محسن نریمان روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به نظر می رسد مناطق آزاد با داشتن یک مزیّت عمده نسبت به سرزمین اصلی می تواند شرایطی که به دلیل شیوع ویروس کرونا برای بنگاه های اقتصادی تولیدی در مناطق آزاد به وجود آمده را به گونه دیگری مدیریت کند که با استفاده از قرابت جغرافیایی و ارتباط راحت تر با بازارهای مصرف منطقه ای در صورت فعال بودن سیستم حامی صادرات، حامی این واحدها باشد.
وی تصریح کرد: این کارگروه تلاش خواهد کرد تا با تشکیل شورای عالی بانک های منطقه و انجام مذاکره برای تامین تسهیلات کم بهره برای واحد های تولید برای سرمایه در گردش و پوشش هزینه های جاری، حمایت ویژه از واحدهای تولید دارای برنامه مدون و مشخص عملیاتی در زمینه تحقق دانش بنیان جهش تولید، حمایت از واحدهای آسیب دیده از کرونا، حمایت از تولیدات کشاورزی بزرگ مقیاس و صادرات گرا، راه اندازی آزمایشگاه کنترل کیفیت و تسریع فرآیندهای مربوط به این حوزه، پیگیری تامین ارز دولتی برای وارد کردن مواد اولیه تولید، تعامل با اتاق بازرگانی برای مدیریت فضای های موجود در بازارهای مصرف منطقه، تسهیل اجرای قوانین مالیاتی و در نهایت نوسازی ماشین آلات و تکنولوژی تولید بنگاه های تولید را با همکاری فعالان اقتصادی منطقه به صورت جهادی پیگیری کند.
وی در رابطه با عوامل افزایش سرمایه گذاری به ویژه سرمایه گذاری خارجی در دوره پسا کرونا نیز توضیح داد: هدف عمده مناطق آزاد جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی است اما اطلاعات بسیار اندکی در مورد ظرفیت های چند بعدی ارس در میان کشورهای هدف و همسایه وجود دارد و ما در این راستا در نظر داریم با اقداماتی همچون ایجاد دفاتر جذب سرمایه گذاری در کشورهای هدف، جذب شرکت های مشاوره سرمایه گذاری؛ تعریف مشوق های جدید سرمایه گذاری به ویژه سرمایه گذاری خارجی، معرفی ظرفیت های ارس با استفاده از ابزارهای اطلاع رسانی بین المللی و نظارت مستمر بر نحوه پیشبرد طرح های سرمایه گذاری برای رفع مشکلات آنها در سطوح مختلف، بتوانیم راندمان سرمایه گذاری در ارس را بخصوص در حوزه های هایتک و صادرات محور بهبود بخشیم.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس یادآورشد: در قانون مناطق آزاد امکانات خوبی برای ایجاد بانک ها و موسسات مالی خارجی وجود دارد که این شرایط در سرزمین اصلی نیست اما به دلایل زیادی که عموما هم منطقی نبود از ظرفیت ها نتوانسته ایم استفاده کنیم. ولی قصد داریم تا حد توان مباحثی همچون توسعه خدمات و موسسات مالی را از طریق تاسیس بانک آفشور، بهره برداری از ظرفیت بانک و بیمه سیستم بانکی کشورهای همسایه و بخصوص ارمنستان در منطقه آزاد مغری تحت سیستم تبادلات مالی اتحادیه اوراسیا، جلب همکاری شرکت های بین المللی بیمه، ابزارهای نوین مالی، راه اندازی بورس اوراق بهادار و خدمات عرصه سکوک پی گیری کنیم تا بدین طریق بتوانیم سیستم بانکی - بین المللی ارس را توسعه دهیم.
نریمان در ادامه به مشکلات و برنامه های منطقه آزاد ارس برای توسعه سیستم لجستیکی - ترانزیتی اشاره کرد و گفت: موانع موجود در این عرصه دارای سه وجه ضعف زیرساخت ها به ویژه در حوزه شبکه ترانزیت ریلی - جاده ای، نواقص موجود در هماهنگی های لازم و ضروری برای بهره گیری از امکانات موجود کشور و امکانات کشوهای همجوار و ضعف امکانات روبنایی بخش ترانزیت به ویژه خودروهای باری با استاندارد بین المللی است.
به گفته وی منطقه آزاد ارس برای رفع همه این سه حوزه برنامه هایی در دست اقدام دارد که در شرایط حاضر باید هرچه بیشتر تلاش کنیم این برنامه ها زودتر به نتیجه برسند. برای همین منظور تلاش می شود در روزهای آینده با تشکیل کارگروهی فعال متشکل از نمایندگان مدیریت های توسعه تجارت معاونت اقتصادی سازمان منطقه آزاد ارس، مدیریت حقوقی سازمان و گمرک جلفا در وحله اول محدوده پل چوبی جلفا را برای بهره گیری در حوزه ترانزیت و صادرات مجدد تعیین تکلیف کنیم.
وی اضافه کرد: همچنین در زون نوردوز قصد داریم هاب لجستیک و ترانزیت زمینی ایران به حوزه اوراسیا را در این منطقه با هماهنگی کامل با منطقه آزاد مغری هم در بخش اداری و هم بخش سخت افزاری ایجاد کنیم. این ها بخشی از اقدامات ارس در راستای رفع موانع در حوزه هماهنگی و ایجاد وحدت نظر و رویه در درون کشور و خارج از آن است اما برای توسعه زیرساخت های ترانزیتی دو پروژه راه آهن جلفا-نوردوز - اصلاندوز و جلفا - چشمه ثریا داریم که البته برای اجرای آنها توافق های اولیه با برخی شرکت های خارجی انجام شده و باید پیگیری نهایی انجام شود.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس با بیان اینکه با اجرای پروژه فرودگاه ارس امیدوار هستیم بتوانیم از هفت خوان تامین نظر دستگاه های مختلف عبور کنیم، اظهار داشت: مشکل دیگر فرسودگی و نداشتن استاندارد بین المللی ناوگان ترانزیت باری است که برای رفع این مشکل پیشنهاد می کنیم از ظرفیت پلاک های بین المللی منطقه آزاد ارس برای واردات و استفاده از کامیون های باری استاندارد حداقل در محدوده استان و خارج از کشور با هماهنگی مسئولان مربوط داخلی و نهادهای خارجی استفاده کنیم.
نریمان ضرورت تحول و بهینه سازی سبک مدیریت و پاسخگویی به مسائل را در دوره پسا کرونا مهم دانست و در خصوص اقدامات این منطقه در دوران کرونا گفت: منطقه آزاد ارس در ابتدای دوره شیوع کرونا در راستای مسوولیت اجتماعی خود و جلوگیری از آسیب رسیدن به سرمایه های انسانی و اجتماعی منطقه، البته با همدلی و یاری فعالان اقتصادی ارس، اقدامات چند جانبه ای را برای مقابله با کرونا انجام داد.
وی اظهار داشت: ضد عفونی و گند زدایی از اماکن عمومی، تعطیلی بخش خدمات و گردشگری در ایام نوروز، کنترل ورودی های منطقه، تجهیز مراکز بهداشتی و درمانی به لوازم ضروری و مهم تر از همه حمایت از تولید مواد ضدعفونی کننده و بهداشتی از دیگر اقدامات بود که در این ایام انجام و باعث شد منطقه ارس از موج شیوع کرونا با همکاری مردم، فعالان اقتصادی، مراکز بهداشتی و درمانی، نهادهای مختلف دولتی، حاکمیتی، قضایی، نظامی و انتظامی، فعالان رسانه ای رسمی و غیر رسمی و اهتمام ویژه مدیریت سازمان منطقه آزاد ارس با کمترین آسیب عبور کند.
وی اضافه کرد: همچنین در زون نوردوز قصد داریم هاب لجستیک و ترانزیت زمینی ایران به حوزه اوراسیا را در این منطقه با هماهنگی کامل با منطقه آزاد مغری هم در بخش اداری و هم بخش سخت افزاری ایجاد کنیم.
رئیس هیات مدیره و مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ارس ادامه داد: ممکن است شیوع کرونا تا مدت نامشخصی ادامه داشته باشد و ما نباید و نمی توانیم منتظر پایان کار ویروس کرونا باشیم و ارس به عنوان یک مرکز اقتصادی پویا در نظر دارد این تهدید پر دامنه را به یک فرصت خوب برای تمرین تغییر و تحول در سبک مدیریت، اصلاح سیاست ها، فرآیند های اداری و روندهای اقتصادی تبدیل کند زیرا انتظار نداریم اوضاع به روال سابق برگردد چون دیگر روال سابق وجود ندارد و این یک قانون تاریخی خوبی است که بحران ها با وقوع خود، انسان ها را به مسیر جدید و نوینی هدایت می کنند.
وی درباره نحوه فعالیت سازمان منطقه آزاد ارس در دوره پسا کرونا نیز توضیح داد: همانطور که در دوره شیوع کرونا و طرح فاصله گذاری اجتماعی هم تا حدی شاهد بودیم کشور از نظر زیرساختی به مرحله ای رسیده است که بتواند از طریق روش های مختلفی مثل پنجره واحد، دور کاری و الکترونیکی کردن بسیاری از فرآیندها از حجم مراجعه مردم و صاحبان مشاغل به بخش های اداری و حاکمیتی بکاهد. در عین حال، با اجرای این سیاست سلامت اداری و سرعت انجام امور را نیز ارتقا دهد.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس ادامه داد: این منطقه نیز در راستای تسهیل و اصلاح فرآیندهای سازمانی با تمرکز بر الکترونیکی کردن فرآیندها در تلاش است ضمن کاهش بروکراسی زاید اداری و افزایش بهره وری، سلامت اداری خود را هم در پسا کرونا بهبود دهد و در این راستا در نظر است سامانه های زیرساخت های اطلاعات مکانی و سیستم پنجره واحد را در ارس فعال کرده و شیوه نامه ها و آیین نامه های اداری سازمان را مورد بازنگری قرار دهد.
نریمان یادآورشد: همچنین از آنجا که یکی از مهمترین ماموریت های ذاتی ارس بسترسازی برای تسهیل صادرات است در این زمینه هم تلاش می شود فرآیند صدور گواهی مبدا متحد الشکل حوزه اوراسیا را در زون نوردوز با همکاری نهادهای زیربط اجرا کرده و در این حوزه بهینه سازی سامانه جامع گمرکی، حذف عوارض و هزینه های کامیون های حامل کالاهای صادراتی از مرز نوردوز و تسهیل روند واردات کالاهای واسطه ای، ماشین آلات و تجیهیزات و مواد اولیه بدون ثبت سفارش با هدف افزایش صادرات مجدد انجام شود.
به گفته وی سازمان منطقه آزاد ارس در دوره پسا کرونا برای سهل کردن بسترهای نهادی و قانونی برای فعالیت اقتصادی قصد دارد برای پیاده سازی مدیریت یکپارچه ذیل ماده ۶۵ قانون احکام دائمی برنامه ششم توسعه و اجرای بند ۱۱ راهبرد اقتصاد مقاومتی مبنی بر توسعه حوزه عمل مناطق آزاد متمرکز شود و در این راستا تلاش خواهیم کرد با مسوولان درباره فعالیت گمرک ایران در داخل محدوده منطقه آزاد ارس بر اساس قوانین منطقه آزاد مذاکره کنیم و همچنین اختیارات مربوط به اداره قرنطینه به مدیریت کشاورزی سازمان تفویض شود.
وی اضافه کرد: همچنین در زون نوردوز قصد داریم هاب لجستیک و ترانزیت زمینی ایران به حوزه اوراسیا را در این منطقه با هماهنگی کامل با منطقه آزاد مغری هم در بخش اداری و هم بخش سخت افزاری ایجاد کنیم.
وی اضافه کرد: همچنین در زون نوردوز قصد داریم هاب لجستیک و ترانزیت زمینی ایران به حوزه اوراسیا را در این منطقه با هماهنگی کامل با منطقه آزاد مغری هم در بخش اداری و هم بخش سخت افزاری ایجاد کنیم.
نریمان به آماده سازی زیر ساخت های سرمایه گذاری ارس در دوران پسا کرونا اشاره کرد و گفت: منطقه آزاد ارس در حوزه تامین زیرساخت های کلان سرمایه گذاری اعم از انرژی، آب، گاز، ارتباطات و راه های دسترسی در شبکه درون کشوری، تقریبا به حد آمادگی نسبی و قابل قبولی رسیده است اما پیش بینی می شود در دوره پسا کرونا به دلایل مختلف فعالان اقتصادی برای ایجاد بنگاه های کوچک و متوسط تولیدی به مناطق آزاد بیشتر از قبل توجه و اقبال نشان دهند تا مسیر صادرات کالا و تامین سود و سرمایه را برای خود آسان تر کنند.
وی اضافه کرد: در این راستا منطقه آزاد ارس بر مبنای منطق ایجاد زیست بوم دانش بنیان اقتصادی؛ در تلاش است ارس را به هاب تولید و صادرات محصولات دانش بنیان تبدیل کند و به همین خاطر ضمن تقویت منابع مالی صندوق پژوهش و فناوری به عنوان اولین صندوق حمایت از شرکت های دانش بنیان در میان مناطق آزاد ایران، جذب شتابدهنده های تخصصی، توسعه تحقیقات و نوآوری و مباحث کارافرینی دانش پایه را در اولویت قرار داده و بخش های مربوطه در سازمان ماموریت یافته اند برای حمایت از واحد های صنعتی نوپا و دانش بنیان سوله ها و پاساژ های صنعتی را با تمام امکانات برای واگذاری استیجاری به بنگاه های دانش بنیان آماده کنند.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس ادامه داد: در سایر بخش های اقتصاد صنعتی - کشاورزی ارس در نظر است به سرعت سایت دامپروری، سایت پروتئین، و سایت گلخانه ای ۲۰۰ هکتاری را ایجاد و در سایت های صنعتی فاز ۲، مشکل کمبود آب را که به دلیل رشد واحد های صنعتی در طول دو سال گذشته بوجود آمده، به صورت اساسی حل کنیم. همچنین بهسازی معابر سایر سایت های صنعتی در زون های چهارگانه ارس و احداث سازه بزرگ نمایشگاهی برای واحد های تولید ارس از دیگر اقدامات این سازمان در دوران پسا کرونا خواهد بود البته این فعالیت ها در شرایطی صورت می گیرد که بسیاری از منابع درآمدی ما محدود شده و سازمان برای تامین هزینه های زیرساختی و عمرانی مجبور است در هزینه های جاری از جمله حقوق و مزایای پرسنل سازمان صرفه جویی کند.
نریمان در پاسخ به این سوال که سازمان منطقه آزاد ارس به عنوان حامی فعالان اقتصادی این منطقه، به چه صورتی می خواهد در دوره پسا کرونا بدون توجه به روال سابق، از واحد های اقتصادی آسیب دیده حمایت کند نیز خاطرنشان کرد: اکنون این مشکل اصلی کشور برای مدیریت معیشت مردم و مدیریت تبعات بحران کرونا بر اقتصاد کلان ملی است و پیشنهادهای مختلفی از سوی جریان ها، کارشناسان، مسئولان مرتبط و رسانه های مختلف ارائه می شود که عموما بر دو رهیافت تحریک تقاضا یعنی حمایت از جامعه مصرف کننده و مردم و حمایت از طرف تولید یا عرضه تمرکز دارند که البته برای هر دو این امور یک محدودیت غیر قابل انکار وجود دارد و آن هم کمبود منابع مالی در دست دولت است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر موسسات مالی هم توان پوشش این حجم از کار و حمایت را بدون حمایت اساسی دولت ندارند. در این شرایط پیچیده، برخی راهکاری هایی مانند استقراض خارجی، برداشت از صندوق توسعه ملی و جلب حمایت نهادهای خارج از دایره دولت را مطرح می کنند.
نریمان همچنین درباره تدابیر این منطقه برای بهره گیری از ظرفیت رسانه ها در راستای انعکاس تمامی فعالیت ها و برنامه های پیش رو در دوران پسا کرونا هم توضیح داد: درست است امروز تبلیغات و رسانه در دنیا بسیاری از ناواقعیت ها را به واقعیت تبدیل می کند و از این حربه دشمنان ما بخوبی استفاده می کنند و حتی گاهی موفق می شوند نظر مردم نزدیک ترین همسایگان ایران را به وضعیت ایران بدبین کنند و ما این موضوع را به کرّات در مواجهه با گروه های رسانه ای، دانشگاهی و فعالان اقتصادی که از کشورهای هدف و همسایه برای بازدید از ارس می آمدند مشاهده کردیم. اما در مقابل این حجم از دشمنی ها و جنگ روایت ها ما به دلیل نداشتن ابزار و امکانات و مسلط نبودن به آخرین شیوه های تبلیغات و رسانه نتوانسته ایم بخوبی عمل کنیم و معلوم است که با این غول هفت سر نمی توان با این ابزارهای موجود مقابله درست و موثری کرد.
وی اظهار داشت: اما در عین حال نباید ناامید شویم از این رو در عصر پساکرونا که اتفاقا یکی از برکات کرونا می تواند این باشد که کشورها به همسایه های خود بیش از قبل توجه کنند ما برنامه داریم برای انعکاس ظرفیت های سرمایه گذاری صنعتی، کشاورزی، تجاری، گردشگری و دانشگاهی ارس همکاری های خود را با رسانه های کشورهای هدف و همسایه با هماهنگی سفارت خانه های کشورمان در این ممالک تقویت کنیم چرا که دیپلماسی عمومی و رسانه ای یکی از وجود اساسی ما برای حضور موثر در کشورهای همسایه و هدف خواهد بود.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس در خصوص تمهیدات این منطقه برای جبران خسارت هتل ها، مراکز اقامتی و مجموعه های خدماتی و بازارها نیز گفت: در طول سال ۹۸ شبکه جامع گردشگری ارس به خوبی روند روبه رشد و توسعه نرم افزاری و سخت افزاری را طی کرد و ما با افتتاح چندین هتل، مهمانسرا و مراکز خدماتی استاندارد بستر خوبی را برای پذیرایی از مهمانان و گردشگران نوروزی آماده کرده بودیم که این بحران ناخواسته این برنامه ها را بهم ریخت و بخش هتلینگ و خدمات گردشگری ارس از این واقعه متضرر می شوند اما به دلیل اقدامات مناسب انجام شده در سال گذشته در زمینه های مختلف مدیریت حوزه گردشگری و توسعه وجوه مختلف آن از طرف سازمان منطقه آزاد ارس از جمله، شرکت در نمایشگاه های گردشگری فیتور اسپانیا و نمایشگاه بزرگ گردشگری تهران به همراه فعالان حوزه گردشگری ارس، استقبال از ظرفیت استارت آپ های گردشگری، پیوستن به شبکه شهرهای خلاق و توسعه صنایع خلاق، تاسیس اولین شتاب دهنده صادرات صنایع خلاق، راه اندازی شتاب دهنده صادراتی حوزه گردشگری و صنایع دستی شرایط مناسبی پیش رو داریم.
وی اظهار داشت: اما در عین حال نباید ناامید شویم از این رو در عصر پساکرونا که اتفاقا یکی از برکات کرونا می تواند این باشد که کشورها به همسایه های خود بیش از قبل توجه کنند ما برنامه داریم برای انعکاس ظرفیت های سرمایه گذاری صنعتی، کشاورزی، تجاری، گردشگری و دانشگاهی ارس همکاری های خود را با رسانه های کشورهای هدف و همسایه با هماهنگی سفارت خانه های کشورمان در این ممالک تقویت کنیم چرا که دیپلماسی عمومی و رسانه ای یکی از وجود اساسی ما برای حضور موثر در کشورهای همسایه و هدف خواهد بود.
نریمان یادآورشد: اما با توجه به این که احتمالا در ماه های خرداد و سه ماه تابستان شرایط برای شیوع ویروس مناسب نباشد در صدد هستیم با اجرای برنامه های هنری - تفریحی متعدد و سایر اقدامات مقتضی با جلب گردشگران داخلی و خارجی بخشی از هزینه های و صدمات بخش گردشگری ارس را جبران کنیم. اما به صورت اصولی برای توسعه و رونق بخش مهم گردشگری ارس در نظر داریم اقداماتی از قبیل افزایش بازدید پذیری ظرفیت های گردشگری ارس در سطح بین الملل از طریق ارتقای وبسایت های چند زبانه، تکنولوژی واقعیت مجازی و حضور و نمایش امکانات گردشگری ارس در نمایشگاه های بین المللی مهم، تهیه بسته های گردشگری های ترکیبی و مشترک با کشورهای همسایه با هدف بازارهای ثالث، تمرکز بیشتر بر حوزه بوم گردی و ژئوتوریسم، استفاده بیشتر از توان بخش خصوصی در ارتقای امکانات اماکن تاریخی و طبیعی، تعریف بن سفر با همکاری دبیرخانه و وزارت گردشگری و میراث فرهنگی، توجه به استاندارد های بین المللی رایج در بخش توریسم در مراکز خدماتی و حمایت از صنایع دستی و صنایع خلاق برای جذابیت بخش و بهینه سازی بخش گردشگری را با جدیت دنبال کنیم.
