شام و نهار برای مرده‌ها در ورزقان ممنوع!

در جامعه ای که درآن زندگی می‌کنیم آداب و رسوم زیادی وجود دارد که به مرور زمان شکل گرفته و افراد جامعه گاهی مجبور به تبعیت از آنها هستند. یکی از این رسوم دادن ضیافت ناهار و شام هنگام فوت بستگان می‌باشد.
هر چند در روایات دادن خیرات برای اموات توصیه شده اما این امر در زندگی امروزی ما حالت بسیار تشریفاتی به خود گرفته و از روال معنوی خود فاصله زیادی گرفته است، این امر موجب وارد آمدن فشار بسیار زیاد به بستگان اموات می‌شود، چرا که افزون بر صرف هزینه‌های سنگین برای خرید قبر و تهیه ملزومات کفن و دفن، فرد مصیبت زده باید پذیرای افرادی باشد که برای تسلای خاطر و تعزیت بر مصیبت زده آمده اند.       عهدنامه حذف ضیافات مراسمات اموات توسط مردم ورزقان
در میان مردم مومن ورزقان در اقدامی ابتکاری، عهدنامه ای را در خصوص ضیافت مراسمات اموات بسته اند که در این عهدنامه چنین آمده است: « ما اهالی شهر ورزقان با توکل بر خداوند متعال و باتوجه به رهنمود ها و تعالیم نجات بخش دین مبین اسلام و سنت رسول اکرم(ص) و ائمه اطهار (ع) عهد می بندیم که با توجه به شرایط اقتصادی و معیشتی مردم و هزینه های کلان صاحب عزا، ضیافت اموات اعم از (ناهار، شام و سایر رسومات زائد) را ریشه کن نموده و به بندهای زیر جهت رفاه حال عمومی مردم عمل نمائیم: 
۱- دعوت های عمومی از این پس حذف و لغو می گردد، در عوض احسانات خود را در محل ضروری هزینه نمائیم.  ۲-چاپ بنر از طرف به هیچ عنوان نصب نگردد.  ۳-درخصوص بازدید عید صاحبان عزا هیچکس در این مورد اقدامی نفرماید و صاحبان عزا هیچ انتظاری نداشته باشند.  لذا از تمامی اهالی شهر، ریش سفیدان، معتدمین، روحانیت معزز و سایر اقشار می‌خواهیم ما را در این امر خیر یاری فرمایند.» 
این عهده نامه توسط معتمدین و ریش سفیدان امضاء و در چندین نقطه شهر به صورت بنر نصب شده است. 
   پذیرایی از کلیه همشهریان کمرشکن است
 احمد صادقی یکی از شهروندان ورزقان در گفت‌و‌گو با ایسنا، منطقه آذربایجان‌شرقی در این خصوص اظهارکرد: باتوجه به اینکه ورزقان، شهر کوچکی است، اگر کسی صاحب عزا شد باید علاوه بر پذیرایی از میهمانانی که از شهرهای دیگر آمده اند، از همه اهالی شهر پذیرایی کند.
وی ادامه داد: گاهی تعداد افراد دعوتی به ضیافت ناهار یا شام به سه هزار نفر می‌رسد، این حجم از پذیرایی که نمی توان نام آن را احسان گذاشت هزینه های بسیار کلانی را برای صاحب عزا تحمیل می‌کند و داغ صاحبان عزا را چندین برابر می‌کند.    وی گفت: ما اقدام به دعوت رسمی ریش سفیدان و چند نفر از روحانیون شهر کردیم و تک تک نظرات آنها را در مورد جمع آوری تشریفات مراسم ترحیم پرسیدیم و خوشبختانه کلیه اعضای حاضر در این دعوت، مهر تأیید بر آن زدند و همه تأکید بر این داشتند که به جای رسم غلط، احسان واقعی را عملی سازند و تعهد نامه ای امضاء شد که همه بر این امر نیک و خداپسندانه پای‌‌بند بمانند.     وی ادامه داد: در صورتجلسه ای که طرح شده برخی کارها به خود صاحب عزا واگذار شده است، مثلا خود می تواند به دلخواه از میهمانان راه دوری که برای عرض تسیلت می آیند پذیرایی کند و همچنین خانواده داغدیده به اختیار و در حد توان خود می تواند درجهت تهیه جهیزیه ، کمک به فقرا و نیازمندان عمل کند.     صادقی گفت: باید مراسم ترحیم را به سادگی برگزار کرد و آشنایان و دوستان به ابراز همدردی با صاحبان عزا بسنده کنند و اگر به دلایلی چون برگرداندن آرامش روحی، تصمیم به حضور بیشتر در کنار آنان دارند، نباید به خانواده مصیبت دیده این اجازه را بدهند که برای پذیرایی از آنها دچار تکلف و دردسر شود.        برای تهیه خرج مراسم پدرم مجبور به فروش املاکم شدم   یکی از شهروندان ورزقانی به ایسنا گفت: چندین ماه بود که پدرم در بیمارستان بستری بود و تمام دارائی خود را صرف درمان وی کردیم ، متأسفانه درمان نیز نتوانست پدر پیرم را به طول عمرش اضافه کند و وی فوت کرد. 
وی افزود: در همین حال که هیچ پولی برای برگزاری مراسم ختم پدرم نداشتیم بر اساس رسم ، به اجبار همه را دعوت به ناهار در سومین روز و چهلمین روز فوتش کردیم به همین دلیل مجبور شدم ملک خود را به نصف قیمت بفروشم.
وی گفت: چند سال پیش برای این مراسم ها نزدیک 60 میلیون تومان خرج کردم که دسترنج چندین ساله ام بود و بعد از گذشت چندین سال از دست دادن پدر مهربانم، هنوز هم نتوانسته ام وضعیت مالی خود را سر و سامان دهم  و جا دارد از بانیان این امر که این رسم غلط را جمع آوری کردند تشکر کنم.   
چهره واقعی احسان امروزه عوض شده است    امام جمعه ورزقان نیز در این خصوص در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: دین مبین اسلام و ائمه اطهار(ع) همواره تأکید بر احسان و نیکوکاری دارند، منتهی احسان باید در حد متعارف باشد؛ امروزه رسم اشتباهی که به وجود آمده و معنای واقعی احسان از بین رفته است همین غذا دادن در مراسمات ترحیم است.     حجت الاسلام مهدی پورمحمد افزود: اسلام بر همدردی و تسلیت و تعزیت دادن به مصیبت‌زده و مصیبت‌ دیده تأکید دارد؛ زیرا شرایط ویژه او به گونه‌ای است که نیازمند همدردی و پشتیبانی معنوی و روحی است. این‌گونه است که در آموزه‌های وحیانی قرآن و اسلام اصطلاحی به عنوان تسلیت و تعزیت مطرح شده است.       وی اظهار کرد: تسلیت و تعزیت به معنای همدردی و غمگساری با مصیبت‌زده و برای کاهش فشار سنگین مصیبت است و با ابراز تسلیت او به آرامش نسبی دست می‌یابد.     وی گفت: غذاهایی که صاحب عزا در رستوران‌های مختلف به مردم می‌دهد، در ظاهر احسان و در حقیقت یک میهمانی هستند و در نتیجه احسان تلقی نمی شود، احسان، کمک کردن به فقرا، تهیه بخشی از جهیزیه یک نیازمند، کمک در ساخت مسکن فقرا و تلاش برای منافع عامه جامعه، است.     پورمحمد با بیان اینکه باید به فرد مصیبت دیده در جهت رفع آلامشان کمک کنیم، گفت: مستحب است خانواده داغدیده چندین روز در خانه اش غذا نپزد و همسایگان و اقوام در پذیرایی از میهمانشان کمک کنند، زیرا کسی که عزیزی را از دست می‌دهد علاوه بر غم از دست رفته اش، میهمان نوازی وی را کلافه می کند، هدف آن است که غم و غصه فرد کم شود نه اینکه برنامه ریزی یک میهمانی بزرگ دردی بر دردهایش اضافه کند.  ​  وی گفت: عهدنامه ای که مردم ورزقان امضا کردند یک رسم خوب و خدا پسندانه است و باید همه به این رسم پایبند باشند. مردم اهل بیت (ع) را الگوی خود قرارداده و اجازه ندهند رسومات از مسیر اصلی خود خارج شود. 
گزارش از محمد رضا زمان زاده ، خبرنگار ایسنا در آذربایجان شرقی  
انتهای پیام