به گزارش ایرنا، در حالی که در روزهای نخست شیوع کرونا و تعطیلی دانشگاه ها به تبع آن، دغدغه های جدی در خصوص بازگشایی این مراکز جمعیتی شلوغ - به عنوان نمونه در نظر بگیرید جمعیت 20 هزار نفری دانشجویان دانشگاه تبریز را - مطرح بود، گذشت ایام و اتخاذ تدابیر لازم از سوی وزارتخانه های علوم و بهداشت، نظریه «جبر تکنولوژیک» مارشال مک لوهان را پس از گذشت 6 دهه به یاد آورد و اثبات کرد که بشر قدرت سازگاری بالایی با شرایط متنوع زیستی در مقاطع زمانی مختلف دارد.
در این میان دانشگاه های آذربایجان شرقی نیز به عنوان یکی از قطب های دانشگاهی کشور همپا با سراسر کشور، فعالیت های آموزشی خود را بر پایه وب، به صورت آنلاین و در برخی موارد آفلاین، از سر گرفتند تا چرخ علم و دانش استان متوقف نشود و سال تحصیلی جاری به پایان آید؛ البته نمی توان ناگفته گذاشت که تجربه آموزش همه جانبه دانشگاهی در فضای وب به دلیل نوبنیاد بودن آن با کم و کاستی هایی نیز مواجه است که خود می تواند در صورت آسیب شناسی و رفع آن مصداق «تبدیل تهدید به فرصت» باشد.
اهمیت آموزش «وب پایه» در روزهای تعطیلی کرونا زمانی دوچندان می شود که بدانیم جمعیت دانشجویی آذربایجان شرقی در زمان حاضر افزون بر 200 هزار نفر است که حدود 15 هزار نفر از آنها در 17 موسسه غیرانتفاعی و بقیه در دانشگاه های دولتی، آزاد، پیام نور و علمی - کاربردی تحصیل می کنند.
حال جمعیت دانشگاهی آذربایجان شرقی با درک ضرورت های زندگی کرونایی در قالب تعامل استاد - دانشجو، برای برگزاری کلاس های درس در فضای مجازی می کوشد، هر چند که اساتید از محدودیت های اینترنت و دانشجویان نیز علاوه بر آن از هزینه بالای خرید بسته های اینترنت گله دارند.
استاد دانشگاه تبریز در حال تدریس آنلاین به دانشجویان
شرکت فراگیر دانشجویان دانشگاه های آذربایجانشرقی در کلاس های مجازی
معاون آموزشی دانشگاه تبریز می گوید 20 هزار نفر دانشجوی این دانشگاه همگی در کلاس های درسی که در فضای مجازی برگزار می شود، شرکت می کنند.
دکتر باب اله حیاتِی با اشاره به اینکه آموزش های وب پایه دانشگاه تبریز برای دانشجویان فراگیر است، اضافه می کند؛ اساتید در این نوع آموزش از راه دور، به صورت آنلاین یا آفلاین و یا ترکیبی از این دو، دروس نظری و برخی از دروس عملی را برگزار می کنند.
وی تاکید کرد: دانشجویان نباید هیچ گونه نگرانی از برگزاری مجازی کلاس های درس دانشگاهی داشته باشند، زیرا همه امکانات لازم برای راحتی آنها در نظر گرفته شده است.
پورشا، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی سهند نیز می گوید که 650 کلاس درس این مرکز داشگاهی به صورت مجازی برای دانشجویان برگزار می شود.
وی یادآوری می کند: در روزهای اوج آموزشی، تعداد کلاس های درس مجازی دانشگاه صنعتی سهند در یک روز به 90 کلاس نیز می رسد که همه آنها نیز آنلاین و با کیفیت خوب برگزار می شوند.
معصومی، رییس دانشگاه پیام نور آذربایجانشرقی نیز می گوید که روزانه یکهزار دانشجوی این مرکز دانشگاهی می توانند از کلاس های درس ان در فضای مجازی بهره مند شوند.
وی ادامه می دهد: آموزش دانشگاه پیام نور در روزهای کرونایی، تعاملی است؛ یعنی استاد درس را ارایه می کند و دانشجو نیز به شکل صوتی یا متنی به سوالات و مباحث مطرح شده پاسخ می گوید.
یک دانشجو در پای کلاس درس مجازی
گلایه دانشجویان و اساتید از مشکلات آموزش و مجازی
با وجود ادعای مدیران دانشگاه مبنی بر کیفیت بالای کلاس های درس دانشگاهی در فضای مجازی، دانشجویان از مشکلاتی مانند نهادینه نبودن این نوع آموزش، فراهم نبودن امکان تعامل جمعی و سرعت پایین اینترنت و هزینه بالای آن گله دارند.
امید محجوبی، دانشجوی دانشگاه تبریز می گوید: هر چند اقدام دانشگاه ها در تعطیل نکردن کلاس های درس به دلیل شیوع کرونا، ارزشمند است، اما استانداردهای کلاس های درسی دانشگاهی مجازی کشورمان با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد.
وی اضافه می کند: البته ناگفته نماند که آموزش مجازی یا آموزش از راه دور در کشورهای پیشرفته یا حتی در حال توسعه از تجربه حداقل دو دهه ای برخوردار است، اما در کشور ما به رغم اینکه از سال ها قبل بحث آموزش مجازی مطرح بوده، اما این امر بیشتر در خارج از مراکز دانشگاهی تجربه شده است.
رقیه ع، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز نیز با اشاره به تجربه جدیدش از حضور در کلاس های درس دانشگاهی به شکل مجازی می گوید: دانشگاه بابت هر ترم تحصیلی شهریه بالایی از ما می گیرد، اما ما امروز ناچاریم از جیب خودمان برای خرید بسته های اینترنتی جهت حضور در کلاس درس آنلاین هزینه کنیم، ضمن اینکه کیفیت کلاس ها نیز چندان تعریفی ندارد.
وی توضیح می دهد: من که رشته فنی می خوانم و تعداد دروس عملی مان قابل توجه است، از آنلاین شدن کلاس های درس خیلی راضی نیستم، هر چند شاید این امر برای دانشجویان رشته های نظر مشکلی پیش نیاورد؛ مشکل بعدی اینجاست که هزینه کلاس های عملی بسیار بیشتر از کلاس های نظری است و از این لحاظ، برگزاری مجازی کلاس ها برای ما دو سر باخت است.
کیمیا حسن نژاد نیز که دانشجوی یکی از موسسات دانشگاهی غیرانتفاعی است، از اینکه کلاس های مجازی در حد و اندازه کلاس های فیزیکی برگزار نمی شوند، ناراضی است.
وی می گوید: با توجه به چند برابر شدن استفاده از پهنای باند در روزهای کرونایی، اینترنت زود زود قطع می شود و سرعت پایینی دارد؛ تعامل در فضای مجازی به دلیل تازگی آن برای استاد و دانشجو دشوار است و حس بودن در کلاس دانشگاه به انسان دست نمی دهد.
البته اساتید دانشگاه نیز در آموزش مجازی مشکلات خود را دارند. آنها می گویند در حالی که در روزهای قبل از کرونا، ساعات مشخصی را در روزهای معین هفته سر کلاس می رفتند، اکنون ناگزیر هستند که ساعات زیادی از روز را صرف بارگذاری مطالب علمی در فضای مجازی برای استفاده دانشجویان کنند و این علاوه بر صرف وقت، هزینه بالایی برای آنها دارد.
در نهایت باید گفت که هر چند آموزش 100 درصدی «وب پایه» در روزهای کرونایی به دلیل نوپا بودن آن در کشور، دشواری هایی برای جمعیت دانشگاهی، اعم از استاد و دانشجو، دارد، اما بدون شک در صورت استفاده بهینه و آسیب شناسی می تواند به فرصتی برای پر کردن شکاف دیجیتالی موجود میان کشورمان با کشورهای پیشرفته جهان در حوزه آموزش منجر شود.
