میر محسن موسوی روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اقدامات مناسب در خصوص جایگزینی محصولات کم آب‌بر به جای پرآب‌بر، اظهار داشت: به عنوان نمونه سطح زیرکشت محصول پیاز از ۹۵۰۰ هکتار در سال ۹۰ به ۱۷۰۰ هکتار در سال زراعی ۹۷-۹۸ کاهش یافت و در مقابل سطح کشت محصول کلزا در سال زراعی ۹۸-۹۹ به بیش از ۵۰۰۰ هکتار افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه وارد کردن محصول جدید به الگوی کشت منطقه مشکل است، افزود: به جهت کاهش میزان مصرف آب در محصولاتی نظیر هویج اقدام به تبدیل ارقام دیررس به ارقام میان رس شده است و این مسئله منجر به کاهش ۲ تا سه وعده آبیاری در این محصول می شود.
موسوی ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات در راستای جایگزینی محصولات کم آب‌بر به جای پرآب‌بر کشت نشایی محصولاتی نظیر پیاز است که در گذشته در این منطقه مرسوم نبوده و اکنون به دلیل کوچکی قطعات و سختی مکانیزاسیون کشت نشایی از سرعت توسعه آن اندکی کاسته شده است.
وی به جایگزینی یونجه با محصولاتی نظیر چغندر علوفه ای، خللر و ماشک اشاره کرد و گفت: نیاز آبی محصولات جایگزین بسیار کمتر از یونجه بوده و در صورت توسعه این شیوه ضمن تامین علوفه مورد نیاز دامداری‌ها، تاثیر زیادی در کاهش مصرف آب خواهد داشت.
موسوی با بیان اینکه در جایگزینی باغات درجه سه در برخی از نقاط حوضه آبریز دریاچه ارومیه اقدام به کشت پسته شده است که نسبت به محصولات عمده باغی حوضه آبریز دریاچه ارومیه دارای نیاز آبی کمتر بوده و به پایین بودن کیفیت آب مقاوم است، از ورود کشت گیاهان دارویی و زعفران به الگوی کشت حوضه آبریز دریاچه ارومیه خبر داد و اظهار داشت: کشت این گیاهان با در نظر گرفتن زنجیره ارزش به صورت حساب شده در حال جایگزینی با جای سایر محصولات کشاورزی است.
وی گفت: کشت در محیط‌های کنترل شده به عنوان یکی از راهکارهای کاهش مصرف آب و تولید بهره ور با روند نسبتا خوبی در شهرستان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه از جمله ملکان، عجب شیر و سراب در حال اجرا است و ظرف دو سال آینده تولید گلخانه‌ای آذربایجان شرقی را با تحولی جدی مواجه خواهد کرد.
مسئول کمیته راهبری دریاچه ارومیه در بخش کشاورزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه حوضه آبریز این دریاچه یکی از مناسب ترین مناطق کشور برای تولید انواع محصولات کشاورزی است، گفت: کشاورزی از دیرباز در این حوضه رایج بوده و بعد از این هم ادامه خواهد داشت و اگر شرایط مصرف بهینه آب در این بخش فراهم شود شاید بتوان به طور میانگین بیش از ۳۰ درصد از مصرف کنونی آب را کاهش داد، بدون اینکه خللی در میزان تولید ایجاد شود.
موسوی کل اراضی کشاورزی آبی حوضه آبریز دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی را حدود ۲۴۸ هزار هکتار اعلام و اضافه کرد: حدود ۶۵ هزار هکتار به صورت باغ و ۱۸۳ هزار هکتار نیز مختص اراضی زراعی است که در سال زراعی ۹۷_۹۸ از اراضی زراعی این حوزه حدود ۱۳۲ هزار هکتار تحت کشت و ۵۱ هزار هکتار مابقی به علت محدودیت منابع آب تحت آیش قرار گرفت.
وی ادامه داد: غلاتی همچون گندم و جو، حبوبات شامل نخود، لوبیا و عدس، دانه های روغنی شامل کلزا، آفتابگردان، سبزی و صیفی نظیر سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی، سیر و هویج، گیاهان داروئی شامل گل محمدی، زعفران، نعناع، آویشن، زیره و محصولات باغی شامل انگور، گردو، گوجه سبز، سیب، بادام، هلو، زردآلو و پسته در حوزه آبریز دریاچه ارومیه کشت می‌شود.
موسوی با اشاره به اینکه پس از مطالعه و تحقیق در این حوزه سیستم آبیاری تحت فشار به مساحت حدود ۱۲ هزار هکتار از سال ۹۴ اجرا شده است، گفت: بر همین اساس طرح‌های انتقال آب با لوله و لوله گذاری به طول ۶۰۰ کیلومتر نیز به مرحله اجرایی رسیده است و شبکه‌های فرعی سه و چهار مدرن آبیاری و زهکشی به مساحت ۳۵۰۰ هکتار اجرا شده و کشت‌های گلخانه‌ای به مساحت حدود ۱۰ هکتار جایگزین سبزی و صیفی شده است.
مسوول کمیته راهبری دریاچه ارومیه در بخش پروژه‌های کشاورزی آذربایجان‌شرقی اعلام کرد: در زمان حاضر کشت گیاهان دارویی در سطح ۱۰۰۰ هکتار در حوضه آبریز دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی توسعه یافته است.
