مرتضی آبدار روز دوشنبه به خبرنگار ایرنا گفت: خانه ای را که به باقرخان سالار ملی منتسب می کنند، متعلق به حاج رضا طوبی است که امروزه در دست وراث آن مرحوم قرار دارد و در اصل، خانه باقرخان به دلیل تخریب آن توسط روس ها، باقی نمانده است.
وی افزود: بر اساس روایت های تاریخی، باقرخان سالار ملی با مرحوم حاج رضا طوبی رفت و آمد داشته و به همین دلیل نیز عده ای بر این تصور نادرست هستند که این خانه متعلق به باقرخان است.
وی اظهار کرد: آقای نوین، شهردار اسبق تبریز، وعده داده بود که شهرداری این خانه تاریخی را خریداری، بازسازی و مرمت کند که این وعده محقق نشد و شهرداران بعدی نیز همین قول را دادند، اما تا به امروز خانه حاج رضا طوبی خریداری نشده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی با بیان اینکه خانه حاج رضا طوبی ثبت ملی نیست، ادامه داد: با این حال این اداره کل آماده مرمت آن در صورت خریداری توسط شهرداری است.
نمایی از زیرزمین خانه «طوبی» در تبریزدر یکی ۲ سال اخیر تصاویری از یک خانه قدیمی در محله تاریخی «قره باغلیلار» تبریز در رسانه ها منتشر می شود که آن را به باقرخان سالار ملی منتسب می کنند، اما اداره کل میراث فرهنگی و پژوهشگران تاریخ تبریز می گویند این خانه متعلق به حاج رضا طوبی، از بزرگان و معتمدان تبریز در بیش از یک قرن قبل، است.
گفته می شود باقر خان سالار ملی پس از تخریب خانه مسکونی اش در تبریز توسط روس های تزاری، مدتی در خانه متعلق به حاج رضا طوبی سکونت داشته و این خانه به همین دلیل در بین عده ای از مورخان به «خانه مقاومت» شهرت یافته است.
البته اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی چند سال قبل اقدام به مستندسازی و تهیه نقشه خانه قدیمی «حاج رضا طوبی» نیز کرد، اما اقداماتش برای ثبت این خانه از آن فراتر نرفته است؛ گفته می شود تعدد وراث در این قبیل موارد یکی از مشکلات اصلی تعامل نهادهای مسوول برای ثبت این گونه بناهای تاریخی در فهرست آثار ملی است.
شهرداری تاریخی منطقه هشت تبریز نیز آن زمان اعلام کرد که پا به پای میراث فرهنگی حاضر به انجام هر گونه اقدام ضروری در راستای حفظ و صیانت از این بناست، اما این اقدامات تا به امروز از حد حرف فراتر نرفته است.
یکی از اقدامات نیک شهرداری در دوره های قبل، شناسایی، تملک و بازسازی خانه های تاریخی تبریز بود که با توجه به تعدد خانه های تاریخی و محدودیت منابع مالی میراث فرهنگی، سنت حسنه ای به شمار می رفت، اما این رویه در دوره فعلی مدیریت شهری متوقف شده است و شهرداری حتی از تملک وبازسازی خانه تاریخی «ارفع الملک جلیلی»، شهردار خوشنام تبریز در دهه ۱۳۱۰ شمسی، نیز که به نوعی با تاریخ و حیثیت شهرداری گره خورده، عاجز و نسبت به آن بی توجه است.
۵۱۸