاندان نبوی اغلب پیگیر برگزاری آن هستند ولی در عین حال مراسم طشت گذاری سایر محله ها و مساجد اردبیل نیز دارای علاقه مندان و دلسوختگان اهل بیت (ع) به خصوص شهیدان واقعه بی نظیر قیام عاشورا است.
اقوال و اسناد مستند موجود بر تعلق اختصاصی مراسم طشت گذاری به اردبیل صحه می گذارند و بر این موضوع مهم که خاستگاه اولیه و اصلی این مراسم شهر اردبیل است مهر تایید می زنند. به همین خاطر همه ساله در ایام محرم و صفر مراسم ها و آیین های ویژه عزاداری و سوگواری را به شیوه سنتی در جای جای این سرزمین برپا می کنند و در بعضی از شهرهای کشورمان برخی از مراسم ها خاص آن منطقه و یا شهرهای همجوار آن است.
برای نمونه مراسم خاصی در شهر مراغه موسوم به علم بندان در چند روز مانده به آغاز ماه محرم برگزار می شود که مختص این شهر مذهبی و تاریخی است.
اکنون مردم شهر حسینی اردبیل به این که عزاداری سنتی طشت گذاری ریشه در این سرزمین دارد و از این شهر به مراسم های عزاداری سایر نقاط کشورمان نیز مانند مراغه ، بناب ، زنجان ، قم ، هشتپر توالش و نظایر آن راه یافته است بر خود می بالند و البته این افتخار فقط و فقط نشانگر شان والای اهل بیت (ع) و بی نظیر بودن فرهنگ غنی عاشورا است.
مراسم طشت گذاری ؛ خاطره تشنگی امام حسین (ع) و یاران باوفایش را در اذهان زنده می کند و این مراسم از علاقه و ارادت زیاد مردم منطقه اردبیل به سیدالشهدا و قمر بنی هاشم (ع) حکایت دارد.
دسته های سینه زنی و زنجیرزنی در مساجد و تکایا به یاد لب تشنگان نهر فرات مشکی را پر از آب کرده و آن را همراه با طشتی از جنس مس که بطور معمول بر دوش ریش سفیدان محله حمل می شود چند دور در فضای مسجد می گردانند.
عزاداران با زنجیرزنی و سینه زنی طشت را در مکان خاص در داخل مسجد که با شمع های روشن و تصاویر ائمه معصومان (ع) جلوه داده شده است قرار می دهند. در این مراسم نوحه خوانان اغلب از احوالات حضرت اباالفضل (ع) مراثی و اشعاری را با الحان سوزناک خوانده و مردم حاضر را متاثر می کنند. آب این طشت ها نزد مردم منطقه از تقدس خاصی برخوردار است و بیماران و دردمندان برای شفای خود اندکی از آن را می نوشند.
یک صاحب نظر فرهنگ و تاریخ اردبیل و عضو هیات امنای محله های اصلی اردبیل می گوید : پیشینه تاریخی مراسم طشت گذاری به مناسبت سرآغاز رسمی روزهای عزاداری شهیدان کربلا فقط به شهر اردبیل مختص است.
بیوک جامعی ؛ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : مراسم طشت گذاری علاوه بر مساجد شهر اردبیل در مساجد و نیز بعضی بقاع متبرکه و مقدس روستاهای اطراف و نیز در تعدادی از منازل اردبیل و روستاهای اطراف که بنابه دلایلی جنبه تقدس دارند برپا می شود و طشت های کوچکی را در مکان های خاصی با برگزاری مراسمی قرار می دهند.
اکثریت مردم مذهبی اردبیل معتقدند که از هشتم ماه ذی الحجه مجالس و مراسم مربوط به شادمانی ازقبیل برپایی جشن های عروسی و نظایر آن در منطقه به حرمت سرور شهیدان باید تعطیل شوند.
آیین طشت گذاری باتوجه به سابقه و عمق نفوذ اجتماعی و فرهنگی آن در سال 1391 ازسوی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی به عنوان اثر معنوی ملی به ثبت رسمی رسید.
6019/6016
کپی شد
