رضا استاد رحیمی، در مقام مدیرکل سیاسی و انتخابات استانداری آذربایجان شرقی و به عنوان یکی از چهره های شناخته شده استان در عرصه فعالیت های سیاسی و سابقه چندین ساله تدریس مباحث و مسایل مرتبط با آن در مراکز دانشگاهی، در گفت و گویی با ایرنا به طرح دیدگاه هایی خود در مقوله انتخابات، انتخاب آگاهانه و ضرورت ترویج فرهنگ آن در جامعه با محوریت انتخابات پیش روی شوراهای اسلامی شهر و روستا پرداخت.
س: 'انتخاب آگاهانه' در دنیای سیاست و مقوله انتخابات چیست؟
ج: برای پاسخ به این سوال که چگونه می توانیم مردم را آگاه کنیم تا به منویات دموکراسی و مردم سالاری برسند، ابتدا باید از خود پرسید که چقدر از این تلاش ها تحقق خواهد یافت و منوط به چه چیز و عواملی است.
توسعه دو نوع است؛ توسعه مادی و توسعه ذهنی. توسعه مادی همین تکنولوژی های جدید و لوازم اصلی توسعه به لحاظ سخت افزاری است ولی اصلی ترین وجه تمایز بین غرب و شرق و یا کشورهای پیشرفته و توسعه نیافته، عامل ذهنی توسعه است. شاید یک فرد در ایران از چراغ قرمز رد می شود ولی در یک کشور خارجی و پیشرفته این کار را نمی کند، همان فرد هنجارهای کشور پیشرفته را به خوبی رعایت می کند، ولی در ایران رعایت نمی کند، این وجه تمایز، همان تمایز ذهنی توسعه است که ساختار های اساسی توسعه ای نرم افزاری در کشور ما آنطور که باید نهادینه نشده و شکل نیافته است.
در کشورهای توسعه نیافته نیز آگاهی در انتخابات و انتخاب آگاهانه آنطور که باید و شاید به صورت ساختاری شکل نگرفته و نیاز آن وجود رسانه های مستقل و آزاد است که بدون هیچ ترس و دغدغه ای حرف مردم را بازگو کند.
با شکل گیری دنیای مجازی در سال های اخیر آگاهی به صورت گسترده، فراگیر و همه جا گیر حتی تا روستاها نیز گسترش یافته است؛ با این وجود گاه شاهد هستیم که انتخاب آگاهانه انجام نمی گیرد و این امر در گیر و دار مسایل دیوان سالاری و مسایل ساختاری گیر کرده و تبدیل به افراد و عوام الناس می شود و بدیهی است این افراد کارکرد و نقشی را که یک پروفسور معماری و شهرسازی دارد، نمی توانند انجام دهند.
چه اتفاقی می افتد که افرادی که فکر می کنیم آگاهانه انتخاب شده اند ،ولی آگاهانه نیستند؛ این امر به جامعه پذیری، آموزش های دوران مدرسه، رسانه های گروهی و آموزش های ارایه شده از طریق مجاری اصلی بر می گردد و نشان می دهد که در این کشور ایراد و مشکلی وجود ندارد، بلکه مشکل در ماست مشکلی که می توانیم آنها را آگاهانه به سمت دموکراسی مورد نظر خودمان سوق دهیم و بدون هیچ واهمه و ترسی، بدون میانجی گری، میانجی پول و فریب و تاثیر گذاری قدرت های پشت پرده بتوانند از افراد خودشان انتخابی آگاهانه داشته باشند.
جان مایه اصلی این تفکر به چند عامل بستگی دارد، از این رو احساس می کنیم انتخابات آگاهانه آنطوری که باید شکل بگیرد اتفاق نیافتاده است و به همین دلیل احساس می کنیم هنوز جایگاهی که باید پیدا کند، نیافته است.
ایران تنها کشور خاورمیانه است که از لحاظ آزادی فراتر از کشورهای عربی و دیگر کشورهاست و این فرآیندی یک ساله و 10 ساله نیست و زمان بر است و باید آن را تمرین کنیم و تمامی انتخاباتی که در قالب شوراهای اسلامی شهر و روستایی انجام می گیرد یک تمرین مردمسالاری برای نسل های بعد است.
با توجه به اتفاقاتی که در شوراهای اسلامی رخ داده، این یک تمرین آزمایش و خطاست تا نسل های بعدی بتوانند از زحماتی که کشیده ایم تا با پیروزی انقلاب اسلامی این آگاهی و استقلال در کشور رخ دهد، استفاده کنند.
س: با توجه به کمیت نامزدهای انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در بعد شهری به خصوص کلانشهر تبریز این کمیت بالا با انتخاب آگاهانه چه رابطه ای دارد؟
ج: به میزانی که شهرها بزرگتر می شود به همان میزان عواملی در ثبت نام وجود دارد که می توان به عوامل وجودی، فکری، فردی، ذهنی، حزبی، تکلیفی، دینی و .. اشاره کرد؛ برای مثال در تبریز شاید 50 برابر کرسی های که برای شورای اسلامی شهر این شهر وجود دارد ثبت نام کرده اند.
تاثیرگذاری که افراد در کلانشهرها دارند بسیار است، میزان نفوذ بیشتر بوده و سیطره نفوذ افراد بالاتر است و این امر باعث می شود افراد زیادی به عرصه انتخابات ورود کنند.
در فلسفه سیاست، افرادی که به لحاظ مالی مشکلی ندارند به لحاظ سیاسی از بیگانگی، عزلت و گوشه نشینی فرار می کنند و به دنبال قدرت هستند و به طور کلی نمی توان درصدی اعلام کرد که چند درصد افراد برای اصلاح مسایل مختلف عمرانی، فرهنگی، اقتصادی شهر وارد عرصه شده اند.
این انتخابات به نوعی تمرین مردمسالاری است و موجب می شود شوراها جایگاه خود را پیدا کنند؛ این آزمایش و خطاها و تعلیقاتی که رخ داد و افرادی که خواسته و ناخواسته اتهام بر آنها وارد شد، موجب ایجاد جامعه پذیری بر رعایت قانون می شود و این امر زمان بر است و رفع این مسایل در عرض یک سال و 10 سال اتفاق نمی افتد.
این مسایل برخی ریشه ای، اساسی و فکری است و از زمانی که کودک در یک خانواده متولد می شود، متاثر از عوامل مختلف شکل می گیرد. متاسفانه در برخی خانواده ها برخی اختلالات هنجاری، رابطه ای، برداشتی و نمادی داریم و تا زمانی که این اختلالات حل نشود مشکلات رفع نخواهد شد.
برای مثال وقتی اعلام می کنیم دروغگو دشمن خداست ولی خودمان دروغ حرف می زنیم، نباید انتظار داشته باشیم که این کودک جامعه پذیر باشد، زمانی که اختلالات از بین برود جامعه جایگاه و فکر خود را خواهد یافت.
س: با توجه به نگاه مثبت دولت تدبیر و امید به حضور جریان ها و تشکل های سیاسی در امر انتخابات به نظر شما انتخاب مردم در انتخابات پیش رو از روی فهرست خواهد بود یا مستقل ها شانس بیشتری دارند؟
ج: در انتخابات مجلس شورای اسلامی شاهد بودیم که مردم به خصوص در کلانشهرها بیشتر به لیست رای دادند و فکر می کنم این بار نیز مردم به لیست رای دهند و افراد تکی و فردی آنطور که باید مورد وثوق مردم قرار گیرند و موفق شوند، نخواهند بود.
لیست جایگاه خود را در بین مردم یافته است و اگر افراد موفق، مورد اعتماد، پاکدست در لیست ها جای گیرند رای خواهند آورد و هر کس در لیست قرار گیرد احتمال موفقیت بیشتری خواهد داشت.
در هر دوره احتمال دارد مردم به لیست های طرفدار و همراه دولت بیشتر رای دهند و این احتمال نیز وجود دارد که طرفداران دولت اگر احساس کنند اعتمادسوزی رخ داده و آن طور که باید و شاید موفق نشده اند شاید جریان رقیب با شکل و شمایل و ظاهر دیگر و با تغییرات اساسی که دهد مورد قبول مردم شود.
س: به نظر شما الگو و چارچوبی که انتخابات شوراهای اسلامی برگزار می شود ایده آل و منعکس کننده دیدگاه ها، طبقات اجتماعی و مناطق مختلف شهری شهرهایی مانند کلانشهر تبریز است؟
ج: در ساختار انتخابات یک سری مشکلات وجود دارد و در مقایسه با شوراهای کشورهای اروپایی متوجه می شویم که نیاز به زمان و تغییراتی وجود دارد تا وسعت اختیارات شوراها بیشتر شود، ولی با این وجود اختیارات شوراها در زمان کنونی نیز کم نیست؛ از طریق قانون و قوه مقننه نیاز است که یکسری تغییراتی در چهارچوب شوراها ایجاد شود.
در کشورهای اروپایی احزاب و لیست ها هستند که مورد توجه مردم در انتخابات می باشند، در کشور ما جایگاه حزب در بین مردم تعریف نشده است؛ برای مثال در آذربایجان شرقی 46 حزب وجود دارد ولی جایگاه خود را نیافته اند. باید این احزاب با هم جمع شده و یک جبهه قدرتمند و متمرکز ایجاد کنند تا ایده آل مردم باشند بطوری که بیش از 40 درصد مردم به این جبهه ها روی آورند.
شوراها نیز نتوانسته اند به دغدغه های اصلی جامعه و طبقات مختلف رسیدگی کنند چون در جامعه ما سندیکاها آنطور که باید پای کار باشند وجود ندارد و زمان خواهد برد تا به ایده آل برسیم، ولی در عین حال شوراهای اسلامی یکی از مصداق های توسعه سیاسی است.
خبرنگار: مینا بازگشا**انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
6120/518
انتهای پیام س: 'انتخاب آگاهانه' در دنیای سیاست و مقوله انتخابات چیست؟
ج: برای پاسخ به این سوال که چگونه می توانیم مردم را آگاه کنیم تا به منویات دموکراسی و مردم سالاری برسند، ابتدا باید از خود پرسید که چقدر از این تلاش ها تحقق خواهد یافت و منوط به چه چیز و عواملی است.
توسعه دو نوع است؛ توسعه مادی و توسعه ذهنی. توسعه مادی همین تکنولوژی های جدید و لوازم اصلی توسعه به لحاظ سخت افزاری است ولی اصلی ترین وجه تمایز بین غرب و شرق و یا کشورهای پیشرفته و توسعه نیافته، عامل ذهنی توسعه است. شاید یک فرد در ایران از چراغ قرمز رد می شود ولی در یک کشور خارجی و پیشرفته این کار را نمی کند، همان فرد هنجارهای کشور پیشرفته را به خوبی رعایت می کند، ولی در ایران رعایت نمی کند، این وجه تمایز، همان تمایز ذهنی توسعه است که ساختار های اساسی توسعه ای نرم افزاری در کشور ما آنطور که باید نهادینه نشده و شکل نیافته است.
در کشورهای توسعه نیافته نیز آگاهی در انتخابات و انتخاب آگاهانه آنطور که باید و شاید به صورت ساختاری شکل نگرفته و نیاز آن وجود رسانه های مستقل و آزاد است که بدون هیچ ترس و دغدغه ای حرف مردم را بازگو کند.
با شکل گیری دنیای مجازی در سال های اخیر آگاهی به صورت گسترده، فراگیر و همه جا گیر حتی تا روستاها نیز گسترش یافته است؛ با این وجود گاه شاهد هستیم که انتخاب آگاهانه انجام نمی گیرد و این امر در گیر و دار مسایل دیوان سالاری و مسایل ساختاری گیر کرده و تبدیل به افراد و عوام الناس می شود و بدیهی است این افراد کارکرد و نقشی را که یک پروفسور معماری و شهرسازی دارد، نمی توانند انجام دهند.
چه اتفاقی می افتد که افرادی که فکر می کنیم آگاهانه انتخاب شده اند ،ولی آگاهانه نیستند؛ این امر به جامعه پذیری، آموزش های دوران مدرسه، رسانه های گروهی و آموزش های ارایه شده از طریق مجاری اصلی بر می گردد و نشان می دهد که در این کشور ایراد و مشکلی وجود ندارد، بلکه مشکل در ماست مشکلی که می توانیم آنها را آگاهانه به سمت دموکراسی مورد نظر خودمان سوق دهیم و بدون هیچ واهمه و ترسی، بدون میانجی گری، میانجی پول و فریب و تاثیر گذاری قدرت های پشت پرده بتوانند از افراد خودشان انتخابی آگاهانه داشته باشند.
جان مایه اصلی این تفکر به چند عامل بستگی دارد، از این رو احساس می کنیم انتخابات آگاهانه آنطوری که باید شکل بگیرد اتفاق نیافتاده است و به همین دلیل احساس می کنیم هنوز جایگاهی که باید پیدا کند، نیافته است.
ایران تنها کشور خاورمیانه است که از لحاظ آزادی فراتر از کشورهای عربی و دیگر کشورهاست و این فرآیندی یک ساله و 10 ساله نیست و زمان بر است و باید آن را تمرین کنیم و تمامی انتخاباتی که در قالب شوراهای اسلامی شهر و روستایی انجام می گیرد یک تمرین مردمسالاری برای نسل های بعد است.
با توجه به اتفاقاتی که در شوراهای اسلامی رخ داده، این یک تمرین آزمایش و خطاست تا نسل های بعدی بتوانند از زحماتی که کشیده ایم تا با پیروزی انقلاب اسلامی این آگاهی و استقلال در کشور رخ دهد، استفاده کنند.
س: با توجه به کمیت نامزدهای انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در بعد شهری به خصوص کلانشهر تبریز این کمیت بالا با انتخاب آگاهانه چه رابطه ای دارد؟
ج: به میزانی که شهرها بزرگتر می شود به همان میزان عواملی در ثبت نام وجود دارد که می توان به عوامل وجودی، فکری، فردی، ذهنی، حزبی، تکلیفی، دینی و .. اشاره کرد؛ برای مثال در تبریز شاید 50 برابر کرسی های که برای شورای اسلامی شهر این شهر وجود دارد ثبت نام کرده اند.
تاثیرگذاری که افراد در کلانشهرها دارند بسیار است، میزان نفوذ بیشتر بوده و سیطره نفوذ افراد بالاتر است و این امر باعث می شود افراد زیادی به عرصه انتخابات ورود کنند.
در فلسفه سیاست، افرادی که به لحاظ مالی مشکلی ندارند به لحاظ سیاسی از بیگانگی، عزلت و گوشه نشینی فرار می کنند و به دنبال قدرت هستند و به طور کلی نمی توان درصدی اعلام کرد که چند درصد افراد برای اصلاح مسایل مختلف عمرانی، فرهنگی، اقتصادی شهر وارد عرصه شده اند.
این انتخابات به نوعی تمرین مردمسالاری است و موجب می شود شوراها جایگاه خود را پیدا کنند؛ این آزمایش و خطاها و تعلیقاتی که رخ داد و افرادی که خواسته و ناخواسته اتهام بر آنها وارد شد، موجب ایجاد جامعه پذیری بر رعایت قانون می شود و این امر زمان بر است و رفع این مسایل در عرض یک سال و 10 سال اتفاق نمی افتد.
این مسایل برخی ریشه ای، اساسی و فکری است و از زمانی که کودک در یک خانواده متولد می شود، متاثر از عوامل مختلف شکل می گیرد. متاسفانه در برخی خانواده ها برخی اختلالات هنجاری، رابطه ای، برداشتی و نمادی داریم و تا زمانی که این اختلالات حل نشود مشکلات رفع نخواهد شد.
برای مثال وقتی اعلام می کنیم دروغگو دشمن خداست ولی خودمان دروغ حرف می زنیم، نباید انتظار داشته باشیم که این کودک جامعه پذیر باشد، زمانی که اختلالات از بین برود جامعه جایگاه و فکر خود را خواهد یافت.
س: با توجه به نگاه مثبت دولت تدبیر و امید به حضور جریان ها و تشکل های سیاسی در امر انتخابات به نظر شما انتخاب مردم در انتخابات پیش رو از روی فهرست خواهد بود یا مستقل ها شانس بیشتری دارند؟
ج: در انتخابات مجلس شورای اسلامی شاهد بودیم که مردم به خصوص در کلانشهرها بیشتر به لیست رای دادند و فکر می کنم این بار نیز مردم به لیست رای دهند و افراد تکی و فردی آنطور که باید مورد وثوق مردم قرار گیرند و موفق شوند، نخواهند بود.
لیست جایگاه خود را در بین مردم یافته است و اگر افراد موفق، مورد اعتماد، پاکدست در لیست ها جای گیرند رای خواهند آورد و هر کس در لیست قرار گیرد احتمال موفقیت بیشتری خواهد داشت.
در هر دوره احتمال دارد مردم به لیست های طرفدار و همراه دولت بیشتر رای دهند و این احتمال نیز وجود دارد که طرفداران دولت اگر احساس کنند اعتمادسوزی رخ داده و آن طور که باید و شاید موفق نشده اند شاید جریان رقیب با شکل و شمایل و ظاهر دیگر و با تغییرات اساسی که دهد مورد قبول مردم شود.
س: به نظر شما الگو و چارچوبی که انتخابات شوراهای اسلامی برگزار می شود ایده آل و منعکس کننده دیدگاه ها، طبقات اجتماعی و مناطق مختلف شهری شهرهایی مانند کلانشهر تبریز است؟
ج: در ساختار انتخابات یک سری مشکلات وجود دارد و در مقایسه با شوراهای کشورهای اروپایی متوجه می شویم که نیاز به زمان و تغییراتی وجود دارد تا وسعت اختیارات شوراها بیشتر شود، ولی با این وجود اختیارات شوراها در زمان کنونی نیز کم نیست؛ از طریق قانون و قوه مقننه نیاز است که یکسری تغییراتی در چهارچوب شوراها ایجاد شود.
در کشورهای اروپایی احزاب و لیست ها هستند که مورد توجه مردم در انتخابات می باشند، در کشور ما جایگاه حزب در بین مردم تعریف نشده است؛ برای مثال در آذربایجان شرقی 46 حزب وجود دارد ولی جایگاه خود را نیافته اند. باید این احزاب با هم جمع شده و یک جبهه قدرتمند و متمرکز ایجاد کنند تا ایده آل مردم باشند بطوری که بیش از 40 درصد مردم به این جبهه ها روی آورند.
شوراها نیز نتوانسته اند به دغدغه های اصلی جامعه و طبقات مختلف رسیدگی کنند چون در جامعه ما سندیکاها آنطور که باید پای کار باشند وجود ندارد و زمان خواهد برد تا به ایده آل برسیم، ولی در عین حال شوراهای اسلامی یکی از مصداق های توسعه سیاسی است.
خبرنگار: مینا بازگشا**انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
6120/518
کپی شد
