پایگاه خبری جماران: «سیدابوالحسن فیروزآبادی» دبیر شورای عالی فضای مجازی است. وی که دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته مهندسی برق با گرایش مخابرات از دانشگاه علم و صنعت بوده و دکترای خود را در رشته مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی اخذ کرده، این روزها به علت تخصص، سوابق و مسئولیت در حوزه فضای مجازی در مرکز توجهات و موضع گیری ها درباره پیام رسان تلگرام قرار دارد. او که رئیس مرکز ملی فضای مجازی نیز هست، تاکنون مدیریت پروژههای بزرگی در حوزه شبکههای دیجیتال فیبرنوری، ارتباطی ماهواره ای، رادیو ترانک دیجیتال شهر تهران، سیستمهای جنگ الکترونیک، فرستندههای پرقدرت رادیویی و تلویزیونی، امنیت ارتباطات و اینترنت را بر عهده داشته، همچنین بنیانگذار مرکز تحقیقات و توسعه شرکت صنایع الکترونیک زعیم به عنوان یکی از پیشرفتهترین مراکز تحقیقاتی کشور بوده است.
با دکتر سید ابوالحسن فیروز آبادی در نخستین روزهای کاری سال جدید پیرامون وضعیت پیام رسان ها و آخرین تصمیمات اخذ شده در این حوزه به گفت و گو نشستیم که متن این گپ و گفت تفصیلی در پی می آید:
دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفت و گو با خبرنگار جماران ، درباره تهدیدات و فرصت های پیام رسان تلگرام اظهار کرد: بحث تهدید تلگرام همزمان با توسعه تلگرام در کشور آغاز شده است. دو دیدگاه در کشور وجود دارد؛ دیدگاه اول معتقد است که تهدیدهای تلگرام بر فرصت های آن غالب است. به هر حال تلگرام فرصت هایی هم دارد و مردم ایران را شبکه ای کرده و تعداد کاربران شبکه ایِ رسانه ای را در کشور افزایش داده است. همچنین تا حدودی در سواد رسانه ای مردم موثربوده است.
وی افزود: از طرف دیگر نیز تهدیداتی جدی از سوی مخالفین این پیام رسان مطرح می شود که به دلیل گم نامی گسترده ای که در تلگرام وجود دارد، عملاً مورد سوءاستفاده وسیعِ طیفی از خلاف کاران اقتصادی؛ مانند قاچاقچیان مواد مخدر تا خلاف کاران اخلاقی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی قرار می گیرد. آنها از این پیام رسان به عنوان یک سکو برای رواج فساد و تهدید استفاده می کنند.
دبیر شورایعالی فضای مجازی کشور در ادامه گفت: هرچند این مشکل منحصر به کشور ما نیست، ولی تلگرام در کشور ما ضریب نفوذ تقریبا صددرصدی دارد. بدین معنا که تقریباً تمامی کسانی که تا حدودی سواد دیجیتالی داشته و دارای تلفن هوشمند باشند، قطعاً از این پیام رسان استفاده می کنند. این مساله اثرات خود را در کشور ما می گذارد.
وی با بیان اینکه، به دلیل سیاست هایی که در گذشته اتخاذ شده بود، عملاً مردم را به این سمت هل دادند که وارد این پیام رسان شوند، گفت: پیام رسان تلگرام به این دلیل که هم پیام رسان هم شبکه و رسانه اجتماعی است، در دنیا منحصر به فرد است. این رسانه به طور وسیع در کشور ما مورد استفاده قرار می گیرد و فراگیر است.
دکتر فیروزآبادی اظهار کرد: این پیام رسان هیچ ضابطه ای را که شامل ضوابط رسانه های مکتوب، گفتاری، شنیداری و تصویری است، رعایت نمی کند. به همین دلیل این موضوع از لحاظ حقوقی قابل بحث است که آیا چنین رسانه ای می تواند با این گستردگی در کشور فعالیت کند و تابع هیچ ضابطه ای نباشد؟ با همه این احوال، علیرغم اینکه بعضی ها فشار می آوردند که این پیام رسان فیلتر شود، تلگرام در کشور فعالیت خود را ادامه داد. تا اینکه بحث جدید تلگرام که مربوط به بٌعد اقتصادی آن است، مطرح شد.
وی افزود: بٌعد اقتصادی تلگرام، تهدیدات جدیدی را مطرح کرد و با این کار تهدید این پیام رسان چند بٌعدی شد. این موضوع باعث شد تا بحث فیلتر تلگرام جدی تر از گذشته مطرح شود و وزنه طرفداران انسداد تلگرام قوی تر از گذشته شد. از این رو پیش از آنکه طرح توسعه اقتصادی این پیام رسان مطرح شود، ما طرحی را به شورای عالی فضای مجازی ارائه دادیم. ما در آنجا به عنوان راه حل های ممکن به این نتیجه رسیدیم که باید پیام رسان های بومی داشته باشیم.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور گفت: ما در سند شبکه ملی اطلاعات نیز دیده بودیم که باید پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی از سکوهای بومی هدایت شوند. البته این نظر وجود نداشت که در این مسیر، پیام رسان های غیربومی فیلتر یا مسدود شوند. ما در این مرکز آیین نامه ای برای این مساله تدوین کردیم و قرار بر این شد که هیچ گاه ترافیک مصرفی مجموع پیام رسان های خارجی در کشور از 50 درصد تجاوز نکند. اما به هیچ عنوان بحث انسداد آن پیام رسان ها مطرح نشد.
وی بیان کرد: آقای رئیس جمهور نیز به دنبال حوادث دی ماه گذشته در کشور، تاکید بیشتری کردند که ما باید در جهت رفع انحصار از سکوی ناپایدار تلگرام تلاش کنیم. از نگاه مرکز، سکوی تلگرام ناپایدار است و ما تمامی رسانه ها و فعالیت های اجتماعی خود را روی این سکوی ناپایدار گذاشتیم. شاید اگر این پیام رسان وارد حوزه اقتصادی نمی شد، قابل توجه نبود. اما این موضوع می طلبد که تجدیدنظری در حوزه تلگرام به عمل آید.
سیدابوالحسن فیروزآبادی با بیان اینکه هنوز تاریخ یا تصمیم قطعی در باره انسداد تلگرام اعلام نشده است. نه تنها مشابه پیام رسان تلگرام در ایران، بلکه در دنیا وجود ندارد. هیچکدام از پیام رسان های مشابه که در سطح جهانی مانند اپل مسنجر، فیس بوک، وی چت، واتس آپ یا وایبر هستند، امکان کانال با این وضعیت ندارند و هیچکدام گروه و سوپرگروه بالای 100 نفر را پشتیبانی نمی کنند. حوزه رسانه ای تلگرام منحصر به فرد است و قابلیت های ادیتور فارسی بی نظیری دارد.
وی افزود: با بررسی های فنی، به این نتیجه رسیدیم که بهترین ادیتور فارسی در تلگرام است. تلگرام حتی این ادیتور را برای زبان روسی که زادگاهش بوده، ندارد. این ویژگی حتی برای زبان های فرانسوی و آلمانی وجود ندارد. به هرحال تلگرام، بحث مربوط به قوم شناسی دیجیتالی که به تفاوت رفتار کشورها نسبت به فضای دیجتالی می پردازد، توجه کرده است. زیرا ممکن است در برخی کشورها به بازی های مجازی یا مدلی شبیه فیس بوک و لاین علاقه مندی وجود داشته باشد.
دبیر شورایعالی فضای مجازی کشور در ادامه گفت: در ایران علیرغم باز بودن شبکه هایی مانند لاین، ایمو و واتس آپ، مدل تلگرام مورد توجه قرار گرفته است. شاید علت این مساله علاقه مندی مردم ایران به سیستم های یک طرفه باشد. زمانی که وبلاگ در کشور ما آمد نیز شاهد یک پیک رفتاری در ملت ایران بودیم. مردم ایران توجه زیادی به وبلاگ کردند. به نحوی که ایران مقام هفتم دنیا را در حوزه وبلاگ به دست آورد.
وی تصریح کرد: مقام کشور ما در حوزه وبلاگ، بعدها موضوع مقالات بسیاری از محققین دنیا شد که چرا ایران باید از لحاظ جمعیتی مقام هجدهم یا نوزدهم را در دنیا بدست می آورد، رتبه هفتم را کسب کرد. در چرایی این موضوع به نکات جالبی در برخی از این مقالات اشاره شده است. یکی از این نکات به میزان کامنت هایی بازمی گشت که در این وبلاگ ها وجود داشت که نه تنها از حالت طبیعی جهانی پایین تر بود بلکه نشان می داد که مردم ایران بیشتر وبلاگ ها را می خوانند تا اینکه در آن حضوری تعاملی که از خصلت های شبکه های اجتماعی است، داشته باشند.
سیدابوالحسن فیروزآبادی گفت: این خصیصه ملی ماست که در کشور به مباحث خبری بیشتر توجه می شود. یعنی مردم ما بیشتر به شنیدن اخبار تمایل دارند. لذا تلگرام توانست این بستر را تامین کند. همچنین این امکان را فراهم آورد که افراد بتوانند به صورت ناشناس در این پیام رسان حضور یابند. به همین دلیل با چنین شرایطی، جریان تولید یک طرفه اخبار در این پیام رسان راحت تر شد که این خود یک عارضه و درخور رسیدگی است.
وی اظهار داشت: در رابطه با فیلترینگ در کشور، کارگروهی تحت عنوان تعیین مصادیق مجرمانه وجود دارد که در قوه قضائیه تشکیل می شود و نمایندگان سه قوه در آن حضور دارند. همچنین 6 وزیر و تعدادی از نمایندگان مجلس در آن حضور دارند. من از بسته شدن اپلیکشن های قبلی دفاع نمی کنم. ولی یکی از مشکلات اساسی وی چت، داشتن قابلیت NEAR BY بود که حریم خصوصی افراد را به خطر می انداخت و از آنجا که در ایران، حریم خصوصی زنان با آنچه در چین و ژاپن وجود دارد، متفاوت است. این اقدام صورت گرفت.
وی با اشاره به فیلتر شدن وایبر اظهار کرد: محدود کردن این اپلیکیشن به دلیل مالکیت اسرائیلی آن بود. اقدامات انجام شده در قبال این دو اپلیکیشن موفق بود و آنها کاربران خود را در ایران از دست دادند. بنابراین فیلتر سیاست ناموفقی نبوده است. بر خلاف تبلیغی که می کنند، فیلتر موثر است، اما درمان نیست.
فیروزآبادی گفت: درمان، رویکردی است که ما در مرکز ملی فضای مجازی به دنبال آن هستیم که همان حمایت از پیام رسان های بومی و پایدارسازی سکوها است. مردم ما باید به وفاق برسند که چگونه می توانند در محیط جدیدی که بنام شبکه های اجتماعی و مجازی است، با یکدیگر تعامل سیاسی، فرهنگی و ارتباطی داشته باشند.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی افزود: در رابطه با تلگرام به دلیل ملی و فراگیر بودنش، بحث بود که تصمیم گیری درباره آن در شورای عالی فضای مجازی انجام شود. اما حوادث دی ماه سال گذشته باعث شد تا این تصمیم در شورای عالی امنیت ملی صورت گیرد. این موضوع هنوز سیال است که باید در کجا تصمیم گیری شود. اما به هیچ عنوان معتقد نیستیم که باید به تلگرام تنها به عنوان یک «تهدید امنیتی» نگریسته شود.
وی درباره نحوه مذاکره با پاول دورف(مدیر تلگرام) گفت: ما همیشه در کشور ثالث و از طریق توئیتر یا ایمیل با آقای دوروف صحبت کردیم و ایشان هیچ گاه دفتر یا آدرس ثابتی را معرفی نکرده است. آمریکایی ها از زمانی که اینترنت را راه اندازی کردند، به دنبال این هستند که شرکت هایی را بروز دهند که این شرکت ها از قدرت تاثیرگذاری بالایی در روابط بین الملل برخوردار باشند و حتی قدرت شان از بسیاری کشورها بیشتر باشد.
وی افزود: کما اینکه وقتی آقای دورف اعلام کرد که متصلین به تلگرام 200 میلیون نفر است، گفت که معادل کشور ششم شده است. یا زمانی که کاربران فیس بوک در دنیا از یک و نیم میلیاردعبور می کنند، این کمپانی اعلام می کند که کشور اول دنیاست. یا زمانی که ویندوز شروع به کار می کند برای خود پرچم انتخاب می کند. در فضای دیپلماسی دنیا از سال 2003 (در اجلاسWSISدر ژنو)حدود 90 تن از رهبران کشورهای دنیا جمع شدند که حکمرانی بر فضای مجازی را از دست یک شرکت خصوصی آمریکایی خارج کنند و جمهوری اسلامی در زمان دولت آقای خاتمی، در بالاترین سطح این پروژه مشارکت کرد.
دبیر شورایعالی فضای مجازی کشور در ادامه گفت: اما آمریکایی ها با هم پیمانان اروپایی خود بر این پروژه غلبه کردند، بنابراین اگر شما می خواهید به حیات خود در فضای مجازی دنیا ادامه دهید، باید تابع دیپلماسی شرکتی در دنیا باشید که کشورها در آن هیچ حضوری ندارند. لذا این بحث مطرح است که چه کسانی باید با این شرکت ها مذاکره کنند؟ ما در شورای عالی فضای مجازی مصوب کردیم که وزارت ارتباطات با تمامی پیام رسان های خارجی با کاربران زیاد ایرانی مذاکره کند.
وی با بیان اینکه ما با تمام پیام رسان های بزرگ دنیا که در ایران کاربران قابل توجه دارند حتی آنها که در شرایط فعلی مسدود هستند، در حال مذاکره هستیم، گفت: ما نمی توانیم منافع ملی خود را رها کنیم و نسبت به آن بی تفاوت باشیم. با تلگرام روی 6بند از جمله مسائل اخلاقی، ضددینی، تروریسم و ضدبراندازی توافق کردیم. اما در حوادث دی ماه گذشته، مشاهده کردیم که به تمام این تعهدات عمل نشد و زمانی که چرایی این موضوع را از آنها پرسیدیم، گفتند که ما تحت فشار آمریکایی ها هستیم.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی گفت: در چنین حالتی ما نمی توانیم بی تفاوت باشیم که یک پیام رسان مسئولیت نپذیرد و در عمل از مسئولیت خود شانه خالی کند. همانطور که مطرح شد ما آدرس مشخصی از مدیر تلگرام نداریم و نه تنها ما، بلکه دیگران نیز ندارند. ایشان طبق آنچه ما در اینترنت چک کردیم، تبعه جزیره «کیتس و نویس» است که کوچکترین جزیره نیمکره غربی و در دریای کارائیب است. طبق آنچه در اینترنت وجود دارد، ایشان در پنج، شش کشور بدون آنکه نامش ذکر شود؛ سهامدار پیام رسان های مشابه تلگرام است.
فیروزآبادی گفت: ما در حقیقت با یک هویت مجهول و سیال در فضای مجازی مواجه هستیم. شخصیت وی نیز برای ما جالب است. زمانی که تصاویر وی را در اینترنت جستجو می کنید. تقریبا هیچ عکسی را نمی بینید که ایشان در آن، لباس مشکی نپوشیده باشد. لباس وی شبیه شخصیت «لئو» در فیلم سینمایی «ماتریکس» است. در فیلم ماتریکس، لئو خود را منجی دنیا می خواند و دنیا را نجات می دهد. ایشان نیز خود را منجی دنیا می داند و شرکت وی اولین بار با نام «FOR TRESS DIGITAL» یعنی (قلعه دیجیتال) بوده و اخیراً صحبت از «Digital nation» (ملت دیجیتال) می کند.
وی افزود: ما با فردی روبه رو هستیم که آدرس و محل ثبت شرکتش را نمی دانیم. دیدگاه های نظری او خاص است و نوع درگیریش با حکومت روسیه نیز جالب توجه است که نشان می دهد بیشتر از آنکه تاجر باشد، چهره ای درگیر است. چهره ای که سعی می کند چند بٌعدی باشد و تظاهر به نجات دنیا داشته باشد. یا درحال فرار و گریز باشد و در حالی که هیچ ضرورتی ندارد در صفحه شخصی خود اعلام کند که از من اطلاعات شخصی مردم را خواستند، اما من ندادم. این درحالیست که این موضوع صحت ندارد و جمهوری اسلامی مشکلی اساسی در این حوزه ندارد.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور در ادامه گفت: بحث هایی که ما با پاول دورف داشتیم، این نبود. ما با ایشان مطرح کردیم که باید اطلاعات را در ایران نگه دارید. کما اینکه اروپا از 25 ماه می 2018 موظف کرده که تمام پیام رسان هایی که در اروپا فعال هستند، باید اطلاعات شهروندان اروپایی را در آن محدوده نگهداری کنند. امروز در دنیا این بحث و مشکل وجود دارد شرکت هایی که در سیاست کشورها و مسائل داخلی آنها می توانند دخالت داشته باشند، مبسوط الید هستند. علت این موضوع نیز فقدان یا کمبود مقررات در این کشورها است.
وی افزود: مشابه همان پرونده ای که تلگرام در ایران دارد، در روسیه است. غیر از ایران و روسیه، تلگرام در اندونزی نیز با حکومت درگیر است. بنابراین در همه کشورها، تلگرام با حکومت های آنها درگیر است. این پیام رسان در 8 دیتاسنتر در جهان حضور دارد و هدف خود را جهان قرار داده، اما اولویتش ایران است. به این دلیل که بنابر گزارشاتی که خود ارائه داده، کمترین قطعی و بهترین سرویسی که ارائه داده، به ایران بوده است. این نشان می دهد که بازار ایران، هدف بوده است.
فیروزآبادی اظهار کرد: تلگرام ویژگی های دارد که بیشتر برای کشورهایی که قابلیت شبکه ای سطح پایینی دارند، طراحی شده و در واقع در برابر اشکالات شبکه ای مقاوم است. لذا برای اروپا طراحی نشده، بلکه برای کشورهایی نظیر ایران و برزیل ساخته شده است. اما با اینکه واتس آپ را برای مدتی در برزیل فیلتر کرده بودند، تلگرام نتوانست در آنجا بازار خوبی پیدا کند. این پیام رسان امروزه اغلب در کشورهای منطقه ما، یعنی علاوه بر ایران در برخی از کشورهای عربی رواج یافته است.
وی با بیان اینکه در گذشته علیرغم اینکه همه می گفتند، باید سیستم عامل ملی، موتور جستجو یا ایمیل ملی داشته باشیم، کاری انجام نشد، گفت: در حوزه پیام رسان به دلیل آنکه عمر زیادی ندارد و از دولت یازدهم شروع شده است. از دو سال اخیر به دنبال حمایت از پیام رسان های داخلی هستیم. ما در فضای مجازی کشور به دلیل اینکه بخش خصوصی قدرتمندی در حوزه آی تی وجود ندارد، دچار عقب افتادگی اقتصادی و فنی هستیم. این درحالیست که 18 درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی مرتبط با حوزه آی تی هستند.
دبیر شورایعالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور در ادامه گفت: من فکر نمی کنم که مانعی برای فعالیت شرکت های خصوصی آی تی در کشور وجود داشته باشد. ضمن اینکه در همین چهارسال اخیر نیز اقدامات خوبی صورت گرفته، اما به دلیل گستردگی حوزه آی تی،شرکت ها به حوزه خدمات پایه ورود نکردند. در حوزه اقتصاد دیجیتال نیز شرکت های خصوصی ای در ایران وجود دارند که در حال تبدیل شدن به تک شاخ هستند.
وی گفت: عموماً شرکت های در این حوزه شریک خارجی دارند. زیرا بازار ایران برای خارجی ها بکر است. تمام شرکت های موفق در بازار، عمدتاً شریک خارجی دارند. از این رو، مالکین پیام رسان های داخلی هم خصوصی و هم دولتی هستند. یعنی از هر دو نوع در میان آنها وجود دارد. یکی از این پیام رسان ها سروش است که جنبه دولتی دارد و وابسته به صداوسیما است. اما پیام رسان های دیگری هم در بخش خصوصی وجود دارد.
وی با بیان اینکه، نگاه بدبینانه به اینترنت ملی یا پیام رسان های داخلی دارای نحله ای در کشور است، گفت: آنچه در شورای عالی فضای مجازی تصویب شده، فارغ از تمامی برداشت هایی است که از شبکه ملی می شود. در شورای عالی گفتیم که شبکه ملی، شبکه ای است که مادرِ شبکه های کشور و به شبکه های جهانی متصل است. این شبکه باید امنیت و استقلال داشته و مدیریت آن داخلی باشد. بنابراین ما شبکه ای را ملی می دانیم که بتواند به جهان وصل شود.
فیروزآبادی اظهار کرد: شبکه ای که نتواند به جهان وصل شود، شبکه ملی نیست. متاسفانه برخی افراد برداشت های خود را مطرح می کنند و ذهنیت ها این گونه است که قرار است ارتباط با دنیا قطع شود. جمهوری اسلامی ایران کشوری است که سالانه ده میلیون سفر از داخل آن به کشورهای دیگر انجام می شود. ما در ظرف دنیا زندگی می کنیم و اقتصاد ما متکی به نفت و در اقتصاد دنیا اثرگذار است. اگر اقتصاد دنیا به اقتصاد ما متصل نباشد ما نیز مشکلات جدی پیدا می کنیم.
وی افزود: زندگی سیاسی و اجتماعی ما نشان داده است که در حوزه سیاست در منطقه بسیار فعال هستیم و تلاش می کنیم تا ارتباطات خود را با دنیا افزایش دهیم. بنابراین این ایده در کشور ما غالب نیست و روزبه روز هم ثابت می شود که نمی شود شبکه ای داشت که به دنیا وصل نباشد.
دبیر شورایعالی فضای مجازی بیان کرد: امروز از یک طرف دولت می گوید تصدی گر حوزه توسعه نیست و آن را به بخش خصوصی واگذار کرده، از طرف دیگر بخش خصوصی ما آن پتانسیل و توان کافی را ندارد. ضمن اینکه تعداد مداخله گران در کسب و کارهای بخش خصوصی زمانی که توام با محتوای سیاسی و فرهنگی می شوند، افزایش پیدا می کند. اگر کسی تنها کار اقتصادی صرف انجام دهد، یکسری مداخله گر دارد. اما اگر کار اقتصادی توام با محتوایی داشته باشد که متولیان سیاسی و فرهنگی در کشور دارد، مداخله گران افزایش می یابد. مساله ای است که من در جلسات متعددی که با بخش خصوصی در این مرکز داشتم. باعث شد تا زمانی که من از آنها خواستم وارد حوزه پیام رسان شوند، هم بخش خصوصی هم برخی شرکت های خصولتی امتناع کنند.
وی گفت: درست است که روی تلگرام کار اقتصادی انجام می شود. اما این پیام رسان، کٌشنده توسعه اقتصادی فضای مجازی است. به دلیل اینکه تلگرام در بطن اقتصاد قرار نگرفته و با بازیگر بزرگ کشور که همان حکومت است، تعامل نکرده است و قصد ندارد از بخش خصوصی ما استفاده کند. همین باعث شده که اقتصاد دیجیتال در کشور ما توسعه پیدا نکند. ما از بخش خصوصی و مدیران ارشد صنعت آی تی کشور دعوت کردیم که وارد عرصه پیام رسان ها شوند.
دبیر شورایعالی فضای مجازی کشور گفت: اگر زمانی که تلگرام وارد کشور شد. ما پیام رسانی بومی داشتیم، امروز یک میلیون شغل، تنها در بستر پیام رسان ایجاد کرده بودیم. امروز مشاغلی که در تلگرام هستند، مشاغل مکمل هستند. در پیام رسان وی چت در چین صدها سرویس داده می شود. در پیام رسان «city maper» انگلیس ، مشاغل زیادی تعریف شده است. حتی کشورهای توسعه یافته نیز اجازه نمی دهند پیام رسان هایشان خارجی باشد.
وی افزود: پیام رسان خارجی جدا از اقتصاد ملی، عامل ترمز برای اقتصاد کشور است. اگر بخش خصوصی و خصولتی می پذیرفتند وارد عرصه پیام رسان شوند، اقدامی مثبت در این مسیر بود. ما باید به این موضوع تحت عنوان رفع موانع کسب و کار در فضای مجازی بپردازیم. طرحی هم در این رابطه در شورای عالی فضای مجازی مطرح شد که معتقدم قبل از آنکه بخواهیم این طرح را تصویب کنیم. باید ذهنیت مسئولین ما در حوزه های مختلف کشور بپذیرد که این حوزه، حوزه اقتصادی - اجتماعی است و حوزه اجتماعی صرف یا سیاسی صرف نیست.
فیروزآبادی اظهار داشت: باید وقتی فعالیتی انجام می دهند، بٌعد اقتصادی آن را هم مدنظر قرار دهند. متاسفانه ما امروز نباید برای بومی سازی پیام رسان از روی تلگرام کپی برداری کنیم. این کار درستی نیست. این کار بدان خاطر است که ما کار نخبگی نکردیم که مدل مناسب پیام رسان در کشور ما چه مدلی است؟ شما در نشریات معتبر غربی جستجو کنید و ببینید که با چه دقتی به مساله پاول دورف و تلگرام پرداختند و حتی نوشتند که کار او ممکن است یک کلاهبرداری بزرگ تاریخی باشد که تا امروز یک و هفت دهم میلیارد دلار جمع آوری کرده و قرار است این مبلغ به دو و نیم میلیارد دلار برسد.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی صریح کرد: این نشریات می گویند که ارز مجازی تلگرام تنها پروژه ای در دنیا است که در این سطح پول جمع آوری می کند و تنها مرجعش 132 صفحه کاغذ است. هیچ پلن یا طرح مقدماتی که در جایی تست شده باشد وجود ندارد. البته نحوه جمع آوری این پول نیز بسیار ویژه است و افراد خاصی برای مزایده آن شرکت کردند. نشریات عمومی آمریکا در حالی در گزارشات متعددی درباره ارز مجازی گرام بحث کردند که رسانه های داخلی تنها با بکار بردن این عبارت کلیشه ای که پاول دورف ریشه صهیونیستی دارد به مخالفت با تلگرام پرداختند.
وی افزود: تلگرام از لحاظ فرهنگی ما را به سمت لمپنیزم برده است. به آن دلیل که بیشتر روی خبر متمرکز شده و خبر نیز از مصادر غیر قابل تایید بوده و به هیچ وجه اجازه داده نمی شود تا افراد انکارش کنند.
فیروزآبادی اظهار داشت: برای نمونه، فردی در کانالی که دومیلیون کاربر دارد، اتهامی علیه شخصی می زند و آن شخص باید جواب تهمت او را در کانالی که سه هزار کاربر دارد، بدهد. با این روش نمی توان جامعه مدنی ساخت. دوره آن به سر رسیده که این شبکه را مطلقاً خوب بدانیم.
وی درباره هم نظر نبودن خود با رئیس جمهور در خصوص تلگرام گفت: ما تابع آقای رئیس جمهور به عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی و مصوبات شورا هستیم. یکی از دستورالعمل های ایشان رفع انحصار از تلگرام است. برنامه های ما نیز در رفع انحصار، توجیه مردم است. استارت این مساله را زده ایم و انتظار داریم که گفتمان سازی آن در جامعه توسط نخبگان و رسانه ها انجام شود. از طرف دیگر تشویق کنیم تا پیام رسان های بومی توسعه پیدا کند. در همین راستا 5 میلیارد تومان وام اعلام شده است و تعرفه ها را به یک سوم کاهش داده و امکانات فنی این شرکت ها در مراکز دولتی میزبانی شده است.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی گفت: کاری که تیم فنی پیام رسان های داخلی انجام می دهند، کار بسیار بزرگی است. شرکت تلگرام از تمام امکانات نظام سرمایه داری جهان استفاده می کند. اما پیام رسان های ما هیچکدام از این امکانات را ندارند. نه زیرساخت نرم افزاری نه سخت افزاری لازم در کشور وجود دارد. با این حال، وقتی یک کار ملی بزرگ انجام می دهند. صبح تا شب افرادی در این کشور علیه این پیام رسان ها توئیت می کنند که فلان شماره تلفن یا پشه را در آن دیدیم. از این کارها، بعدها به عنوان لکه های سیاه در تاریخ ما نام برده می شود.
فیروزآبادی اظهار داشت: تیم های فنی مذکور کار بزرگی انجام می دهند. من در موقع مناسب ثابت خواهم کرد که قدرت های بزرگی پشت تلگرام هستند و تنها یک رئیس سی ساله در پشت آن قرار نگرفته است. کسانی که دستی در آتش دارند می دانند که نمی توان با یک جوان سی ساله و یک تیم 15نفره این کار را انجام داد. هیچکدام از پیام رسان های داخلی کمتر از 90 کدنویس ندارند.چطور می شود آنها این کار را با چنین تعدادی کنند؟
وی افزود: چطور می شود که دانشگاه ام آی تی آمریکا می گوید ما این را غیرممکن می دانیم که تیم تلگرام بتواند بلاک چینی که بتواند به صورت بلادرنگ در عرض چندثانیه میلیون ها «ترنس اکشن» انجام دهد، عرضه کند. تیم تلگرام می خواهد یک چیزی شبیه شبکه شتاب تحت تکنولوژی بلاک چین بیاورد. مسئول لابراتوری دانشگاه ام آی تی می گوید: نمی توان از روی 132 صفحه اسناد منتشره توسط تلگرام فهمید که می توان چنین کاری کرد.
دبیر شورایعالی فضای مجازی کشور گفت: کاش نخبگان جامعه به این قسمت هم بپردازند که تلگرام چیست؟کیست؟ برنامه آینده اش چیست؟ و اثرات آن در فضای عمومی، اقتصاد، فرهنگ، اخلاق و سیاست کشور چه بوده است؟ البته علیرغم تاثیرات مثبت هم که داشته و من به آن معتقدم. تلگرام یک گفتمان یک طرفه را ادامه داده و این نقیصه را در میان مردم ما تقویت کرده است.
وی افزود: فیلتر کردن در دنیا به نشانه موفقیت صددرصدی نیست. زیرا نظام، نظامی شبکه ای است و مکانیزم ها و فیلترشکن های متعددی وجود دارند. فیلترشکن ها با انگیزه های مختلفی ارائه می شوند. یکسری از آنها توسط نظام های دشمن با صرف سرمایه های انبوه ارائه می شود. اما بعضی ها یکسری فیلترشکن و وی پی ان هم به صورت رایگان عرضه می کنند تا دستگاه شما را ویروسی کنند.
وی با بیان اینکه تا این لحظه تصمیم قاطعی برای تلگرام گرفته نشده است، اظهار کرد: هیچ زمان بندی برای فیلتر وجود ندارد. نگاه ما این است که فضای مجازی فراتر از یک پیام رسان است. فضای مجازی محیط گسترده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی زیست محیطی است و بایستی نگاه ما توسعه ای باشد.
فیروزآبادی گفت: مقام معظم رهبری نیز به این فضا همین نگاه را دارند. نگاه ایشان درون زای برون نگر و در ادامه اقتصاد مقاومتی است. ما با برنامه هایی که داریم تلاش می کنیم از انحصار خارج شویم و ترافیک مجموع پیام رسان های داخلی را به بیش از پنجاه درصد برسانیم. ما متاسفانه در وضعیتی نیستیم که نوآوری داشته و باعث ایجاد تحولات مثبت در فضای مجازی شویم. لذا فعلاً تلاش می کنیم در همین وضعیت موجود استقلال ایجاد کنیم.