به گزارش ایرنا، افزایش جمعیت، مدرنیته و زندگی ماشینی باعث شده است دخالت های انسان در طبیعت هر روز بیشتر و بیشتر شود و انسان ها به بهانه های مختلف مانند راه و شهرسازی، بهره برداری از معدن، توسعه کشاورزی و... عرصه را بر منابع طبیعی و جنگل ها تنگ تر و تنگ تر کنند.
در اثر این فعالیت ها، بخش ها و گاهی تمام عرصه های یک منطقه از بین می رود و زیان های جبران ناپذیری به طبیعت وارد می شود؛ از طرف دیگر محیط زیست و منابع طبیعی، ثروت های خدادادی هر منطقه محسوب می شود که تنها متعلق به نسل امروز نیست بلکه آیندگان نیز در آن سهیم هستند و همچنان که گذشتگان توانستند آن را به نسل ما منتقل کنند، ما نیز باید با حفاظت و پاسداری خود، آن را به آیندگان تحویل دهیم.
در این میان تشکل های زیست محیطی گامی فراتر نهاده و با تمام توان در جهت فرهنگ سازی و صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست تلاش می کنند و حفاظت از آن را به عنوان دغدغه و هدف اصلی خود می دانند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی برای تبیین بیشتر این موضوع و مسایل مختلف پیرامون نقش انجمن ها و تشکل های زیست محیطی در حفاظت از محیط زیست میزگردی با حضور کارشناسان این حوزه برگزار کرد.
در این میزگرد علیرضا سیدقریشی، رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی، اسماعیل آهنگری کارشناس فنی طرح حفاظت از تالاب های ایران، فاروق سخنور، رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد، جمال الدین خالدی، مدیرعامل تعاونی حفظ محیط زیست مهاباد، پخشان قلندری مسوول انجمن سبز اندیشان جوان مهاباد و مرتضی منافی کارشناس روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی حضور داشتند.
** آگاهی بخشی به جوامع محلی نخستین گام برای مشارکت پذیری
مدیرعامل تعاونی حفظ محیط زیست مهاباد به عنوان نخستین تعاونی کشور در زمینه حفاظت از محیط زیست گفت: وظیفه اصلی تشکل های مردمی، آگاهی بخشی به مردم و دولت برای انجام بهینه وظایف ذاتی خود در نهادهای سازمان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی است.
جمال الدین خالدی با اشاره به نقش پر اهیمت این تشکل ها در کمک به ارتقای سطح آگاهی مردم نسبت به محیط زیست و طبیعت بیان کرد: سمن ها در بسیاری از موارد جلوتر و پیش تر از مسوولان دولتی حرکت کرده و به سبب اعتماد مردمی توانسته اند نتایج بهتری را کسب کنند.
وی ادامه داد: ارگان های دولتی باید از نقش این انجمن و تشکل های زیست محیطی به عنوان فرصت طلایی برای پیاده کردن اهداف سازمانی خود استفاده کنند چون با این روند می توانند مشارکت همه جانبه مردم را با حمایت از این انجمن ها داشته باشند.
این عضو فعال تشکل های مردم نهاد با بیان اینکه اعضای انجمن ها معمولا نخبگان و علاقه مندان جامعه هستند، اظهار داشت: بر این اساس وجود افراد لایق و شایسته می تواند در هموار کردن راه های حفط منابع طبیعی و محیط زیست بسیار موثر باشد.
کارشناس فنی طرح حفاظت از تالاب های ایران نیز گفت: تنوع زیست محیطی منطقه جغرافیایی ما به سبب وجود انواع تالاب ها و حوضه آبریز دریاچه ارومیه باعث شده است تا آگاه سازی مردم و آموزش به نسل های آینده برای حفاظت از محیط زیست اهمیت بیشتری داشته باشند چون برخی افراد نیز به آن چشم طمع دارند.
اسماعیل آهنگری با بیان اینکه تشکل های زیست محیطی از سرمایه های اجتماعی جامعه هستند، افزود: ساماندهی گروه های علاقه مند و داوطلبان حفظ منابع طبیعی از مهم ترین وظایف این انجمن هاست تا در مسایل مختلف بتوانند بهترین کارایی را داشته باشند.
وی اظهار داشت: مردم عادی می توانند در قالب سازمان های مردمی و بر اساس علایق و حوزه کاری خودشان در امر حفاظت از محیط زیست فعالیت داشته باشند.
وی تخصصی کردن حوزه های مختلف زیست محیطی، آگاه سازی و آموزش مردم و فرهنگ سازی و توسعه آن را از محورهای اصلی فعالیت سازمان های مردم نهاد عنوان کرد.
آهنگری با بیان اینکه تشکل های زیست محیطی خود به صورت مستقل و با حقوق و اساسنامه مشخص می توانند فعالیت داشته باشند، ادامه داد: اینکه از این سازمان های مردم نهاد به عنوان بازوان اجرایی دولت نام برده شود، درست نیست و سمن ها باید به صورت خودگردان بتوانند خلل هایی که نهادهای دولتی آنها را پوشش نمی دهند، شناسایی و پر کنند.
** ضرورت تغییر رویکرد حفاظتی به مشارکتی
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: در گذشته بیشتر زمان ادارات محیط زیست صرف کارهای حفاظتی می شد اما امروزه با حضور انجمن ها و تشکل های مردم نهاد این رویکرد تغییر کرده و به رویکرد مشارکتی تبدیل شده است.
علیرضا سیدقریشی افزود: حفاظت از محیط زیست از اهمیت ویژه ای برخوردار است و یک ارگان یا سازمان خاص به تنهایی نمی تواند از عهده آن برآید بلکه باید تمام ارگان ها و اقشار مختلف مردم در حفظ و حراست از این عرصه ها تلاش کنند.
وی اضافه کرد: برای دست یافتن به این امر باید ساختاری ایجاد شود که این وظیفه را برای همگان ملموس کرده و بخش های مختلف اجتماع را در حفظ محیط زیست دخیل و نقش سازمان های مردم نهاد را پررنگ تر کند.
سیدقریشی گفت: محیط زیست ساختاری حاکمیتی دارد و به تنهایی و بدون حضور تشکل های مردم نهاد نمی تواند حفاظت و حراست از محیط زیست را انجام دهد و به همین خاطر باید رویکرد خود را به مشارکتی تغییر دهد.
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی افزود: انجمن ها صدای رسای مردم در حفاظت از محیط زیست هستند و سازمان حفاطت محیط زیست وظیفه آموزش آنها را بر عهده دارد تا بتوانند در راستای اهداف خود با مشارکت جوامع محلی گام بردارند.
وی یادآور شد: هم اکنون 35 تشکل زیست محیطی در آذربایجان غربی ثبت شده که 20 تشکل از آنها فعال است و از بین آنها 9 انجمن در مهاباد فعالیت می کنند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد نیز گفت: انجمن های زیست محیطی این شهرستان نقش مهمی در حفاظت از عرصه های زیست محیطی دارند و در بسیاری موارد از نهادها و ارگان های دولتی جلوتر حرکت می کنند.
فاروق سخنور با اشاره به اینکه نخستین تعاونی زیست محیطی کشور در سال 1375 در مهاباد تاسیس شده، افزود: نقش انجمن های زیست محیطی مهاباد در حفاظت از تالاب ها بویژه تالاب بین المللی کانی برازان بی بدیل بوده و تاکنون سه بار قهرمان تالاب های ایران از اعضای انجمن های زیست محیطی این شهرستان انتخاب شده است.
وی اضافه کرد: هم اکنون 9 تشکل زیست محیطی در مهاباد فعال بوده و یک تشکل دیگر به نام انجمن دفاع از حیوانات ژین در حال اخذ مجوز است.
وی اظهار داشت: برخی از تشکل های زیست محیطی مهاباد در روستاهای حاشیه تالاب های این شهرستان از جمله قره داغ، خورخوره، قلعه حسن و بفراون فعالیت کرده و نقش مهمی در مشارکت پذیری جوامع محلی ایفا می کنند.
** توسعه بدون توجه به محیط زیست معنی ندارد
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: در دنیای کنونی و با پیشرفت علم و تکنولوژی، توسعه تنها زمانی به پایداری می رسد که در آن به مسایل زیست محیطی توجه شده باشد.
سیدقریشی با انتقاد از برنامه های توسعه در سال های گذشته، افرود: در دوره های مختلف، مبنای کار تنها توسعه محض بوده و به توسعه پایدار و رعایت مسایل محیط زیست توجه نشده است.
وی اضافه کرد: اما امروز این رویکرد با حضور تشکل های زیست محیطی تغییر پیدا کرده است و تشکل ها خود در طرح های توسعه ای که برای محیط زیست مضر باشد، دخالت کرده و برای اجرای آنها ممانعت ایجاد می کنند.
مدیرعامل تعاونی حفظ محیط زیست مهاباد نیز گفت: در اکثر قانون ها و خط مشی های اداره ها نسبت به موضوع منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست تناقض وجود دارد.
خالدی افزود: صدور مجوزهای شکار از طرف سازمان حفاظت محیط زیست، علاقه مندان به این حوزه را با لشکری از اسلحه بدستان مواجه می کند، بطوریکه تنها 10 درصد شکارچیان دارای پروانه مجوز اصول شکار را به طور کامل رعایت می کنند.
وی تاکید کرد: انجمن های زیست محیطی سربازان دلسوز حفظ منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست هستند که خالصانه و بدون هیچ چشم داشتی در مقابل متجاوزان حریم طبیعت مقابله می کنند.
خالدی وضعیت حفظ مراتع را نامناسب دانست و اضافه کرد: هم اکنون در منطقه ما زیستگاه حیات وحش و پرندگان از جمله کبک در راستای سیاست های نادرست برخی وزارتخانه ها از بین رفته است.
** عموم مردم با محیط زیست بیگانه هستند
مسوول انجمن سبز اندیشان جوان مهاباد گفت: آشنایی با محیط زیست باید به عموم مردم برسد و حضور خواص به تنهایی نمی تواند مشکلات این حوزه را بر طرف کند.
پخشان قلندری افزود: انجمن ها نقش هشداردهنده را ایفا می کنند تا مشکلات زیست محیطی به دغدغه مردم تبدیل شود و اگر این مهم تحقق یابد، کارکرد واقعی انجمن ها محقق شده است.
وی اضافه کرد: انجمن ها می تواند با فرهنگ سازی خود، مطالبه گری و فرهنگ زیست محیطی را در جامعه نهادینه کنند و با ایجاد اعتماد به نفس و نقش پذیری در اعضای جوان جامعه، آنها را در حفاظت از محیط زیست دخیل سازند.
قلندری گفت: هدف اصلی تشکل های زیست محیطی، تغییر نگرش جامعه نسبت به مقوله محیط زیست است تا جایی که دغدغه های زیست محیطی به اولویت جامعه تبدیل شود.
دارنده نشان خرس قهوه ای محیط زیست سال 1395 ایران ابراز امیدواری کرد مشارکت مردم در مسایل زیست محیطی به جایی برسد که دیگر نیازی به حضور انجمن ها نباشد و انجمن ها در توده های گسترده مردم ادغام شوند.
** ارزش گذاری اقتصادی در محیط زیست ادبیات جدیدی است
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: یکی از مشکلات جامعه ما در زمینه ارزش گذاری اقتصادی در محیط زیست، جدید بودن این ادبیات است.
سیدقریشی افزود: در کشورهای جهان هر هکتار تالاب بیش از 20 هزار دلار ارزش دارد اما در کشور ما تجربه های موفقی در این زمینه وجود ندارد و هنوز ساختار بهره برداری خردمندانه از محیط زیست نهادینه نشده است.
وی اضافه کرد: اگر ما در گذشته ارزش های اقتصادی دریاچه ارومیه را می دانستیم، این گونه به خاطر توسعه کشاورزی و باغ ها باعث خشک شدن آن نمی شدیم و به جای برداشت بیش از حد منابع آب از معیشت های مکمل و جایگزین آن استفاده می کردیم.
کارشناس فنی طرح حفاظت از تالاب های ایران گفت: گره خوردن معیشت پایدار اهالی نزدیک به تالاب به این سرمایه ارزشمند می تواند مشارکتی همه جانبه مردم را به دنبال داشته باشد بطوریکه در کنار تامین نیازهای معیشتی، تالاب نیز حفظ شود.
آهنگری اضافه کرد: شاید تا چند سال پیش تالاب و کارکرد آن از نظر عامه مردم اهمیتی نداشت اما امروزه با فرهنگ سازی و اطلاع رسانی، این تفکر تغییر کرده است و مردم خود به صورت داوطلبانه به کمک تالاب ها می شتابند.
وی همچنین نقش مردم محلی را در حفظ و نگهداری تالاب بین المللی کانی برازان خوب ارزیابی کرد و گفت: همین عامل، دلیل اصلی تدوین طرح مدیریت زیست بومی و جلب مشارکت مردم محلی برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری مرزی با استفاده از ظرفیت تالاب هاست.
آهنگری اظهار داشت: با بررسی های انجام شده طی 2 سال گذشته میانگین پرداختی از سوی هر گردشگر برای بازدید از تالاب بین المللی کانی برازان 39 هزار ریال تعیین شده است که بر این اساس این تالاب سالانه بیش از یک میلیارد و 140 میلیون ریال در فاز اول درآمدزایی دارد.
وی همچنین ادامه داد: در فاز دوم هم 50 کشاورز که در نزدیک حوضه حق آبه این تالاب حضور دارند، شناسایی شدند تا بر اساس مقدار تولید محصولات کشاورزی خود از امتیازهای آبزی پروری، چرای دامی و دیگر گزینه های منفعت دوجانبه استفاده کنند.
** رسانه و خبرنگاران تخصصی محیط زیستی نداریم
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: یکی دیگر از مشکلات حوزه محیط زیست این است که رسانه و خبرنگاران تخصصی در حوزه محیط زیستی وجود ندارد و بسیاری از فعالان این حوزه حتی با واژه های اولیه محیط زیست نیز ناآشنا هستند.
سیدقریشی افزود: این ناآشنایی اصحاب رسانه با مقوله محیط زیست خود باعث شده است که دغدغه های زیست محیطی به خوبی به مردم منتقل نشود و این مشکل در طول سالیان گذشته تداوم داشته است.
وی اضافه کرد: رسانه ها می توانند به عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسوولان نقش موثری ایفا کنند و اگر با مبانی تخصصی محیط زیست آشنایی نداشته باشند، بدون شک نمی توانند وظیفه اصلی خود را به درستی در جامعه ایفا کنند.
وی ابراز امیدوری کرد با برگزاری کارگاه های تخصصی با حضور اصحاب رسانه و خبرنگاران علاقمند، سواد محیط زیست در بین آنان ارتقا یابد تا آنان نیز بتوانند این مفاهیم را با زبانی گویا و شیوا به مردم منتقل کنند.
کارشناس روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز گفت: از رسانه ها انتظار می رود صادقانه در مسایل زیست محیطی وارد شوند و مطالب را آن گونه که واقعیت دارد بیان کنند.
مرتضی منافی افزود: عدم اطلاعات کافی و سواد رسانه خبرنگاران این حوزه باعث می شود که مطالب آنگونه که باید و شاید بازتاب داده نشود و برداشت های متفاوتی از آنها در جامعه بوجود بیاید.
مسوول انجمن سبز اندیشان جوان مهاباد گفت: رسانه ها می توانند اقدامات و فعالیت های انجمن های زیست محیطی را نیز بازتاب دهند و نقش مهمی در نهادینه کردن فرهنگ حفاظت و صیانت از محیط زیست داشته باشند.
«قلندری» ایجاد فرهنگ سازی در بین آحاد مردم و حساس کردن عموم جامعه نسبت به امر حفظ طبیعت را یک پروسه بلند مدت عنوان کرد و یادآور شد: نقش رسانه ها، خبرگزاری و پایگاه های خبری در ترویج فرهنگ اهمیت به منابع طبیعی و حفظ آن می تواند بسیار موثر واقع شود.
وی از اصحاب رسانه و خبرنگاران خواست به عنوان بخشی از جامعه، به وظیفه خود در حق طبیعت عمل کنند و در رسالت خود همیار طبیعت باشند.
به گزارش ایرنا اگرچه همگان کم و بیش بر اهمیت محیط زیست و نقش آن در تداوم حیات کره خاکی واقف هستند اما برخی افراد همچنان به تخریب و تصرف در طبیعت می پردازند و این در حالی است که با توجه به گستردگی عرصه های محیط زیستی و طبیعی و محدودیت ها در امکانات و تجهیزات و حتی نیروی انسانی ارگان های مانند محیط زیست و منابع طبیعی حفاظت از این منابع غیرممکن است.
تشکل های مردم نهاد در بخش محیط زیست به عنوان بازوان توانمند می توانند وارد این عرصه شوند و با ارایه خدمات داوطلبانه گام های موثر و مفیدی برای حفاظت از محیط زیست بردارند.
اما نکته قابل توجه در زمینه فعالیت انجمن های زیست محیطی، لزوم ارایه آموزش اعضای این انجمن ها برای توانمندسازی و تغییر در نگرش مسوولان نهادهای دولتی در مورد کارکردها و پتانسیل های تشکل های مردم نهاد است.
9903/ 3020/6185/3072
انتهای پیام در اثر این فعالیت ها، بخش ها و گاهی تمام عرصه های یک منطقه از بین می رود و زیان های جبران ناپذیری به طبیعت وارد می شود؛ از طرف دیگر محیط زیست و منابع طبیعی، ثروت های خدادادی هر منطقه محسوب می شود که تنها متعلق به نسل امروز نیست بلکه آیندگان نیز در آن سهیم هستند و همچنان که گذشتگان توانستند آن را به نسل ما منتقل کنند، ما نیز باید با حفاظت و پاسداری خود، آن را به آیندگان تحویل دهیم.
در این میان تشکل های زیست محیطی گامی فراتر نهاده و با تمام توان در جهت فرهنگ سازی و صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست تلاش می کنند و حفاظت از آن را به عنوان دغدغه و هدف اصلی خود می دانند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی برای تبیین بیشتر این موضوع و مسایل مختلف پیرامون نقش انجمن ها و تشکل های زیست محیطی در حفاظت از محیط زیست میزگردی با حضور کارشناسان این حوزه برگزار کرد.
در این میزگرد علیرضا سیدقریشی، رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی، اسماعیل آهنگری کارشناس فنی طرح حفاظت از تالاب های ایران، فاروق سخنور، رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد، جمال الدین خالدی، مدیرعامل تعاونی حفظ محیط زیست مهاباد، پخشان قلندری مسوول انجمن سبز اندیشان جوان مهاباد و مرتضی منافی کارشناس روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی حضور داشتند.
** آگاهی بخشی به جوامع محلی نخستین گام برای مشارکت پذیری
مدیرعامل تعاونی حفظ محیط زیست مهاباد به عنوان نخستین تعاونی کشور در زمینه حفاظت از محیط زیست گفت: وظیفه اصلی تشکل های مردمی، آگاهی بخشی به مردم و دولت برای انجام بهینه وظایف ذاتی خود در نهادهای سازمان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی است.
جمال الدین خالدی با اشاره به نقش پر اهیمت این تشکل ها در کمک به ارتقای سطح آگاهی مردم نسبت به محیط زیست و طبیعت بیان کرد: سمن ها در بسیاری از موارد جلوتر و پیش تر از مسوولان دولتی حرکت کرده و به سبب اعتماد مردمی توانسته اند نتایج بهتری را کسب کنند.
وی ادامه داد: ارگان های دولتی باید از نقش این انجمن و تشکل های زیست محیطی به عنوان فرصت طلایی برای پیاده کردن اهداف سازمانی خود استفاده کنند چون با این روند می توانند مشارکت همه جانبه مردم را با حمایت از این انجمن ها داشته باشند.
این عضو فعال تشکل های مردم نهاد با بیان اینکه اعضای انجمن ها معمولا نخبگان و علاقه مندان جامعه هستند، اظهار داشت: بر این اساس وجود افراد لایق و شایسته می تواند در هموار کردن راه های حفط منابع طبیعی و محیط زیست بسیار موثر باشد.
کارشناس فنی طرح حفاظت از تالاب های ایران نیز گفت: تنوع زیست محیطی منطقه جغرافیایی ما به سبب وجود انواع تالاب ها و حوضه آبریز دریاچه ارومیه باعث شده است تا آگاه سازی مردم و آموزش به نسل های آینده برای حفاظت از محیط زیست اهمیت بیشتری داشته باشند چون برخی افراد نیز به آن چشم طمع دارند.
اسماعیل آهنگری با بیان اینکه تشکل های زیست محیطی از سرمایه های اجتماعی جامعه هستند، افزود: ساماندهی گروه های علاقه مند و داوطلبان حفظ منابع طبیعی از مهم ترین وظایف این انجمن هاست تا در مسایل مختلف بتوانند بهترین کارایی را داشته باشند.
وی اظهار داشت: مردم عادی می توانند در قالب سازمان های مردمی و بر اساس علایق و حوزه کاری خودشان در امر حفاظت از محیط زیست فعالیت داشته باشند.
وی تخصصی کردن حوزه های مختلف زیست محیطی، آگاه سازی و آموزش مردم و فرهنگ سازی و توسعه آن را از محورهای اصلی فعالیت سازمان های مردم نهاد عنوان کرد.
آهنگری با بیان اینکه تشکل های زیست محیطی خود به صورت مستقل و با حقوق و اساسنامه مشخص می توانند فعالیت داشته باشند، ادامه داد: اینکه از این سازمان های مردم نهاد به عنوان بازوان اجرایی دولت نام برده شود، درست نیست و سمن ها باید به صورت خودگردان بتوانند خلل هایی که نهادهای دولتی آنها را پوشش نمی دهند، شناسایی و پر کنند.
** ضرورت تغییر رویکرد حفاظتی به مشارکتی
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: در گذشته بیشتر زمان ادارات محیط زیست صرف کارهای حفاظتی می شد اما امروزه با حضور انجمن ها و تشکل های مردم نهاد این رویکرد تغییر کرده و به رویکرد مشارکتی تبدیل شده است.
علیرضا سیدقریشی افزود: حفاظت از محیط زیست از اهمیت ویژه ای برخوردار است و یک ارگان یا سازمان خاص به تنهایی نمی تواند از عهده آن برآید بلکه باید تمام ارگان ها و اقشار مختلف مردم در حفظ و حراست از این عرصه ها تلاش کنند.
وی اضافه کرد: برای دست یافتن به این امر باید ساختاری ایجاد شود که این وظیفه را برای همگان ملموس کرده و بخش های مختلف اجتماع را در حفظ محیط زیست دخیل و نقش سازمان های مردم نهاد را پررنگ تر کند.
سیدقریشی گفت: محیط زیست ساختاری حاکمیتی دارد و به تنهایی و بدون حضور تشکل های مردم نهاد نمی تواند حفاظت و حراست از محیط زیست را انجام دهد و به همین خاطر باید رویکرد خود را به مشارکتی تغییر دهد.
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی افزود: انجمن ها صدای رسای مردم در حفاظت از محیط زیست هستند و سازمان حفاطت محیط زیست وظیفه آموزش آنها را بر عهده دارد تا بتوانند در راستای اهداف خود با مشارکت جوامع محلی گام بردارند.
وی یادآور شد: هم اکنون 35 تشکل زیست محیطی در آذربایجان غربی ثبت شده که 20 تشکل از آنها فعال است و از بین آنها 9 انجمن در مهاباد فعالیت می کنند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد نیز گفت: انجمن های زیست محیطی این شهرستان نقش مهمی در حفاظت از عرصه های زیست محیطی دارند و در بسیاری موارد از نهادها و ارگان های دولتی جلوتر حرکت می کنند.
فاروق سخنور با اشاره به اینکه نخستین تعاونی زیست محیطی کشور در سال 1375 در مهاباد تاسیس شده، افزود: نقش انجمن های زیست محیطی مهاباد در حفاظت از تالاب ها بویژه تالاب بین المللی کانی برازان بی بدیل بوده و تاکنون سه بار قهرمان تالاب های ایران از اعضای انجمن های زیست محیطی این شهرستان انتخاب شده است.
وی اضافه کرد: هم اکنون 9 تشکل زیست محیطی در مهاباد فعال بوده و یک تشکل دیگر به نام انجمن دفاع از حیوانات ژین در حال اخذ مجوز است.
وی اظهار داشت: برخی از تشکل های زیست محیطی مهاباد در روستاهای حاشیه تالاب های این شهرستان از جمله قره داغ، خورخوره، قلعه حسن و بفراون فعالیت کرده و نقش مهمی در مشارکت پذیری جوامع محلی ایفا می کنند.
** توسعه بدون توجه به محیط زیست معنی ندارد
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: در دنیای کنونی و با پیشرفت علم و تکنولوژی، توسعه تنها زمانی به پایداری می رسد که در آن به مسایل زیست محیطی توجه شده باشد.
سیدقریشی با انتقاد از برنامه های توسعه در سال های گذشته، افرود: در دوره های مختلف، مبنای کار تنها توسعه محض بوده و به توسعه پایدار و رعایت مسایل محیط زیست توجه نشده است.
وی اضافه کرد: اما امروز این رویکرد با حضور تشکل های زیست محیطی تغییر پیدا کرده است و تشکل ها خود در طرح های توسعه ای که برای محیط زیست مضر باشد، دخالت کرده و برای اجرای آنها ممانعت ایجاد می کنند.
مدیرعامل تعاونی حفظ محیط زیست مهاباد نیز گفت: در اکثر قانون ها و خط مشی های اداره ها نسبت به موضوع منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست تناقض وجود دارد.
خالدی افزود: صدور مجوزهای شکار از طرف سازمان حفاظت محیط زیست، علاقه مندان به این حوزه را با لشکری از اسلحه بدستان مواجه می کند، بطوریکه تنها 10 درصد شکارچیان دارای پروانه مجوز اصول شکار را به طور کامل رعایت می کنند.
وی تاکید کرد: انجمن های زیست محیطی سربازان دلسوز حفظ منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست هستند که خالصانه و بدون هیچ چشم داشتی در مقابل متجاوزان حریم طبیعت مقابله می کنند.
خالدی وضعیت حفظ مراتع را نامناسب دانست و اضافه کرد: هم اکنون در منطقه ما زیستگاه حیات وحش و پرندگان از جمله کبک در راستای سیاست های نادرست برخی وزارتخانه ها از بین رفته است.
** عموم مردم با محیط زیست بیگانه هستند
مسوول انجمن سبز اندیشان جوان مهاباد گفت: آشنایی با محیط زیست باید به عموم مردم برسد و حضور خواص به تنهایی نمی تواند مشکلات این حوزه را بر طرف کند.
پخشان قلندری افزود: انجمن ها نقش هشداردهنده را ایفا می کنند تا مشکلات زیست محیطی به دغدغه مردم تبدیل شود و اگر این مهم تحقق یابد، کارکرد واقعی انجمن ها محقق شده است.
وی اضافه کرد: انجمن ها می تواند با فرهنگ سازی خود، مطالبه گری و فرهنگ زیست محیطی را در جامعه نهادینه کنند و با ایجاد اعتماد به نفس و نقش پذیری در اعضای جوان جامعه، آنها را در حفاظت از محیط زیست دخیل سازند.
قلندری گفت: هدف اصلی تشکل های زیست محیطی، تغییر نگرش جامعه نسبت به مقوله محیط زیست است تا جایی که دغدغه های زیست محیطی به اولویت جامعه تبدیل شود.
دارنده نشان خرس قهوه ای محیط زیست سال 1395 ایران ابراز امیدواری کرد مشارکت مردم در مسایل زیست محیطی به جایی برسد که دیگر نیازی به حضور انجمن ها نباشد و انجمن ها در توده های گسترده مردم ادغام شوند.
** ارزش گذاری اقتصادی در محیط زیست ادبیات جدیدی است
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: یکی از مشکلات جامعه ما در زمینه ارزش گذاری اقتصادی در محیط زیست، جدید بودن این ادبیات است.
سیدقریشی افزود: در کشورهای جهان هر هکتار تالاب بیش از 20 هزار دلار ارزش دارد اما در کشور ما تجربه های موفقی در این زمینه وجود ندارد و هنوز ساختار بهره برداری خردمندانه از محیط زیست نهادینه نشده است.
وی اضافه کرد: اگر ما در گذشته ارزش های اقتصادی دریاچه ارومیه را می دانستیم، این گونه به خاطر توسعه کشاورزی و باغ ها باعث خشک شدن آن نمی شدیم و به جای برداشت بیش از حد منابع آب از معیشت های مکمل و جایگزین آن استفاده می کردیم.
کارشناس فنی طرح حفاظت از تالاب های ایران گفت: گره خوردن معیشت پایدار اهالی نزدیک به تالاب به این سرمایه ارزشمند می تواند مشارکتی همه جانبه مردم را به دنبال داشته باشد بطوریکه در کنار تامین نیازهای معیشتی، تالاب نیز حفظ شود.
آهنگری اضافه کرد: شاید تا چند سال پیش تالاب و کارکرد آن از نظر عامه مردم اهمیتی نداشت اما امروزه با فرهنگ سازی و اطلاع رسانی، این تفکر تغییر کرده است و مردم خود به صورت داوطلبانه به کمک تالاب ها می شتابند.
وی همچنین نقش مردم محلی را در حفظ و نگهداری تالاب بین المللی کانی برازان خوب ارزیابی کرد و گفت: همین عامل، دلیل اصلی تدوین طرح مدیریت زیست بومی و جلب مشارکت مردم محلی برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری مرزی با استفاده از ظرفیت تالاب هاست.
آهنگری اظهار داشت: با بررسی های انجام شده طی 2 سال گذشته میانگین پرداختی از سوی هر گردشگر برای بازدید از تالاب بین المللی کانی برازان 39 هزار ریال تعیین شده است که بر این اساس این تالاب سالانه بیش از یک میلیارد و 140 میلیون ریال در فاز اول درآمدزایی دارد.
وی همچنین ادامه داد: در فاز دوم هم 50 کشاورز که در نزدیک حوضه حق آبه این تالاب حضور دارند، شناسایی شدند تا بر اساس مقدار تولید محصولات کشاورزی خود از امتیازهای آبزی پروری، چرای دامی و دیگر گزینه های منفعت دوجانبه استفاده کنند.
** رسانه و خبرنگاران تخصصی محیط زیستی نداریم
رییس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: یکی دیگر از مشکلات حوزه محیط زیست این است که رسانه و خبرنگاران تخصصی در حوزه محیط زیستی وجود ندارد و بسیاری از فعالان این حوزه حتی با واژه های اولیه محیط زیست نیز ناآشنا هستند.
سیدقریشی افزود: این ناآشنایی اصحاب رسانه با مقوله محیط زیست خود باعث شده است که دغدغه های زیست محیطی به خوبی به مردم منتقل نشود و این مشکل در طول سالیان گذشته تداوم داشته است.
وی اضافه کرد: رسانه ها می توانند به عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسوولان نقش موثری ایفا کنند و اگر با مبانی تخصصی محیط زیست آشنایی نداشته باشند، بدون شک نمی توانند وظیفه اصلی خود را به درستی در جامعه ایفا کنند.
وی ابراز امیدوری کرد با برگزاری کارگاه های تخصصی با حضور اصحاب رسانه و خبرنگاران علاقمند، سواد محیط زیست در بین آنان ارتقا یابد تا آنان نیز بتوانند این مفاهیم را با زبانی گویا و شیوا به مردم منتقل کنند.
کارشناس روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز گفت: از رسانه ها انتظار می رود صادقانه در مسایل زیست محیطی وارد شوند و مطالب را آن گونه که واقعیت دارد بیان کنند.
مرتضی منافی افزود: عدم اطلاعات کافی و سواد رسانه خبرنگاران این حوزه باعث می شود که مطالب آنگونه که باید و شاید بازتاب داده نشود و برداشت های متفاوتی از آنها در جامعه بوجود بیاید.
مسوول انجمن سبز اندیشان جوان مهاباد گفت: رسانه ها می توانند اقدامات و فعالیت های انجمن های زیست محیطی را نیز بازتاب دهند و نقش مهمی در نهادینه کردن فرهنگ حفاظت و صیانت از محیط زیست داشته باشند.
«قلندری» ایجاد فرهنگ سازی در بین آحاد مردم و حساس کردن عموم جامعه نسبت به امر حفظ طبیعت را یک پروسه بلند مدت عنوان کرد و یادآور شد: نقش رسانه ها، خبرگزاری و پایگاه های خبری در ترویج فرهنگ اهمیت به منابع طبیعی و حفظ آن می تواند بسیار موثر واقع شود.
وی از اصحاب رسانه و خبرنگاران خواست به عنوان بخشی از جامعه، به وظیفه خود در حق طبیعت عمل کنند و در رسالت خود همیار طبیعت باشند.
به گزارش ایرنا اگرچه همگان کم و بیش بر اهمیت محیط زیست و نقش آن در تداوم حیات کره خاکی واقف هستند اما برخی افراد همچنان به تخریب و تصرف در طبیعت می پردازند و این در حالی است که با توجه به گستردگی عرصه های محیط زیستی و طبیعی و محدودیت ها در امکانات و تجهیزات و حتی نیروی انسانی ارگان های مانند محیط زیست و منابع طبیعی حفاظت از این منابع غیرممکن است.
تشکل های مردم نهاد در بخش محیط زیست به عنوان بازوان توانمند می توانند وارد این عرصه شوند و با ارایه خدمات داوطلبانه گام های موثر و مفیدی برای حفاظت از محیط زیست بردارند.
اما نکته قابل توجه در زمینه فعالیت انجمن های زیست محیطی، لزوم ارایه آموزش اعضای این انجمن ها برای توانمندسازی و تغییر در نگرش مسوولان نهادهای دولتی در مورد کارکردها و پتانسیل های تشکل های مردم نهاد است.
9903/ 3020/6185/3072
کپی شد
