دولت یازدهم اعتقاد دارد جوانان مهم ترین رکن برای توسعه کشور هستند. امیدوارم سال آینده مسأله احیای سازمان ملی جوانان محقق شود.
معاون ساماندهی امور جوانان وزیر ورزش و جوانان معتقد است با ایجاد ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و تشکیل ستادهای استانی و شهرستانی ساماندهی امور جوانان، عملا نیازی به تشکیل شورای عالی جوانان غیر از موارد ضروری، نیست.
به گزارش سرویس جامعه جی پلاس؛ محمدرضا رستمی از مدیران جوان این دولت است که سال گذشته عهده دار مسئولیت معاونت ساماندهی امور جوانان در وزارتخانه ورزش و جوانان شد که در نوع خود می تواند گامی در جهت اعتماد و میدان دادن به جوانان در مناصب مدیریتی محسوب شود.
او که پیش از این مشاور وزیر در امور جوانان بود، با طرح ها و برنامه های متنوعی پای به این عرصه نهاد تا جایی که سرانجام بودجه جوانان در سال 95 نسبت به ادوار قبل افزایش یافت.
سایت خبری تحلیلی جی پلاس که با هدف ترویج اندیشه های حضرت امام خمینی (س) در جامعه به ویژه در میان نسل جوان و نیز ایجاد پایگاه آگاهی بخشی در تمام حوزه های خبری مرتبط با جوانان و ارایه اطلاعات کاربردی به آنها ایجاد شده است، نشستی را با این مقام مسئول ترتیب داد.
محمدرضا رستمی با حضور در سایت خبری تحلیلی جماران و جی پلاس، ضمن دیدار با اعضای تحریریه و آگاهی از برنامه های آتی این سایت، به سوالاتی پیرامون حوزه جوانان هم پاسخ داد که مشروح آن در زیر می آید:
** یکی از مهم ترین مسائلی که معاونت ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان در حال حاضر پیش رو دارد، بحث هویت و قدرت اجرایی دستگاه متولی امور جوانان است که بتواند با داشتن استقلال کاری، قدرت کافی و اهرم اجرایی قوی، سیاست ها و تصمیم های مرتبط با جوانان را در جامعه پی گیری کند. ظاهرا دولت یازدهم به این نتیجه رسیده که تشکیلات ساماندهی جوانان از وزارتخانه متبوع جدا شود؛ تصمیمی که مجلس نهم تقریبا مخالف اما دهمین دوره مجلس شورای اسلامی نسبتا موافق آن است. این موضوع به کجا رسید و تا پایان کار این دولت، امر جداسازی اتفاق می افتد؟
بحث ادغام سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی جوانان از همان ابتدا یک سیاست غلط و اشتباهی بود که متاسفانه در دولت قبل اجرا شد و ادامه هم پیدا کرد. شاید ادغام این دو سازمان برگرفته از آن برداشت های سیاسی و امنیتی ای بود که نسبت به حوزه جوانان در دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد وجود داشت.
خوشبختانه از ابتدای شروع به کار دولت یازدهم، بحث تفکیک این دو سازمان مورد توجه قرار گرفت و نتایج انتخابات هفتم اسفند 94 نیز موید این نکته بود که مجلس دهم نیز در بحث جداسازی این دو سازمان با دولت هم رأی است. مجلس و دولت در این زمینه طرح و لایحه ای را آماده کرده اند و امیدواریم سازمان ملی جوانان به زودی احیا شود و بتواند در سطح معاون رئیس جمهور به ادامه فعالیت خود بپردازد.
** چرا معتقدید معاونت ساماندهی در دل وزارتخانه ورزش و جوانان نمی تواند امور جوانان در کشور را مدیریت کند و لازم است این تفکیک صورت گیرد؟
مطمئناَ این نوع نگاه برآمده از نگاه فرصت محوری به جوانان بوده که خاص گفتمان حاکم بر دولت تدبیر و امید است. دولت یازدهم اعتقاد دارد جوانان مهم ترین رکن برای توسعه کشور هستند. بنده به شخصه امیدوار هستم که ظرف یک سال آینده مسأله احیای سازمان ملی جوانان محقق شود و معتقدم این اقدام باعث فعالیت جوانان در همه حوزه ها به صورت تخصصی تر در سطح جامعه می شود.
** البته نقدی هم به نگاه دولت یازدهم به مساله جوانان وجود دارد! جلسات شورای عالی جوانان ظاهرا به فراموشی سپرده شده و چرا با گذشت 3 سال از عمر دولت، این شورا تنها یکبار آن هم در سال 93 و با 19 ماه تاخیر برگزار شد؟!
مسلماَ این مسأله ای نیست که به فراموشی سپرده شود. شورای عالی جوانان کارکردی مشخص در کشور دارد. این شورا موظف است در حوزه های مرتبط با امور جوانان، اقدام به سیاستگذاری ها و تصویب مصوبات جدید بنا به نیازهای ملی کرده و به عنوان بالاترین نهاد متولی امور جوانان، این سیاست ها را تعقیب و پی گیری کند.
در واقع پیش از ادغام سازمان ملی جوانان و سازمان تربیت بدنی، فقط شورای عالی جوانان بود که با دشواری های زیادی تشکیل جلسه می داد؛ لذا برای سرعت بخشیدن به فعالیت های مربوط به این حوزه، تصمیم گرفته شد که واحدی تحت عنوان ستاد ملی ساماندهی امور جوانان بین شورا و حوزه اجرا تشکیل شود.
ستاد ملی ساماندهی امور جوانان در واقع بخش عمده ای از وظایت شورای عالی جوانان را بر عهده گرفت تا علاوه بر نقش نظارتی که بر عملکرد دستگاه های دولتی دارد، وظیفه ایجاد هماهنگی میان این دستگاه ها در حوزه جوانان را داشته باشد و سیاست هایی که نیاز به سیاستگذاری شواری عالی جوانان ندارد را در سطح ستاد ملی ساماندهی امور جوانان دنبال کند.
** این تصمیم نتایج مثبتی هم در سطح کشور داشته است؟
بله؛ اتفاقا این، تصمیم درستی بود زیرا علاوه بر سطح ملی، در سطح استانی و شهرستانی هم مصوب شد که ستاد ساماندهی امور جوانان در استان و در شهرستان هم به ریاست استانداران و فرمانداران تشکیل شود.
این مسأله باعث تقویت هماهنگی و سازماندهی حقوق جوانان در کشور شد. با توجه به چنین رویکردی، ضرورتی بر تشکیل شورای عالی جوانان به صورت ماهیانه و ... وجود ندارد. تنها زمانی ضرورت تشکیل شورای عالی جوانان به وجود می آید که مواردی در ستاد ملی ساماندهی امور جوانان بررسی شده اما برای تصویب مصوبات آن نیاز به یک شورای بالادستی باشد.
در یک سال و نیم گذشته که بنده مسئولیت این نهاد را داشتم، غیر از دو مورد که نیاز به طرح مسئله در شورای عالی امور جوانان بود، تمامی موارد دیگر در سطح ستاد ملی ساماندهی امور جوانان قابل تصویب و پی گیری بوده و به همین دلیل ضرورتی بر تشکیل جلسه شورای عالی جوانان نبود. با این حال سه دستور قابل طرح در شورای عالی وجود دارد که امیدواریم با تشکیل جلسه بعدی آن تا پایان سال، این سه موضوع مطرح، تصویب و اجرا شود.
** کدام سه موضوع؟ آیا همان سه موضوع "ضرورت ایجاد بانک اطلاعاتی جامع در حوزه جوانان، تصویب کلیات سند ملی مشاوره و ازدواج و بررسی وضعیت ساختار جوانان" است که در تنها جلسه شورای عالی جوانان، مطرح شد؟
اجازه دهید تا نهایی شدن موضوع، مطلبی را بازگو نکنم اما درباره سه موردی که مطرح کردید باید بگویم در حال حاضر بانک اطلاعات جوانان وجود دارد و مفهوم پی گیری ضرورت ایجاد بانک اطلاعاتی جوانان در شورای عالی جوانان این بوده که در واقع موارد باید در سطح ستاد ساماندهی ملی امور جوانان مطرح شود اما در ستاد مطرح نشد و به همین دلیل در آنجا نتوانست مصوبه ای در شورای عالی جوانان بگیرد.
به رغم وجود بانک اطلاعاتی حوزه جوانان اما بحث بازنگری در این بانک شروع شده و فکر می کنم تا پایان امسال، اطلاعات کامل جوانان تا انتهای سال 94 را خواهیم داشت که قابل ارائه به بخش های مختلف برای انجام پژوهش ها و... خواهد بود. همچنین موضوع مراکز ملی مشاوره ازدواج و تعیین وضعیت ساختار جوانان نیز در حال پی گیری است.
** به رغم آموزه های دینی، فرهنگی و تاکید حضرت امام خمینی (س) بر اینکه باید یک اسلام به دور از خرافه و جهل را داشته باشیم، اما گفته می شود برخی فرقه های انحرافی دارای طرفدارانی میان جوانان ما هستند؛ فرقه هایی که بعضا عرفان های کاذب و مواردی از این قبیل را تبلیغ می کنند! اقدام های شما برای جلوگیری از شیوع چنین مسائلی میان جوانان چیست؟
بنده آماری از گسترش این موارد میان جوانان در مقطع کنونی ندارم اما آن چیزی که از فضای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور نمایان است، شکل گیری و گسترش قارچ گونه این فرقه ها در دوران هشت ساله دولت موسوم به پاک دستان بوده که بعضا بحران هایی را در حوزه فرهنگی، دینی و حتی اقتصادی و سیاسی کشور ایجاد کرد. شما قبل از این دوره و پس از آن شاهد شکل گیری یا تقویت چنین جریان های فکری منحطی نبودید.
معتقدم این موضوع بر آمده از نوع گفتمان حاکم بر کشور و در رابطه با اقداماتی است که دولتمردان یک گفتمان انجام می دهند. وقتی گفتمان شما به سمت مدیریت بر جهان می رود و اعتقادات انحرافی را ترویج می کند، در حالی که بیشتر مسائل جزئی خودش در حال تخریب است و نمی تواند قدمی از قدم برای جلوگیری از نابودی سرمایه ها و... بردارد و به افکار و عقاید پوچ هاله نور و... متوسل می شود، نتیجه آن همین ظهور افکار خودخواسته و... می شود! وقتی چنین فرهنگی در سطح مدیریتی حاکم باشد نمی توان جلوی ترویج آن در سطوح پایین جامعه را گرفت.
** با سیاستگذاری در امر تولید محتوای صحیح و حمایت از ترویج مفاهیم سبک زندگی مبتنی بر اسلام حقیقی، می توان مقابله در برابر اشاعه این موارد داشت...
بله، این بهترین راه حل است اما در صورتی که متولیان امور قائل به چنین تفکری باشند! حقیقت امر این است که دلیل رشد چنین تفکراتی در آن دوره، تلاش برای جایگزین کردن اندیشه های انحطاطی به جای اندیشه ناب حضرت امام (س) و رهبری بود و همین تلاش ها سبب رشد چنین تفکراتی شد که البته تنها با برخی برخوردهای جدی و مناسب، شاهد کم رنگ شدن این جریان هستیم.
** با توجه به پررنگ بودن رعایت اصول اخلاقی میان جوانان در سالهای نخست پس ازانقلاب شکوهمنداسلامی، حال به متولی امور جوانان در کشور، اخلاق مداری نسل جوان امروز در ابعاد فردی و اجتماعی را چگونه ارزیابی می کنید؟
بنده اعتقاد دارم در مقطع کنونی هم جوانان ما در برخی موارد حتی خیلی بهتر از بزرگترها عمل می کنند. این واقعیت پذیرفتنی است که جنس و شیوه بروز اخلاقی جوان امروز تغییر کرده اما فکر می کنم روح حاکم بر اخلاق مداری جوانان بیشتر از بزرگترها قوت دارد.
کاری که این دولت سعی کرد آن را انجام دهد، عمل کردن به فرموده امیرالمؤمنین (ع): "مردم از عمل و رفتار شما در جامعه یاد می گیرند نه کلام شما". بنابراین داشتن جامعه ای اخلاق مدار مستلزم داشتن حاکمانی اخلاق مدار است.
تمام تلاش دولت این بوده است که به مردم دروغ نگوید و از آمارهای ساختگی برای فریب و بازیچه قرار دادن مردم دوری کند. این دولت جوانان را ابزاری برای قدرت یافتن خود و اجرای سیاست های خودش نکرده است.
** با این تفاسیر، از نظر شما مسئولان در این مقطع زمانی باید چه رویکردی در برابر جوانان داشته باشند؟
عذرخواهی کردن مسئولان یکی از مهم ترین رکن های اخلاق مداری است. برای مثال مطرح شدن حقوق های نجومی در اصل هیچ ارتباطی با این دولت نداشت و چیزی بوده که در چهارچوب های قانونی از دوره های قبل وجود داشته اما این دولت متوجه شد، اعتراض ها را شنید و ضمن برخورد با آن از مردم هم عذرخواهی کرد.
اخلاق مداری در جامعه اسلامی به ویژه میان جوانان که هم نقاد هستند و هم پرسشگر که فضای جدید را در دنیا ایجاد می کنند، توسط همین جوانان رصد می شود. یعنی حرف های مسئولان را با اعمالشان ارزیابی کرده و اگر تناقض های زیادی ببینند، مسلماَ سبک اخلاقی خودشان را دنبال خواهند کرد.
اما اگر بررسی ها نشان دهد تمایل به اخلاق مداری اسلامی در بین جوانان کمتر شده باشد، معتقدم این تنزل، از یک نقطه ای در سال های گذشته آغاز شده و اثرات آن را در این دوره شاهد هستیم. برای اصلاح این رفتار باید اخلاق از حالت انتزاعی خارج شود تا یک فضای اجتماعی قابل رشد را در کشور شاهد باشیم. اگر جوانان نتوانند نظر و آراء خود را برای یکدیگر بازگو کنند و دغدغه هایشان را بگویند، زمینه برای بروز ناهنجاری های اجتماعی و نزاع های خیابانی، ایجاد می شود.
** برنامه و اقدام های شما برای افزایش مشارکت سازمان های مردم نهاد چیست؟
گسترش سازمان های مردم نهاد، تنها راه توسعه فرهنگ عمومی در سطح کشور است. جوانان امروز در سنین کم و تقریبا بدون داشتن تجربه کار جمعی، وارد سازمان های مردم نهاد می شوند و یاد می گیرند که چگونه می توان در یک جامعه آماری کوچک، با داشتن آراء مخالف به فعالیت گروهی پرداخت و مهمتر اینکه نقد کردن را یاد می گیرند. با سخنرانی، پند و نصیحت نمی توان اخلاق مداری، مشارکت اجتماعی، افزایش فرهنگ عمومی و... را در کشور گسترش داد و عینی کردن تمام این موارد در جامعه را تنها در زمینه های عملی آن باید جستجو کرد.
امروز سازمان های مردم نهاد از 50 مرکز به 1700 مرکز افزایش پیدا کرده است؛ یعنی 350هزار نخبه اجتماعی درحال پرورش یافتن هستند و این مشارکت ها در آینده اثرگذار خواهد بود. این فرهنگ مشارکت و فعالیت های اجتماعی، برگرفته از اندیشه های حضرت امام خمینی (س) است و این دولت نیز همین رویکرد را دنبال می کند اما باز هم جای تعجب دارد که در دولت قبلی فعالیت این سازمان ها متوقف شده بود.
** برای امر آموزش های عمومی و ترویج اخلاق متکی بر فرهنگ و دین، مشارکتی با وزارت آموزش و پرورش هم دارید؟
خیر. در این زمینه هنوز همکاری با این وزارتخانه نداشتیم.
** موضوع چگونگی فعالیت مراکز مشاوره ازدواج به کجا رسید؟ گویا در موضوع صدور مجوز فعالیت این مراکز اختلاف هایی با سازمان بهزیستی و برخی نهادهای مرتبط با مشاوره روانشناسی پیدا کرده اید؟
مجوز تشکیل اولین مراکز مشاوره ازدواج را سازمان ملی جوانان صادر کرد که این صدور مجوز جزء وظایف ذاتی و قانونی سازمان ملی جوانان و در حال حاضر معاونت ساماندهی امور جوانان است. اما در سال جاری طرحی را شروع کردیم تحت عنوان آموزش پیش از ازدواج زوجین جوان. آمار سالانه ازدواج در کشور به حدود 750 هزار زوج می رسد که فاز آزمایشی این طرح با جمعیت آماری 5 هزار نفر در تهران انجام شد و موفقیت آمیز بود. خوشبختانه در حال ایجاد زمینه های لازم برای برپایی این دوره ها در نیمه دوم سال جاری در سطح کشوری هستیم و در حال حاضر دیگر مشکل خاصی با سایر نهادها برای اجرای این طرح نداریم و برخی موضوعات مورد مناقشه هم در حال پی گیری و حل شدن است.
** ظاهرا معاونت ساماندهی، برنامه ای هم برای فعالیت سایت های همسان گزینی دارد؟!
آیین نامه فعالیت مراکز و سایت های همسان گزینی در دست بررسی و آماده سازی است اما فعلا فقط یک سایت است که آن هم به صورت آزمایشی زیر نظر وزارتخانه فعالیت می کند و سایر سایت های دیگر در حال بررسی هستند. پس از تصویب این آیین نامه فعالیت هر موسسه و یا سایتی با نوع کارکرد همسان گزینی، صرفا با اخذ مجوز از وزارتخانه میسر خواهد بود.