در کتاب «شیشوان و یادمانده های من»، نویسنده که خود اهل این روستاست، با استفاده از منابع و کتب تاریخی متنوع به بررسی تاریخ پرفراز و نشیب و قابل افتخار آن زمان «شاوان» (شیشوان امروزی) پرداخته است.
منطقه «شاوان» به علت موقعیت ممتازش همواره مورد توجه حکام، مورخان و جهانگردانی چون اوژن اوبن(سفیر فرانسه در ایران)، کلمباری، دکتر هوگو گروته، جرج.ن. کرزی، هنری راولینسون، نادر میرزا، عبدالعلی ادیب الملک، مظفرالدین شاه قاجار و ... بوده که در نوشته‌هایشان از عظمت و شکوه این دیار به نیکی یاد کرده اند.
در باب اهمیت شاوان در دوره قاجار همین بس که این آبادی به یکی از فرزندان فتحعلی شاه قاجار به نام «ملک قاسم میرزا» واگذار می شود: «اما شیشوان و سایر جاها که به ملک قاسم میرزا واگذاشته ایم باید حکما به او برسد؛تا صدای او بیرون نیاید».
هنری راولینسون، افسر انگلیسی نیز در سفرنامه،شاوان را از جالب ترین و پیشرفته ترین آبادی های ایران توصیف می کند.
در سال های اخیر کتاب های زیادی در مورد معرفی این منطقه تاریخی نوشته شده است، اما ویژگی بارز خاطرات خلیل محرابیان،بازگویی بخش مهمی از حوادث سیاسی - اجتماعی این دیار می باشد که به واسطه حضور نویسنده در متن بسیاری از آنها و اشراف وی به حوادث و مسایل جامعه آن روز شاوان به دلیل اقامت شان در منطقه، به وی این امکان را داده است تا بتواند به بسیاری از مسایل پشت پرده زمانه خویش وقوف یافته و به تصویر و روایت آن ها مبادرت کند.
از جالب ترین بخش های این کتاب می توان به آداب و رسوم مردمان شیشوان از جمله مراسم عزاداری، چهارشنبه سوری، نوروز بایرامی، سیزده بدر، جشن انگوران، چیلله گئجه سی،اوروشلوخ بایرامی و قوربان بایرامی اشاره کرد.
کتاب «شیشه وان و یادمانده های من» در ۳۱۱ صفحه در شمارگان یکهزار نسخه توسط انتشارات شکوریان به زیور طبع آراسته شده است.
بدون شک خواندن این کتاب برای علاقه مندان به مطالعات تاریخ معاصر و مردمشناسی به دلیل ارایه تصاویری بی بدیل و بکر از رویدادهای جاری شیشوان و آداب و رسوم این دیار ارزشمند است.
۶۱۳۲/۵۱۸
