پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران :به مناسبت روز خبرنگار بر آن شدیم تا گفت و گویی با اهل رسانه و قلم داشته باشیم از این رو، به سراغ الیاس حضرتی صاحب امتیاز و مدیر مسئول روزنامه اعتماد رفتیم. الیاس حضرتی فعال سیاسی و مطبوعاتی و از اعضای حزب اعتماد ملی و نماینده سابق رشت و تهران در مجلس شورای اسلامی است. او هم اکنون صاحب امتیاز و مدیر مسئول روزنامه اعتماد است. ماحصل این گفت گو را می خوانید
***
جایگاه آزادی بیان در اندیشه حضرت امام (س) چه بود؟
حضرت امام یک تز حکومتی و دیدگاه اجتماعی ، سیاسی داشتند که اگر نتوانیم شکل هندسی آن را در ذهن تصور کنیم شاید نتوانیم به بسیاری از موضوعات به صورت انتزاعی پاسخ دهیم. این تز حکومتی این بود که که امام حکومت را برای مردم می دانستند . مردم در انتخاب این حکومت آزاد و در اداره آن سهیم بودند امام بر این اعتقاد بودند که مردم با انگیزه های مختلف لحظه به لحظه مباحث حکومت را زیر نظر داشته باشند و دنبال کنند و در این میان هیچ حد و مرزی برای آن قائل نبودند، مگر این که جریان های بر خلاف اسلام حرکت کنند و بخواهند به اسلام خدشه وارد کنند زیرا ایشان اسلام را مهمترین عامل تعالی انسان و مهمترین عامل وحدت اقوام ایرانی به لحاظ سیاسی و اجتماعی می دانستند و معتقد بودند اگر کسی بخواهد این ریسمان را پاره کند علاوه بر این که به یک مکتب ضربه زده به مهمترین عامل وحدت و انسجام ملی ما نیز ضربه وارد کرده است .
آنچه باعث می شود تمام گرایش های اجتماعی همه در کنار هم متحد شوند غیر از محور اسلام چیز دیگری نبود. حضرت امام (س) به این موضوع بسیار اهمیت می دادند. موضوع بعدی در نظر حضرت امام این بود که کسی نباید بر خلاف مصالح ملی عمل کرده و یا پایگاه جاسوسی دشمن باشد. این دو موضوع خط قرمز برای امام بود ، در ذیل این دو مورد برای بقیه موضوعات هیچ محدودیتی قائل نبودند. حضرت امام (س) زمانی که جنگ تحمیلی اتفاق افتاد با وجود حضور ارتش در کشور جریان اصلی کار یعنی اداره و تدارک جنگ را به عهده نیروهای مردمی گذاشتند حتی سازمان مربوط به این کار را نیز تدارک دیدند یعنی همان سازمان بسیج که سپاه نیز در خدمت این سازمان بود. امام خمینی زمانی که مبارزه با یک گروهک ضد انقلاب یا تروریسم در داخل کشور پیش می آمد مباحث خود رادر یک سازمان امنیتی و اطلاعاتی مثل وزارت اطلاعات خلاصه نمی کردند بلکه به یک اطلاعات 36 میلیونی تکیه می کردند .
امام ضمن این که مخالف احزاب نبوده و موافق تشکل هایی با رعایت خط قرمز ها بودندبا این حال اتکاء خود را به احزاب رسمی نمیدانستند و معتقد بودند همه آحاد باید تشکل های داشته باشند و کاندید خود را معرفی کنند یعنی بدون هر گونه واسطه های که باعث می شود مردم کانالیزه شوند. فلسفه این ها این بود که احساس مسئولیت کنند و خود در میدان حضور داشته باشند امام سعی می کردند انگیزه های لازم برای حضور در این میدان را با دادن چنین مسئولیت های ایجاد کنند .
اساس کار حضرت امام این بود که باید با مردم زندگی کرد و به آنها اعتماد کرد تا مردم هم به شما به عنوان مسئول احترام بگذارند. فلسفه زندگی و فلسفه سیاسی امام اعتماد صد در صد به مردم است و لذا در تمام صحبت های خود می گویند آنجا که اکثریت آحاد مردم تصمیم بگیرند ضریب خطا نسبت به تصمیم یک فرد کمتر خواهد بود بر این اساس اطلاع رسانی آگاهی دادن و در جریان امور قرار دادن مردم را یک اصل می دانستند.
فلسفه زیر بنایی دین ما انتخاب و لازمه انتخاب ، آگاهی است و لازمه آگاهی داشتن، گردش آزاد اطلاعات است. حضرت امام کار خبرنگاری را کاری بارزش می دانستند.
به نظر شما چهار چوب آزادی مطبوعات های چگونه باید باشد ؟
در حال حاضر ما با دو مشکل مواجه هستیم .مشکل اول تنگ نظری هابه رسانه ها است. برخی فکر می کنند اگر جریان خبر رسانی و مطبوعات را در داخل کشور محدود کنند دیگر مشکلی وجود ندارد. در حالی که خوب بودن ، سالم بودن ، کارایی داشتن، توانایی در حل مشکلات ، قدرت پیشرفت و زمینه پیشرفت برای مردم را فراهم کرده و زمینه یک حکومت خوب را فراهم می کند و توانایی رعایت عدالت را دارد و از تمام فرصت ها برای پیشرفت آن کشور استفاده می کند. اگر یک حکومت محدود به تعداد اندکی از مردم شود یعنی همان مجموعه مدیران و بقیه ملت محروم شوند حکومت با شکست مواجه خواهد شد. در مردم سالاری دینی باید فضا برای ارائه نظرات مردم ایجاد شود که مطبوعات این کار را انجام می دهند.
مجموعه کسانی که دارای توانایی ارائه پیشنهاد و نقد هستند از کانال مطبوعات نظر خود را به دولت می رسانند در واقع مجموع دولت و حکومت از کانال مطبوعات به بدنه کل ملت متصل می شوند. لازمه اتصال یک حکومت به ملت داشتن رسانه خوب و آزاد است که به دولت کمک میکنند.
مشکل دوم دوستان مطبوعاتی هستند و در یک حرکت عکس العملی نسبت به دولت واکنش نشان می دهند. گاهی در نوشته های اهالی مطبوعات و دوستان رسانه سیاه نمایی مشخص است . در حالی که هدف باید اصلاح امور و این اصلاح امور باید مستند و محکمه پسند باشد.
معتقدم روزنامه نگاران و اهالی مطبوعات و مجموعه حکومت باید دارای رشد و بلوغ فکری باشند و مسائل و منافع ملی بر هر منافع دیگری ترجیح دهند و به دور از عصبانیت و کار عکس العملی به صورت منطقی رفتار کنند.
نقش رسانه ها در توسعه اجتماعی و سیاسی چیست ؟
معتقدم آنجایی که مختصر آزادی وجود داشته و تنگ نظری ها کم شده و استعداد ایفای نقش و پیوستگی وهمبستگی ملی وجود داشته باشد مطبوعات نقش قابل توجهی در پیشرفت داشته اند و ما باید این را تقویت کنیم و چه دررسانه ملی، چه نشریه ها . در حال حاضر میدان خوبی وجود ندارد . هم اکنون ما روزنامه هایی داریم که نهایتا تیراژ آنها 50 هزارمی شود حتی شاید بتوان گفت تیراژ تمام روزنامه ها در کشور به 500 هزار نیز نمی رسد و این یک فاجعه است. درکشوری مثل پاکستان روزنامه ای با یک میلیون وجود دارد ولی در ایران با این سابقه تاریخی و فرهنگی تیراژ روزنامه ها بسیار پایین است .
نظر شما درباره نقد حکومت و نصیحت حاکمان از سوی رسانه ها و دیدگاه امام در این زمینه چیست ؟
حضرت امام در فلسفه سیاسی خویش مردم را در نقد حکومت نه تنها آزاد می دید بله نقد را جز وظایف آنها می دانستند و معتقد بودند مردم باید حاکمان را نقد کنند. نگاه حضرت امام این بود که همه مسائل و مباحث در اختیار مردم است و مردم میدان دار هستند . حضرت امام معتقد بودند حتی جنگ ، مبازره با تروریسم و تحریم ها ی اقتصادی را مردم سامان میدهند و از جمله کارهای مردم نظارت کامل بردستگاه اداره کننده مملکت است و مردم موظفند اگر مشاهده می کنند که مسئولان دچار لغزش و اشتباه هستند باید آن را از طریق رسانه ها ابراز کنند . در نهایت مردم باید محکم برخورد کرده و جلوی انحراف را بگیرند و این امکان پذیر نیست جز از طیق رسانه ها
به عنوان سوال آخربفرمایید وظیفه رسانه ها در خصوص تبلیغ اندیشه های امام چیست ؟
اگر کسی مختصر تعصبی نسبت به اعتقادت اسلامی و کشور ایران داشته باشد هیچ وقت نباید امام را فراموش کند زیرا امام مسیری را در این کشور بنا نهادند که همچنان ایران به عنوان یک کشور تاثیر گذار و عزت مند در تمام دنیا وجود دارد. با وجود تمام مشکلات ایران یکی از مراکز تصمیم ساز در منطقه شده است حضرت امام یک غیرت و اراده ای را در وجود تک تک ایران ایجاد کرده که نسبت به سرنوشت کشور احساس مسئولیت می کنند.
کپی شد
