در این ستون همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان ، ضمن انتشار دعای آن روز ، به انتشار گزیده ای ازسخنان معنوی امام وخاطره ای از نزدیکان و یاران امام راحل از سیر وسلوک عارفانه امام خمینی (س) در ماه رمضان می پردازیم.
دعای روز سوم ماه مبارک رمضان :
از خدا بخواهید قدر این ضیافت را بدانید
امام خمینی در یک سخنرانی در جمع نمایندگان مجلس شوراى اسلامى به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان با تاکید بر اینکه انسان باید خودش رادر این ماه اصلاح کند،گفتند: ... ماه رمضان شما را دعوت کرده خداى تبارک و تعالى به مهمانى خودش. همانطور که مىبینید مهمانى خدا صوم است، مثل میهمانى ماها نیست که آنجور تشریفات را داشته باشد، پرهیزدادن است از آن چیزهایى که مربوط به شهوات انسان است. توجه بکنید که ماه مبارک را به آدابش عمل بکنید یعنى آداب روحىاش. فقط دعا نباشد، دعا به معناى واقعىاش باشد. خواندن خدا و تذکر خدا به معناى واقعى، آن تذکرى که نفوس را مطمئن مىکند، آن ذکرى که بِذِکْراللَّهِ تَطْمَئِنَّ القُلُوبْ . یاد خدا واقعاً و حاضر دیدن خدا را در همه جا. ماه مبارک را به تذکر خدا، به ذکر خدا و به رحمتهاى خدا که به شما عنایت کرده است شکرگزارى کنید و ذکر خدا را بگویید، یاد خدا را بکنید که خدا شما را موفق کند به اینکه دستهایى که مىخواهند تشتت در این ملت ایجاد کنند، خدا آن دستها را موفق نکند . و از همه بالاتر این است که انسان خودش را اصلاح کند در ماه رمضان، ما محتاج به اصلاح هستیم، محتاج به تهذیب نفس هستیم، تا آن دم آخر ما محتاجیم. پیغمبرها هم محتاجند. انبیاى بزرگ هم محتاجند، منتها آنها احتیاج خودشان را فهمیدهاند و دنبالش عمل کردهاند، و ما از باب اینکه حجاب داریم نتوانستیم بفهمیم و به تکالیف خودمان عمل نکردیم. امیدوارم که ان شاء اللَّه این ماه مبارک رمضان به همه شما مبارک باشد. و مبارک بودن به این است که بنابراین بگذارید که به تکالیف خدا عمل کنید. در این ماه مبارک دعا کنید که خداى تبارک و تعالى شما را موفق کند به اینکه در این خدمتى کهمتکفل او هستید، مطابق رضاى او عمل کنید. از خدا بخواهید که ما را از عنایت خودش محروم نفرماید. و این ضیافت خدا را قدر بدانید. این ضیافت خیلى لطافت و ظرافت دارد، این را باید قدر بدانیم ما. این ادعیهاى که وارد شده است درماه مبارک رمضان و در ماه شعبان اینها راهبر ماست به مقصد، به تعبیر شیخ ما - رحمه اللَّه- قرآن صاعد است. ادعیه را ایشان تعبیر مىکرد به اینکه، قرآن نازل است و این، قرآن صاعد. درهر صورت ظرایفى در این ادعیه مبارکه هست که سابقه ندارد. اینها را توجه به آن بکنید، انسان را این ادعیه مىتواند حرکت بدهد. ماه مبارک مىتواند که انسان را موفق به بسیارى از امور بکند. ماه مبارک مىتواند انسان را طورى بکند که تا ماه مبارک دیگر یا تا آخر دیگر کنترل بشود و تخطى از آنچه رضاى خداست نکند. من امیدوارم که همه ما موفق بشویم به اینکه این ماه مبارک را با ذکر خدا و توجه به خداى تبارک وتعالى به پایان برسانیم، که خداى تبارک و تعالى در عید رمضان به ما عیدى عنایت کند و آن استقلال تام ما، آزادى تام ما بیمه شده و جمهورى اسلامى بیمه شده .
خدایا! ما بندگان ضعیف هستیم، ما بندگانى هستیم که هیچ نداریم، ما هیچیم و هرچه هست تویى. ما اگر چنانچه خلاف مىکنیم نادانیم، تو بر ما ببخش. تو ما را به این ماه مبارک رمضان وارد کن به طورى که با رضاى تو وارد بشویم در او. خدایا! تو ما را لیاقت بده که در این مهمانى که از ما کردى بهطور شایسته وارد بشویم. خدایا! این ایران که از همه اطراف به او هجوم شده است، براى اسلام، این ایران را تو تقویت کن.(1)
یک خاطره -جدیت در عبادات
وقتى حضرت امام در ماه مبارک رمضان در فصل گرماى نجف اشرف براى نماز جماعت ظهر و عصر با زبان روزه به مدرسه مرحوم آیتالله بروجردى تشریف مىآوردند، هر روز، اول هشت رکعت نوافل ظهر را مىخواندند و بعد نماز ظهر را با اذان و اقامه نسبتاً طولانى مىخواندند و بعد از تعقیبات نماز ظهر، هشت رکعت نوافل عصر را مىخواندند و بعد نماز عصر را با اذان و اقامه، مانند نماز ظهر مىخواندند و بعد از تعقیبات تشریف مىبردند. این کار در آن سن و هواى گرم و آن حال روزه، کار آسانى نبود که حتى جوانها موفق به آن بشوند، اما امام، با اقبال تمام اینگونه جدیت در عبادات داشتند.
(آیت ا ... قدیرى، جمهورى اسلامى، خرداد 70)
1) صحیفه امام، ج18، ص: 480