سازمان همکاری کشورهای اسلامی با 57 عضو که بعد از سازمان ملل متحد دومین سازمان بین المللی به شمار می رود، کلانشهر تبریز را برای سال 2018 میلادی به عنوان شهر نمونه گردشگری معرفی نموده است. تبریز شهری با یک میلیون و 800 هزار نفر جمعیت یکی از کلانشهرهای مهم ایران است که به واسطه داشتن ظرفیتها و جاذبه های کم نظیر تاریخی، فرهنگی و طبیعی یکی از گردشگر پذیرترین شهرهای ایران محسوب می شود.
به گفتۀ رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این رویداد مهم کلید تبدیل ایران به بهشت گردشگری کشورهای اسلامی است.
این رویداد گردشگری نه فقط برای تبریز و آذربایجان که برای کل کشور از اهمیت زیادی برخوردار است، چنانکه می توان ادعا کرد که موفقیت در برگزاری این رویداد می تواند صنعت گردشگری ایران را نجات دهد و عدم موفقیت در آن نه تنها تبریز و آذربایجان که کل کشور را تا سالیان متمادی از لیست مقصد گردشگران خارج خواهد کرد. از اینرو تدقیق و بررسی موضوع باید به عنوان مهمترین وظیفه محافل آکادمیک و مؤسسات تحقیقاتی از یک طرف و کلیۀ سازمانها و نهادهای منطقه قرار بگیرد.
باید اذعان کرد که در یک رویداد مهم گردشگری مانند تبریز 2018 جاذبههای گردشگری مقصد، تنها به ویژگیهای محیط طبیعی یا ابنیه، صنایع دستی ونظایر آن خلاصه نمی شود.
در واقع رویدادهایی که در یک مقصد گردشگری رخ می دهند خود می توانند به عنوان منبعی مهم برای جذب گردشگران تلقی شوند، این موضوع تا آن حد اهمیت می یابد که ممکن است یک مکان جاذبه های خاص و مطرح دیگری نیز برای عرضه در سطحی گسترده نداشته باشد، لیکن تدارک و برگزاری یک رویداد بزرگ و دارای اهمیت به جذب طیف بسیار گستردهای از گردشگران بیانجامد.
رویدادها البته تنوع فراوان دارند و برگزاری و مدیریت آنها مستلزم تلاشهای بسیار است. رویداد گردشگری را می توان واقعه ای دانست که به طور معمول بر خلاف زندگی متعارف و جاری جامعه میزبان شکل می گیرد. آغاز و پایانی برای آن متصوریم و هدف از آن تامین یک نیاز، فعالیتهای اجتماعی خیریه، گذران اوقات فراغت برای مردم محلی یا جلب گردشگران به یک مقصد گردشگری می باشد.
وارد ساختن موضوع رویدادها به صنعت گردشگری از سابقه ای طولانی برخوردار نیست. زیرا زمینۀ برگزاری رویدادها بیشتر به منظور تامین خواسته ها و نیازهای مردم محلی شکل گرفته است. گذشت زمان به فعالین حاضر در این بخش بازار نشان داد که آنچه برای مردم یک محل دارای جذابیت است و پول و زمان خود را صرف آن می کند، می تواند توجه مردمانی از سایر نقاط و حتی بسته به مورد از سراسر جهان را به خود جلب نماید.
برگزاری یک واقعه گردشگری در محلی خاص، وجهه و اعتباری به محل می بخشد و آن را در سطح مخاطبان رویداد، ملی یا منطقه ای مطرح می سازد. سرمایه گذاری های محلی و طرح رویداد در مقیاس گسترده سبب می شود که سرمایه های فرامنطقه ای به مقصد گردشگری مجری رویداد سرازیر شود و این به معنی رونق اقتصادی بیشتر برای مقصد است.
یکی از ویژگیهای مهم صنعت گردشگری آن است که محصولات این صنعت اغلب مورد استفاده مشترک از سوی مردم محلی و گردشگران است. سرمایه گذاری در محل به منظور جذب گردشگران بیشتر خود به عاملی برای تامین بهتر نیازهای مردم محلی مبدل شده و بر ارتقای سطح زندگی آنها چه به طور مستقیم یعنی کسب درآمد بابت حضور در فرایند شکلگیری رویداد و چه غیر مستقیم یعنی استفاده از امکانات مهیا شده، تاثیر میگذارد.
یک رویداد گردشگری اهداف زیر را پیگیری مینماید:
جذب مردم به سوی یک منطقه
جلب گردشگران به یک منطقه در ایام غیر اوج سفر
جلب توجه رسانهها به یک منطقه و اعتباردهی و مطرح نمودن آن
ایجاد تحرک اقتصادی ـ اجتماعی و روحیهبخشی به مردم یک منطقه
تشویق گردشگران به تکرار بازدید از یک محل
جلب منابع برای تجدید حیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی یک مقصد گردشگری که از دوران اوج خود فاصله گرفته است.
مهمترین قدم هایی که در برگزاری موفقیت آمیز یک رویداد گردشگری می توان برداشت، عبارتند از:
هدف ما از برگزاری رویداد چیست، رویداد مورد نظر از چه ماهیتی برخوردار است، کجا و چه زمانی برگزار خواهد شد.
تبیین اهداف کلی و خاص رویداد: رویداد ممکن است هدفی کلی نظیر ایجاد آگاهی و شناخت نسبت به یک محل و جذب گردشگران به محل یا تشویق مردم به ورزش کردن داشته باشد، در حالی که هدف خاص میتواند تعیین درصد افزایش شبهای اقامت در یک مقصد گردشگری به میزان معینی باشد.
انجام یک مطالعه امکان سنجی و ارزیابی اقتصادی ـ اجتماعی برگزاری رویداد در محل، ضرورت دارد. باید آثار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی برگزاری رویداد در محل در ابعاد منافع و هزینه ها بررسی شود تا امکانپذیری حصول به اهداف ذکر شده با توجه به منابع در دسترس برگزارکنندگان مورد سنجش قرار گیرد.
روش برنامه ریزی و جدول زمان بندی برگزاری رویداد باید به دقت طراحی و تنطیم شود تا به عنوان راهنما و نیز معیار عملکرد برگزارکنندگان مورد استفاده قرار گیرند.
برگزارکنندگان رویداد باید از دسترسی به منابع مالی مورد نیاز جهت برگزاری رویداد اطمینان حاصل نمایند.
اینک رویداد باید به مردم محلی به صورت علنی معرفی شود و آنها در جریان برنامه و اقدامات انجام شده مربوط به رویداد قرار گیرند.
ساختار عملیاتی متناسب با نیازمندی های رویداد باید تاسیس شده و نیروهای کلیدی مورد نیاز به استخدام درآیند.
سیستم های کنترل و نظارت مورد نیاز رویداد تدوین شده و به مورد اجرا گذارده شود.
اقدامات لازم که می باید پیش از برگزاری رویداد انجام پذیرند، از طریق به کارگماردن نیروهای کارآمد باید به مورد اجرا گذارده شوند.
رویداد اینک باید به طور کامل و در سطح بازار مخاطبان خود اعم از مردم محلی و علاقمندان مبادی گردشگر معرفی شود.
فهرست های کنترلی مفصلی برای آخرین بررسیها باید تنظیم شوند تا از صحت تمامی برنامه ها و اقدامات پیش از آغاز اصلی رویداد مطمئن شویم.
حال زمان اجرای رویداد آنچنان که برنامه ریزی شده بود فرا رسیده است و برگزارکنندگان باید تمامی مساعی خود را در جهت برگزاری رویداد مطابق برنامه به کار بندند.
رویداد پس از برگزاری باید مورد بررسی و ارزیابی مجدد قرار گیرد.
تهیه گزارشی از اجرای رویداد که به تفصیل در خصوص آن توضیح داده باشد به منظور کمک به آموزش برگزارکنندگان، انتقال تجارب و استفاده آتی در رویدادهای بعدی ضرورت دارد.
در عین حال اقداماتی نیز هستند که انجام آنها یا چشم پوشی از آنها می تواند نابودی و تخریب وجهه یک رویداد گردشگری را به دنبال داشته باشند. از آن میان توجه به نکات زیر واجد اهمیت بسیار است:
بی توجهی نسبت به اهمیت موضوع سازماندهی.
برنامه ریزی را به تعویق انداختن.
برای اطلاع رسانی اقدام شایسته ای انجام ندهیم و فرض کنیم که خود ارباب رسانه های ارتباط جمعی این وظیفه را انجام خواهند داد.
اهمیت رویدادهای ساده را به فراموشی بسپارید.
نسبت به ثبت و ضبط اطلاعات، رسیدها، اعلامیه ها و ... بی توجه باشید.
در رویداد گردشگری تبریز 2018 علاوه بر شهرداری تبریز، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز به صورت اختصاصی اقدام به تشکیل دبیرخانه کرده است که دارای وظایف و ساختار تعریف شده بوده و به منظور پیشبرد اهداف خود نیز، فعالیتهایی را شروع کرده است.
در دبیرخانه تبریز 2018 علاوه بر شهرداری و میراث فرهنگی دستگاههای دیگر استان از جمله استانداری، اتاق بازرگانی، جهادکشاورزی، آموزش و پرورش و سازمان ورزش و جوانان نیز نماینده دارند.
چگونگی مرمت و بازسازی آثار تاریخی و معرفی ظرفیت های تفریحی و گردشگری تبریز و آذریجان شرقی و همچنین شناساندن هویت تاریخی این استان به صورت جامع هدف عمده این دبیرخانه است.
به گفته مسئولان امر در سال 2018 حدود دو میلیون گردشگر وارد تبریز خواهند شد و مجموعه نهادها و سازمان ها چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی باید زیرساخت های لازم را برای میزبانی از این تعداد گردشگر فراهم نمایند.
کمتر از 180 روز به آغاز این رویداد مهم مانده است، با توجه به اینکه گزارش های منظمی از سازمان های متولی دریافت نمی شود و مردم بطور کلی از آنچه که می گذرد بی اطلاع هستند، آیا تبریز توانسته است اجماع ملی برای موفقیت در این رویداد را فراهم نماید؟
آیا ایران، آذربایجان و تبریز از این آزمون سخت، سربلند بیرون خواهد آمد؟
انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
3038/518
به گفتۀ رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این رویداد مهم کلید تبدیل ایران به بهشت گردشگری کشورهای اسلامی است.
این رویداد گردشگری نه فقط برای تبریز و آذربایجان که برای کل کشور از اهمیت زیادی برخوردار است، چنانکه می توان ادعا کرد که موفقیت در برگزاری این رویداد می تواند صنعت گردشگری ایران را نجات دهد و عدم موفقیت در آن نه تنها تبریز و آذربایجان که کل کشور را تا سالیان متمادی از لیست مقصد گردشگران خارج خواهد کرد. از اینرو تدقیق و بررسی موضوع باید به عنوان مهمترین وظیفه محافل آکادمیک و مؤسسات تحقیقاتی از یک طرف و کلیۀ سازمانها و نهادهای منطقه قرار بگیرد.
باید اذعان کرد که در یک رویداد مهم گردشگری مانند تبریز 2018 جاذبههای گردشگری مقصد، تنها به ویژگیهای محیط طبیعی یا ابنیه، صنایع دستی ونظایر آن خلاصه نمی شود.
در واقع رویدادهایی که در یک مقصد گردشگری رخ می دهند خود می توانند به عنوان منبعی مهم برای جذب گردشگران تلقی شوند، این موضوع تا آن حد اهمیت می یابد که ممکن است یک مکان جاذبه های خاص و مطرح دیگری نیز برای عرضه در سطحی گسترده نداشته باشد، لیکن تدارک و برگزاری یک رویداد بزرگ و دارای اهمیت به جذب طیف بسیار گستردهای از گردشگران بیانجامد.
رویدادها البته تنوع فراوان دارند و برگزاری و مدیریت آنها مستلزم تلاشهای بسیار است. رویداد گردشگری را می توان واقعه ای دانست که به طور معمول بر خلاف زندگی متعارف و جاری جامعه میزبان شکل می گیرد. آغاز و پایانی برای آن متصوریم و هدف از آن تامین یک نیاز، فعالیتهای اجتماعی خیریه، گذران اوقات فراغت برای مردم محلی یا جلب گردشگران به یک مقصد گردشگری می باشد.
وارد ساختن موضوع رویدادها به صنعت گردشگری از سابقه ای طولانی برخوردار نیست. زیرا زمینۀ برگزاری رویدادها بیشتر به منظور تامین خواسته ها و نیازهای مردم محلی شکل گرفته است. گذشت زمان به فعالین حاضر در این بخش بازار نشان داد که آنچه برای مردم یک محل دارای جذابیت است و پول و زمان خود را صرف آن می کند، می تواند توجه مردمانی از سایر نقاط و حتی بسته به مورد از سراسر جهان را به خود جلب نماید.
برگزاری یک واقعه گردشگری در محلی خاص، وجهه و اعتباری به محل می بخشد و آن را در سطح مخاطبان رویداد، ملی یا منطقه ای مطرح می سازد. سرمایه گذاری های محلی و طرح رویداد در مقیاس گسترده سبب می شود که سرمایه های فرامنطقه ای به مقصد گردشگری مجری رویداد سرازیر شود و این به معنی رونق اقتصادی بیشتر برای مقصد است.
یکی از ویژگیهای مهم صنعت گردشگری آن است که محصولات این صنعت اغلب مورد استفاده مشترک از سوی مردم محلی و گردشگران است. سرمایه گذاری در محل به منظور جذب گردشگران بیشتر خود به عاملی برای تامین بهتر نیازهای مردم محلی مبدل شده و بر ارتقای سطح زندگی آنها چه به طور مستقیم یعنی کسب درآمد بابت حضور در فرایند شکلگیری رویداد و چه غیر مستقیم یعنی استفاده از امکانات مهیا شده، تاثیر میگذارد.
یک رویداد گردشگری اهداف زیر را پیگیری مینماید:
جذب مردم به سوی یک منطقه
جلب گردشگران به یک منطقه در ایام غیر اوج سفر
جلب توجه رسانهها به یک منطقه و اعتباردهی و مطرح نمودن آن
ایجاد تحرک اقتصادی ـ اجتماعی و روحیهبخشی به مردم یک منطقه
تشویق گردشگران به تکرار بازدید از یک محل
جلب منابع برای تجدید حیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی یک مقصد گردشگری که از دوران اوج خود فاصله گرفته است.
مهمترین قدم هایی که در برگزاری موفقیت آمیز یک رویداد گردشگری می توان برداشت، عبارتند از:
هدف ما از برگزاری رویداد چیست، رویداد مورد نظر از چه ماهیتی برخوردار است، کجا و چه زمانی برگزار خواهد شد.
تبیین اهداف کلی و خاص رویداد: رویداد ممکن است هدفی کلی نظیر ایجاد آگاهی و شناخت نسبت به یک محل و جذب گردشگران به محل یا تشویق مردم به ورزش کردن داشته باشد، در حالی که هدف خاص میتواند تعیین درصد افزایش شبهای اقامت در یک مقصد گردشگری به میزان معینی باشد.
انجام یک مطالعه امکان سنجی و ارزیابی اقتصادی ـ اجتماعی برگزاری رویداد در محل، ضرورت دارد. باید آثار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی برگزاری رویداد در محل در ابعاد منافع و هزینه ها بررسی شود تا امکانپذیری حصول به اهداف ذکر شده با توجه به منابع در دسترس برگزارکنندگان مورد سنجش قرار گیرد.
روش برنامه ریزی و جدول زمان بندی برگزاری رویداد باید به دقت طراحی و تنطیم شود تا به عنوان راهنما و نیز معیار عملکرد برگزارکنندگان مورد استفاده قرار گیرند.
برگزارکنندگان رویداد باید از دسترسی به منابع مالی مورد نیاز جهت برگزاری رویداد اطمینان حاصل نمایند.
اینک رویداد باید به مردم محلی به صورت علنی معرفی شود و آنها در جریان برنامه و اقدامات انجام شده مربوط به رویداد قرار گیرند.
ساختار عملیاتی متناسب با نیازمندی های رویداد باید تاسیس شده و نیروهای کلیدی مورد نیاز به استخدام درآیند.
سیستم های کنترل و نظارت مورد نیاز رویداد تدوین شده و به مورد اجرا گذارده شود.
اقدامات لازم که می باید پیش از برگزاری رویداد انجام پذیرند، از طریق به کارگماردن نیروهای کارآمد باید به مورد اجرا گذارده شوند.
رویداد اینک باید به طور کامل و در سطح بازار مخاطبان خود اعم از مردم محلی و علاقمندان مبادی گردشگر معرفی شود.
فهرست های کنترلی مفصلی برای آخرین بررسیها باید تنظیم شوند تا از صحت تمامی برنامه ها و اقدامات پیش از آغاز اصلی رویداد مطمئن شویم.
حال زمان اجرای رویداد آنچنان که برنامه ریزی شده بود فرا رسیده است و برگزارکنندگان باید تمامی مساعی خود را در جهت برگزاری رویداد مطابق برنامه به کار بندند.
رویداد پس از برگزاری باید مورد بررسی و ارزیابی مجدد قرار گیرد.
تهیه گزارشی از اجرای رویداد که به تفصیل در خصوص آن توضیح داده باشد به منظور کمک به آموزش برگزارکنندگان، انتقال تجارب و استفاده آتی در رویدادهای بعدی ضرورت دارد.
در عین حال اقداماتی نیز هستند که انجام آنها یا چشم پوشی از آنها می تواند نابودی و تخریب وجهه یک رویداد گردشگری را به دنبال داشته باشند. از آن میان توجه به نکات زیر واجد اهمیت بسیار است:
بی توجهی نسبت به اهمیت موضوع سازماندهی.
برنامه ریزی را به تعویق انداختن.
برای اطلاع رسانی اقدام شایسته ای انجام ندهیم و فرض کنیم که خود ارباب رسانه های ارتباط جمعی این وظیفه را انجام خواهند داد.
اهمیت رویدادهای ساده را به فراموشی بسپارید.
نسبت به ثبت و ضبط اطلاعات، رسیدها، اعلامیه ها و ... بی توجه باشید.
در رویداد گردشگری تبریز 2018 علاوه بر شهرداری تبریز، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز به صورت اختصاصی اقدام به تشکیل دبیرخانه کرده است که دارای وظایف و ساختار تعریف شده بوده و به منظور پیشبرد اهداف خود نیز، فعالیتهایی را شروع کرده است.
در دبیرخانه تبریز 2018 علاوه بر شهرداری و میراث فرهنگی دستگاههای دیگر استان از جمله استانداری، اتاق بازرگانی، جهادکشاورزی، آموزش و پرورش و سازمان ورزش و جوانان نیز نماینده دارند.
چگونگی مرمت و بازسازی آثار تاریخی و معرفی ظرفیت های تفریحی و گردشگری تبریز و آذریجان شرقی و همچنین شناساندن هویت تاریخی این استان به صورت جامع هدف عمده این دبیرخانه است.
به گفته مسئولان امر در سال 2018 حدود دو میلیون گردشگر وارد تبریز خواهند شد و مجموعه نهادها و سازمان ها چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی باید زیرساخت های لازم را برای میزبانی از این تعداد گردشگر فراهم نمایند.
کمتر از 180 روز به آغاز این رویداد مهم مانده است، با توجه به اینکه گزارش های منظمی از سازمان های متولی دریافت نمی شود و مردم بطور کلی از آنچه که می گذرد بی اطلاع هستند، آیا تبریز توانسته است اجماع ملی برای موفقیت در این رویداد را فراهم نماید؟
آیا ایران، آذربایجان و تبریز از این آزمون سخت، سربلند بیرون خواهد آمد؟
انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
3038/518
کپی شد