از حمام خزینه  تا ماجراهای  فیلترینگ

چند روز پیش خبر  و عکس های تجمع خیابانی حدود پنجاه نفری علیه رفعِ فیلترِ شبکه های اجتماعی در فضای مجازی دست  به دست شد  که نشان می داد تجمع کنندگان  با در دست داشتن  بنرهایی در مقابل مرکز ملی فضای مجازی خواستار رد طرح حذف فیلتر بودند  و شعارهای روی بنرها نیز به این ترتیب: « حیا کن و طرح حذف فیلتر را رها کن » و « واتساب ، تلگرام  و اینستا ، رانت ، فساد و فحشا» در دست  داشتند و بعضی از چهره های آشنا و کفن پوش نیز در میان آنها مشاهده می شدند.

اولین چیزی که از این حرکت و صحنه در ذهن نگارنده تداعی شد باز همان ماجراهای « حمام خزینه » در دهه چهل بود ، چون  استدلال های این قشر از حیث شکل ، شمایل و سستی خیلی شبیه استدلال های مخالفان حمام دوشی و حامیان حمام خزینه ای  در آن سالها بود. در دهه سی و چهل  حمام‌‌ها خزینه‌‌ای بودند و عموم مردم  جهت به اصطلاح نظافت و انجام غُسل ناچار بودند به این حمام‌‌های عمومی روی آورند و آب اغلب خزینه ها  از مدت‌‌ها پیش مانده و گندیده شده بود ؛ چنانکه  همه جور آشغال و کثافات در کف آن به پای آدم اصابت می‌‌کرد. وقتی از حمام بر می‌‌گشتی، چند روزی بوی بد خزینه با تو همراه بود.  این مراکزِ به ظاهر بهداشتی، منشأ بسیاری از بیماری ها از جمله: کوری، کچلی  ، انواع بیماری‌های پوستی مانند تراخم، بیماری‌های قارچی و آبله می شد؛ مردم متدین وقتی به حمام می‌‌آمدند تا غُسل ارتماسی کنند اول با همان آب آلوده، سه بار مزمزه و استنشاق می‌‌کردند تا عمل استحبابی انجام داده از ثوابش بهره مند شوند و بعد هم غسل ارتماسی به جا می آوردند.

این وضع ادامه داشت تا این‌که اداره بهداشت تصمیم گرفت حمام‌‌های خزینه‌‌ای را تعطیل کرده و به جای آن حمام‌‌ دوشی ، بهداشتی ، تمیز و شیک تاسیس کند. اما همزمان  مخالفت‌‌ها و نق زنی‌‌های مقدس مآبانِ ظاهر بین و متحجر نیز آغاز گردید، انواع و اقسام شبهاتی بود که هر روز مطرح می‌‌کردند. می‌‌گفتند: غسل  زیر دوش شرعا جایز نیست و باطل است؛ می‌‌گفتند: این یک توطئه است می‌‌خواهند خزینه که موضوع غسل ارتماسی است را از بین ببرند و در واقع حکم خدا را بی موضوع کرده و نابود سازند؛ گویا تمام کفر در مقابل تمام اسلام قد عَلَم کرده بود! در این میان هر کسی از حمام دوشی استفاده می‌‌کرد، متهم به بی دینی، لامذهبی  و به قول امروزی سکولاریستی می‌‌شد.

آن زمان  مخالفان حمام بهداشتی به اداره بهداشت نامه و طومار اعتراض آمیز نوشتند که ‌‌ای وای اساس اسلام در خطراست و باید درب حمام دوشی هرچه زودتر مُهر و مُوم شده و مردم به حمام خزینه‌‌ای بازگردند.

حدود سه چهار سال این بحث‌‌ها و تکفیر ها ادامه داشت؛ در نهایت اکثر مردم و خواص به تدریج پذیرفتند  حمام دوشی از هر جهت (دینی، مذهبی، بهداشتی، درمانی، روحی ، روانی ، اجتماعی، اقتصادی و...) بهتر و مناسب‌‌تر از حمام خزینه‌‌ای است و با آن کنار آمدند، اما تعداد اندکی همچنان به جمود و سر سختی خود ادامه دادند و هرگز تسلیم نشدند و در نهایت با همان حماقت به رحمت خدا رفتند. یعنی جمود فکری و تحجر به قدری عمیق بود که مزمزه ، استنشاق و غسل با آب آلوده  و متعفن را با کمال افتخار  به آب تمیز، پاک و زلال ترجیح می‌‌دادند.

حال اوضاع و احوال موافقان فیلترینگ در این روزها شبیه همان وضع مخالفان هرگونه مظاهر پیشرفت و توسعه است. رفع فیلترینگ را ساده لوحانه و تنگ نظرانه مساوی با رانت ، فساد و فحشا می دانند؛ در حالی که  همه می بینند  با اعمال فیلترینگ در این چند سال از حجم کدام رانت ، فساد و فحشا  کاسته شده است؟ اصلا چه فرقی میان قبل و بعد فیلترینگ  مشاهده می شود؟ مگر غیر از این است که مراجعه کنندگان به این شبکه های خارجی  از زمان اعمال فیلترینگ به مراتب بیشتر از قبل شده است؟ علاوه این اقدام ناشیانه  و سطحی   کودکان ، نوجوانان  و دانشجویان را بیشتر از گذشته در معرض خطر ، آسیب پذیری و استفاده از سایت های نا مناسب قرار داده است.

نکته دیگری که نباید از آن غفلت کرد  حضور مافیای هولناک فروش پروکسی و  فیلتر شکن های چند صد هزار تومانی که مصداق بارز رانت و فساد در این عرصه است و توسط بعضی آقا زادگانِ نو کیسه  مدیریت می شود  و اگر رفع فیلتر شود به یقین درب دکان دو نبشه ی آنان برای همیشه بسته خواهد شد.

مضافا به این که وجود فیلترینگ مردم را حریص تر به این شبکه ها کرده و آنها را نسبت به شبکه های داخلی بی رغبت تر نموده است ، حتی هم اکنون دفاتر بعضی از مراجع عظام تقلید و اکثر شخصیت های برجسته حوزوی و دانشگاهی  در تلگرام کانال های فعال دارند.

آیا وقت آن نرسیده است از جمود ، تحجر ، ظاهر نگری و ساده اندیشی و در بعضی موارد از رانت خواری ،  ثروت اندوزی های حرام و تکاثر نامشروع از طریق فروش فیلتر شکن خود را خلاص کنیم و در مدیریت مردم و کشور راه و روش عُقَلائی و تخصصی پیش گرفته  و از تنگ نظری های بی مورد و در واقع از راه رفتن روی اعصاب مردم و جوانان پرهیز نماییم؟

باور کنیم که رانت ، فساد و فحشا در فیلترینگ به مراتب بیشتر از رفع فیلترینگ است همان طوری که شیوع بیماری های عفونی و غیره در حمام خزینه ای بیشتر بود و باید آن ایام زودتر به حمام دوشی تن می دادیم.

مضافا به این که ترویج تفکر مخالفت با هر گونه مظاهر پیشرفت، تمدن و توسعه مانند: مخالفت با بلندگو ، چتر ، چراغ برق ، گوجه فرنگی و ضبط صوت در دوران ستمشاهی و یا مخالفت با ویدئو ، ماهواره و رایتل در نظام جمهوری اسلامی هرگز به صلاح انقلاب ، نظام ، کشور و مردم نیست و همیشه هزینه ساز و خسارت بار بوده است.   

از آقای دکتر مسعود پزشکیان ، رئیس جمهور صادق و صمیمی  انتظار می رود در این موردِ ویژه ، تدبیر عاجل ، عاقلانه و متعهدانه اعمال کنند و با رفع فیلترینگ مانع از خطر و خسارت بیشتر شوند و اقشار مختلفِ مردم و جوانان جویای کار در فضای مجازی و دارای نبوغ و استعداد و نوآوری را از این اسارت و گروگان گیری های متحجرانه  و  سرگردنه ای رهائی سازند.

5 آبان 1403