حضرت امام خمینی (س) می فرمایند : «ما مفتخریم که "باقرالعلوم " 1بالاترین شخصیت تاریخ است و کسی جز خدای تعالی و رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - و ائمه معصومین (ع) مقام اورا درک نکرده و نتوانند درک کرد ، از ما است »
وصیت نامه سیاسی - الهی امام خمینی - صحیفه امام ، ج 21، ص 397
***
1. اسم مبارک آن بزرگوار محمد، و لقب مشهور او باقر است که حضرت رسول (ص) آن حضرت را طى روایاتى به این لقب ملقب فرمود. کنیه مشهور آن حضرت، ابى جعفر و عمر مبارک ایشان 57 سال بود.
امام باقر دو امتیاز در میان ائمه- علیهم السلام- دارد .
اول، جد پدرى ایشان امام حسین (ع) و جد مادرى آن حضرت امام حسن (ع) است. از این جهت در حق ایشان گفته شده:
«عَلَوىٌّ مِنْ عَلَوِیَّینَ وَ فاطِمِىٌّ مِنْ فاطِمیَّینَ وَ هاشِمىٌّ مِنْ هاشِمِیَّیْنَ». امتیاز دیگر آنکه وى پایه گذار انقلاب فرهنگى شیعه محسوب مىشود. گرچه انتشار معارف شیعه به دست امام صادق (ع) صورت گرفت ولى به دست امام باقر پایه گذارى شد. در دوران امام باقر (ع) دولت بنى امیه رو به زوال بود، مردم از آنها متنفر بودند. به علت وجود کسى چون عمربن عبدالعزیز، که علاوه بر اینکه نفع بزرگى براى شیعه داشت ضرر بزرگى نیز براى بنى امیه داشت و اختلاف شدیدى که در ممالک اسلامى پدید آمده بود و هر کسى از گوشهاى قیام مىکرد، خلفا به سرعت تغییر مىکردند- چنانکه در مدت امامت امام باقر (ع) در مدت نوزده سال پنج خلیفه روى کار آمدند: ولیدبن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمربن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک، هشام بن عبدالملک- پس موقعیت مناسبى براى آن حضرت که از ظلم بنى امیه فارغ شده بود، پدید آورد که انقلاب علمى را آغاز نماید و بزرگانى از عامه و خاصه در اطراف ایشان جمع شدند و حقایق اسلام، لطایف اسلام و بالاخره معارف اسلام را منتشر کردند، از این جهت رسول اکرم (ص) به ایشان لقب «باقر» داده است. صاحب لسان العرب مىگوید: «لُقِّبَ بِهِ لِانَّهُ بَقَرَ الْعِلْمَ وَ عَرَفَ اصْلَهُ وَ اسْتَنْبَطَ فَرْعَهُ وَ تَوَسَّعَ فیهِ، وَالتَّبَقُّرُ التَّوَسُّعُ» امام باقر ملقب به این لقب است چون شکافنده علم است، پایه علوم اسلامى را شناخت و فروع آن را درک فرمود و آن را توسعه داد و ریشه تبقر به معنى توسعه است ..
عامه و خاصه نقل مىکنند که رسول اکرم (ص) به جابربن عبداللَّه انصارى فرموده است: « اى جابر، تو زنده مىمانى، مردى از اولاد حسین را که نامش محمد است ملاقات مىکنى که او علم انبیا را مىشکافد. هنگامى که او را دیدى سلامم را به او برسان ..»
-به نقل از: (چهارده معصوم علیهم السلام، آیت اللَّه مظاهرى، ص 84)
