غلامرضا عبده روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه این دخمه سنگی فاقد اشیای قیمتی بوده و تنها یک بنای تاریخی و باستانی به شمار میرود، افزود: تخریب و جستجوی غیرمجاز برای یافتن گنج و اشیای قدیمی در آن نشاندهنده ناآگاهی تخریبکنندگان این بنای تاریخی است.
وی با بیان اینکه جوامع محلی باید برای حفاظت بیشتر از این بنا، میراث فرهنگی را یاری کنند، اضافه کرد: موضوع تخریب و لزوم حفاظت از این بنای تاریخی در جلسهای با حضور معتمدان، دهیاری و اعضای شورای اسلامی روستای «اگریقاش» مورد بررسی قرار گرفت.
وی از باغداران و اهالی روستای «اگریقاش» خواست تا هرگونه تردد و حضور افراد ناشناس را در نزدیکی این دخمه تاریخی به اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مهاباد اطلاع دهند تا از تجاوز افراد سودجو به این اثر جلوگیری شود.
وی بیان کرد: تحقیقات برای یافتن تخریبکنندگان این بنای سنگی، تاریخی با همکاری نهادهای مربوطه در حال انجام است.
دخمه سنگی«فقرهقا» که با نامهای (فخریگاه، فخریکا، فقره قا، فقره گاه) نیز شناخته میشود، از جمله آثار تاریخی دوره مانایی (هزاره اول قبل از میلاد) است و در ۱۵ کیلومتری شمال مهاباد و در جنوب روستای اگریقاش در حاشیه جاده مهاباد به میاندوآب روی صخرهای از جنس رسوبات آهکی قرار دارد.
ستونهای جلوی این ایوان و داخل مقبره به مرور زمان از بین رفته و تنها پاستونها و سرستونها باقی ماندهاند و داخل مقبره نیز یک سالن به اندازه عرض ایوان وجود دارد که با ۲ پله جرزدار از هم جدا میشوند.
اتاق جلویی مخصوص انجام مراسم تدفین بوده و در اطاق بعدی سه قبر مستطیل شکل به چشم میخورد که یک قبر بزرگ به صورت افقی و ۲ قبر کوچک به شکل عمود بر ایوان در آن تراشیده شده است، عمق قبرهایی که در این گور دخمه در دل سنگ تراشیده شده، حدود ۵۰ سانتیمتر است.
کف اطاق مقبره سه قبر به عمق ۵۰ سانتیمتر کنده شده است که قبر بزرگتر در سمت چپ و با ابعاد ۲۶۵ در ۱۴۰ سانتیمتر عمود بر ورودی گور دخمه قرار گرفته است و در سمت راست آن ۲ قبر دیگر در جهت ورودی گور دخمه و به ابعاد یکسان ۱۴۰ در ۹۰ سانتیمتر کنده شده است.
این گور دخمه دارای ۲ جفت ستون در مدخل و میان آن است که ستونها استوانه کامل نبوده و قطر آنها در بالا کمتر از قسمت تحتانی است؛ ارتفاع گوردخمه از لب ایوان تا پایینترین قسمت تراشیده شده ۵۳۰ سانتیمتر و تا دامنه کوه نیز حدود ۱۰ متر است.
دخمه سنگی فخریگاه که شمالی ترین گور دخمه منتسب به دوران مانایی (حدود ۸۰۰ سال قبل از میلاد ) است به همراه گور دخمه «شیرین و فرهاد» واقع در شهر صحنه و «دکان داود» در نزدیکی سرپل ذهاب از جمله زیباترین گوردخمههای ایران به حساب میآیند.
دخمه سنگی «فقرهقا» در سال ۱۳۱۶ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۲۸۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مهاباد در جنوب آذربایجانغربی و در فاصله ۱۱۶ کیلومتری مرکز استان واقع شده و دارای ۹۲ اثر تاریخ ثبت شده ملی است.