بازی‌های رایانه‌ای غیرمجاز با استفاده از تصاویر جذاب، پرتحرک و زنده و صداهای مهیج، دنیایی از هیجان و تخیل را به کودکان پرجنب‌وجوش ارزانی می‌کند و با ترفندهای مختلف چنان تاثیری بر اندیشه کودک می‌گذارد که وی خود را جزعی از این مجموعه ماشینی به شمار می‌آورد.
این در حالی است که استفاده از بازی‌های مجاز و غیرمجاز خیلی زود در ایران پرطرفدار شد و حدود ۲۴ میلیون نفر در ایران از آن‌ها استفاده می‌کنند؛ میانگین سنی کاربران ۱۶ سال است که ۳۵ درصد این افراد را زنان و ۶۵ درصد را مردان تشکیل می‌دهند و بر اساس آمار سال ۱۳۹۰ هر ماه ۱۴۰ میلیارد تومان گیم و بازی خریداری می‌شود.
کارشناس مسوول رسانه‌های دیجیتال اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌غربی خشونت و پرخاشگری، انزوای اجتماعی، ترس و اضطراب، آسیب‌های جسمانی، ناهنجاری‌های اجتماعی، تحریک جنسی، آموزش ارزش‌های نادرست و ضد دینی، تحریف باورها و اعتقادات دینی را از جمله تاثیرات منفی بازی‌های رایانه‌ای غیرمجاز عنوان کرد.
«مصطفی محمودی» از درصد همزادپنداری به عنوان یکی از تفاوت‌های گیم و فیلم یاد کرد و گفت: مخاطب در فیلم فقط نتیجه فیلم را تماشا می‌کند و هیچگونه نقشی در آن ندارد ولی در گیم بازیگر اصلی خود فرد است و اگر بازی خوبی داشته باشد برنده خواهد بود و اگر بدبازی کند، بازنده می‌شود؛ تاثیرگذاری گیم در ذهن کودک ۹۰ درصد و فیلم ۱۰ درصد است.
کارشناس رسانه‌های دیجیتال به تاثیر منفی بازی‌های رایانه‌ای مجاز در کنار غیرمجازها هم اشاره کرد و ادامه داد: اکثر بازی‌های رایانه‌ای تک‌کاربر هستند و کودک را به تنهایی جلو رایانه می‌نشاند و به تنهایی و انزوا عادت می‌دهد.
وی اظهار داشت: صحنه‌های توام با ترس در بازی‌های رایانه‌ای موجب وحشت کودک شده و در ذهن و فکر او نوعی هراس ایجاد می‌کند؛ بسیاری اوقات موجب لکنت زبان و رفتار همراه با شک و تردید در کودک می‌شود.
محمودی اضافه کرد: نشستن به میزان ساعت‌های متمادی پشت رایانه باعث بروز برخی ناراحتی‌ها و آسیب‌های جسمی نظیر گوژپشتی و چاقی می‌شود و سلامت کودک را تهدید می‌کند.
وی ادامه داد: در برخی از بازی‌های رایانه‌ای کلمات رکیک گفته می‌شود و همین سخنان رکیک زمینه را برای بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و غرق شدن کودک در این ناهنجاری‌ها را فراهم می‌کند.
نمایش انواع روابط جنسی و برهنگی، همجنس‌گرایی در برخی از این بازی‌های غیرمجاز تبعات نامطلوبی به دنبال دارد؛ در این نوع بازی‌ها، کودک برای اینکه امتیاز بیشتری بیاورد شریک جنسی انتخاب کرده و سپس با آن روابط جنسی برقرار می‌کند و علاوه بر آن در این بازی همجنس‌گرایی نیز آموزش داده می‌شود؛ با این مضمون که شریک جنسی می‌تواند همجنس خود فرد باشد.محمودی بیان کرد: این نوع بازی غیرمجاز مختص کودکان پسر است و بازی ابتدا با رفتارهای جنگی شروع ولی در مراحل بعدی بازی به مراکز فساد کشیده می‌شود و صحنه‌های مستهجن برای کودک نمایش داده می‌شود.
وی به ذکر مصداقی از آثار زیانبار این بازی غیرمجاز پرداخت و گفت: کودک یک خانواده مرفه که چندین پرستار برای غذاخوردن و حمام کردن و سایر کارهایش داشت، روزگاری به واسطه بازی‌های غیرمجاز با روابط جنسی و برهنگی آشنا شده و چنان تحت تاثیر قرار گرفته بود که به گفته مادرش هرگاه جنس مخالف می‌دید، تشنج می‌کرد و هر هفته چند میلیون تومان برای خرید داروهای این کودک هزینه می‌کردند.
نماینده بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در آذربایجان‌غربی افزود: یک بازی غیرمجاز نیز برای دختران وجود دارد؛ در این بازی فرد برای خرید به فروشگاه می‌رود و بی‌آنکه توجه داشته باشد که منبع مالی دارد یا نه! هرچه می‌خواهد خریداری می‌کند؛ پس از خرید وسایل، دختر شریک جنسی خود را انتخاب می‌کند. بعد از این مرحله به دختر چنین القا می‌شود که مجبور نیست خودش را محدود کرده و با یک نفر به مدت ۳۰ سال زندگی کند بلکه با همسایه، فرزند و افراد مختلف دیگر نیز می‌تواند رابطه جنسی برقرار کند.
وی اظهار داشت: ترویج ارزش‌های ضد دینی، هدف قرار دادن ارزش‌های اسلامی همانند مساجد، اماکن مذهبی از اهداف دیگری است که بازی‌های رایانه‌ای غیرمجاز دنبال می‌کند؛ چنانکه در این بازی‌ها اگر کودک بتواند یک مکان یا فرد مقدسی را نشانه بگیرد، امتیاز بیشتری می‌گیرد.
وی ادامه داد: خشن نشان دادن مسلمانان و تحریف باورها و اعتقادهای دینی از دیگر برنامه‌های هدفدار این بازی هاست؛ چنانکه مصرف مشروبات الکلی، توهین به مقدسات دینی، ترویج کفر و شرک و شیطان‌پرستی از جمله اهداف ضد دینی بازی‌های رایانه‌ای غیرمجاز است.
کارشناس رسانه‌های دیجیتال با بیان اینکه نمی‌توان کودک را از بازی‌های رایانه‌ای محروم کرد، تاثیر مثبت این بازی‌ها را هم یادآور شد و افزود: تقویت مهارت حل مساله، مهارت‌های حرکتی و درک فضایی، آمایش مدیریت منابع و برنامه‌ریزی، تصمیم‌سازی و تفکر سریع و تقویت همکاری گروهی از تاثیرات مثبت بازی‌های رایانه ای محسوب می‌شود.
محمودی با تاکید بر اینکه رده‌بندی سنی باید در خرید بازی رعایت شود، افزود: هنگام بازی و زمانیکه کودک به ذهنش فشار می‌آورد تا اینکه چطور بازی کند این حرکت به کودک در حل مساله کمک می‌کند و همچنین در هر موقعیتی می‌تواند زود تصمیم بگیرد و چون برخی بازی‌ها چند کاربره هستند باعث گرایش کودک به سمت کارهای گروهی می‌شود.
بازی‌های هولگرام دار خریداری شود
کارشناس رسانه‌های دیجیتال اضافه کرد: والدین در خرید بازی به فرزندان خود حتماً به وجود هولگرام آرم بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای بر روی آن توجه کنند.
محمودی افزود: والدین کودک خود را با کامپیوتر در منزل تنها نگذارند زیرا کودک تنها در یک اتاق و پشت رایانه ممکن است به سمت نابودی و رفتارهای غلط کشیده شود؛ همانگونه که بازی فوتبال و والیبال را با هم تماشا می‌کنیم، بازی رایانه‌ای را هم والدین همراه فرزندان خود انجام دهند و در کنار آنان قرار گیرند و این مهمترین راهی است که می‌تواند کودکان را از خطر آسیب‌های بازی‌های رایانه‌ای نجات دهد.
وی با تاکید بر اینکه آذربایجان‌غربی سه سال قبل به دلیل شرایط منطقه‌ای و نبود نظارت جزو استان‌های نخست در مصرف محصولات فرهنگی غیرمجاز بود، اظهار داشت: آذربایجان‌غربی پس از ۲ سال کار و تلاش و همکاری دستگاه قضایی، عوامل انتظامی، اماکن و فرهنگ و ارشاد اسلامی به پاک‌ترین استان کشور در سال ۱۳۹۶ تبدیل شد.
نماینده بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌غربی به اقدامات انجام گرفته برای آگاه‌سازی خانواده‌ها اشاره کرد و گفت: در جلسات مختلف اولیا و مربیان مدارس حضور یافته و موارد لازم را توضیح می‌دادیم تا خانواده‌ها بیش از پیش با دنیای بازی‌های رایانه‌ای آشنا شوند؛ اما به دلیل اینکه حضور در تمام مدارس امکان‌پذیر نبود اقدام به آموزش مشاوران پرورشی مدارس کردیم تا در جلسات انجمن اولیا و مربیان خانواده‌ها را آگاه کنند و این بزرگترین قدمی بود که برداشتیم.
وی ادامه داد: ابتدا بازی‌سراها (گیم‌نت‌ها) زیر نظر اتحادیه برق و الکترونیک، فروشگاه‌های محصولات فرهنگی زیرنظر اتحادیه کتاب و مراکز عرضه بازی‌های رایانه‌ای زیر نظر اتحادیه خدمات رایانه‌ای کار می‌کردند که با تلاش مستمر هر سه را زیر نظر اتحادیه خدمات رایانه‌ای قرار دادیم و این گام مهم در سطح کشور بی نظیر بود.
تهدید سلامت کودکان با بازی طولانی مدت
متخصص بیماری‌های چشم معتقد است که آسیب‌های جسمانی بازی‌های رایانه‌ای غیرقابل جبران است و می‌توان گفت که این بازی‌ها در طولانی مدت تهدیدی جدی بر سلامت کودکان به شمار می‌رود.
دکتر عابد فتاحی ادامه داد: مشاهده‌ها نشان می‌دهد که نوجوانان چنان غرق بازی می‌شوند که توجه نمی‌کنند تا چه حد از لحاظ بینایی و ذهنی بر خود فشار می‌آورند و به دلیل اینکه کودک در یک وضعیت ثابت تا ساعت‌ها می‌نشیند، ستون فقرات و استخوان‌بندی او دچار مشکل می‌شود.
وی اظهار داشت: احساس سوزش و سفت شدن گردن، کتف‌ها و مچ دست از دیگر عوارض کار ثابت و طولانی مدت با رایانه است؛ همچنین پوست در معرض مداوم اشعه‌هایی قرار می‌گیرد که از صفحه رایانه پخش می‌شود که ایجاد تهوع و سرگیجه به ویژه در کودکان و نوجوانانی که زمینه صرع دارند از دیگر عوارض به شمار می رود.
تمرین خشونت با بازی‌های رایانه‌ای
مشاور کودک و خانواده افزایش پرخاشگری و لذت بردن از خشونت را نتیجه استفاده افراطی از رایانه در دنیای امروز عنوان کرد و گفت: بازی‌های رایانه‌ای نوعی تمرین خشونت به شمار می‌رود و محتوای خشن برخی از این بازی‌ها به گونه‌ای است که بچه‌ها به صورت گروهی یا فردی در پی ضربه زدن، متلاشی کردن، له کردن و نابودی برمی‌آیند.
دکتر مصطفی محمدی افزود: اگر به چهره آنان هنگامی که در بازی و در برابر رقیب تصویری خود یا مانع فیزیکی گرافیکی قرار می‌گیرند، نگاه کنید به راحتی آثار خشم همراه با اضطراب را می‌توان دید ولی بعضی از بچه‌ها از این حالت هم فراتر می‌روند و ناخواسته فریاد می‌کشند که این حالت از نظر روانی به تدریج در ذهن و روح بچه‌ها باقی می‌ماند و در رفتارهای روزمره آنان مشاهده می‌شود.
آری کودکان معصوم را می‌توان قربانیان بزرگ بازی‌های رایانه‌ای نامید؛ آنان خاموش و بی سر و صدا هویتشان را گم می‌کنند، سلامتیشان را قربانی می کنند و هرچقدر بیشتر پای رایانه و گوشی می‌نشینند، به همان میزان حس و عاطفه‌یشان را در دنیای خیالی خشم و انحراف گم می‌کنند.
پایان بازی‌های رایانه‌ای در این برهه برنده‌ای ندارد و مقصر غرق شدن کودکان در دریای پرتلاطم این بازی‌ها والدینی هستند که فرزندان خود را در برابر صفحات تلویزیون و رایانه رها می‌کنند و سلامت آنان را به بهای سرگرمی می‌فروشند.
کودکان را نه می‌توان از بازی رایانه‌ای محروم و نه می‌توان آنان را با این بازی‌ها تنها رها کرد؛ والدین تنها کسانی هستند که می‌توانند مانع غرق شدن این آینده‌سازان در منجلاب بازی‌های رایانه‌ای غیرمجاز شوند.
۳۰۷۲/۸۱۳۵
