به گزارش ایرنا با حیدربابای او که همراه می شوی، به کوچه پس کوچه های کودکی سفر خواهی کرد؛ جائی که مهربانی را جا گذاشته ای و صداقت را تنها رها کرده ای. آری حیدربابای شهریار حرف همه انسانها و تفسیری زیبا از زندگی تمام آدمیان است.
تا جایی که رهبر معظم انقلاب در مورد منظومه حیدربابایه سلام استاد شهریار که از معروف ترین شعرهای اوست، می فرماید: 'شهریار' یکی از بزرگترین شعرای همه دوران های تاریخ ایران است و آن به لحاظ حیدر بابایه سلام اوست.
حیدربابای شهریار گاه می خنداند، گاه می گریاند و گاه تو را در میان گذشته های دور سرگردان رها می کند تا پرنده خیالت در آسمان خاطرات کودکی به پرواز درآید؛ گاهی نیز با اشعار شیرین او خو می گیری و به ناگاه صدای موذن محله را می شنوی تا بدانی چه با آرامش شب را سحر کرده ای.
با حیدربابا که انس بگیری، زندگی برایت معنا می شود و بغض گلویت را می گیرد تا غم شیرین خاطرات دور زندگی خود را تجربه کنی؛ دوست داری پیام مهربانی را از ته دل فریاد بزنی به آرامستان بروی و سر بر مزار عزیزان بگذاری و بلند بلند خاطرات مشترک خود را با آنان گریه کنی.
حیدربابا از خواب چندین ساله بیدارت کرده و دنیای برگشت ناپذیر کودکی را هنرمندانه تفسیر می کند؛ روزهایی را که هنوز الفبای اندوه را نیاموخته بودی و سرمشق تمام دفترهایت محبت به انسان ها بود.
آری شهریار، شاعر ارزش هاست، تعهد در ذات او ریشه دوانده و رفته رفته بزرگ و بزرگتر شده است.
محبت کودکانه را در شعر شهریار می توان یافت، عاطفه و احساس را آنجا می توان نگاه کرد، وقتی مرگ مادر بزرگش را باور نمی کند، وقتی به او می گویند مادر بزرگ راهی کربلا شده و او می نشیند به امید آمدنش قرآن را حفظ می کند و بارها در فراقش اشک می ریزد و به امید آمدنش انتظار می کشد...
شهریار شاعری است که از زبان مردم حرف می زند و به زبان مردم شعر می گوید و این خصوصیت شعرهایش را پرجاذبه و مردمی کرده و آوازه نامش را به فراتر از مرزهای ایران برده و جهانی کرده است.
شهریار با مجموعه 'حیدربابایه سلام' نگاه ملت های جهان را به سوی خود متوجه کرد و توانست دروازه های جهان را از منظر این شاهکار ادبی به روی هنر خویش بگشاید.
شهریار با شاعران معاصر خود تفاوتی بزرگ داشت و این تفاوت را در نوع پوشش، لباس های خارج از الگوی زمانه و کلاه سرمه ای رنگ اش می توان دید و همه اینها نشانه پشت پا زدن او به جاه و جلال دنیا بود.
شعر و نام شهریار امروز مرزها را درنوردیده و کمتر کسی با نام و اشعار شهریار آشنایی ندارد و او توانسته فرهنگ و ادبیات ایرانی را به زیبا ترین شکل در جهان به تصویر بکشد.
سالروز درگذشت این شاعر بلند آوازه بهانه ایی شد تا پای صحبت بزرگان عرصه ادب فارسی نشسته و آوازه شهریار را از زبان آنان بشنویم.
فردین میلانی صدر، نویسنده کتاب رئیس جمهور محبوب من درباره استاد شهریار به خبرنگار ایرنا گفت: شهریار شاعری متعهد و پایبند به اخلاق و دوستدار اهل بیت (ع) بود و شعرهایی چون 'علی ای همای رحمت' گواه روشنی بر این مدعاست.
وی ادامه داد: انس وی با قرآن از او انسانی متعهد و پایند به اصول اخلاقی ساخته و شعرهایش به جنگ زشتی ها رفته و خواهان جامعه ای پاک و متعهد بود.
این کارگردان سینما و تئاتر افزود: شهریار را می توان شاعر ارزش ها دانست زیرا او برای حفظ ارزش های اصیل انسانی و ماندگار ساختن آنها از زبان شعر استفاده می کرد.
وی اظهار کرد: این شاعر پرآوازه شاعری مردمی بوده و در شعرهایش زندگی ساده و بی آلایش را به تصویر کشید و ابیاتی سرود که مردم آن را پسندیدند.
این نویسنده بیان کرد: منظومه ترکی آذری حیدربابایه سلام، شاهکار شهریار است و این منظومه با تمام قدرت، پیوندی عمیق بین گذشته و حال ایجاد کرد و هرخواننده ای اعم از ایرانی و خارجی با مطالعه آن به کوچه های کودکی خود می رود، حسرت مادر بزرگ را می خورد، در فراق او اشک می ریزد و در دنیای خیالی خود همان شیطنت های کودکی را مرور می کند.
میلانی افزود: شهریار در این شاهکار خود هم می خنداند، هم می گریاند و هم از ناپایداری دنیا سخن می گوید.
وی ادامه داد: شهریار برای نسل جدید به خصوص نوجوانان و جوانان به خوبی شناسانده نشده است و هنوز نسل جدید با اشعار، زندگی و ابعاد شخصیتی این شاعر ملی و جهانی آشنا نشده اند.
میلانی گفت: رسانه ملی نیز تاکنون نتوانسته این شاعر ملی را به تصویر بکشد و حتی سریالی که در مورد این شاعر ساخته شد، بسیار ضعیف و ناقص بود.
وی افزود: اشعار شهریار عامل بزرگ وحدت در جامعه است زیرا وی با سرودن شعر به 2 زبان ترکی و فارسی به مبارزه با تفرقه پرداخت چنان که در شعر معروف خود به نام 'آذربایجان' با صراحت می گوید؛ همه ما متعلق به یک سرزمین و یک دین هستیم و به هیچ بهانه ای نباید در بین قومیت ها تفرقه ایجاد شود.
محمدرضا بختیاری، استاد زبان و ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور ارومیه نیز گفت: شهریار از جمله شاعرانی است که همیشه با مردم بود، با غم و رنج آنان غمگین و با شادی و نشاط شان شاد میشد.
وی اظهار کرد: فهم عمیق شهریار در حوزه ادبیات فارسی و ترکی آذری، مسایل اعتقادی، شناخت عمیق از مسایل اجتماعی و سیاسی از نکات بارز شعر شهریار است.
به گفته وی نبوغ و خلاقیت شعرهای شهریار در هیچ شاعر و سبکی وجود ندارد و شاهکار 'حیدربابایه سلام' یکی از آثار نبوغ این استاد است.
بختیاری افزود: منظومه حیدربابایه سلام، از زیباترین و آهنگین ترین اشعاری محسوب می شود که بند بند این مجموعه شایسته ترسیم و نقاشی است.
این شاعر و محقق برجسته کشور ادامه داد: شعرهای حیدربابایه سلام، سهندیم، نامه های منظوم به شاعران، 2 مرغ بهشتی و ای وای مادرم از جمله شعرهای معناگراست که قدرت قوه تصویرپردازی و جذابیت شعر شهریار را آشکار کرد.
وی گفت: بدون تردید زبان، احساس و خردورزی سه زوایه و بعد ملموس اشعار شهریار را تشکیل می دهد.
این استاد زبان و ادبیات فارسی اضافه کرد: شهریار در مثنوی چون مولانا و در غزل چون حافظ توانست به خوبی قدم بردارد.
این محقق افزود: وفاداری او به سنت غزل نویسی، شیفتگی به قرآن و بیان احساسات عاشقانه از خصوصیت های منحصر به فرد استاد شهریار است.
این شاعر ادامه داد: شاعران و نویسندگان خارجی اعتراف می کنند که با وجود اینکه شاعران غربی زیادی پیرامون موضوع کودکی، شعر سروده اند ولی هیچ کدام نتوانسته اند در به تصویر کشیدن به پای شهریار برسند.
بختیاری بیان کرد: شهریار از زبان ترکی آذری برای انتقال باورها، ادبیات شفاهی، آداب و رسوم و باورهای فرهنگی آذربایجان استفاده کرد و احساسات خود را از این طریق به سراسر جهان رساند.
استاد زبان و ادبیات فارسی افزود: نامگذاری روز درگذشت استاد شهریار به نام روز شعر و ادب فارسی، گام مثبتی برای صیانت از زبان فارسی است.
شاعر و محقق ادبی نیز در خصوص استاد شهریار بیان کرد: اگر چه شهریار یک عمر با قلم و بیان خود به فرهنگ اسلام و ادبیات فارسی خدمت کرد و شعرش بسیاری از کشورهای منطقه را فرا گرفت ولی با این همه ناشناخته ترین شاعر معاصر ایران است.
علی محمدی ادامه داد: به گفته استاد مهرداد اوستا، بی تردید در میان سخنوران روزگار از طلوع شعر دری که با سلطان شاعران رودکی سمرقندی آغاز میشود، تاکنون کمتر شاعری به روزگار خویش به نام و آوازهای همچون شهریار دست یافته است.
وی افزود: شهریار با اینکه از آوازه و نامی استثنایی بهره مند است، باز هم یکی از ناشناخته ترین شاعران معاصر پارسی محسوب می شود.
به گزارش ایرنا، سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار در سال 1285 در یکی از روستاهای تبریز به دنیا آمد و ذوق شاعری وی از دوران کودکی نمایان شد؛ وی در 13 سالگی شعرهایش را با تخلص 'بهجت' در مجله ' ادب ' به چاپ رسانید.
شهریار بعدها با تفأل به دیوان حافظ شیرازی، تخلص 'شهریار' را برگزید و در نهایت نامش با همین تخلص در تاریخ ادبیات ایران ثبت و ماندگار شد.
شهریار در بهمن ماه 1299 به تهران آمد و در دارالفنون تحصیل کرد و وارد دانشکده پزشکی شد؛ اولین دفتر شعر او در سال 1308 با مقدمه ملک الشعرای بهار، سعید نفیسی و پژمان بختیاری منتشر شد.
شهریار که با سرودن منظومه ' حیدربابایه سلام ' یکی از مهم ترین آثار ادبی ترکی آذربایجانی را خلق کرده از معدود شاعرانی است که در 2 زبان فارسی و ترکی آذربایجانی سروده های درخشانی دارد؛ سرودن این منظومه از مهمترین عوامل شهرت و محبوبیت شهریار در میان ترک زبان های ایران به شمار می رود.
سید محمدحسین بهجت تبریزی (شهریار) روز 27 شهریورماه 1367 در سن 83 سالگی به علت بیماری در بیمارستان مهر تهران دارفانی را وداع گفت.
استاد سخن، شهریار بیش از 28 هزار بیت به زبان فارسی و در حدود سه هزار بیت به زبان ترکی، شعر سروده است که در همه آنها یا در بیشتر آنها شخصیت شهریار عمده ترین و مؤثرترین عامل شکل گیری این اشعار است.
شهریارآخرین شعر خود را اینگونه سرود
یاران چرا به خانه ما سر نمیزنند / آخر چه شد که حلقه بدین در نمیزنند
دایم پرندهاند به هر بام و بر دلی / دیگر به بام خانه ما سر نمیزنند
پنداشتند همچو درختی تکیدهام / سنگی از آن به شاخه بیبر نمیزنند
چرخد نظام کار به دوران به سیم و زر / دستی به کار مضطر بیزر نمیزنند
یا رب چه شد گروه طبیبان شهر ما / سر بر من فتاده به بستر نمیزنند
یاران چرا که لاله عذاران روزگار / تیر نگه به قلب مکدر نمیزنند
دستی برم به زلف سمن سا که عاشقان / چنگی چو من به زلف معنبر نمیزنند
بر مدعی بگو که ستیزد ز روبرو / مردان ز پشت حربه و خنجر نمیزنند
با من مجنگ جان برادر که عاقلان / اندوده پیش مهر منور نمیزنند
من رندم و قلندر و مفلس در این دیار / دزدان راه ره به قلندر نمیزنند
جور و ستم گرفته سراسر جهان ما / یا رب چه شد که حد به ستمگر نمیزنند
مردم دریغ مرده پرستند شهریار / کاندر حیات سر به هنرور نمیزنند
8135 /3072
** گزارش از: شهین بیدادرس ** انتشار دهنده: علیرضا فولادی
تا جایی که رهبر معظم انقلاب در مورد منظومه حیدربابایه سلام استاد شهریار که از معروف ترین شعرهای اوست، می فرماید: 'شهریار' یکی از بزرگترین شعرای همه دوران های تاریخ ایران است و آن به لحاظ حیدر بابایه سلام اوست.
حیدربابای شهریار گاه می خنداند، گاه می گریاند و گاه تو را در میان گذشته های دور سرگردان رها می کند تا پرنده خیالت در آسمان خاطرات کودکی به پرواز درآید؛ گاهی نیز با اشعار شیرین او خو می گیری و به ناگاه صدای موذن محله را می شنوی تا بدانی چه با آرامش شب را سحر کرده ای.
با حیدربابا که انس بگیری، زندگی برایت معنا می شود و بغض گلویت را می گیرد تا غم شیرین خاطرات دور زندگی خود را تجربه کنی؛ دوست داری پیام مهربانی را از ته دل فریاد بزنی به آرامستان بروی و سر بر مزار عزیزان بگذاری و بلند بلند خاطرات مشترک خود را با آنان گریه کنی.
حیدربابا از خواب چندین ساله بیدارت کرده و دنیای برگشت ناپذیر کودکی را هنرمندانه تفسیر می کند؛ روزهایی را که هنوز الفبای اندوه را نیاموخته بودی و سرمشق تمام دفترهایت محبت به انسان ها بود.
آری شهریار، شاعر ارزش هاست، تعهد در ذات او ریشه دوانده و رفته رفته بزرگ و بزرگتر شده است.
محبت کودکانه را در شعر شهریار می توان یافت، عاطفه و احساس را آنجا می توان نگاه کرد، وقتی مرگ مادر بزرگش را باور نمی کند، وقتی به او می گویند مادر بزرگ راهی کربلا شده و او می نشیند به امید آمدنش قرآن را حفظ می کند و بارها در فراقش اشک می ریزد و به امید آمدنش انتظار می کشد...
شهریار شاعری است که از زبان مردم حرف می زند و به زبان مردم شعر می گوید و این خصوصیت شعرهایش را پرجاذبه و مردمی کرده و آوازه نامش را به فراتر از مرزهای ایران برده و جهانی کرده است.
شهریار با مجموعه 'حیدربابایه سلام' نگاه ملت های جهان را به سوی خود متوجه کرد و توانست دروازه های جهان را از منظر این شاهکار ادبی به روی هنر خویش بگشاید.
شهریار با شاعران معاصر خود تفاوتی بزرگ داشت و این تفاوت را در نوع پوشش، لباس های خارج از الگوی زمانه و کلاه سرمه ای رنگ اش می توان دید و همه اینها نشانه پشت پا زدن او به جاه و جلال دنیا بود.
شعر و نام شهریار امروز مرزها را درنوردیده و کمتر کسی با نام و اشعار شهریار آشنایی ندارد و او توانسته فرهنگ و ادبیات ایرانی را به زیبا ترین شکل در جهان به تصویر بکشد.
سالروز درگذشت این شاعر بلند آوازه بهانه ایی شد تا پای صحبت بزرگان عرصه ادب فارسی نشسته و آوازه شهریار را از زبان آنان بشنویم.
فردین میلانی صدر، نویسنده کتاب رئیس جمهور محبوب من درباره استاد شهریار به خبرنگار ایرنا گفت: شهریار شاعری متعهد و پایبند به اخلاق و دوستدار اهل بیت (ع) بود و شعرهایی چون 'علی ای همای رحمت' گواه روشنی بر این مدعاست.
وی ادامه داد: انس وی با قرآن از او انسانی متعهد و پایند به اصول اخلاقی ساخته و شعرهایش به جنگ زشتی ها رفته و خواهان جامعه ای پاک و متعهد بود.
این کارگردان سینما و تئاتر افزود: شهریار را می توان شاعر ارزش ها دانست زیرا او برای حفظ ارزش های اصیل انسانی و ماندگار ساختن آنها از زبان شعر استفاده می کرد.
وی اظهار کرد: این شاعر پرآوازه شاعری مردمی بوده و در شعرهایش زندگی ساده و بی آلایش را به تصویر کشید و ابیاتی سرود که مردم آن را پسندیدند.
این نویسنده بیان کرد: منظومه ترکی آذری حیدربابایه سلام، شاهکار شهریار است و این منظومه با تمام قدرت، پیوندی عمیق بین گذشته و حال ایجاد کرد و هرخواننده ای اعم از ایرانی و خارجی با مطالعه آن به کوچه های کودکی خود می رود، حسرت مادر بزرگ را می خورد، در فراق او اشک می ریزد و در دنیای خیالی خود همان شیطنت های کودکی را مرور می کند.
میلانی افزود: شهریار در این شاهکار خود هم می خنداند، هم می گریاند و هم از ناپایداری دنیا سخن می گوید.
وی ادامه داد: شهریار برای نسل جدید به خصوص نوجوانان و جوانان به خوبی شناسانده نشده است و هنوز نسل جدید با اشعار، زندگی و ابعاد شخصیتی این شاعر ملی و جهانی آشنا نشده اند.
میلانی گفت: رسانه ملی نیز تاکنون نتوانسته این شاعر ملی را به تصویر بکشد و حتی سریالی که در مورد این شاعر ساخته شد، بسیار ضعیف و ناقص بود.
وی افزود: اشعار شهریار عامل بزرگ وحدت در جامعه است زیرا وی با سرودن شعر به 2 زبان ترکی و فارسی به مبارزه با تفرقه پرداخت چنان که در شعر معروف خود به نام 'آذربایجان' با صراحت می گوید؛ همه ما متعلق به یک سرزمین و یک دین هستیم و به هیچ بهانه ای نباید در بین قومیت ها تفرقه ایجاد شود.
محمدرضا بختیاری، استاد زبان و ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور ارومیه نیز گفت: شهریار از جمله شاعرانی است که همیشه با مردم بود، با غم و رنج آنان غمگین و با شادی و نشاط شان شاد میشد.
وی اظهار کرد: فهم عمیق شهریار در حوزه ادبیات فارسی و ترکی آذری، مسایل اعتقادی، شناخت عمیق از مسایل اجتماعی و سیاسی از نکات بارز شعر شهریار است.
به گفته وی نبوغ و خلاقیت شعرهای شهریار در هیچ شاعر و سبکی وجود ندارد و شاهکار 'حیدربابایه سلام' یکی از آثار نبوغ این استاد است.
بختیاری افزود: منظومه حیدربابایه سلام، از زیباترین و آهنگین ترین اشعاری محسوب می شود که بند بند این مجموعه شایسته ترسیم و نقاشی است.
این شاعر و محقق برجسته کشور ادامه داد: شعرهای حیدربابایه سلام، سهندیم، نامه های منظوم به شاعران، 2 مرغ بهشتی و ای وای مادرم از جمله شعرهای معناگراست که قدرت قوه تصویرپردازی و جذابیت شعر شهریار را آشکار کرد.
وی گفت: بدون تردید زبان، احساس و خردورزی سه زوایه و بعد ملموس اشعار شهریار را تشکیل می دهد.
این استاد زبان و ادبیات فارسی اضافه کرد: شهریار در مثنوی چون مولانا و در غزل چون حافظ توانست به خوبی قدم بردارد.
این محقق افزود: وفاداری او به سنت غزل نویسی، شیفتگی به قرآن و بیان احساسات عاشقانه از خصوصیت های منحصر به فرد استاد شهریار است.
این شاعر ادامه داد: شاعران و نویسندگان خارجی اعتراف می کنند که با وجود اینکه شاعران غربی زیادی پیرامون موضوع کودکی، شعر سروده اند ولی هیچ کدام نتوانسته اند در به تصویر کشیدن به پای شهریار برسند.
بختیاری بیان کرد: شهریار از زبان ترکی آذری برای انتقال باورها، ادبیات شفاهی، آداب و رسوم و باورهای فرهنگی آذربایجان استفاده کرد و احساسات خود را از این طریق به سراسر جهان رساند.
استاد زبان و ادبیات فارسی افزود: نامگذاری روز درگذشت استاد شهریار به نام روز شعر و ادب فارسی، گام مثبتی برای صیانت از زبان فارسی است.
شاعر و محقق ادبی نیز در خصوص استاد شهریار بیان کرد: اگر چه شهریار یک عمر با قلم و بیان خود به فرهنگ اسلام و ادبیات فارسی خدمت کرد و شعرش بسیاری از کشورهای منطقه را فرا گرفت ولی با این همه ناشناخته ترین شاعر معاصر ایران است.
علی محمدی ادامه داد: به گفته استاد مهرداد اوستا، بی تردید در میان سخنوران روزگار از طلوع شعر دری که با سلطان شاعران رودکی سمرقندی آغاز میشود، تاکنون کمتر شاعری به روزگار خویش به نام و آوازهای همچون شهریار دست یافته است.
وی افزود: شهریار با اینکه از آوازه و نامی استثنایی بهره مند است، باز هم یکی از ناشناخته ترین شاعران معاصر پارسی محسوب می شود.
به گزارش ایرنا، سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار در سال 1285 در یکی از روستاهای تبریز به دنیا آمد و ذوق شاعری وی از دوران کودکی نمایان شد؛ وی در 13 سالگی شعرهایش را با تخلص 'بهجت' در مجله ' ادب ' به چاپ رسانید.
شهریار بعدها با تفأل به دیوان حافظ شیرازی، تخلص 'شهریار' را برگزید و در نهایت نامش با همین تخلص در تاریخ ادبیات ایران ثبت و ماندگار شد.
شهریار در بهمن ماه 1299 به تهران آمد و در دارالفنون تحصیل کرد و وارد دانشکده پزشکی شد؛ اولین دفتر شعر او در سال 1308 با مقدمه ملک الشعرای بهار، سعید نفیسی و پژمان بختیاری منتشر شد.
شهریار که با سرودن منظومه ' حیدربابایه سلام ' یکی از مهم ترین آثار ادبی ترکی آذربایجانی را خلق کرده از معدود شاعرانی است که در 2 زبان فارسی و ترکی آذربایجانی سروده های درخشانی دارد؛ سرودن این منظومه از مهمترین عوامل شهرت و محبوبیت شهریار در میان ترک زبان های ایران به شمار می رود.
سید محمدحسین بهجت تبریزی (شهریار) روز 27 شهریورماه 1367 در سن 83 سالگی به علت بیماری در بیمارستان مهر تهران دارفانی را وداع گفت.
استاد سخن، شهریار بیش از 28 هزار بیت به زبان فارسی و در حدود سه هزار بیت به زبان ترکی، شعر سروده است که در همه آنها یا در بیشتر آنها شخصیت شهریار عمده ترین و مؤثرترین عامل شکل گیری این اشعار است.
شهریارآخرین شعر خود را اینگونه سرود
یاران چرا به خانه ما سر نمیزنند / آخر چه شد که حلقه بدین در نمیزنند
دایم پرندهاند به هر بام و بر دلی / دیگر به بام خانه ما سر نمیزنند
پنداشتند همچو درختی تکیدهام / سنگی از آن به شاخه بیبر نمیزنند
چرخد نظام کار به دوران به سیم و زر / دستی به کار مضطر بیزر نمیزنند
یا رب چه شد گروه طبیبان شهر ما / سر بر من فتاده به بستر نمیزنند
یاران چرا که لاله عذاران روزگار / تیر نگه به قلب مکدر نمیزنند
دستی برم به زلف سمن سا که عاشقان / چنگی چو من به زلف معنبر نمیزنند
بر مدعی بگو که ستیزد ز روبرو / مردان ز پشت حربه و خنجر نمیزنند
با من مجنگ جان برادر که عاقلان / اندوده پیش مهر منور نمیزنند
من رندم و قلندر و مفلس در این دیار / دزدان راه ره به قلندر نمیزنند
جور و ستم گرفته سراسر جهان ما / یا رب چه شد که حد به ستمگر نمیزنند
مردم دریغ مرده پرستند شهریار / کاندر حیات سر به هنرور نمیزنند
8135 /3072
** گزارش از: شهین بیدادرس ** انتشار دهنده: علیرضا فولادی
کپی شد