به گزارش ایرنا، کاهش واردات، افزایش صادرات، کاهش وابستگی به خارج، افزایش تولید، تولیدات دانش بنیان، توسعه تولیدات کشاورزی، گلخانه ای و تولیدات مبتنی بر تکنولوژی های روز دنیا از جمله ویژگی های مناطق آزاد است که اشتغال فراوانی را به دنبال داشته و توانسته در ایام سخت تحریم تحرک اقتصادی با پیشرانی تجارت و صادرات را بر عهده بگیرد.
با این نگاه، ایجاد ۳۰۰ هزار فرصت شغلی در ۶ سال گذشته توسط مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور، دستاورد مهمی از منظر سرمایه گذاری، اشتغالزایی و ارتقای سنگ بنای اقتصادی کشور بوده است.
در این میان منطقه آزاد ارس به دلیل موقعیت منحصربفرد جغرافیایی و همسایگی با جمهوری های آذربایجان و ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان و نیز فاصله ۱۴۰ کیلومتری با ترکیه در سال های گذشته در سایه سرمایه گذاری های انجام شده در حوزه تولید و صنعت، به پایلوت موفقی در توسعه صادرات تبدیل شده است.
در تشریح جایگاه منطقه آزاد ارس به لحاظ صادرات و سرمایه گذاری، اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که تنها در سال گذشته افزون بر یکهزار و ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری و بیش از ۲۳۰ میلیون دلار صادرات در این منطقه انجام شده است.
افتتاح طرح های منطقه تجاری و صنعتی ارس
منطقه آزاد ارس، دروازه اتحادیه اوراسیا
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور گفت: به‌زودی مناطق آزاد تجاری صنعتی ارس و کاسپین تبدیل به قطب ارتباطی ایران با اتحادیه اوراسیا می‌شود.
مرتضی بانک اظهار کرد: بر اساس توافقنامه مهمی که به تازگی در عرصه مبادلات بازرگانی ایران منعقد شد، کشورمان می تواند به پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا که تعداد اعضای آن افزایش خواهد یافت، ۳۰۰ قلم محصول ایرانی را در قالب مبادلات گمرکی بدون تعرفه صادر کند.
وی افزود: این توافق فرصت مناسبی برای مناطق آزاد به خصوص منطقه آزاد ارس است که بتوانند پل ارتباطی ایران با اوراسیا به خصوص کشور روسیه به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای دنیا باشد.
بانک ادامه داد: بر این اساس ۸۰۰ قلم کالا نیز از کشورهای اوراسیا امکان مبادله با ایران را پیدا کرده اند که موقعیت ارزشمندی برای منطقه می باشد.
۱۶۱ میلیارد دلار صادرات و ۳۰۰ هزار شغل در مناطق آزاد کشور
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با اشاره به اهمیت صادرات در برهه کنونی گفت: ۱۶۱ میلیارد دلار کالا در ۶ سال گذشته از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور صادر شده است.
بانک افزود: در این مدت ۴۵ میلیارد دلار واردات از طریق مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به کشور انجام شده است که با احتساب صادرات و واردات، مازاد تجاری بالا از طریق مناطق آزاد انجام شده و این امر از درجه اهمیت بالایی در شرایط سخت کنونی برخوردار است.
وی اظهار داشت: در سال ۹۶حدود ۴ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان، در سال ۹۷ حدود ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و امسال ۱۲ هزار میلیارد تومان کالا به خارج صادر شده است.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد ویژه اقتصادی کشور گفت: اکنون در مناطق آزاد ۳۰۰ هزار شغل کارگاهی در یک هزار و ۸۰۰ واحد صنعتی ایجاد شده و از این تعداد ۱۹۰ واحد صنعتی و تولیدی و ۲۵ واحد کشاورزی در مناطق آزاد ارس قرار دارد.
بانک، ادامه داد: مناطق آزاد برای کشور فرصت بوده و هیچ چیزی به نام قاچاق در این مناطق وجود ندارد و این کار امکان پذیر نیست.
وی با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور یادآوری کرد: در حوزه اشتغال از سال ۱۳۹۲ تاکنون سالی ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار اشتغال توسط دولت ایجاد شده اما شرایط اقتصادی طوری است که این آمار دیده نمی شود.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با اشاره به دیگر طرح های اشتغالزا در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور گفت: در منطقه عسلویه که ۲۴ فاز آن اجرا شده است ۲۲ فاز فعال بوده و از این تعداد ۱۵ واحد توسط دولت تدبیر و امید ایجاد و منجر به ایجاد ۱۰۰ هزار شغل در این مناطق شده است.
بانک، افزود: ۱۷ طرح پتروشیمی در مناطق آزاد اجرا شده و برای آن ها ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری شده است که این کار اهمیت مناطق آزاد را بیش از پیش نمایان می کند.
وی در خصوص ۸ طرح افتتاحی و یک طرح کلنگ زنی منطقه آزاد ارس نیز گفت: با بیش از ۱۴۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی برای ۲۲۱ نفر در این منطقه شغل ایجاد شده است.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور اظهار داشت: بیشتر طرح های اجرا شده در کمتر از یک سال به بهره برداری رسیده است که این امر نشان از تلاش تولید کنندگان منطقه دارد.
بانک، با بیان اینکه دولت حامی بخش خصوصی است، ادامه داد: باید همه تلاش کنند تا سرمایه گذار اصلی و پاک جذب شده و امکان حرکت و فعالیت به آن ها داده شود و ما نیز ناظر و حامی سرمایه گذار باشیم که اگر این کار در گذشته روی می داد حرکت ها و توسعه در کشور بسیار سریعتر و موثرتر انجام می شد.
افزایش ۱۳ درصدی صادرات در منطقه آزاد ارس
مدیرعامل منطقه آزاد ارس نیز گفت: هنوز چالش و کش و قوس به رغم افتتاح گلخانه و افتتاح کشتارگاه، سرمایه در گردش این طرح ها حل نشده است که باید تامین شود.
محسن نریمان افزود: در ۷ ماهه امسال ۱۳ درصد صادرات منطقه افزایش یافته و پیش بینی می کنیم در پایان سال این رقم به مرز ۱۰۰ درصد رشد نسبت به سال قبل برسد که بر این اساس حمایت از واحدهای موجود در منطقه و تامین سرمایه در گردش آنها لازم است.
وی ادامه داد: این افزایش صادرات نشان می دهد که در منطقه امن اقتصادی قرار داریم و بر پایه آن و با اتکا به تلاش تولید کنندگان توانسته ایم صادرکننده موفقی باشیم، به خصوص در بخش کشاورزی قطب گلخانه ای مناطق آزاد کشور هستیم.
نریمان اضافه کرد: ۳۶۵ هکتار برای ایجاد کشاورزی گلخانه ای هدف گذاری شده که اکنون ۶۰ هکتار آن محقق شده و ۴۰ هزار تن امسال محصولات برداشت کرده ایم که این رقم می تواند تا ۳ برابر افزایش یابد.
پرداخت ۱۶ هزار بیمه کارفرمایی توسط منطقه آزاد ارس
نماینده مردم مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسم، گفت: توسعه محدوده منطقه آزاد ارس هدیه نظام به آذربایجان شرقی است که امسال محقق شد اما به خوبی منعکس نشده است.
محمد حسن نژاد اظهار داشت: با توسعه محدوده ارس، وسعت این منطقه ۲۷ هزار هکتار افزایش یافته که هادی شهر نیز جزو محدوده آن شده است.
وی یادآوری کرد: اکنون ۱۶ هزار بیمه کارفرمایی از طریق منطقه ارس پرداخت می شود و این جزو مزایای اشتغال آفرینی منطقه است.
حسن نژاد ادامه داد: کارخانجاتی که امروز مورد بهره برداری قرار گرفت پیش از این بیابان بوده و در ظرف کمتر از یک سال با ترغیب سرمایه گذاران، تبدیل به کارخانه شده است و امروز شاهد اشتغالزایی ۲۲۱ نفر هستیم.
افتتاح اولین مجتمع کشتارگاهی تمام صنعتی و علمی ایران در منطقه آزاد ارس
مدیر مجتمع پروتئینی فناوری ارس در مراسم افتتاح این مجتمع با بیان اینکه این کشتارگاه صنعتی ظرفیت کشتار یکهزار راس دام سبک و ۱۰۰ راس دام سنگین را دارد، افزود: این کشتارگاه اولین کشتارگاه تمام صنعتی ایران است که بسته بندی ۷۵ روزه گوشت در محل مجتمع از ویژگی های مهم آن است.
امیر آتشبار با بیان اینکه نخستین کشتارگاه تمام صنعتی کشور با سرمایه‌گذاری ۲۲ میلیارد تومانی و اشتغالزایی ۱۰۰ نفر در منطقه آزاد تجاری-صنعتی ارس به بهره‌برداری رسید، افزود: برای اولین بار است که در محل کشتارگاه مرکز پژوهشی دامپروری نیز ایجاد می شود که قابلیت برگزاری کلاس ها و دوره های آموزشی و آزمایشگاه برای دانشجویان علوم دامی و شرکت های دانش بنیان در مساحت ۲۰ هزار مترمربع را دارد.
وی ادامه داد: این کشتارگاه در مدت کمتر از یک سال در مساحت ۴ هزار و ۶۰۰ مترمربعی بنا شده است و در زمان ساخت آن ۱۲ هزار و ۵۰۰ نیروی کارمزد مشغول کار شدند و اکنون نیز ۱۰۰ نفر به صورت مستقیم اشتغال دارند.
صادرات ۶ هزار دستگاه رله حفاظتی از منطقه آزاد ارس
مدیرعامل یک شرکت تولید رله های حفاظتی در منطقه آزاد ارس نیز به ایرنا گفت: تولید هشت هزار دستگاه رله حفاظتی برای نخستین بار در کشور با هدف گذاری صادرات در این منطقه آغاز شده است.
شعاری نژاد با اشاره به اینکه تولیدات این رله ها تنها در ۳۶۰ مترمربع کارخانه کوچک انجام می شود، اضافه کرد: ۲ هزار دستگاه از این رله ها در بازار داخلی و ۶ هزار دستگاه به بازارهای خارجی عرضه می شود.
وی کاربرد این رله های حفاظتی را در بخش نیروگاهی، پست های انتقال، پست های فوق توزیع و توزیع برق، صنایع نفت و گازوئیل، صنایع سنگین و سبک و صنایع ریلی عنوان کرد و افزود: برای ۱۵ نفر به صورت مستقیم در این کارخانه اشتغال ایجاد شده است.
مدیرعامل یک شرکت تولید کننده اینورتر و ساخت استارتر ارس نیز به ایرنا گفت: اولین تولیدکننده اینورتر(کاهنده و افزاینده دور الکترو موتور) در ایران هستیم که با ظرفیت ۲۰ هزار دستگاه تولید سالانه دستگاه های ۱۰۰۰ کیلووات تولید می کنیم.
مجتبی جودی وند آذر اظهار کرد: ۶.۵ میلیارد تومان سرمایه ثابت شرکت بوده اما تولیدات به علت اینکه از کیفیت مناسبی برخوردار می باشد به کشورهای امارات، آذربایجان، پاکستان و افغانستان صادر می شود.
مدیرعامل یک شرکت شیمیایی و مواد پاک کننده ارس نیز به ایرنا گفت: ۹ نوع مواد پاک کننده تحت لیسانس آلمان به بازار مصرف عرضه می کنیم و توانستیم برای ۵۰ نفر اشتغال ایجاد کنیم.
هادی حیدری نامی افزود: ظرفیت ماهانه ۲۲ هزار تن را داریم که البته نیاز بازار ۲ میلیون تن است که می توانیم با حمایت مسئولان ظرفیت خود را افزایش دهیم.
سرمایه گذاری ۵۰ هزار میلیارد ریالی در بخش کشاورزی خداآفرین منطقه آزاد ارس
برداشت نخستین محصولات سرمایه گذاری کشت و صنعت خوشه صبا از پنج هزار هکتار از اراضی پایاب سد خداآفرین با استفاده از حق آبه ارس و با سرمایه گذاری ۵۰ هزار میلیارد ریالی نوید بخش اشتغال و توسعه این منطقه است.
مدیرعامل کشت و صنعت خوشه صبا خداآفرین در این ارتباط به ایرنا گفت: چون کشت در مناطق مرزی با حجم بالا و کمبود تجهیزات و امکانات از توان فردی اهالی خارج است، کشت و صنعت این اقدام را از سال ۱۳۹۵ آغاز کرده است.
علیرضا زندی افزود: پیش از این برخی زمین‌های کشاورزی روستاهای اطراف به صورت مرتع استفاده می‌شد که با تعامل با کشاورزان منطقه ۳۰ درصد از اراضی با تعامل با آنها به صورت رایگان در اختیار اهالی و ۷۰ درصد بقیه جهت راه اندازی و کشت در اختیار کشت و صنعت قرار گرفته است.
وی ادامه داد: بر اساس الگوی کشت و مطالعات جامع این کشت در اراضی پایاب سد خداآفرین انجام شد و با مشخص شدن محدودیت‌ها اقدامات انجام شده و برای هر هکتار از اراضی ۱۰۰ تن کود حیوانی و کود فسفاته نیاز بود که تامین شد تا نیازهای خاک برطرف شود.
زندی بیان کرد: ۹ ایستگاه پمپاژ آب برای آبیاری اراضی طراحی شده که تا ایستگاه چهار فعال شده و ایستگاه‌های پنج و ۶ راه اندازی شده و ایستگاه‌های هفت و هشت نیز امسال اقدام می‌شود.
وی گفت: از پنج هزار هکتار از اراضی زیرکشت ۱۴۰۰ هکتار در شیب‌های بالای ۳۰ درجه است که باید در آنها باغ ایجاد شود و اکنون نیز برای کشت نهال در این مناطق به روش گلدانی عمل می شو.
وی ادامه داد: ۱۸۰ کامیون کود حیوانی برای ۱۰ هکتار از اراضی تامین شده است که از عهده اهالی به صورت فردی خارج بوده و توان مالی لازم را نداشتند بر این اساس با وزارت جهادکشاورزی هماهنگی‌های لازم انجام شده است.
زندی گفت: در ۱۰ هکتار از اراضی سد پایاب خداآفرین ۶ رقم گندم کاشته شده تا پس از بررسی‌های کارشناسی و علمی بهترین گونه متناسب با منطقه انتخاب تا بالاترین بازدهی و برداشت گندم را شاهد باشیم.
وی با اشاره به تحقیقاتی در خصوص الگوی کشت مناسب در منطقه گفت: در سال‌های گذشته الگوی کشت منطقه تهیه شده بود که با توجه به گذشت زمان، نیاز به بازنگری داشت و این کار با همکاری معاونت باغبانی وزارت کشاورزی شکل گرفته که برای رسیدن به الگوی مناسب در بخشی از باغات و اراضی، محصولاتی همچون گندم، جو و کلزا کشت شده است.
وی با بیان اینکه این اراضی ابتدا بایر بوده و دامداری سنتی انجام شده است، افزود: میزان تولید گندم در منطقه به ازای هر هکتار، ۴.۵ تن است که از میزان متوسط منطقه به مراتب بیشتر است و در تولید کلزا نیز به رقم سه تن بر هکتار رسیده‌ایم که از تولید حداکثر سطح شهرستان و منطقه بالاتر است.
زندی اعلام کرد: ایجاد دامداری، مرغداری، خوراک دام، لبنیات سازی، کشتارگاه، پرورش ماهی، صنایع تبدیلی و واحدهای فرآوری، سردخانه و گلخانه هیدروپونیک با حجم سرمایه گذاری ۵۰ هزار میلیارد ریال و اشتغال پنج هزار نفر طرح‌های در دست اجرای کشت و صنعت صبا در اراضی پایاب سدخداآفرین در محدوده منطقه آزاد ارس است.
وی با اشاره اینکه زنجیره تولید کشاورزی در خداآفرین ایجاد می‌شود، اضافه کرد: این طرح در شورای عالی مناطق آزاد کشور تصویب شده و مراحل واگذاری برای کشت انجام شده اس.
مدیرعامل کشت و صنعت خوشه صبا خداآفرین ادامه داد: ۳۰۰ لیتر بر ثانیه از محل رودخانه‌های مرزی مجوز مصرف آب صادر شده و مراحل بتن ریزی و آماده سازی گلخانه نیز انجام شده است.
مدیر مرکز خداآفرین سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی جلفا نیز با اشاره به ثمر دادن گندم، جو و کلزا در اراضی مناطق روستای باقراوغلوی شهرستان خداآفرین به خبرنگار ایرنا گفت: برداشت محصولات یاد شده از پنج هزار هکتار اراضی پایاب سدخداآفرین از محدوده چهار منطقه آزاد ارس آغاز شد.
هادی کهندل اعلام کرد: برداشت ۶ رقم گندم در ۱۵۰۰ هکتار به روش دیمی و آبی و جو و کلزا در منطقه باقراوغلو و اطراف آن انجام می‌شود.
وی افزود: برداشت هر سه محصول از متوسط بازدهی تولید محصولات زیر کشت منطقه ۲ تا سه برابر بیشتر از حداکثر برداشت‌های کشاورزان بومی است و در واقع نتیجه اولیه کشت محصولات را در منطقه موفقیت آمیز نشان می‌دهد.
کهندل همچنین با اشاره به حجم سرمایه گذاری کشت و صنعت در پایاب سد خداآفرین اظهار کرد: اشتغال کلی طرح ۱۰ هزار شغل مستقیم و غیر مستقیم است که برای تحقق آن ۱۰۰ میلیارد تومان در افق چشم انداز پیش بینی شده است که البته اکنون اشتغال حدود ۴۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم محقق شده است.
منطقه آزاد ارس با وسعت ۵۱ هزار هکتار در ۱۳۷ کیلومتری شهر تبریز در مجاورت دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان قرار گرفته و علاوه بر ظرفیت های صنعتی دارای استعدادهای مناسبی در زمینه کشاورزی و گردشگری است.
