در بین پدیده های مخرب منابع طبیعی، آتشسوزی از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است چرا که به لحاظ سرعت گسترش و میزان خسارت، از قدرت تبدیل شدن به یک فاجعه ی تمام عیار در عرصه های منابع طبیعی برخوردار است .
به گزارش ایسنا منطقه آذربایجان غربی،همه ساله میلیونها هکتار از جنگلها ومراتع و سایر اکوسیستم های طبیعی جهان طعمه حریق شده و مأمن جانوران و حیات وحش را در معرض نابودی قرار می دهد و گاها گسترش آن به اماکن مسکونی، تاسیسات و زیرساخت‌ها، خسارات جبران ناپذیر جانی و مالی ایجاد میکند .
مراتع و منابع طبیعی شهرستان سلماس نیز از این حوادث در امان نبوده و طی چندسال اخیر مراتع ملی شهرستان در اثر عوامل مختلف طعمه حریق شده و خساراتی گاها مهلک بر پیکره طبیعت سلماس وارد آورده اند ؛ بطوریکه فقط طی تیرماه سال 97 وقوع بیش از 40 مورد آتشسوزی، به بیش از 20هکتار از مراتع و منابع ملی این شهرستان خسارت جدی وارد شد.
وسعت مراتع شهرستان 197هزار و 495هکتار بوده که دارای تعداد 5847 بهره بردار و 363000 احشام است.
رضا احمدخانی کارشناس ارشد منابع طبیعی شهرستان سلماس در گفت و گو با خبرنگار ایسنا منطقه آذربایجان غربی در این خصوص گفت: عمدتا بیشترین درصد علت آتش سوزی در ایران و خود شهرستان سلماس عامل انسانی است و کمتر از یک درصد را پدیده های طبیعی تشکیل می دهد که رعدوبرق و آتش گرفتن تک درختان مسن در ارتفاعات از این دست می باشد .
احمدخانی بیان کرد: علت آتشسوزی ها با منشأ انسانی سهوی بیشتر ناشی از سهل انگاری کشاورزان، رهگذران، چوپانان، شکارچیان است که در شهرستان سلماس چوپانان در آتش سوزی سهوی مراتع بیشترین نقش را دارند و آتشسوزی های عمدی نیز به خاطر زیاده خواهی های ساکنین است که با روشن کردن آتش در تنه درختان، آتش زدن جنگل به واسطه توسعه اراضی زراعی و اختلافات قومی و قبیله ای است .
وی افزود: سهم آتشسوزی های عمدی کمتر از 10% موارد است که در مجموع برای مسببین آنها پرونده تشکیل و به دادگاه معرفی می شوند و جالب است که سنگین ترین مجازات در قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع مصوب ۱۳۴۶ برای ایجاد آتش سوزی عمدی در جنگل در نظر گرفته شده که 10 سال حبس است .
این کارشناس ارشد و محقق منابع طبیعی سلماس تصریح کرد: اشکال مختلف آتشسوزی مراتع شامل سطحی، تنه ای، تاجی و زیرزمینی است که در شهرستان سلماس بیشتر آتشسوزی ها از نوع سطحی و در چمن درشک، جنگلهای درختچه های گز طبیعی روستاهای قره قشلاق، کنگرلو، مناطق مرزی دارای پوشش مرتعی خیلی مناسب، انجام میشود .
احمدخانی با تاکید بر اهمیت بررسی رفتار آتش در پیش بینی، پیشگیری، کشف و شناسایی و اطفای حریق بیان کرد: فاکتورهای موثر در این زمینه شامل عوارض طبیعی (شیب و جهت دامنه ) ، نوع پوشش گیاهی (جنگلهای طبیعی، اراضی جنگلی، جنگلکاری ها و مراتع) و عوامل اقلیمی (دما، رطوبت نسبی و باد ) است و بر اساس این عوامل ماههای خرداد، تیر و مرداد خصوصا ساعات بعدازظهر ایام تعطیل این فصلها، زمان بحرانی آتشسوزی مراتع سلماس است و با توجه به اینکه سطح جنگلهای شهرستان سلماس بسیار محدود است لزوم توجه به این پدیده مخرب که طی دهه های اخیر نیز شدت یافته بیشتر احساس می شود .
وی با اشاره به روشهای پیشگیری از وقوع آتشسوزی در مراتع و عرصه های طبیعی سلماس بیان کرد: موضوع آموزش، ترویج، تبلیغ و در یک کلام فرهنگ سازی نقش اول را دارد که ادارات منابع طبیعی آن را در اولویت اول قرار داده اند در مرحله بعد موضوع مشارکت مردم مطرح است که با عنایت به گستردگی عرصه ها و کمبود نیرو و امکانات در اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سلماس در حال حاضر از پتانسیل حضور افراد ساکن در عرصه ها، دهیاران، شوراها، بهره برداران، فعالان منابع طبیعی و...استفاده میشود .
بهروز عظیمی رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سلماس نیز در خصوص راهکار های در حال اجرا برای حفظ منابع و مراتع طبیعی سلماس از گزند آتشسوزی به ایسنا گفت: استفاده از جوامع محلی، مجریان طرح های منابع طبیعی اعم از طرحهای جنگلداری، مدیریت منابع جنگلی، مرتع داری و بکارگیری نیروهای فصلی جهت دیده بانی و تیم بندی جوامع محلی و آموزش و تجهیز آنها به عنوان اولین افرادی که با حضور به موقع می توانند حریق را مهار کند از جمله راهکارهایی است که در قالب طرحهای متعدد در اداره منابع طبیعی شهرستان سلماس در حال انجام است .
عظیمی افزود: در کنار اقدامات فوق جذب و آموزش نیرو، تامین تجهیزات انفرادی، گروهی، خودرو و ماشین آلات سبک و سنگین، انتخاب شهرستان سلماس بعنوان اولین پایگاه اطفای حریق شمال استان جهت استفاده از خدمات هوایی اعم از بالگرد و هواپیما و نیز از دیگر اقدامات است .
/گزارش از سجاد ثقفی-خبرنگار ایسنا منطقه آذربایجان غربی/
انتهای پیام
