به گزارش ایرنا شاهکار خالق طبیعت در این شکوفه های رویایی که در حاشیه باغ ها و جاده های ارومیه و برخی دیگر از شهرستان های این استان می روید، به نمایش گذاشته شده و این مرز و بوم را به یکی از مهمترین مارکز تولید و فروش عرق بید مشک در کشور تبدیل کرده است.
بازار خرید و فروش شکوفه و عرق بید مشک به خاطر جایگاهی که این عرق در طب سنتی و کسب درآمد برای مردم محلی دارد، این روزها داغ و البته خوش رنگ و بوست و در کنار جاده های برخی از روستاهای ارومیه از جمله بند و امامزاده، بساط دیگ هایی که در اصطلاح محلی ' نی قازان' خوانده می شود، برای تولید عرق این گیاه به چشم می خورد.
بید مشک از قدیم جایگاه ویژه ای در بین مردم این سرزمین داشته و سفره های هفت سین نوروزی مردمانش با شکوفه های آن تزئین و کام میهمانان نوروزی با شربت این گیاه شیرین شده است.
استفاده از بید مشک در مراسم خواستگاری، تهیه نقل و صنایع آرایشی رواج دارد و مصرف و فروش بالای آن بسیاری از اهالی شهری و روستایی را به تولید عرق این شکوفه های طلایی سوق داده است.
فروش شکوفه های این گیاه داروئی که تا 72 ساعت از زمان چیده شدنش انجام می شود، منحصر به مناطق شهری نبوده و در کنار جاده های ارومیه و باغ های باغداران به عرضه این محصول می پردازند.
عرضه مستقیم این گیاه موجب کوتاهی دست دلالان از بازار این محصول و کسب درآمد مطلوب برای کشاورزان شده و این موضوع موجب علاقه مندی آنان به کشت این درختچه ها در کنار باغ ها شده است.
این درختچه زیبا در میان مردم محلی به ' بیدمیش' و ' پئش پئشا' معروف بوده و از تیره گیاهان بید است که اندازه آن از بید معمولی کوچک تر ولی سنبله های آن دارای اسانس معطر است.
گل های معطر بیدمشک پیش از باز شدن برگ ها ظاهر می شود و در بهترین نوع آن زردی رنگ گل بیشتر است و معمولا در مناطق معتدل و مرطوب می روید.
طبیعت گیاه بیدمشک، سرد و تر است و متخصصان طب سنتی آن را مقوی قوای دماغی، قلب، مفرح روح، ملین مزاج، ضد سردرد و دردهای عضلانی، پایین آورنده قند خون و آرام بخش می دانند.
صاحب نظران علم طب بر این عقیده هستند که اگر عرق بیدمشک بدون مواد شیرین کننده مصرف شود، به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش می دهد و در رفع کم خونی، ناراحتی های قلبی و عروقی، تسکین اعصاب و دردهای رماتیسمی کاربرد بسیاری دارد.
به گفته محسن نورمحمدی از کارشناسان مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی آذربایجان غربی، این استان یکی از مهمترین مکان های تولید و به بار نشستن بیدمشک در سطح کشور است و این گیاه به صورت خودرو در کنار دیگر میوه ها در باغ ها و مزارع می روید اما رویشگاه اصلی آن در دره هاست.
وی افزود: استفاده از اسانس بیدمشک به عنوان یک ماده مهم در صنایع آرایشی و غذایی کشور دارای جایگاه ویژه بوده و توسعه کشت این گیاه به شدت در استان در حال افزایش است.
وی اظهار کرد: علاوه بر تهیه عرق و نیز استفاده از بیدمشک در صنایع غذایی، از این شکوفه ها و گرده های آن در تولید مواد آرایشی و زیبایی پوست استفاده می شود.
وی با اشاره به اینکه این درختچه سهل کاشت بوده و در منطقه مارمیشو ارومیه به صورت خودرو وجود دارد، اظهار کرد: عرق بیدمشک به واسطه عطر و طعم مطبوع و ارزش افزوده بالا، مشتریان زیادی در داخل و خارج کشور دارد که به صورت عرق و نقل صادر می شود.
یک کشاورز که بیدمشک کشت کرده است، درباره کشت و فروش این محصول می گوید: هم اکنون این شکوفه ها به قیمت کیلویی 10 هزار تومان فروخته می شود و اغلب به خاطر آفتی که این گیاه برای سایر درختان به همراه دارد، در کنار باغ ها و گذرهای روستایی کاشته می شود.
ابراهیم رضایی اضافه کرد: بیشتر کشاورزان در ایام فروردین ماه چندان درگیر کار کشاورزی نیستند و قادرند این محصول را در خانه ها یا باغ هایشان تولید کنند و آن را در کنار جاده ها به فروش برسانند.
وی با بیان اینکه درخچه بید مشک را در 500 متر مربع از حاشیه باغش کشت کرده است، گفت: تاکنون از فروش شکوفه ها و عرق این درختچه ها، حدود 50 میلیون ریال درآمد کسب کرده ام.
این کشاورز با بیان اینکه عمر گل دهی این درختچه 15 تا 20 روز از اواخر اسفند تا دهه دوم فروردین ماه است، افزود: حداکثر فاصله زمانی بین چینش شکوفه تا عرق 72 ساعت است و از هر یک کیلو بیدمشک 2 تا سه و نیم لیتر عرق برداشت می شود.
وی بیان کرد: عرق کشی از این گیاه در دیگ های بزرگ و در حرارت بالای 100 درجه سانتیگراد و اغلب توسط بانوان ارومیه ای انجام می شود.
رضایی اضافه کرد: در نخستین روزهای برداشت هر کیلوگرم شکوفه بیدمشک در ارومیه تا 100 هزار ریال قیمت داشت اما با افزایش عرضه بین 80 تا 90 هزار ریال در بازار فروخته می شود.
وی افزود: هر لیتر عرق تازه بیدمشک نیز بین 100 تا 150هزار ریال قیمت دارد که این روزها اکثر مسافران نوروزی در ارومیه مشتری آن هستند.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز گفت: سطح زیر کشت این نوع درختچه در استان بیش از 30 هکتار بوده و بیشترین سطح زیر کشت بید مشک در استان در شهرهای ارومیه در سطح 18 هکتار، پلدشت 10 هکتار و سلماس 2 هکتار است.
عزیز امانی با اشاره به اینکه سالانه بیش از 56 تن شکوفه بیدمشک از سطح باغ های استان برداشت و به بازار عرضه می شود، اظهار کرد: یک سوم شکوفه های تولیدی توسط واحدهای تبدیلی جذب و به عرق تبدیل و نزدیک یک سوم آن در خانه ها مصرف و تبدیل به عرق بیدمشک می شود و بقیه نیز در مصارف مختلف توسط واحدهای گلاب گیری دیگر استان های کشور و تهیه نقل بیدمشکی در قنادی های ارومیه کاربرد دارد.
امانی بیان کرد: نقل و عرق بیدمشک ارومیه علاوه بر داخل کشور، مشتریان زیادی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان دارد و مازاد این محصول به این کشورها صادر می شود.
وی ادامه داد: پنج واحد عرق گیری گیاهان دارویی از جمله بیدمشک در این استان وجود دارد که سالانه از این واحدها 12 هزار تن عرق گیاهان دارویی استحصال و به بازارهای داخلی و خارجی صادر می شود.
امانی اظهار کرد: وجود واحدهای عرق گیری در استان ظرفیت ویژه ای است که می توان در زمینه تولید عرق بیدمشک و فروش آن و نیز ایجاد اشتغال در سطح وسیع از آن بهره برد.
یک نقل فروش نیز در ارومیه گفت: نقل بیدمشکی از نوع بادامی ریز (ابریشمی) اکنون حدود 140هزار ریال و دیگر انواع نیز 100 هزار ریال توسط نقل ریزان فروخته می شود.
وی افزود: نقل و عرق بیدمشک ارومیه علاوه بر داخل کشور، مشتریان زیادی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان دارد که به صورت تجارت چمدانی صادر می شود.
به گفته وی عرق بیدمشک دارای خواص درمانی زیادی از قبیل تنظیم کننده ضربان قلب، مقوی قلب و معده، نشاط آور و تقویت کننده اعصاب است و خوردن خالی و بدون شکر تاثیر چندانی بر افزایش فشار خون ندارد ولی شربت آن برای افرادی که دارای فشار خون بالا هستند، توصیه نمی شود.
به گزارش ایرنا آمار اراضی زیر کشت این محصول بسیار فراتر از میزان اعلام شده رسمی است زیرا به علت کشت متراکم در حاشیه باغ ها امکان ارائه آمار دقیق از کشت این محصول وجود ندارد و برخی گزارش ها از کشت 600 هکتاری این محصول در استان حکایت دارد.
با توجه به استعداد و ظرفیت های آذربایجان غربی به توسعه اراضی زیر کشت این محصول می توان افق های روشنی را در زمینه تولید، اشتغالزایی و توسعه سرمایه گذاری و صادرات محصولات استحصال شده از این بخش برای آینده استان ترسیم کرد.
آذربایجان غربی استانی با 700 هزار هکتار اراضی زیر کشت محصولات کشاورزی است که سالانه 6.2 میلیون تن انواع محصولات از اراضی این استان تولید می شود.
این استان دارای 120 هزار هکتار انواع باغ های میوه است و بقیه اراضی استان به کشت آبی و دیم انواع محصولات زراعی اختصاص دارد؛ گندم، چغندر قند، سیب و انگور از جمله مهمترین محصولات کشت شده در استان به شمار می رود.
7125/3072 ** گزارش از: طاهره نوید آرین ** انتشار دهنده: علیرضا فولادی
بازار خرید و فروش شکوفه و عرق بید مشک به خاطر جایگاهی که این عرق در طب سنتی و کسب درآمد برای مردم محلی دارد، این روزها داغ و البته خوش رنگ و بوست و در کنار جاده های برخی از روستاهای ارومیه از جمله بند و امامزاده، بساط دیگ هایی که در اصطلاح محلی ' نی قازان' خوانده می شود، برای تولید عرق این گیاه به چشم می خورد.
بید مشک از قدیم جایگاه ویژه ای در بین مردم این سرزمین داشته و سفره های هفت سین نوروزی مردمانش با شکوفه های آن تزئین و کام میهمانان نوروزی با شربت این گیاه شیرین شده است.
استفاده از بید مشک در مراسم خواستگاری، تهیه نقل و صنایع آرایشی رواج دارد و مصرف و فروش بالای آن بسیاری از اهالی شهری و روستایی را به تولید عرق این شکوفه های طلایی سوق داده است.
فروش شکوفه های این گیاه داروئی که تا 72 ساعت از زمان چیده شدنش انجام می شود، منحصر به مناطق شهری نبوده و در کنار جاده های ارومیه و باغ های باغداران به عرضه این محصول می پردازند.
عرضه مستقیم این گیاه موجب کوتاهی دست دلالان از بازار این محصول و کسب درآمد مطلوب برای کشاورزان شده و این موضوع موجب علاقه مندی آنان به کشت این درختچه ها در کنار باغ ها شده است.
این درختچه زیبا در میان مردم محلی به ' بیدمیش' و ' پئش پئشا' معروف بوده و از تیره گیاهان بید است که اندازه آن از بید معمولی کوچک تر ولی سنبله های آن دارای اسانس معطر است.
گل های معطر بیدمشک پیش از باز شدن برگ ها ظاهر می شود و در بهترین نوع آن زردی رنگ گل بیشتر است و معمولا در مناطق معتدل و مرطوب می روید.
طبیعت گیاه بیدمشک، سرد و تر است و متخصصان طب سنتی آن را مقوی قوای دماغی، قلب، مفرح روح، ملین مزاج، ضد سردرد و دردهای عضلانی، پایین آورنده قند خون و آرام بخش می دانند.
صاحب نظران علم طب بر این عقیده هستند که اگر عرق بیدمشک بدون مواد شیرین کننده مصرف شود، به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش می دهد و در رفع کم خونی، ناراحتی های قلبی و عروقی، تسکین اعصاب و دردهای رماتیسمی کاربرد بسیاری دارد.
به گفته محسن نورمحمدی از کارشناسان مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی آذربایجان غربی، این استان یکی از مهمترین مکان های تولید و به بار نشستن بیدمشک در سطح کشور است و این گیاه به صورت خودرو در کنار دیگر میوه ها در باغ ها و مزارع می روید اما رویشگاه اصلی آن در دره هاست.
وی افزود: استفاده از اسانس بیدمشک به عنوان یک ماده مهم در صنایع آرایشی و غذایی کشور دارای جایگاه ویژه بوده و توسعه کشت این گیاه به شدت در استان در حال افزایش است.
وی اظهار کرد: علاوه بر تهیه عرق و نیز استفاده از بیدمشک در صنایع غذایی، از این شکوفه ها و گرده های آن در تولید مواد آرایشی و زیبایی پوست استفاده می شود.
وی با اشاره به اینکه این درختچه سهل کاشت بوده و در منطقه مارمیشو ارومیه به صورت خودرو وجود دارد، اظهار کرد: عرق بیدمشک به واسطه عطر و طعم مطبوع و ارزش افزوده بالا، مشتریان زیادی در داخل و خارج کشور دارد که به صورت عرق و نقل صادر می شود.
یک کشاورز که بیدمشک کشت کرده است، درباره کشت و فروش این محصول می گوید: هم اکنون این شکوفه ها به قیمت کیلویی 10 هزار تومان فروخته می شود و اغلب به خاطر آفتی که این گیاه برای سایر درختان به همراه دارد، در کنار باغ ها و گذرهای روستایی کاشته می شود.
ابراهیم رضایی اضافه کرد: بیشتر کشاورزان در ایام فروردین ماه چندان درگیر کار کشاورزی نیستند و قادرند این محصول را در خانه ها یا باغ هایشان تولید کنند و آن را در کنار جاده ها به فروش برسانند.
وی با بیان اینکه درخچه بید مشک را در 500 متر مربع از حاشیه باغش کشت کرده است، گفت: تاکنون از فروش شکوفه ها و عرق این درختچه ها، حدود 50 میلیون ریال درآمد کسب کرده ام.
این کشاورز با بیان اینکه عمر گل دهی این درختچه 15 تا 20 روز از اواخر اسفند تا دهه دوم فروردین ماه است، افزود: حداکثر فاصله زمانی بین چینش شکوفه تا عرق 72 ساعت است و از هر یک کیلو بیدمشک 2 تا سه و نیم لیتر عرق برداشت می شود.
وی بیان کرد: عرق کشی از این گیاه در دیگ های بزرگ و در حرارت بالای 100 درجه سانتیگراد و اغلب توسط بانوان ارومیه ای انجام می شود.
رضایی اضافه کرد: در نخستین روزهای برداشت هر کیلوگرم شکوفه بیدمشک در ارومیه تا 100 هزار ریال قیمت داشت اما با افزایش عرضه بین 80 تا 90 هزار ریال در بازار فروخته می شود.
وی افزود: هر لیتر عرق تازه بیدمشک نیز بین 100 تا 150هزار ریال قیمت دارد که این روزها اکثر مسافران نوروزی در ارومیه مشتری آن هستند.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز گفت: سطح زیر کشت این نوع درختچه در استان بیش از 30 هکتار بوده و بیشترین سطح زیر کشت بید مشک در استان در شهرهای ارومیه در سطح 18 هکتار، پلدشت 10 هکتار و سلماس 2 هکتار است.
عزیز امانی با اشاره به اینکه سالانه بیش از 56 تن شکوفه بیدمشک از سطح باغ های استان برداشت و به بازار عرضه می شود، اظهار کرد: یک سوم شکوفه های تولیدی توسط واحدهای تبدیلی جذب و به عرق تبدیل و نزدیک یک سوم آن در خانه ها مصرف و تبدیل به عرق بیدمشک می شود و بقیه نیز در مصارف مختلف توسط واحدهای گلاب گیری دیگر استان های کشور و تهیه نقل بیدمشکی در قنادی های ارومیه کاربرد دارد.
امانی بیان کرد: نقل و عرق بیدمشک ارومیه علاوه بر داخل کشور، مشتریان زیادی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان دارد و مازاد این محصول به این کشورها صادر می شود.
وی ادامه داد: پنج واحد عرق گیری گیاهان دارویی از جمله بیدمشک در این استان وجود دارد که سالانه از این واحدها 12 هزار تن عرق گیاهان دارویی استحصال و به بازارهای داخلی و خارجی صادر می شود.
امانی اظهار کرد: وجود واحدهای عرق گیری در استان ظرفیت ویژه ای است که می توان در زمینه تولید عرق بیدمشک و فروش آن و نیز ایجاد اشتغال در سطح وسیع از آن بهره برد.
یک نقل فروش نیز در ارومیه گفت: نقل بیدمشکی از نوع بادامی ریز (ابریشمی) اکنون حدود 140هزار ریال و دیگر انواع نیز 100 هزار ریال توسط نقل ریزان فروخته می شود.
وی افزود: نقل و عرق بیدمشک ارومیه علاوه بر داخل کشور، مشتریان زیادی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان دارد که به صورت تجارت چمدانی صادر می شود.
به گفته وی عرق بیدمشک دارای خواص درمانی زیادی از قبیل تنظیم کننده ضربان قلب، مقوی قلب و معده، نشاط آور و تقویت کننده اعصاب است و خوردن خالی و بدون شکر تاثیر چندانی بر افزایش فشار خون ندارد ولی شربت آن برای افرادی که دارای فشار خون بالا هستند، توصیه نمی شود.
به گزارش ایرنا آمار اراضی زیر کشت این محصول بسیار فراتر از میزان اعلام شده رسمی است زیرا به علت کشت متراکم در حاشیه باغ ها امکان ارائه آمار دقیق از کشت این محصول وجود ندارد و برخی گزارش ها از کشت 600 هکتاری این محصول در استان حکایت دارد.
با توجه به استعداد و ظرفیت های آذربایجان غربی به توسعه اراضی زیر کشت این محصول می توان افق های روشنی را در زمینه تولید، اشتغالزایی و توسعه سرمایه گذاری و صادرات محصولات استحصال شده از این بخش برای آینده استان ترسیم کرد.
آذربایجان غربی استانی با 700 هزار هکتار اراضی زیر کشت محصولات کشاورزی است که سالانه 6.2 میلیون تن انواع محصولات از اراضی این استان تولید می شود.
این استان دارای 120 هزار هکتار انواع باغ های میوه است و بقیه اراضی استان به کشت آبی و دیم انواع محصولات زراعی اختصاص دارد؛ گندم، چغندر قند، سیب و انگور از جمله مهمترین محصولات کشت شده در استان به شمار می رود.
7125/3072 ** گزارش از: طاهره نوید آرین ** انتشار دهنده: علیرضا فولادی
کپی شد